واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: در بهره برداري از پارس جنوبي; قطر از ايران پيش افتاد
قطر در حالي شمارش معكوس براي صدور نخستين محموله LNG خود به مقصد انگلستان در ماه جاري ميلادي را آغاز كرده كه توسعه طرحهاي LNG ايران در مقايسه با شريك قطري از پيشرفت قابل قبولي برخوردار نيست. نخستين محموله از گاز LNG قطر كه در ماه جاري ميلادي به انگلستان صادر خواهد شد، در شركت گاز قطر توليد شده و براساس توافقنامه منعقد شده بين دو طرف، قطر به مدت 25 سال گاز طبيعي مايع شده خود در اختيار انگلستان قرار مي دهد.نخستين محموله صادراتي گاز مايع شده (LNG) قطر به انگليس جوابگوي نيازهاي يك هفته چهار ميليون و 500 هزار منزل مسكوني اين كشور است. شريك ايران در مخزن گازي پارس جنوبي كه در برداشت از اين ميدان عظيم گازي حدود 10 سال از ايران پيش است، براي توليد بيش از 77 ميليون تن گاز LNG تا سال 2012 برنامه ريزي كرده است. اين در حالي است كه ايران سه طرح ايران LNG، پارس LNG و پرشين LNG را در برنامه هاي خود گنجانده كه توسعه دو طرح پارس و پرشين به دليل كارشكني هاي شركاي خارجي در هاله اي از ابهام قرار دارد. پروژه ايرن LNG با مشاركت شركت صادرات گاز ايران با سهم 49 درصد، شركت صندوقهاي بازنشستگي پس انداز و رفاه كاركنان صنعت نفت با 50 درصد و شركت سرمايه گذاري صندوق بازنشستگي كاركنان صنعت نفت با يك درصد در 50 كيلومتري شمال غربي عسلويه قرار دارد.طراحي اين پروژه با ظرفيت توليد 10 ميليون تن LNG در سال با فناوري مايع سازي " INDE " صورت گرفته است. زمان توليد از اين طرح براي اوايل سال 2011 برنامه ريزي شده و خوراك آن از فاز 12 ميدان گازي پارس جنوبي تامين مي شود.طرح پارس LNG كه با مشاركت شركت صادرات گاز ايران، توتال فرانسه و پتروناس مالزي قرار بود در سال 2011 به بهره برداري برسد بنا به دلايلي اجراي آن تاكنون با تاخير مواجه شده است. با وجود اينكه شركت ملي نفت بارها اعلام كرده در صورت تاخير توتال اين طرح به متقاضيان ديگر واگذار خواهد شد، تاكنون اقدام قابل توجهي براي اجرايي كردن اين طرح صورت نگرفته و زمان اجراي آن در هاله اي از ابهام قرار دارد.در اين پروژه طراحي فرآيند مايع سازي بر اساس تكنولوژي مايع سازي Axens فرانسه براي توليد 10 ميليون تن LNG در سال از طريق دو خط توليد طراحي شده است، منبع گاز نيز در اين پروژه از فاز 11 ميدان پارس جنوبي تامين مي شود.طرح پرشين LNG نسبت به دو پروژه پارس LNG و ايران LNG از ظرفيت توليد بالاتري برخوردار است و با مشاركت شركتهاي صادرات گاز ايران، شل هلند و رپسول اسپانيا از سال 2002 ميلادي با شروع مطالعات امكان سنجي آغاز شده است.ظرفيت طراحي توليد براي دو خط توليد اين پروژه جمعا 2.16 ميليوت تن LNG در سال با تامين خوراك از فازهاي 13 و 14 پارس جنوبي تعيين شده بود.اگر چه براساس برنامه ريزيهاي صورت گرفته زمان تحويل اولين محموله اين طرح ابتداي سال 2014 عنوان شده، اما به نظر مي رسد اين پروژه نيز به دلايلي كه بارزترين آن عدم حضور شركاي خارجي است با تاخير مواجه شود.
بازار مطمئن هند و چين
اين در حالي است كه ايران با داشتن حدود 28 تريليون متر مكعب گاز ( 17 درصد از كل ذخاير گاز جهان) به عنوان اولين كشور خاورميانه و دومين كشور دارنده ذخاير گازي در جهان است كه به موجب موقعيت استراتژيك خاص خود در خليج فارس، ايفا كننده نقش مهمي در صنايع نفت و گاز جهان بوده و به همين دليل مورد توجه بسياري از قدرت هاي صنعتي قرار دارد.از زمان كشف مخزن گازي پارس جنوبي و افزايش ميزان ذخاير اثبات شده گازطبيعي، كشورمان به تلاش خود به منظور صادرات بيشتر گاز افزوده است. در حالي كه هم اكنون گاز ايران تنها به تركيه صادر مي شود و برنامه صادرات گاز به كشورهاي ديگر از جمله سوئيس نيز در دستور كار قرار دارد به نظر مي رسد، كشورهاي آسياي جنوبي مانند هند و چين، با برخورداري از منابع اندك گازطبيعي و پتانسيل تقاضاي بالاي انرژي، و نيز اتحاديه اروپا; در زمره بازارهاي سودآور و مطمئن براي ايران محسوب مي شوند.
نياز به شتاب بيشتر
نياز جهان به گاز LNG تا سال2015 به بيش از 525ميليون تن در سال افزايش خواهد يافت كه ايران با احتساب بهره برداري از سه طرح خود،تنها حدود 6درصد از اين بازار را در اختيار قرار خواهد گرفت.از سوي ديگر، با توجه به حجم ذخاير گازطبيعي كشور و مشكلات صادرات توسط خط لوله به ويژه به مناطق دوردست (مانند اروپا) و يا ساخت خطوط در مناطق كوهستاني و نيز چشم اندازهاي روشن LNG و توسعه فروش تك محموله اين فرآورده، شايد منطقي تر باشد تا ايران با شتاب در توسعه برنامه هاي LNG، نقشي فراخور ذخاير گاز خود در بازارهاي جهاني را كسب كند.بدين ترتيب و به منظور نيل به اهداف چشم انداز، به نظر مي رسد بايد در وزارت نفت اتاق فكري براي بررسي دلايل پيشي گرفتن قطر از ايران در بهره برداري از پارس جنوبي و با حضور كارشناسان خبره تشكيل شود تا هر چه سريعتر اين دلايل شناسايي و براي آن راهكار ارائه گردد.در عين حال، ايران بايد ترتيبي اتخاذ كند تا حداكثر تا سال 2015 ظرفيت توليد LNG كشورمان حداقل در حد 52 ميليون تن در سال باشد. هرچند اين ميزان نيز در مقايسه با چشم انداز ظرفيت توليد قطر در سال 2015، چندان قابل توجه به نظر نمي رسد.
دوشنبه 27 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 165]