سدهايي كه بايد شكسته شود

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: سدهايي كه بايد شكسته شود
امروز بانوان كشورمان در رشته‌هاي ورزشي فراواني فعاليت دارند كه امكان رشد براي آنها را فراهم آورده است اما همچنان موانعي براي توسعه ورزش در حوزه قهرماني وجود داشت و نهادهاي بين‌المللي رشته‌هاي مختلف ورزشي كه تا پيش از انقلاب اسلامي، چهره حكومتي مذهبي را از ايران سراغ نداشتند، به يك باره با درخواست استفاده از پوشش اسلامي در آن رشته‌ها روبرو شدند كه در مواردي با توجه به ماهيت آن ورزش‌ها در حوزه قهرماني ناممكن مي‌نمود.
با شدت گرفتن، اعتراضات به عدم صدور مجوز توسط فدراسيون جهاني كاراته، WKF براي حضور بانوان محجبه در رقابت‌هاي جهاني و قاره‌اي، مجدداً اين دغدغه مورد توجه واقع شد تا علل ايجاد شرايط اينچنيني با بررسي سوابق كاملاً مشخص شود و راهكاري رفع آن مورد بررسي قرار گيرد و سدهايي كه بايد براي حضور موثر بانوان شكسته شود، مورد بازبيني و ارزيابي قرار گيرد.

به گزارش خبرنگار ورزشي تابناك، ورزش بانوان در ايران از سابقه طولاني برخوردار است كه شايد شكل‌گيري نخستين ساختار نظام مند آن به چند دهه پيش از انقلاب اسلامي باز گردد. هنگامه‌اي كه بخش اعظم جامعه با ورزش بانوان مخالفت جدي داشتند و تنها اقليتي نسبي كه مسائلي همچون موازين و پوشش اسلامي مبنايي برايشان نداشت و يا چندان به اين چهارچوب ها پايبند نبودند، گرايش شديدي به ورزش داشته باشند.

اين رويه نيز دلايل كاملاً مشخص داشت كه مهم ترين آنها پوشش دختران ورزشكار به سبك مردان همچون كشورهاي اروپايي، مختلط بودن اين مسابقات و يا حضور تماشاچيان مرد در مسابقات بانوان و مواردي از اين دست بود كه باعث شد بود، در آن دوره هنجار ورزش به دليل عوارض اخلاقي كه مي توانست به همراه داشته باشد، در ميان خانواده حداقل براي دختران به يك ناهنجاري مبدل شود.

منصوبين محمدرضا پهلوي نيز با توجه به سياست‌هاي كلي دربار در خصوص ترويج فرهنگ بي‌بند و باري، نه تنها زمينه لازم را براي حضور بانوان با پوشش مشروع فراهم نمي ساختند، بلكه براي ترغيب دختران به اين سبك ورزش، از قهرمانان اين رشته با عناوين دهان‌پركن ياد ميكردند كه اين ديدگاه باعث جذب قشر محدود بانوان به رشته‌هاي متعدد ورزشي شده بود كه البته تا پيش از انقلاب، تنها توانسته بودند در چهار رشته واليبال، بسكتبال، دووميداني و شنا عناويني بدست آورند.

اما پس از پيروزي انقلاب اسلامي و با پشت سر گذاشتن دوران گذار، فضا براي شكل‌گيري ورزش بانوان با مختصات مذهبي فراهم شد، به گونه‌اي كه بانوان مجبور به انتخاب يكي از دو گزينه حجاب و حدود اسلامي يا ورزش نشوند و در عين حفظ پوشش اسلامي، بتوانند به ورزش بپردازند.

اين نگاه باعث شد، در تعداد معدودي از رشته‌هاي ورزشي ديگر همچون دوران پيش از انقلاب امكان فعاليت بانوان نباشد اما دختران ايراني در اغلب رشته‌هاي ورزشي مجدداً زمينه فعاليت‌شان با پوشش اسلامي فراهم شد و اگرچه ابتداً سخت‌گيري‌هاي غيرمنطقي به چشم مي‌خورد اما در بحث ورزش بانوان -علي‌الخصوص ورزش همگاني- نگاه توسعه‌‌اي به سرعت حاكم شد تا اندك جمعيت بانوان كه راهي ورزشگاه‌ها مي‌شدند، به مرور و با توسعه فرهنگ سلامت و با توجه به رفع موانع فرهنگي راهي محيط‌هاي ورزشي شوند.

امروز بانوان كشورمان در رشته‌هاي ورزشي فراواني فعاليت دارند كه امكان رشد براي آنها را فراهم آورده است اما همچنان موانعي براي توسعه ورزش در حوزه قهرماني وجود داشت و نهادهاي بين‌المللي رشته‌هاي مختلف ورزشي كه تا پيش از انقلاب اسلامي، چهره حكومتي مذهبي را از ايران سراغ نداشتند، به يك باره با درخواست استفاده از پوشش اسلامي در آن رشته‌ها روبرو شدند كه در مواردي با توجه به ماهيت آن ورزش‌ها در حوزه قهرماني ناممكن مي نمود اما در ساير رشته‌ها به مرور و با ارائه راهكارهاي فني مشخص كه بعضاً با حمايت برخي ديگر از كشورهاي اسلامي همراه شد، زمينه لازم براي فعاليت‌هاي قهرماني بانوان ايران، علي‌الخصوص در عرصه بين‌المللي فراهم شد.

واليبال، بسكتبال، فوتبال، تكواندو، دووميداني، قايقراني، جودو، تنيس، شمشيربازي، ووشو، بدمينتون و نظايري از اين دست، جزو رشته‌هايي محسوب مي‌شوند كه با طراحي پوشش مناسب كه مسائل فني اين رشته‌ها را دچار اشكال نكند، فعاليت هاي قهرماني‌شان را در سطوح قاره‌اي و حتي جهاني پيگيري كرده‌اند اما با اين حال در بسياري از رشته‌ها باز هم زمينه فعاليت بانوان ايران فراهم نشد و تلاش مسئولين ورزش كشور براي كسب مجوز حضور بانوان محجبه در ميادين قاره‌اي و جهاني اين رشته‌ها در طول دو دهه اخير منجر به نتيجه رضايت‌بخشي نشده است.

براي اين مسئله مي توان دلايل متعددي را متصور شد اما آنچه همگان به آن اذعان دارند، در سه مبحث كلي قابل تفكيك است كه در بخش نخست موانع فني موجود براي حضور بانوان در اين رشته‌ها مطرح مي‌شود، در بخش دوم چالش‌هايي مطرح است كه رقبا براي ايران بوجود مي‌‌آورند تا اين مهم تحقق نيابد و دربخش پاياني كمبود شجاعت، ضعف خلاقيت و عدم برخورداري از ابتكار عمل مديران ورزشي مورد بحث است كه اين سه عامل در مواردي زمينه را براي حضور بانوان محجبه در ميادين بزرگ و كسب افتخار فراهم آورده و در مواردي فضا را براي ايجاد شرايط مساعد جهت حضور بانوان در عرصه قهرماني بسته نگه داشته است كه مي‌بايست به اين سه مقوله بيش از اين پرداخته شده و براي رفع اين چالش‌ها شاهد هميت مديران بالادستي حوزه ورزش نيز بود.

در بخش نخست، كه مربوط به موانع مربوط به قوانين فني است كه فعاليت بانوان در ميادين قهرماني بين‌المللي را به چالش مي‌كشد و فدراسيون‌هاي جهاني عموماً با عدم وجود راهكارهايي مناسب براي رفع اين موانع (به زعم اين نهادهاي بين‌المللي)، ترجيح مي دهند، روال بدين شكل پيش رود. بكارگيري حجاب سنگين و نامتناسب با رشته ورزشي كه علاوه بر كاهش چشمگير بازدهي قهرمانان محجبه در رقابت با مدعيان ساير كشورها مي‌شود، بخشي از مسابقه را با اشكال مواجه مي‌سازد، مسئله‌اي كه مي‌بايست بيش از اين مورد توجه قرار گيرد و براي رفع آن، راهكاري قانوني يافت و يا در قوانين اين راهكارها را گنجاند.

به عنوان نمونه در بحث كاراته مسئله‌اي كه مطرح مي‌شود، بيشتر مربوط به كوميته است كه سبب‌ساز مي‌شود تا در مجموع اعضاء مجمع عمومي فدراسيون جهاني كاراته، به طور كلي به حضور بانوان با پوشش اسلامي راي ندهند. براي نمونه در بحث داوري كاراته اين اشكال گرفته مي‌شود، تشخيص قضات را براي ثبت‌ امتياز كاهش مي دهد و خطاي داوري را به همراه مي‌آورد كه شايد انتخاب يك پوشش بسته‌تر در اين زمينه تا حدودي كارساز شود، همانگونه كه در تنيس چنين پوششي براي بانوان در نظر گرفته شد و بحث حجاب برطرف شد.

رقباي ايران به عنوان بازيگراني هستند كه مانع دوم را براي حضور بانوان با حجاب اسلامي در ميادين قهرماني ايجاد كرده‌اند؛ متاسفانه رقباي ايران در رشته هاي مختلف براي آنكه، فرصت حضور و مدال‌آوري از نمايندگان كشورمان را بگيرند، ساير كشورها كه در مجامع رسمي فدراسيون‌هاي بين المللي صاحب راي هستند، تحريك مي كنند تا به ايران راي ندهند و با اين عنوان كه في‌المثال "حجاب ايراني‌ها باعث مي‌شود تا امتيازاتتان در برابر رقباي ايراني ثبت نشود و از نظر داوران دور بماند"، ديگر كشورها را مجاب مي كنند به بحث حضور بانوان با حجاب راي مثبت ندهند.

نكته جالب آنكه در اين زمينه بيشتر چالش براي رشته هايي بوجود مي‌آيد كه بانوان ايران در آنها توانمندي مدال‌آوري دارند و در ساير رشته‌ها كه نمايندگان ايران حرفي براي گفتن ندارند، چنين چالش هايي بوجود نمي‌آيد و اين عمق توجه آنها و ابزار قرار دادن اين مسائل را براي خروج رقبا از دور مشخص مي‌كند.

در اين ميان، بحث حجاب براي ساير كشورها نيز مطرح نيست، چرا عموماً در ميان اروپايي‌ها قهرمان مسلمان در سطح بالا و ان هم در بخش بانوان به تعداد فوق‌العاده محدودي وجود دارد و ديگر كشورهاي اسلامي بانوان شركت كننده نيز عمدتاً تا كنار زمين پوشش دارند و هنگام مسابقه از پوشش استفاده نمي كنند و اين امر باعث شده كه چنين شبهه‌اي براي اعضاء ارشد فدراسيون جهاني ايجاد شود كه حجاب يك ضرورت نيست و حالت تزئيني دارد. بدين سان ديگر كشورهاي عربي و اسلامي نيز تاكنون حمايت جدي از بكارگيري حجاب در ميادين قهرماني انجام نداده‌اند.

در آخر، مهم ترين چالش پيش روي حجاب بانوان، علي‌الخصوص در رشته‌هايي كه همچون كارته فاصله‌هاي كوتاه و ثانيه‌ها تعيين‌كننده مي‌باشند، مسئولين داخلي كشور هستند كه شايد فعاليت موثر ايشان مي‌توانست بسياري از مشكلات را برطرف سازد. به عنوان مثال رئيس اسبق فدراسيون ووشو با انجام ريسك، ووشوكاران را راهي مسابقات قاره‌اي كرد كه در نهايت باعث شد بانوان ايران با كمترين پيش‌زمينه در مسابقات آسيايي شركت كند و پس از آن نيز مجوز حضور دائم بانوان در اين رقابت‌ها بدست آيد، ريسكي كه در خصوص مسابقات جهاني كاراته توكيو نيز صورت پذيرفت اما با مقاومت اعضاء مجمع عمومي فدراسيون جهاني منجر به كسب مجوز رقابت بانوان كاراته كا در ميادينت رسمي نشد.

در واقع روئساي فدراسيون‌هاي ملي مي‌بايست قدري با شجاعت بيشتري در اين زمينه گام برداشته و ضمن بكارگيري از قوه خلاقيت براي ايجاد راهكارهاي قانوني استفاده از حجاب، با ديپلماسي فعال درصدد آن برآيند كه حداقل كشورهاي اسلامي را در اين زمينه با خود همراه سازند و با ابتكار عمل مسير آراء را به سمت خواسته ايران كه قطعاً با شرع اسلام تطابق دارد، همراه سازند.

به طور حتم رفع چالش آخر، به خودي خود در موارد متعددي باعث رفع دو مانع ابتدايي مي‌شود و يك مدير با بكارگيري خلاقيت براي طراحي پوششي اسلامي و در عين حال مطابق يا نزديك به قوانين بين‌المللي و همچنين با تكيه بر قدرت عمل و روابط بين‌الملل خويش براي تغيير قوانين تا حدودي كه موانع حضور بانوان برطرف شود، مي تواند، در بسياري از رشته هاي ورزشي راهگشا باشد كه شايد دقت به توانمندي مديران در اين زمينه نييز حائز اهميت باشد.

ضمن آنكه در برخي رشته‌ها بايد پذيرفت زمينه فعاليت در سطح بين‌المللي به وجود نخواهد آمد و معذوريت‌ها هرگز اجازه نخواهد داد كه در آن رشته‌ها فعال شد كه در اين زمينه نيز نبايد تلاشي بيهوده انجام داد.
دوشنبه 27 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]