واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: اما استفاده از سلول.هاي بنيادي در اين فرآيند، شيوه.اي است تقريبا منحصر به فرد كه در صورت موفقيت آزمايش انساني، يك.بار ديگر نام محققان ايراني را در جهان مطرح مي.كند.اين طرح كه محصول همكاري پژوهشگاه رويان، كلينيك افزايش قد تهران و دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران است، فاز آزمايش روي حيوان را با موفقيت به پايان برده و اكنون پژوهشگران مترصد دريافت مجوز كميته اخلاق براي آزمايش انساني هستند.
دكتر محمد.رضا باغبان اسلامي.نژاد، مسئول آزمايشگاه سلول.هاي بنيادي بزرگسال رويان كه سرپرستي تيم تحقيقات را بر عهده داشته است، در گفت.وگو با همشهري مي.گويد: استفاده از سلول.هاي بنيادي در افزايش طول استخوان به روش اليزاروف، علاوه بر اينكه هزينه و طول درمان را كاهش مي.دهد، منجر به افزايش كيفيت استخوان.هاي ساخته شده مي.شود و اين روشي است كه علاوه بر تيم ايراني، گروهي از محققان ژاپني هم درصدد اجراي آن هستند. روش روسي، بومي.سازي ايراني
در دهه 1950 ميلادي اليزاروف جراح روسي، روشي براي افزايش طول استخوان.هاي آسيب.ديده ارائه كرد كه اين روش تا مدت.ها در انحصار متخصصان روسي بود و تنها پس از فروپاشي شوروي، ديگر دانشمندان با اين روش آشنا شدند. در اين شيوه روي محل مورد نظر فيكسچرهايي بسته مي.شود و استخواني كه بايد بلند شود، برش مي.خورد و محل برش به كمك فيكسچر از هم فاصله مي.گيرد. اين فاصله به مرور با سلول.هاي استخوان.ساز پر مي.شود و در نهايت طول استخوان حداكثر تا 30 درصد طول اوليه آن بلند مي.شود. اين روش كه از حدود 5 سال پيش در ايران نيز انجام مي.شود، با وجود تمام محاسني كه دارد، به.دليل طولاني بودن دوره درمان از سنگين.ترين اعمال جراحي ارتوپدي به حساب مي.آيد.
به گفته دكتر اسلامي.نژاد، با كمك فيكسچر.ها در هر 24 ساعت، يك ميلي.متر فاصله ميان 2 قسمت استخوان ايجاد مي.شود. در مراحل ابتدايي اين فاصله با لخته خوني و به مرور با بافت.هاي همبند پر مي.شود و مدتي طول مي.كشد تا سلول.هاي استخوان ساز به اين(گپ) استخواني مراجعت كنند و فرايند استخوان.سازي كامل شود. به.عنوان مثال اگر افزايش طولي معادل 5 سانتي.متر مورد نظر باشد، 50 روز براي افزايش اين طول زمان لازم است و حداقل 50 روز ديگر براي كامل شدن اين فرايند و به اين ترتيب بيمار مجبور است در تمام اين مدت همچنان دستگاه فيكسچر را روي عضو خود تحمل كند.
كيفيت نامناسب استخوان.هاي ساخته شده، از ديگر محدوديت.هاي اين روش است كه دكتر اسلامي.نژاد به آن اشاره مي.كند: (گاهي اوقات استخوان.هايي كه به اين روش ساخته مي.شوند از كيفيت و استحكام لازم بي.بهره.اند و شكستن اين استخوان.ها مشكل ديگري است كه بيماران با آن مواجه مي.شوند.) مجموعه اين محدوديت.ها باعث شد تا كلينيك افزايش قد ايران، طرح. بهبود كيفيت اليزاروف را به پژوهشگاه رويان پيشنهاد دهد. پس از اين پيشنهاد و انجام فاز مطالعاتي، در نهايت انجام جراحي با استفاده از سلول.هاي بنيادي روي 10 سگ تصويب شد و به اين ترتيب پاي دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران نيز به اين طرح مشترك باز .شد. شباهت بيومكانيكي، علت آزمايش روي سگ.ها
(ما 10 سگ 15 تا 25 كيلوگرمي را براي اين عمل انتخاب كرديم. روي استخوان درشت.ني 5 سگ روش اليزاروف را به شيوه معمول آن انجام داديم و از آن.ها به.عنوان گروه شاهد استفاده كرديم. ميزان افزايش طول مورد نظر 5 سانتي.متر بود و اين كار 50 روز زمان مي.برد. 5 سگ ديگر كه گروه آزمايش بودند در دو مقطع ( روز 25 و روز 50) و هنگامي كه استخوان تحت كشش بود، سلول.هاي بنيادي را دريافت كردند.) دكتر اسلامي.نژاد با بيان اين مطلب، مي.افزايد: ما سلول.هاي بنيادي مزانشيمي (بزرگسال) را از مغز استخوان بازوي سگ.ها به دست آورديم و پس از كشت سلول در آزمايشگاه و به دست آوردن حدود 20 ميليون سلول بنيادي، سلول.هاي بنيادي هر سگ را در 2 مرحله به لخته خوني گپ استخواني در ناحيه تحت كشش همان سگ تزريق كرديم. وي در مورد تعداد سلول.هاي مورد نياز مي.گويد: تعداد سلول.هاي مورد نياز بر اساس وزن بدن تعيين مي.شود، علاوه بر اين ما در كشت سلول در محيط آزمايشگاه هم محدوديت داريم.
برآيند اين دو مسئله محققان را به عدد 10 ميليون سلول در هر نوبت تزريق رسانده است.
از سوي ديگر نياز به 10 تا 15 ميلي.ليتر مغز استخوان براي دستيابي به هر 10 ميليون سلول بنيادي مهم.ترين دليل استفاده از مغز استخوان براي استخراج سلول.هاي بنيادي بوده است: (براي استخراج سلول.هاي بنيادي منابعي چون خون بند ناف، پالپ دنداني و مغز استخوان وجود دارد كه در اين ميان ما به خون بند ناف كه دسترسي نداشتيم و در ميان ديگر منابع، مغز استخوان ساده.ترين روش براي استحصال ميزان سلول بنيادي مزانشيمي مورد نياز را در اختيارمان قرار مي.داد.) اما چرا از سگ براي چنين آزمايشي استفاده شده است؟ سرپرست تيم تحقيقاتي در پاسخ به اين سؤال مي.گويد: (سگ.ها از نظر بيومكانيكي بيشترين شباهت را به انسان دارند و در تحقيقات مشابه معمولا از اين حيوان استفاده مي.شود.)
سرانجام آزمايش.ها نشان داد كه در گروه آزمايش كه سلول بنيادي دريافت كرده بودند، .گپ استخواني تقريبا 2 برابر سريع.تر پر شده است و دانسيته استخوان ايجاد شده به مراتب بالاتر از گروه كنترل بوده است. 100 روز پس از زمان آغاز اين آزمايش، اين 10 سگ به تاريخ پيوستند: ( در پايان اين دوره سگ.ها معدوم شدند و از استخوان مورد نظر هر دو گروه لام.هاي پاتولوژيك تهيه كرديم.)
اين آزمايش ثابت كرد كه ميزان استخوان ساخته شده در گروه آزمايش حدود 30 تا 40 درصد بيشتر از گروه كنترل بوده است. مجموع اين آزمايش.ها هم محققان را به اين نتيجه رساند كه تركيب اليزاروف با استفاده از سلول.هاي بنيادي، علاوه بر كاهش دوره درمان و هزينه.هاي اين جراحي، موجب به دست آوردن استخواني با كيفيت و استحكام بالاتر مي.شود. موفقيت.آميز بودن اين آزمايش موجب شده تا پژوهشگران براي آغاز آزمايش انساني برنامه.ريزي كنند: (دليلي براي عدم موفقيت آزمايش انساني وجود ندارد و با تصويب كميته اخلاق پژوهشگاه به زودي آزمايش انساني را روي داوطلبان آغاز مي.كنيم.) اما آيا چنين عملي صرفا به منظور افزايش قد و يك عمل زيبايي توصيه مي.شود؟
دكتر اسلامي.نژاد در پاسخ اين سؤال مي.گويد: به هر حال هر جراحي خطرات و مشكلات خاص خود را دارد و چنين جراحي سنگيني هم از اين امر مستثني نيست.
او تأكيد مي.كند: هدف ما استفاده از اين روش به.عنوان يك شيوه درمان براي كساني است كه به دلايلي چون تصادف يا ديگر حوادث دچار نقص عضو شده.اند و استفاده از اين روش به منظور زيبايي را توصيه نمي.كنيم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3506]