اپرا نسخه11

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: جنگ مرورگرها

محمد نادر

اشاره: مرورگر اپرا از آن دسته برنامه.ها و ابزارهايي به.شمار مي.آيد كه تكليف بيشتر كاربران با آن تا حدود زيادي مشخص است. در واقع كاربران نسبت به اپرا در يك وضعيت «عشق يا نفرت» قرار مي.گيرند، يعني يا از آن به.عنوان يكي از مرورگرهاي اصلي خود استفاده مي.كنند يا اصلاً به اين مرورگر اهميت نمي.دهند. با اين.حال، شايد يكي از نكته.هاي مهم قابل ذكر درباره مرورگر اپرا اين باشد كه گذشته از سهم اندك از بازار، كاربران بسيار وفاداري دارد

مرورگر اپرا از آن دسته برنامه.ها و ابزارهايي به.شمار مي.آيد كه تكليف بيشتر كاربران با آن تا حدود زيادي مشخص است. در واقع كاربران نسبت به اپرا در يك وضعيت «عشق يا نفرت» قرار مي.گيرند، يعني يا از آن به.عنوان يكي از مرورگرهاي اصلي خود استفاده مي.كنند يا اصلاً به اين مرورگر اهميت نمي.دهند. با اين.حال، شايد يكي از نكته.هاي مهم قابل ذكر درباره مرورگر اپرا اين باشد كه گذشته از سهم اندك از بازار، كاربران بسيار وفاداري دارد. بد نيست بدانيد كه اپرا به.عنوان محبوب.ترين مرورگر موبايل شناخته مي.شود و در بعضي از كشورها مانند اوكراين نيز بالاترين و محبوب.ترين مرورگر دسكتاپ به.شمار مي.آيد. از سوي ديگر، اپرا پايه.گذار بسياري از ويژگي.هايي است كه بعدها در ساير مرورگرهاي مشهورتر وب نيز پياده.سازي شدند. لازم به توضيح است كه كار روي اپرا به.عنوان يك پروژه تحقيقاتي در سال 1994 در شركت Telenor، يعني بزرگ.ترين شركت مخابراتي نروژ آغاز شد. يك سال بعد، گروهي كه روي اين پروژه كار مي.كردند به.صورت يك شركت انشعابي از Telenor جدا شده و با نام Opera Software به كار خود ادامه دادند. دومين نسخه مرورگر اپرا به.عنوان نخستين عرضه عمومي آن در سال 1996 منتشر شد كه تنها براي سيستم.عامل ويندوز قابل دسترسي بود. فرآيند انتقال اين مرورگر به ابزارهاي موبايل در سال 1998 آغاز شد.
تا زمان انتشار نسخه 8,5 در سال 2005، اپرا ابتدا به.عنوان يك نرم.افزار Trialware (نرم.افزاري كه تنها براي مدت معيني به.صورت رايگان قابل استفاده است)، سپس با حمايت مالي آگهي.هاي تبليغاتي به كار خود ادامه داد. در واقع، شما مي.توانستيد تصميم بگيريد كه اين مرورگر را خريداري كرده و از شر آگهي.هاي تبليغاتي خلاص شويد يا اين.كه با تحمل آگهي.هاي مذكور به استفاده رايگان از آن ادامه دهيد. در سال 2005 شركت گوگل با امضاي يك قرارداد به موتور جست.وجوي پيش.فرض اپرا تبديل شد و نقش حامي مالي اصلي آن را نيز بر عهده گرفت. به اين ترتيب، آگهي.هاي تبليغاتي به.كلي از اين مرورگر حذف شدند. نسخه 9,1 اپرا كه در سال 2006 منتشر شد، ويژگي.هاي جديدي مانند محافظت در برابر كلاهبرداري.هاي اينترنتي را با استفاده از فناوري.هاي ارائه شده توسط GeoTrust (يك تأمين.كننده گواهي.نامه.هاي ديجيتال) و PhishTank (سازماني كه سايت.هاي وب شناخته شده فعال در زمينه فيشينگ را رديابي مي.كند)، معرفي كرد. اين قابليت بعدها در نسخه 9,5 پس از جانشين شدن GeoTrust با Netcraft و اضافه شدن محافظت در برابر بدافزارها با بهره.گيري از فناوري Haute Secure بهبود پيدا كرد.

عرضه نسخه 10,5 اين مرورگر با معرفي يك موتور جاوااسكريپت جديد با نام Carakan همراه بود كه به ادعاي اپرا در SunSpider بيش از هفت برابر سريع.تر از موتور Futhark به كار رفته در نسخه 10,1 ويندوزي اين مرورگر عمل مي.كرد. اين نسخه در عين حال كتابخانه گرافيك.هاي.برداري اپرا، يعني Vega را معرفي كرد كه مسئوليت رندر تمام گرافيك.هاي مرورگر را بر عهده داشت.

اما آخرين نسخه اپرا، يعني نسخه 11 آن در دسامبر سال 2010 منتشر شد كه ويژگي.هايي مانند ضمائم (Extensions)، پشته.سازي زبانه.ها، اشاره.هاي بصري ماوس و تغييراتي در فيلد آدرس را به همراه داشت. در واقع، نوار آدرس جديد بخش.هاي خاصي از آدرس URL شما را مانند رشته جست.وجو يا پروتكل مخفي مي.كند، با اين.حال امكان غيرفعال كردن رفتار مذكور وجود دارد. بد نيست بدانيد كه در 24 ساعت نخست عرضه نسخه 11 اپرا، 6,7 ميليون نسخه از اين مرورگر دانلود شد.

نسخه 11 اپرا با موتور رندر جديد Opera Presto 2.7 منتشر شده است و نسخه نهايي آخرين ارتقاي اين مرورگر، يعني 11,1 دوازدهم آوريل سال جاري ميلادي عرضه شده است كه از موتور رندر Opera Presto 2.8 بهره مي.گيرد. اما اجازه بدهيد ببينيم كه مرورگر اپرا پس از پشت سر گذاشتن يك تاريخچه چهارده ساله در چه وضعيتي قرار دارد. اپرا در حال حاضر كمتر از سه درصد از كل سهم بازار مرورگرهاي وب را در اختيار دارد. عده.اي معتقدند، پايين بودن سهم مذكور به اين واقعيت مربوط مي.شود كه اپرا در ابتدا يك مرورگر فروشي به.شمار مي.آمده، اما بايد توجه داشته باشيم كه اين وضعيت مدت.ها پيش تغيير كرده و از سوي ديگر مرورگري مانند كروم كه تنها دو سال از ورود آن به بازار مي.گذرد، سهم بسيار بيشتري (نزديك به چهارده درصد) را در اختيار دارد. اين در حالي است كه اپرا هميشه بالاترين سطح از قابليت.ها و ويژگي.ها را ارائه كرده و در عين حال هميشه يكي از سريع.ترين مرورگرها بوده است.

اپرا 11
طراحي كلي نسخه 11 اپرا در مقايسه با نسخه 10 آن تا حدود زيادي تغيير كرده است. پيش از هر چيز، نوار منوي ويندوز در نسخه جديد به.كلي حذف و تمام گزينه.هاي آن در يك كليد منوي بزرگ واحد ادغام شده.اند. در واقع، طراحي مذكور در نسخه چهارم فايرفاكس كپي.برداري شده است. به اين ترتيب، حالا رديف زبانه.ها در بالاي نوار آدرس قرار مي.گيرد(شكل.1). البته، شما مي.توانيد نوارهاي بيشتري را در اين مرورگر فعال كنيد، اما تنظيمات پيش.فرض آن بر سادگي و كمينه.گرايي تكيه دارد. مثل هميشه، اپرا گزينه.هاي فوق.العاده.اي را براي سفارشي.سازي در اختيار شما قرار مي.دهد. براي مثال، شما مي.توانيد محل نمايش نوار زبانه.ها، نوار پيشرفته و... را انتخاب كنيد.

شكل 1- تغيير ساختار منو و ساده.سازي رابط اپرا
از سوي ديگر، همانند نسخه 10 اين مرورگر، شما مي.توانيد نوار زبانه.ها را پايين كشيده و آن.ها را بزرگ.تر كنيد تا امكان نمايش يك Thumbnail را از سايت مربوطه داشته باشند(شكل2). به.عنوان يكي ديگر از ويژگي.هايي كه توسط اپرا معرفي شده.اند، شما مي.توانيد براي مشاهده Thumbnail مربوط به هر زبانه، نشانگر ماوس خود را روي زبانه مورد نظر قرار دهيد. در عين حال، با حركت دادن نشانگر ماوس به زبانه.هاي ديگر، اين پيش.نمايش نيز حركت خواهد كرد. حركت خود زبانه.ها در هنگام جابه.جايي آن.ها نيز بسيار روان.تر شده و به وضعيتي كه ابتدا در سافاري و سپس در كروم شاهد آن بوديم شباهت بيشتري پيدا كرده است. بدون ترديد، مشاهده خود زبانه در هنگام جابه.جايي به.جاي يك طرح كلي از آن بسيار طبيعي.تر به نظر مي.رسد. با اين.حال، بيرون.كشيدن يك زبانه و تبديل آن به يك پنجره جداگانه هنوز تاحدودي دردسرساز است. اگر يك زبانه را از محل خود بيرون بكشيد، فقط دوباره بارگذاري خواهد شد. براي انجام كامل اين فرآيند شما بايد زبانه مورد نظر خود را به محلي خارج از پنجره مرورگر بكشيد و تنها در اين شرايط است كه به يك پنجره جداگانه تبديل خواهد شد.

شكل 2- ديدن نسخه بند انگشتي زبانه.ها با تغيير اندازه نوار زبانه مرورگر اپرا
رفتار زبانه.هاي جديد نيز اندكي تغيير كرده است. در گذشته هر لينك به.طور خودكار در يك زبانه جديد باز مي.شد، حتي اگر براي باز كردن يك پنجره جديد در نظر گرفته شده بود. حالا اپراي 11 يك زبانه جديد را براي يك پنجره Pop-up باز مي.كند، اما در داخل اين زبانه شما يك پنجره Pop-up را مشاهده خواهيد كرد. با اين.حال، شما نمي.توانيد اين پنجره را از پنجره اصلي مرورگر بيرون بكشيد و در عمل بخشي از زبانه.اي به.شمار مي.آيد كه از آن متولد شده است. بهترين نكته درباره نوار زبانه جديد در اپراي 11 اين است كه شما اكنون مي.توانيد زبانه.هاي متعدد را با يكديگر گروه.بندي كنيد. كافي است يك زبانه را روي زبانه ديگري بكشيد تا يك پشته جديد ايجاد شود. در صورت تمايل مي.توانيد زبانه.هاي بيشتري را به پشته جديد خود بكشيد. براي باز كردن يك پشته، كافي است روي مثلث كوچكي كه در كنار زبانه آن قرار گرفته، كليك كنيد تا تمام زبانه.هاي داخل آن را ببينيد. از سوي ديگر، شما مي.توانيد يكي از زبانه.هاي هر پشته را به.عنوان زبانه اصلي آن در اختيار داشته باشيد تا هر وقت روي زبانه پشته كليك مي.كنيد، زبانه اصلي آن را مشاهده كنيد.

براي انتخاب هر يك از زبانه.هاي يك پشته به.عنوان زبانه اصلي آن، كافي است وقتي مي.خواهيد پشته را ببنديد، دو بار روي زبانه مورد نظر خود كليك كنيد. در نهايت، اگر نشانگر ماوس خود را روي زبانه يك پشته قرار دهيد، Thumbnail پيش.نمايش تمام زبانه.هاي داخل آن را مشاهده خواهيد كرد. شما در عين حال مي.توانيد زبانه مورد نظر خود را سنجاق (Pin) كنيد تا هميشه در گوشه صفحه باقي بماند. هرچند كه اين ويژگي در هر دو مرورگر كروم و فايرفاكس 4 نيز پياده.سازي شده، اما باز هم اپرا نخستين مرورگري بود كه آن را معرفي كرد و حالا بسياري از كاربران مرورگرهاي ديگر بدون آگاهي از اين واقعيت به استفاده از قابليت مذكور عادت كرده.اند. نوار وضعيت در قسمت پايين پنجره مرورگر نيز همانند ناحيه نوار منوي آن شفاف است. اين بخش، كنترل.هايي را براي Opera Link، Opera Turbo و Opera Unite در سمت چپ و تنظيمات بزرگ.نمايي صفحه را در سمت راست ارائه مي.كند. شما در عين حال مي.توانيد URL لينك انتخاب شده را در اين بخش ببينيد. با اين.حال، اگر نيازي به استفاده از امكانات نوار وضعيت نداشته باشيد، به آساني مي.توانيد آن را غيرفعال كرده و فضاي بيشتري را براي نمايش صفحات وب به.دست آوريد. البته، در اين حالت چيز زيادي را از دست نخواهيد داد، زيرا اپرا مي.تواند URL يك لينك را وقتي نشانگر ماوس شما روي آن قرار گرفته است، درست در كنار نشانگر نمايش دهد.

گذشته از نوار وضعيت و ساختار جديد منو، مي.توان گفت كه اپراي 11 تفاوت چنداني با نسخه قبلي خود ندارد. البته، بايد بگوييم كه طراحي جديد اينترفيس اپرا بسيار جذاب و شيك به.نظر مي.رسد. از سوي ديگر، طراحي كمينه.گراي اين اينترفيس كمك مي.كند تا تمركز كاربر بيشتر متوجه صفحه اصلي باشد و خود مرورگر فضاي كمتري را اشغال كند.اپرا هميشه مرورگري با يك مجموعه غني از ويژگي.هاي جالب توجه بوده، اما اين ويژگي.ها در نسخه 11 باز هم افزايش يافته.اند. گذشته از گروه.بندي زبانه.ها كه قبلاً به آن اشاره كرديم، اپراي 11 در عين حال پشتيباني از ضمائم (Extension) را نيز به قابليت.هاي خود اضافه كرده است. تا امروز، اپرا از ويجت.ها استفاده مي.كرد، اما آن.ها به هيچ.وجه با افزونه.هاي (Add-on) موجود براي فايرفاكس قابل مقايسه نبودند. در حال حاضرحتي كروم داراي يك فروشگاه آنلاين ويژه خودش براي ضمائم است و سافاري نيز پشتيباني از ضمائم را به نسخه جديد خود اضافه كرده است. به اين ترتيب، اپرا تنها مرورگري به.شمار مي.آمد كه اين قابليت را در اختيار كاربران خود قرار نمي.داد، اما اين وضعيت در نسخه جديد تغيير كرده است.
حالا شما نه تنها يك مرورگر با غني.ترين مجموعه ويژگي.ها را بلافاصله پس از نصب در اختيار خواهيد داشت، بلكه مي.توانيد از ضمائم اضافي نيز براي افزايش قابليت.هاي آن استفاده كنيد. براي دسترسي به ضمائم اپرا، مي.توانيد به آدرس addons.opera.com رفته (يا روي گزينه Get Extensions در منوي مرورگر كليك كنيد) و تمام ضمائمي را كه در هر لحظه براي مرورگر شما قابل دسترسي هستند، مشاهده و نصب كنيد. ضمائم مورد نظر شما بلافاصله نصب خواهند شد و برخلاف فايرفاكس مجبور نخواهيد بود كه مرورگر خود را پس از نصب ضمائم دوباره راه.اندازي كنيد. در زمان نوشتن اين مقاله، 490 ضميمه براي اپرا قابل دسترسي بودند. با توجه به اين. واقعيت كه پشتيباني از ضمائم به.تازگي روي اين مرورگر معرفي شده است، مدتي طول مي.كشد تا همان گرايش و اشتياقي را كه برنامه.نويسان براي توسعه ابزارهاي ساير مرورگرها از خود نشان مي.دهند روي اپرا مشاهده كنيم. با اين.حال، در همين مجموعه به نسبت كوچك نيز مي.توانيد ابزارهاي بسيار مفيدي را پيدا كنيد كه باعث مي.شوند بيش از پيش براي افزايش تعداد آن.ها اشتياق داشته باشيد.

ويژگي جديد بعدي، نوار آدرس هوشمندتر در نسخه 11 است كه تمام اضافات آدرس شما را حذف كرده و فقط بخش.هاي اصلي آن را نمايش مي.دهد. براي مثال، آدرس.. https://addons.opera.com/addons/extensions/.?language=any&no_promo_box=1 تا زماني كه روي نوار آدرس كليك نكنيد فقط به.صورتaddons.opera.com/addons/extensions/ نمايش داده خواهد شد.اشارات ماوس (Mouse Gestures) يكي از ويژگي.هايي است كه براي نخستين.بار در نسخه.هاي قبلي اپرا معرفي شد، اما حالا وقتي كليد راست ماوس خود را فشار داده و آن را نگه.داريد، يك راهنماي بصري جذاب را براي استفاده از اين اشارات مشاهده خواهيد كرد.(شكل3) از سوي ديگر، شما هنوز Opera Turbo را در اختيار داريد كه سرعت بارگذاري صفحات را به.طور چشمگيري افزايش مي.دهد. Opera Link نيز تمام بوك.مارك.هاي شما را در بين تمام مرورگرهاي اپراي مورد استفاده.تان (از جمله نسخه.هاي موبايل) با يكديگر ادغام خواهد كرد. در نهايت، Opera Unite به شما اجازه مي.دهد تا محتواي مورد نظرتان را با ساير كاربران اپرا به اشتراك بگذاريد، بدون آن.كه مجبور باشيد ابتدا محتواي مربوطه را در محلي آپلود كنيد.

شكل 3- راهنماي بصري اشارات ماوس
ويژگي.هاي ديگري كه بيشتر كاربران اپرا به آن.ها علاقه دارند، شماره.گيري سريع (Speed Dial) و همچنين اضافه كردن هر موتور جست.وجوي دلخواه به اين مرورگر است. به اين ترتيب، شما مي.توانيد هر سايتي را درست از پنجره Search مرورگر خود جست.وجو كنيد. از سوي ديگر، اين مرورگر يك كلاينت ايميل توكار دارد، يك ويژگي عالي براي كاربراني كه از اپرا به.عنوان مرورگر اصلي خود استفاده مي.كنند. تمام توسعه.دهندگان مرورگرها با عرضه هر نسخه جديد از محصولات خود مدعي يك افزايش چشم.گير در عملكرد آن.ها نسبت به نسخه.هاي قبلي هستند. اپرا نيز از اين قاعده مستثني نيست، اما حالا به سطحي از عملكرد رسيده.ايم كه متمايز كردن ميزان عملكرد مرورگرها يا تفاوت ميان نسخه.هاي مختلف آن.ها كار چندان ساده.اي نيست. با اين.حال، اپراي 11 از يك موتور جاوااسكريپت سريع.تر و نيز رندر بهبود.يافته HTML5 و CSS3 بهره مي.گيرد كه همگي آن.ها به.خوبي كار مي.كنند. اپرا هميشه به.عنوان يك مرورگر بسيار سريع شناخته.مي.شده و آخرين نسخه آن نيز هنوز فوق.العاده سريع است.

بايد به اين نكته مهم توجه داشته باشيد كه سرعت خام و بارگذاري درست يك صفحه، دو موضوع كاملاً مجزا هستند. متأسفانه اين موضوع هميشه نقطه ضعف اپرا به.شمار مي.آمده است. بسياري از سايت.هاي وب هنوز به.طور درست در اين مرورگر بارگذاري نمي.شوند. بهترين مثال در اين زمينه، گوگل است. هيچ.يك از سرويس.هاي وب گوگل در اپرا به.طور صحيح كار نمي.كنند. براي نمونه، Google Instant Search در اپرا كار نمي.كند. شما نماي خطي جديد جست.وجوي تصويري گوگل را در اختيار نخواهيد داشت و هنوز نماي صفحه.بندي شده را مي.بينيد. همچنين، كاربران گاهي در Google Docs نيز با مشكلاتي مواجه مي.شوند. در واقع، تعداد اين.گونه مشكلات چندان كم نيست و آگاهي از اين واقعيت كه سايت مورد بازديد شما براي مرورگرتان بهينه.سازي نشده است مي.تواند تاحدودي آزاردهنده باشد. در طول زمان، شما به تدريج عادت مي.كنيد كه اين موضوع را ناديده بگيريد، اما هنوز براي باز كردن بعضي از صفحات بايد از ساير مرورگرها استفاده كنيد. البته، اپرا با يك قابليت بسيار جالب در تحمل اين مشكل به شما كمك مي.كند. در واقع شما مي.توانيد هر صفحه را از داخل مرورگر اپرا بلافاصله در هر مرورگر ديگري كه روي سيستم شما نصب شده است، باز كنيد. براي اين منظور كافي است در بخشي از صفحه مورد نظر راست كليك كرده، سپس مرورگر خود را از منوي فرعي Open With انتخاب كنيد. مشكل بعدي گروهي از كاربران با اپرا، به عدم استفاده اين مرورگر از همان ميانبرهاي صفحه.كليدي مربوط مي.شود كه توسط ساير مرورگرها مورد استفاده قرار مي.گيرد. براي مثال، براي باز كردن يك زبانه جديد در ساير مرورگرها، شما بايد كليد Control را نگه.داشته و سپس روي لينك مورد نظر كليك كنيد تا در يك زبانه پس.زمينه باز شود. اگر با نگه.داشتن كليد Shift روي لينك كليك كنيد، در يك پنجره جديد باز خواهد شد. اما براي انجام همين كارها در اپرا بايد با نگه.داشتن كليد Shift روي لينك مورد نظر كليك كنيد تا در يك زبانه جديد باز شود يا با نگه.داشتن تركيب كليدهاي Control و Shift روي آن كليك كنيد تا در يك زبانه پس.زمينه جديد باز شود. اگر چه مي.توان اين موضوع را پذيرفت كه طراحان اپرا ترجيح مي.دهند كار خود را با روش متفاوتي انجام دهند، اما استفاده از كليدهاي ميانبر غيراستاندارد باعث مي.شود كه كاربران جديد با اين مرورگر راحت نباشند.

جمع.بندي
در نهايت مي.توان گفت، اپراي 11 يك مرورگر واقعاً دوست.داشتني است. اين مرورگر تقريباً هر كاري را به.صورت هوشمندانه.اي انجام مي.دهد و هر جا كه با مشكلي در استفاده از آن مواجه مي.شويد (مانند عدم دقت كافي در بارگذاري صفحات، كمبود تعداد ضمائم و ميانبرهاي غيراستاندارد صفحه.كليد) در واقع مشكل ارتباط چنداني با خود اين مرورگر ندارد. به.طور دقيق.تر، اگر برنامه.نويسان سايت.هاي خود را براي عملكرد درست روي اپرا بهينه.سازي كرده و زمان بيشتري را به تهيه ضمائم مخصوص اين مرورگر اختصاص دهند، دو مشكل نخست به.طور خودكار برطرف خواهند شد. اما اين اتفاق تنها زماني خواهد افتاد كه تعداد كاربران اپرا به ميزان چشم.گيري افزايش پيدا كند. در حال حاضر، تعداد بسيار كمي از كاربران از اپرا به.عنوان مرورگر اصلي خود استفاده مي.كنند. از سوي ديگر، مشكل اينجا است كه بيشتر كاربران از قبل درباره مرورگري كه مي.خواهند از آن استفاده كنند، تصميم گرفته.اند و دليلي براي تغيير نظر خود نمي.بينند. با اين.حال، تعداد زيادي از كاربران هنوز تنها به اين دليل از اينترنت اكسپلورر استفاده مي.كنند كه به.صورت از پيش نصب شده روي كامپيوترهاي مبتني بر ويندوز آن.ها وجود دارد. اين گروه، همان كاربراني هستند كه اپرا بايد براي افزايش سهم بازار خود آن.ها را هدف بگيرد. به.عنوان يك نرم.افزار، خود اپرا تقريباً بي.نقص است و شايد بتوان گفت كه دنياي وب تاكنون پشتيباني چندان مناسبي را از آن نشان نداده است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 458]