واسط.هاي مغز-کامپيوتر

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: کامپيوتر، بي.واسطه

علی حسینی

اشاره: در بيشتر مواقع تعامل انسان با کامپيوتر و بسياري از ماشين.هاي ساخته بشر به وسيله حرکت.هاي مکانيکي انجام مي.گيرد. از ضربه زدن به کليدهاي صفحه.كليد و حرکت ماوس گرفته تا روشن.کردن و استفاده از ويديو پروژکتورها و البته بسياري از وظايف ديگر، اما اين رويه در شرف تغيير است. هرچند هنوز هم در ماشين.هاي امروزي صفحه كليد و ماوس، دکمه.ها و اهرم.ها و... اجزايي جدا نشدني به شمار مي.آيند، اما روند پيشرفت فناوري واسط..ها، به ويژه واسط.هاي بين انسان و کامپيوتر نشان مي.دهد که روزي امواج مغز همان کاري را انجام خواهند داد که امروز لوازم جانبي کامپيوتر انجام مي.دهند. گفتني.است بخش عمده.ای از اطلاعات عصر جديد اين شماره برگرفته از مطلب «جو برودکين» از نت.ورک ورلد است.

در بيشتر مواقع تعامل انسان با کامپيوتر و بسياري از ماشين.هاي ساخته بشر به وسيله حرکت.هاي مکانيکي انجام مي.گيرد. از ضربه زدن به کليدهاي صفحه.كليد و حرکت ماوس گرفته تا روشن.کردن و استفاده از ويديو پروژکتورها و البته بسياري از وظايف ديگر، اما اين رويه در شرف تغيير است. هرچند هنوز هم در ماشين.هاي امروزي صفحه كليد و ماوس، دکمه.ها و اهرم.ها و... اجزايي جدا نشدني به شمار مي.آيند، اما روند پيشرفت فناوري واسط..ها، به ويژه واسط.هاي بين انسان و کامپيوتر نشان مي.دهد که روزي امواج مغز همان کاري را انجام خواهند داد که امروز لوازم جانبي کامپيوتر انجام مي.دهند. گفتني.است بخش عمده.ای از اطلاعات عصر جديد اين شماره برگرفته از مطلب «جو برودکين» از نت.ورک ورلد است.
واسط.هاي مغز-کامپيوتر
چندي پيش شهر سان.فرانسيسکو شاهد برگزاري کنفرانس VMworld بود و در طي اين كنفرانس معرفي واسط.هاي.نويني که از امواج مغزي براي انتقال دستور به کامپيوتر.ها استفاده مي.كنند، توجه محافل علمي را به خود جلب کرده بود. زماني را تصور کنيد که بتوان روي سطوح مختلف از جمله کاغذ يک آي.پد ايجاد کرد يا بتوان تنها با استفاده از امواج مغزي، کامپيوتر يا هر گونه ماشين ديگري را کنترل کرد. آنچه که ذکر شد، پيش.بيني محققان و کارآفرينان خلاق از آينده تعامل انسان و ماشين است.

يکي از اين دستاوردها SixthSense است؛ يک واسط حرکتي اشاره.اي و پوشيدني که پراناو.ميستري از گروه Fluid Interface Group وابسته به آزمايشگاه Media Lab دانشگاه MIT آن را طراحي كرده است. اين واسط لباس مانند، شخص را به يک پروژکتور کوچک، آينه و دوربين مجهز مي.کند که مي.تواند آن.را دور گردنش بپيچد يا روي يک کلاه ويژه نصب کند. چند علامت.گذار رنگي کوچک هم روي انگشت.ها نصب.مي.شوند. شخص با پوشيدن اين واسط حرکتي،. اشاره.اي مي.تواند مانند يک ويديو پروژکتور تصاوير.کامپيوتر را روي ديوار پخش كند، ايميل.ها را بررسي كرده، وب را همان.گونه که با يک آي.پد مي.توان.مرور.کرد، مرور کند و تمام اين.ها بدون لمس صفحه و تنها با استفاده از حرکت.ها و اشار.ه.هاي صورت و دست.ها امكان.پذير است. در نمايش ويديويي SixthSense در کنفرانس VMworld نشان داده شد که پراناو چگونه با استفاده از اين واسط با دست.هايش تصوير مي.گيرد، چگونه شماره.گير تلفن را در کف دستش ترسيم مي.کند، چگونه روي يک صفحه کاغذ گيم بازي مي.کند و چگونه برنامه.هاي به.روز.شده پرواز را روي بليت هواپيمايش دريافت مي.کند و... با اين واسط حتي مي.توان متن را از روي کتاب.هاي کاغذي كپي و آن.را روي نمايشگر کامپيوتر Past کرد.

شكل 1- با SixthSense مي.توان امکاناتي همچون شماره.گير تلفن را روي سطوح مختلف از جمله کف دست ترسيم کرد.

ميستري معتقد است، تجهيزات کنوني بسيار محدودند و مردم براي انجام امور خود ناچار هستند با اطلاعاتي که در داخل کامپيوترها و نيز اينترنت محصور شده، تعامل داشته باشند. ميستري به موضوع قابل تأملي اشاره مي.کند؛ او هدف مردم را دسترسي به «اطلاعات» برمي.شمرد، نه دسترسي به «کامپيوتر». يعني هدف کاربران دسترسي به اطلاعات است و در اين راستا کامپيوتر نقش يک واسط را بازي.مي.کند. به راستي چرا بايد نحوه تعامل انسان.ها با ماشين متحول نشود؟ اگر هدف واقعاً دسترسي به اطلاعات است چرا بايد براي ارتباط با کامپيوتر به لوازم جانبي آن وابسته بود؟ به.باور او نيازي نيست که دو دنياي مجزا، يعني دنياي ديجيتال و دنياي فيزيکي داشته باشيم.

Tan Le مؤسس و رئيس Emotive Systems نيز در کنفرانس VMworld به معرفي فناوري واسط بين مغز و کامپيوتر پرداخت. کاربر براي استفاده از اين فناوري يک سربند روي سرش مي.گذارد و به اين ترتيب با استفاده از امواج مغزي خود سيستم.هاي الکترونيکي را کنترل مي.کند. لي رؤياي روزي را در سر مي.پروراند که بتوان محيط اطراف را با مغز کنترل کرد. سربند مذکور که EPOC Headset خوانده مي.شود با قيمت سيصد دلار براي فروش عرضه شده.، اما لي متذکر مي.شود که اين فناوري هنوز روزهاي نخست خود را سپري مي.كند. استفان هرود مديرفناوري شرکت VMware يكي از حاضران در اين کنفرانس بود كه سربند Emotive را امتحان کرد. لي طي اين نمايش نشان داد که چگونه مي.شود، با استفاده از سربند Emotiv تنها با فکر کردن، عناصري را روي صفحه نمايشگر ايجاد کرد. به عنوان مثال، هرود نخست يک بازه زماني کوتاه را صرف آموزش چگونگي استفاده از اين فناوري کرد و طي اين بازه زماني، کامپيوتر امواج مغزي او را بررسي کرد تا دريابد مغز زماني که مشغول انجام کاري نيست، چه مي.کند و زماني که به ايجاد يک عنصر فکر مي.کند، در چه وضعيتي است. هرود توانست پس از طي اين بازه زماني کوتاه يک جعبه مجازي را بلند کند. او همچنين کوشيد تا جعبه را از صفحه نمايشگر حذف کند که البته کار دشواري بود، زيرا يک امر حرکتي محسوب نمي.شد و از اين رو هرود در انجام اين کار به.طور کامل موفق نشد.

شكل 2- سربند EPOC محصول Emotiv Systems براي تعامل با کامپيوتر از امواج مغزي استفاده مي.کند.

لي طي يک نمايش ويديويي مردي را نشان داد که با استفاده از اين سربند ويلچر خود را کنترل مي.کند. هرچند حرکت ويلچر در پاسخ به درخواست آن شخص، کند و با وقفه همراه بود، اما همان.طور که لي مي.گويد، اين فناوري هنوز در آغاز راه است. به گفته او از فناوري Emotiv مي.توان براي کنترل کاراکترهاي محيط.هاي مجازي و بازي.هاي کامپيوتري و نيز با توجه به حس جاري فرد، براي تغيير ميزان نور و صدای اتاق استفاده کرد.

از سوي ديگر، فناوري SixthSense هنوز به بازار عرضه نشده است. به گفته ميستري، اين فناوري هنوز با چالش.هاي فني عديده.اي روبه.رو است. او تاکنون چندين فناوري حرکتي، اشاره.اي مختلف را توسعه داده که از آن جمله مي.توان به يک قلم ماوراي صوت اشاره کرد که با استفاده از آن مي.توان روي نمايشگر کامپيوتر طراحي کرد. يک دوربين مادون قرمز متصل به لپ.تاپ از ديگر تجهيزاتي است که ميستري طراحي کرده؛. اين دوربين حرکات دست کاربر را ردگيري مي.کند و کاربر مي.تواند حتي زماني که واقعاً ماوسي را در دست ندارد، با حرکات دستش همان کنترل.هاي ماوس را انجام دهد. ساخت واسط حرکتي، اشاره.اي SixthSense که پيش.تر شرح آن رفت، 350 دلار هزينه دارد و در آينده از دوربين مادون..قرمز در آن بيشتر استفاده خواهد شد و همچنين کاربران نيز به پوشيدن علامت.گذارهاي انگشتي نيازي نخواهند داشت.

LuminAR سيستمي که مي.توان آن.را به جاي لامپ روي سرپيچ.هاي معمولي لامپ نصب کرد.
LuminAR از ديگر فناوري.هاي معرفي شده در کنفرانس VMworld بود. ناتان ليندر يكي از مهندسان شرکت اينتل که در آزمايشگاه Media Lab دانشگاه MIT مشغول پژوهش است، اين فناوري را نمايش داد. اين سيستم در داخل سرپيچ.هاي استاندارد و معمولي لامپ قرار مي.گيرد و مي.تواند اطلاعات دريافتي از اينترنت را روي هر سطحي پخش کند. طبق اهدافي که براي LuminAR پيش.بيني شده، اين سيستم خواهد توانست تجهيزات مختلفي همچون لپ.تاپ.ها، آي.پدها و کتاب.ها را به هم متصل کند و از اين رو به محصول SixthSense شباهت زيادي دارد.

ليندر هدف اين سيستم را چنين بازگو مي.کند: «دسترسي به اينترنت در هرجايي که مي.خواهيد.»با اين.که بسياري از واسط.هاي بين مغز و کامپيوتر هنوز در سطح آزمايشگاهي توليد شده.اند يا در امور تحقيقاتي استفاده مي.شوند، اما حتي عرضه معدودي از آن.ها به بازار نيز نشان.دهنده اين است که اين فناوري در شرف نفوذ به کاربردهاي روزانه مردم است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]