جنگ مرورگرها

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: و بدانیم که جنگ خوب است

احمدرضا فرزان جم

اشاره: جنگ مرورگرها از کهن.ترین رقابت.هاي دنیای کامپیوتر است. این هم.آوردي تا به.حال شاهد دو لشكرکشی عمده بوده.است. به.یاد داریم زمانی را كه نت.اسکیپ با اقتدار ورود خود را به دنیای وبگردی.های بی.پایان کاربران جشن گرفت و تا مدتی به سهم زیاد خود می.بالید (که در اوج سلطه.اش هشتاد درصد بود). البته واضح است که مایکروسافت بیکار ننشست و بلافاصله دست.به.کار شد و رفته.رفته از تمام قدرت خود استفاده کرد تا حکمران این بازار شود. اين مطلب پيش.درآمدي است بر مجموعه مقالاتي كه در شماره 121 ماهنامه شبكه در اين زمينه منتشر شده است.

آنچه گذشت...
جنگ مرورگرها از کهن.ترین رقابت.هاي دنیای کامپیوتر است. این هم.آوردي تا به.حال شاهد دو لشكرکشی عمده بوده.است. به.یاد داریم زمانی را كه نت.اسکیپ با اقتدار ورود خود را به دنیای وبگردی.های بی.پایان کاربران جشن گرفت و تا مدتی به سهم زیاد خود می.بالید (که در اوج سلطه.اش هشتاد درصد بود). البته واضح است که مایکروسافت بیکار ننشست و بلافاصله دست.به.کار شد و رفته.رفته از تمام قدرت خود استفاده کرد تا حکمران این بازار شود.

مایکروسافت در سال 1994 حق امتیاز موزائیک را خرید تا سنگ بنای مرورگری را بنهد که تا سال.های متمادی برای برخی به نماد وب و وبگردی و حتی اینترنت تبدیل شد.حکمرانی دایناسور سرخ.رنگ بنیاد موزیلا تا نسخه چهارم اینترنت اکسپلورر در سال 1997 ادامه داشت، اما از عرضه نسخه پنجم تغيير اوضاع کم.کم شروع شد. زمانی که مایکروسافت در جشن نسخه چهارم.اینترنت.اکسپلورر با قرار دادن یک مجسمه سه.متری از لوگوی این مرورگر سعی داشت از آغاز دوران سلطه آن به بازار خبر دهد. در عوض نت.اسکیپی.ها نیز در محوطه خود یک مجسمه بزرگ درست کردند با طرحی از دایناسور سرخ در بالای آن و نشانی که خبر از سلطه دایناسور بر بازار می.داد: نت.اسکیپ 72، مایکروسافت 18.

مایکروسافت در این دوره همه کارت.های خود را یکی.یکی رو کرد و از منابع زیاد خود و همچنین سهم نود درصدی خود در بازار سیستم.عامل کامپیوترهای شخصی استفاده کرد و اینترنت اکسپلورر را به.عنوان مرورگر پیش.فرض همراه ویندوز ارائه کرد و حتی با دادگاه ضد.انحصار دست.وپنجه نرم کرد تا سرانجام نت.اسکیپ سقوط کند و توسط AOL به مبلغ 4,2 میلیارد دلار خریداری شود. مایکروسافت نیز به رشد سریع خود در این بازار ادامه داد تا در اوج سلطه خود به نود درصد از سهم بازار رسید.

نمودار 1- سهم بازار مرورگرها در مارس 2011
بازگشت گودزیلا
شکست نت.اسکیپ برای مدتی بازار را برای مایکروسافت بی.رقیب گذاشت. با خاموشی این جنگ شاید بتوان گفت برای مدتی خلاقیت از مرورگرها رخت بربست و این بازار از هر دو نظر جنبش و خلاقیت مدتی در سکون و رخوت فرو رفت. اما توسعه.دهندگان نت.اسکیپ پس از این شکست در جست.وجوی پیروزی دوباره نت.اسکیپ را اپن.سورس کردند و به گودزیلای سرخ، یعنی بنیاد موزیلا پیوستند تا لشكرکشی دوم مرورگرها را رقم زنند. این لشكرکشی مدتی طول کشید تا نتیجه کار مرورگری شود که ابتدا نام Phoenix (یا سیمرغ؛ چنان.که از خاکسترهای نت.اسکیپ برخواسته.بود) بر پیشانی داشت و به.دلیل مشکلات حقوقی برای ثبت اسم، به فایربرد و در نهایت به فایرفاکس تغییرنام داد. در این میان، اینترنت.اکسپلورر، اما زمانی از خواب بیدار شد که فایرفاکس برخواسته بود و از همان ابتدا رشد سریع خود را آغاز کرد و تا همین امروز هم این رشد را ادامه داده.است. این پیکار ابتدا با ضرباهنگ سریع و سروصدای زیاد آغاز شد و با هر حرکت رقیب، به.سرعت پیش می.رفت. در نهایت، رشد مستمر فایرفاکس و افزایش سهم آن از بازار با روندی به.نسبت ساده به عادتی تبدیل شد و مرورگرهای دیگر نیز به روند ثابت خود ادامه می.دادند و پیکار مرورگرها اگرچه ادامه داشت، اما خود دچار نوعی یکنواختی و سکون شد. تا این.که ورود رقیب جدیدی به بازار جنب.وجوش تازه.ای به مهره.گردانان بخشید.

نمودار 2- سهم بازار مرورگرها بين مارس 2010 تا مارس 2011 دوران تازه
این رقیب تازه کروم نام دارد و پشت آن نیز گوگل ایستاده.است که با خلاقیت.های تازه خود توسعه.دهندگان مرورگرهای دیگر را به.فکر انداخت. اینترنت اکسپلورر همچنان به سقوط مداوم خود ادامه می.دهد و فایرفاکس مدتی است دست از صعود برداشته و مدتی است که سهم آن در حد ثابتی مانده.است. دلیل این موضوع را اغلب کروم می.دانند که سهم آن همچنان در حال افزایش است. در این میان، اینترنت اکسپلورر و فایرفاکس برای مقابله با این وضعیت سعی کرده.اند به نوآوری.هایی در نسخه.های جدید خود دست بزنند. مجموعه.ای از این تصمیم.گیری.ها و حرکت.های متقابل مرورگرهای دیگر در همین ماه اخیر در نسخه.های جدیدی که از سوی بنیاد موزیلا و مایکروسافت عرضه شدند، قابل مشاهده هستند. طبق آمار منتشرشده سهم خالص بازار از Net Applications در حال حاضر اينترنت اكسپلورر 55,92 درصد، فایرفاکس 21,80 درصد، کروم 11,57 درصد، سافاری 6,61 درصد و اپرا 2,15 درصد از بازار را در اختیار دارند. این در حالی است که در ماه مارس سال گذشته کروم کمتر از شش درصد، فایرفاکس در حدود 24 درصد و اینترنت اکسپلورر در حدود شصت درصد از بازار را در اختیار داشتند. وضعيت بازار مرورگرها را در نمودار 1 و روند طی.شده این مرورگرها طی مارس 2010 تا مارس 2011 را می.توانید در نمودار 2 مشاهده کنید. طبق این آمار، فایرفاکس در اروپا سهم بیشتری از بازار را نسبت به امریکا در اختیار دارد، این در حالی است که اینترنت اکسپلورر به.طور مشخص در چین و کره شمالی سهم بیشتری را در اختیار دارد. البته، گاهی اوقات این نوع تغییر آمارهای محلی از دلایل خاصی ناشی می.شوند. به.عنوان مثال، بین سال.های 1999 تا 2010 کره جنوبی در استفاده از یک پلاگین خاص تجارت آنلاین (به.جای تکیه بر استاندارد HTTPS) پیشگام بود و در نتیجه در کره جنوبی هر کاربری که قصد استفاده از خدمات بانکی را داشت، از مرورگر مایکروسافت استفاده می.کرد. مرورگرهای دیگر نیز شاید از امتیاز کار با متون محلی بهره.مند باشند. این در حالی است که در چین نسخه 6 اینترنت اکسپلورر به.شکل بسیار گسترده.ای استفاده می.شود و برای این محبوبیت تحلیل مشخصی وجود ندارد. برخی استفاده زیاد از نسخه.های دزدی ویندوز اکس.پی را در این موضوع بی.تأثیر نمی.دانند (ویندوز اکس.پی به.صورت خودکار اینترنت اکسپلورر 7 یا 8 را نصب نمی.کند)، اما این موضوع تأثیری تا.این حد گسترده نخواهد گذاشت و نمی.تواند دلیل اصلی عدم نفوذ زیاد فایرفاکس در این کشور باشد. در نهایت، دلایل این تغییرهای محلی هر چه که باشد، اهمیت زیادی دارد. کاربران آنلاین چینی به.تنهایی یک.چهارم جمعیت آنلاین را تشکیل می.دهند. به بیان دیگر، اگر اینترنت اکسپلورر کل سهم خود را در کشورهای دیگر ببازد، باز هم 25 درصد از بازار را در اختیار خود خواهد داشت. کافی است نگاهی به آماری که Net Applications در همین ماه منتشر کرده و در آن آمار کاربران آنلاین چینی بالا رفته بیاندازیم و در مقابل افزایش سهم اینترنت اکسپلورر به همان تناسب را نیز بررسی کنیم تا به اهمیت این معادله پی ببریم. با.وجود تمام این موارد، اینترنت اکسپلورر در خارج از چین همچنان به روند مداوم رو به سقوط خود ادامه می.دهد و به تعداد کاربران این مرورگر در کشورهای دیگر که به مهاجرت به مرورگرهای دیگر فکر می.کنند، همچنان افزوده می.شود.

نسخه.های جدید
مایکروسافت و بنیاد موزیلا هر دو تمام تلاش خود را کردند تا فضا را برای ترغیب کاربران به نسخه جدید آماده کنند و آمار دانلود نسخه جدید مرورگر خود را بیشتر کنند. با نگاهی به آمار نسخه.های مختلف هر مرورگر در.می.یابیم که در این هفته.های نخست تا چه حد موفق بوده.اند. اینترنت اکسپلورر 8 برای نخستین.بار با کاهش سهم (در میان دیگر نسخه.های این مرورگر) روبه.رو بود و با 0,54 کاهش به 34,341 درصد رسید. مایکروسافت نیز 2,5 میلیون دانلود را در 24 ساعت نخست برای اینترنت اکسپلورر 9 اعلام کرد. البته این آمار به.سرعت و با تفاوت زیادی توسط فایرفاکس شکسته شد. نسخه 3,6 فایرفاکس نیز از 17,82 درصد در فوریه سال جاری به 17,18 درصد در ماه مارس رسید و نسخه چهارم آن 7,1 میلیون دانلود را در روز نخست تجربه کرد. درباره باقی نسخه.های اینترنت اکسپلورر نیز شاهد این کاهش سهم (و انتقال این سهم به نسخه 9) بوده.ایم. در ماه مارس 55,92 سهم اینترنت اکسپلورر به این ترتیب میان نسخه.های مختلف تقسیم شده.بود: نسخه 8 با 34,41 در صدر نسخه.ها است و بعد از آن نسخه 6 با 10,97 درصد، نسخه 7 با 7,8 درصد و نسخه 9 با 1,04 درصد قرار گرفته.اند. با وجود این آمارها، برخی از طرفداران این دو مرورگر از نسخه.های جدید ناراضی نبوده.اند. برخی از طرفداران پروپا قرص فایرفاکس از فقدان برخی قابلیت.ها در نسخه 4 و حذف برخی گزینه.ها یا گرایش رابط بصری به سادگی ناراضی بوده.اند و تعداد آن.ها نیز آن.قدر زیاد بوده که این صدا در گوشه.و.کنار محافل اینترنتی شنیده شده.است. به این ترتیب، کروم با سهم اندک و رشد جالب توجه به پیش می.راند، فایرفاکس رشد خود را کمی کند کرده و اینترنت اکسپلورر نیز با ضرباهنگ ثابتی در حال از دست دادن سهم از بازار است. شاید بتوان موقعیت کنونی را دور سوم این جنگ نامید که خون تازه.ای به رگ.های مرورگرها دمیده و جنگی مبارک به.شمار می.رود! همین لشكرکشی بهانه.ای شد تا به نسخه.های جدید فایرفاکس و اینترنت اکسپلورر نگاهی بیاندازیم که در هفته.های اخیر عرضه شده.اند. در کنار این دو مرورگر پرطرفدار، اپرا نیز نسخه جدیدی عرضه کرده که بررسی آن خالی از لطف نیست، زیرا اگرچه این مرورگر بی.ادعا سهم کمی از بازار دارد، اما مادر بسیاری از نوآوری.هایی است که امروز در مرورگرها به استاندارد تبدیل شده.اند. براي تكميل اين پرونده نسخه 10 مرورگر كروم و پنجمين نسخه از مرورگر سافاري نيز مورد بررسي قرار گرفته.اند. جنگ کهن مرورگرها بار دیگر به اوج خود نزدیک می.شود!

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 365]