سوالات بی پاسخ در باره مراسم اسکار امسال

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: بالاخره و پس از ماه.ها انتظار جوایز هشتاد و سومین دوره مراسم آکادمی.اسکار نیز به برندگان اعطا شد. آکادمی.اسکار همواره با جذابیت.های خاص خود همراه بوده اما همواره ایرادی بر آن وارد بوده که عبارت است از قابل پیش.بینی بودن جوایز. اعضای آکادمی.اما از سال گذشته روند متفاوتی را در پیش گرفته.اند. از اعطای جایزه بهترین فیلم سال گذشته به فیلم «گنجه رنج» بگیرید تا همین دوره که جایزه بهترین فیلم و همه جوایز اصلی به فیلم «سخنرانی پادشاه» رسید.

اقدام آکادمی.اسکار به فیلم جدید "تام هوپر" اما کمی.تعجب بر انگیز بود. از همان ابتدا که 10 کاندیدای بخش بهترین فیلم اعلام شده بودند چهار فیلم از.شانس بیشتری برخوردار بودند: «سخنرانی پادشاه»، «شبکه اجتماعی»، «تلقین» و «قوی سیاه» که البته پس از مدت اندکی دو فیلم انتهایی از لیست پیش بینی.ها حذف شدند.

در مراسم اختتامیه، رقابت در بخش بهترین فیلم آشکارا میان دو فیلم «شبکه اجتماعی» و «سخنرانی پادشاه» خلاصه می.شد؛ اما در حالی.که همگان در انتظار درخشش "دیوید فینچر" و فیلم مدرنش بودند، جایزه در کمال تعجب به ساخته "تام هوپر" جوان رسید. «سخنرانی پادشاه» چهار جایزه اصلی مراسم را از آن خود کرد. سوال حقیقی اما اینجاست: آیا حقیقتا این فیلم شایسته عنوان بهترین فیلم بود؟ از دیدگاهی می.توان بدین سوال پاسخی مثبت داد. «سخنرانی پادشاه» حقیقتا اثر کاملی است. یک درام تاریخی ساده اما پر کشش که داستانش را در اوج تعریف می.کند و ساختارش نیز با مصالح داستانی تماما مطابقت دارد. مشکل اما اینجاست که اثر جدید "تام هوپر" از هیچ.گونه جاه.طلبی بهره.نمی.برد. جهان مخلوق "تام هوپر"، دنیایی است کاملا ساده که در بطن خود داستان زندگی جورج ششم را روایت می.کند، همین و دیگر هیچ. فیلم "تام هوپر" در مقیاس درام.های تاریخی اثر کامل و شایسته ای است، اما فیلم حرف جدیدی نمی.زند. همه.چیز در بستری آرام پیش می.رود و در اوج سکوت به پایان می.رسد. از این حیث فیلم جدید "تام هوپر" را نمی.توان برترین فیلم سال دانست، چرا که برای بهترین بودن به چیزی بیش از یک درام تاریخی کامل بودن نیاز است.

با این فرضیه سوال جدیدی مطرح می.شود: چرا آثار جاه.طلبانه.ای چون «شبکه اجتماعی» و «تلقین» یا حتی «قوی سیاه» مورد توجه قرار نگرفتند؟ پاسخ اما تکان.دهنده است. آثار کارگردانان صاحب امضایی چون نولان، فینچر و آرنوفسکی همواره از جهان.بینی شخصی و کاملا تامل برانگیز سازندگان.شان نشات گرفته.اند. از همین روست که می.توان این فیلم.ها را یک گام پیش.تر از اعضای آکادمی.دانست. این دسته آثار فیلم.هایی به غایت جاه.طلبانه و نو بودند که ورود به جهان بینی و حکمت توجیه پذیر آنها بر خلاف فیلم تام هوپر، نیاز به تفکر و تفحص فراوان دارد. اتفاقی که آکادمی.طی چند سال اخیر ثابت کرده با آن بیگانه است. اثری چون «شبکه اجتماعی» در ادامه سیر انسان- جامعه شناسی دیوید فینچر داستان زندگی یکی از اربابان جهان مجازی را روایت می.کند اما همواره از یک اثر زندگینامه.ای صرف دور می.ماند و نگاهی جانبدارانه به شخصیت.هایش ندارد. پرسوناژ.های مخلوق سورکین و فینچر همگی انسان.هایی خاکستری هستند که توانایی پذیرش شکست را ندارند و از همین روست که به دنبال تعریف جدیدی برای فعالیت.های نبوغ انگیز خود هستند. یا مثلا فیلمی.چون «تلقین»، با ایده و البته انسجام بی سابقه خود در مقیاس چندین سال اخیر، خود ادامه ای است منطقی بر جهان.بینی استعاری فردی چون "کریستوفر نولان". نولان این بار دست از انسان معاصر برکشیده و جهان پیرامونش را به چالش می.کشد. فیلمی.کاملا تخیلی که با هوشمندی و نبوغ ایده اصلی خود را به زندگانی بشر قرن 21 تعمیم می.دهد و دنیای شیرین ما انسان.ها را با شک مواجه می.کند. نولان از مخاطبانش می.خواهد تا ذره ای به این فکر کنند که شاید زندگی شیرین روزمره ما نیز خود رویایی مکرر است که با این تکرارهای متمادی، مرزش با واقعیت را از دست داده. هوشمندی نولان در نمایش قهرمانانی خاکستری در جهانی پست مدرن و البته با داستانی به شدت درگیرکننده می.توانست با استقبال بیشتری از سوی آکادمی.مواجه شود. جالب اینجاست که فیلمنامه دقیق و سرشار از مفاهیم نولان بازی را به فیلمنامه کامل اما بی.فراز و نشیب و کاملا یکنواخت «سخنرانی.پادشاه» باخت که این یکی از سوال برانگیزترین جوایز مراسم امسال را درپی داشت. به این.ها اضافه کنید اثری چون «قوی.سیاه» را که ساختار به شدت کار شده و پرداخت بصری چشمنوازش پیشنهاد جدیدی برای سینمای آمریکاست و قطعا یکی از بهترین نمودهای بصری سال را داراست. داستان کابوس.وار یک بالرین مرموز که وی را به مرز جنون و در نهایت رستگاری توام با مرگ می.رساند.

همه این.ها را وقتی در کنار فیلم برگزیده آکادمی.می.گذارید به نکات جالبی بر می.خورید. پیش از همه می.توان علاقه مفرط آکادمی.اسکار را به درام.های مستندوار تاریخی درک کرد. با این دیدگاه فیلم "دیوید فینچر" نیز دارای.شانس می.بود اما مسئله اساسی اینجاست که طی سالیان اخیر سیاست و معیار بهترین بودن برای آکادمی، ساختار کلاسیک و .يکنواخت آثار سینمایی بوده؛ در واقع می.توان اینگونه گفت که آثار کم افت و خیز اما خوب و در سطح خود کاملی چون «سخنرانی پادشاه» همواره ارجح بوده.اند بر آثاری کاملا تابوشکنانه و مدرن چون «شبکه اجتماعی»... حساب «تلقین» و «قوی سیاه» اما جداست. این دو فیلم- که از نظر اینجانب به دلیل نبوغ ایده.های داستانی و ساختار فرمالیستی و کسب اقناع توامان مخاطبین خاص و عام برترین.های امسال بوده اند- همواره آثاری بوده اند که توسط مخاطبین عام پذیرفته شده اند. معیاری که اتفاقا می.تواند مثبت باشد اما از دریچه نگاه متفاوت نمای اسکار در سالیان اخیر، فیلمی.که مورد قبول عامه مردم واقع شده، محکوم به بی اعتنایی است. اثری چون «تلقین» که با وجود اینکه بلاک باستر تولیدی استودیوهای ولخرج.هالیوودی است، ساخته دست فیلمساز اندیشمندی چون "کریستوفر نولا"ن نیز می.باشد و دارای فیلمنامه ای کم نظیر در مقیاس دو دهه اخیر، به همان دلیل پرخرج و پرفروش بودن به راحتی کنار گذاشته می.شود و در اقدامی.تحقیرآمیز جوایز فنی را از آن خود می.کند و «قوی سیاه» "دارن آرنوفسکی" خلاق نیز به دلیل جهان بینی فوق روانشناختی و البته فرم.های بصری بسیار پیچیده نیز از لیست فیلم.های مورد علاقه اسکار حذف شد.

البته عامل دیگری هم می.تواند دخیل باشد. اینکه آکادمی.اسکار همیشه آثار فیلمسازان بزرگ را در برهه ای خاص مورد توجه قرار می.دهد. به طور مثال می.توان از اسکار سال 2006 فیلم «مردگان» اسکورسیزی نام برد که به نوعی جبران عدم پیروزی آثار به مراتب بهتری چون «گاو خشمگین» و «راننده تاکسی» محسوب می.گشت. پس می.توان اینگونه تصور کرد که هنوز نوبت فیلمسازانی چون فینچر و نولان برای دریافت جایزه بهترین فیلم فرا نرسیده است. در هر صورت قضاوت در باب سیاست.های پیچیده اسکار همیشه سخت بوده و خواهد بود. همه این معیارها می..توانند درست یا غلط باشند. مهم اما اینجاست که فیلم «سخنرانی پادشاه» به.رغم شایستگی.های بسیارش، با اغماض فراوان بر دیگر کاندیداها برگزیده شد. در هر صورت مهم ترین معیار برای سنجش میزان صحت و خطای جوایز آکادمی.اسکار، گذر از معبر زمان است. تاریخ بهترین قاضی است برای اثبات این نکته که آیا جایزه بهترین فیلم با رعایت تمام جوانب با عدالت اعطا شده یا خیر؟ همواره فیلم.های بسیاری به دلیل سیاستگذاری.های تک بعدی اسکار قربانی شده اند.

اسکار 83 نیز با حرف و حدیث.های فراوان به پایان رسید. آکادمی.اسکار مثل همیشه با انتخابی محافظه کارانه به کار خویش پایان داد و این جای این حسرت را باقی گذاشت که ای کاش اعضای آکادمی.اسکار قدری بیشتر در انتخاب بهترین فیلم سال جسارت به خرج دهند و برخی دیدگاه.های سنتی خود را با قواعد سینمای مدرن تطبیق دهند. اسکار امسال هم به پایان رسید و ابهام و سوالات بسیاری برجای ماندند. مهم اما نگاهی درست به آینده است. نگاهی که توفق اکثریت قابل توجهی از صاحب.نظران را در.پی داشته باشد. باید دید این آرزو محقق می.گردد یا خیر؟

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 196]