«وودی آلن»، بهترین کارگردان کمدی تاریخ سینما

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

«وودی آلن»، فیلمساز نامدار آمریکایی عنوان بهترین کارگردان تاریخ سینما در عرصه فیلم های کمدی را کسب کرد.

نشریه سینمایی اسکرین در گزارشی فهرست بهترین کارگردانان تاریخ سینما در ژانر آثار کمدی را منتشر کرد که «ووی آلن» در رتبه اول دیده می شود.

در رتبه دوم این فهرست، «جوئل کوئن»، کارگردان سرشناس آمریکایی حضور دارد که به لطف همکاری با برادرش «اتان» افتخارات سینمایی متعددی کسب کرده است. وی با سه جایزه پیشتاز فیلمسازانی است که تاکنون جایزه بهترین کارگردان جشنواره کن را کسب کرده اند. این کارگردان سرشناس در سال ۱۹۹۱ با فیلم «بارتون فینک»، در سال ۱۹۹۶با فیلم «فارگو» و در سال ۲۰۰۱ با فیلم «مردی که آنجا نبود» سه بار این عنوان را به دست آورده که این رکورد تاکنون شکسته نشده است.

«وودی آلن» که در این فهرست در رتبه اول ایستاده است، بازیگر، كارگردان، فیلم نامه نویس و كمدین ۷۴ ساله آمریكایی است که از بزرگ ترین فیلم سازان معاصر سینمای جهان به شمار می رود.

سرعت بالا در تولید فیلم یكی از ویژگی های بارز «وودی آلن» است كه كارنامه سنگینی شامل آثار كمدی و فیلم های بلند را برای وی رقم زده است. وی كه فیلم نامه ی آثارش را خودش می نویسد، از فلسفه، ادبیات و روانشناسی به عنوان پایه های اصلی ساخت فیلم هایش بهره گرفته است.

«آلن» بعد از پایان دوران دبیرستان به دانشگاه نیویورك رفت، اما هرگز نتوانست در رشته فیلم و ارتباطات موفق باشد و سرانجام از آنجا اخراج شد. در ۱۹ سالگی شروع به نگارش سناریو برای مجموعه های تلویزیونی كرد و تبحرش دراین زمینه درآمد وی را از هفته ای ۷۵ دلار به هفته ای ۱۵۰۰ دلار رساند.

بعد از سال ها نگارش فیلم نامه، آثار كمدی و مطالب انیمیشن برای مجلات، «وودی آلن» در سال ۱۹۶۵ اولین بار وارد دنیای سینما شد و فیلم نامه «تازه چه خبر، پیشی؟» را نوشت، اما به عنوان كارگردان در سال ۱۹۶۶ بود كه فیلم «چه خبر، سوسن ببری» را ساخت و یك سال بعد در فیلم «كازینو رویال» از سری فیلم های جاسوسی "جیمز باند" ایفای نقش داشت.

فیلم های «پول رو بردار و دررو»(۱۹۶۹)، «موزها»(۱۹۷۱)، «عشق و مرگ»(۱۹۷۵) و

«خوابیده»(۱۹۷۳) از دیگر تجربیات فیلم سازی «وودی آلن» در سال های اولیه كارگردانی بودند كه بیشتر آنها مضامین كمدی داشتند.

البته در این سال ها وی بازیگری را رها نكرد و در آثاری چون «دوباره بزن اش سام» در سال ۱۹۷۲ و «جبهه» در سال ۱۹۷۶ نقش آفرینی داشت.

نقطه اوج شهرت و موفقیت «وودی آلن» در سال ۱۹۷۷ با فیلم «آنی هال» رقم خورد؛ فیلمی كه جایزه اسكار بهترین فیلم و بهترین كارگردانی را برای وی به همراه آورد و «دایانا كیتون» را نیز به اسكار بهترین بازیگر زن رساند. این فیلم كه پایه گذار استاندارد جدیدی برای آثار كمدی رمانتیك مدرن محسوب می شود، ازسوی انجمن فیلم آمریكا در رتبه چهارم بهترین آثار كمدی و در رتبه ۳۵ بهترین فیلم های تاریخ سینما قرار گرفته است.

«وودی آلن» دو سال بعد فیلم «منهتن» را ساخت كه نامزد اسكار بهترین فیلم نامه شد. این فیلم سیاه و سفید به نوعی ابراز احترام او به زادگاهش نیویورك است و هم چون دیگر آثار «آلن»، فرهیختگان طبقه ثروتمند جامعه شخصیت های اصلی آن را تشكیل می دهند.

البته نباید فراموش كرد كه این كارگردان آمریكایی در فاصله میان ساخت فیلم های «منهتن» و «آنی هال»، فیلم «صحنه های داخلی» را در سال ۱۹۷۸ ساخت كه برای آن باردیگر نامزد اسكار بهترین كارگردانی و بهترین فیلم نامه شد.

از نقاط درخشان كارنامه سینمایی «وودی آلن»، عملكرد بی نظیر او در جوایز اسكار است. او در مجموع ۱۴بار نامزد اسكار بهترین فیلم نامه و هفت بار نامزد بهترین كارگردانی شد كه در این میان فقط دوبار در بخش بهترین فیلم نامه و یك بار در بخش بهترین كارگردانی موفق به كسب اسكار شد.

با آغاز دهه ۸۰، فیلم های «وودی آلن»، حتی آثار كمدی او، رنگ و بوی فلسفی گرفتند و آثاری چون «سپتامبر» و «خاطرات اكلیلی» به شدت تحت تاثیر آثار كارگردانان اروپایی چون «اینگمار برگمن» و «فدریكو فلینی» قرار گرفتند.

در اواسط این دهه، «آلن» المان های كمدی و تراژیك را با یكدیگر درآمیخت و در فیلم هایی چون «هانا و خواهرانش»(۱۹۸۵) و «جرم ها و بزهكاری ها»(۱۹۸۹) دو داستان متفاوت در انتهای فیلم به یكدیگر مرتبط می شوند. وی با فیلم «هانا و خواهرانش» موفق به كسب اسكار بهترین فیلم نامه شد هرچند در كسب اسكار بهترین كارگردانی ناكام ماند.

«وودی آلن» با ساخت سه فیلم «دنی رز برادوی»(۱۹۸۴)، «رز بنفش قاهره»(۱۹۸۵) و «روزگار رادیو»(۱۹۸۷) به اهمیت صنعت تجاری سینما و رادیو پرداخت.

فیلم «رز بنفش قاهره» از نگاه مجله «تایم» یكی از ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما است كه خود «وودی آلن» نیز آن را به همراه «خاطرات اكلیلی» و «امتیاز نهایی» یكی از سه فیلم محبوب اش می داند.

پس از فیلم «سایه ها و مه» كه احترام به اكسپرسیونیست های آلمانی بود، «آلن» در سال ۱۹۹۲فیلم تحسین برانگیز «شوهران و زنان» را ساخت كه بار دیگر نامزد اسكار فیلم نامه و كارگردانی شد.

از دیگر فیلم های او در سال های پایانی دهه ۹۰ می توان از «گلوله ها برفراز برادوی» (نامزد اسكار بهترین كارگردانی)، «آفرودیت توانمند» (نامزد اسكار بهترین فیلم نامه)،«شالوده شكنی هری» (نامزد اسكار بهترین فیلم نامه) و «همه می گویند دوستت دارم» اشاره كرد.

پس از فیلم «نفرین عقرب یشمی» كه پرهزینه ترین فیلم كارنامه سینمایی «وودی آلن» بود كه با هزینه ۳۳ میلیون دلاری در سال ۲۰۰۱ ساخته شد، یكی از تحسین برانگیز ترین فیلم های این كارگردان آمریكایی در دهه گذشته، یعنی «امتیاز نهایی» مورد استقبال فراوان منتقدین قرار گرفت.

این فیلم كه مجموع فروش جهانی ۸۵ میلیون دلار را كسب كرد، وی را تا آستانه كسب اسكار بهترین فیلم نامه و دو جایزه گلدن گلوب پیش برد.

پس از ساخت فیلم هایی چون «خبر داغ»، «خانه» و «رویای كاساندرا»، در سال ۲۰۰۸ «ووی آلن» فیلم «ویكی كریستینا بارسلونا» را با حضور بازیگران سرشناسی چون «خاویر باردم»، «پنه لوپه كروز» و «اسكارلت جانسون» ساخت كه «پنه لوپه كروز» با این فیلم توانست جایزه اسكار را به دست آورد.

وی دو سال پیش فیلم «غریبه قدبلندی سیاهی را خواهی دید» را در لندن ساخت که «آنتونیو باندراس»، «جاش برولین»، «آنتونی هاپكینز» و «نائومی واتس» در آن بازی كردند.

آخرین ساخته او «نیمه شب در پاریس» بود که آغازگر شصت و چهارمین جشنواره فیلم کن بود.

«وودی آلن» طی سه دهه فیلم سازی افتخارات و جوایز سینمایی متعددی كسب كرده است كه مهم ترین آنها عبارتند از:

* دو جایزه بهترین كارگردانی و شش جایزه بهترین فیلم نامه از جوایز بافتا انگلیس

* خرس نقره ای جشنواره برلین در سال ۱۹۷۵

* جایزه فیپرشی جشنواره كن در سال ۱۹۸۵ برای «رز بنفش قاهره»

* دو جایزه بهترین فیلم خارجی از جوایز سزار فرانسه برای «منهتن» و «رز بنفش قاهره»

* جایزه بهترین فیلم نامه از گلدن گلوب برای «رز بنفش قاهره» در سال ۱۹۸۶

* جایزه بهترین فیلم اروپایی از جوایز گویا اسپانیا در سال ۲۰۰۶ برای «امتیاز نهایی»

* شیر طلای افتخاری جشنواره ونیز در سال ۱۹۹۵

* جایزه یك عمر دستاورد سینمایی از جشنواره سن سباستین در سال ۲۰۰۴