جشن اسفندگان خجسته باد !!!!!!

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: جشن اسفندگان و روز عشاق ایرانی مبارک

سپندار مذگان ، ۲۹ بهمن جشن اسفندگان روز عشاق ايرانی
این عکس کوچک شده است برای مشاهده ی سایز اصلی کلیک کنید

کمتر کسی است كه بداند در ايران باستان، نه چون روميان از سه قرن پس از ميلاد، كه از بيست قرن پيش از ميلاد، روزي موسوم به روز عشق وجود داشته است. جالب است بدانيد كه اين روز در تقويم جديد ايراني دقيقا مصادف است با 29 بهمن، يعني تنها 4 روز پس از والنتاين فرنگي است! اين روز "سپندارمذگان" يا "اسفندارمذگان" نام داشته است. فلسفه بزرگداشتن اين روز به عنوان "روز عشق" به اين صورت بوده است كه در ايران باستان هر ماه را سي روز حساب مي كردند و علاوه بر اينكه ماه ها اسم داشتند،هريك از روزهاي ماه نيز يك نام داشتند.

روز پنجم "سپندار مذ" بوده است. سپندارمذ لقب ملي زمين يعني گستراننده، مقدس، فروتن است. زمين نماد عشق است چون با فروتني، تواضع و گذشت به همه عشق مي ورزد. زشت و زيبا را به يك چشم مي نگرد و همه را چون مادري در دامان پر مهر خود امان مي دهد. به همين دليل در فرهنگ باستان اسپندارمذگان را بعنوان نماد عشق مي پنداشتند.... آيا زمان آن نرسيده است كه همچون سال هاي اخير و گسترش جشن هاي سده و مهرگان در ايران نسبت به پيش تر، سپندار مذگان را هم گرامي بداريم . ---
تتتايييي
تاريخچه
روز پنجم هرماه و ماه دوازدهم هر سالاسفندیاسپندارمذنام دارد. این واژه که در اوستایی «سْپِنـْـتـَهآرمَئیتی»(Spent a-Ârmaiti) می باشد و نام چهارمین امشاسپند است، از دو بخش «سپنته» یا «سپند» به مانک پاک و مقدس و «آرمئیتی» به معنی فروتنی وبردباری تشکیل شده است و معنی این دو با هم فروتنی ِپاک و مقدس«آرمان مقدس» مي.توان معنا كرد. زرتشتيان هماين آرمان مقدس را كه همان ايثار و فداكاري است، به زن، به.ويژه مادر، نسبت مي.دهندو به دليل احترام ويژه.اي كه به فدا شدن و از خود بيگانه شدن و آرمان.هاي پاك ومقدس دارند، روز جشن اسفندگان را به زنان اختصاص مي.دهند.

این واژه در پهلوی «سپندارمت»(SpandÂrmat) و در فارسی «سپندارمذ» و «اسفندارمذ» و «اسفند» شده است.
امشاسپندسپندارمذ، نگهبان و ایزدبانوی زمین ِسرسبز و نشانی از باروری و زایش است. جشن «سپندارمذگان» یا «اسفندگان»، روز گرامیداشت زنان در ایران باستانبوده و این روز به نام «مردگیران» یا «مژدگیران» یا «مزدگیران»(=هدیهگرفتن از مردان) نیز در ادبیات فارسی بكار رفته است.
یکی دیگر از نام های این جشن نیز، جشن «برزگران» یا «برزیگران» است که به مناسبت نقش مهم برزگران و کشاورزان در سبز کردن زمین و باروری زمین بوده است.
ايرانيان دوران باستان همچون ساير اقوام هم.دوره خود، از گذشته.هايدور تحت تاثير و نفوذ مادر خدايان يا الهگاني بوده.اند كه آنها را حمايت مي.كردند. این عکس کوچک شده است برای مشاهده ی سایز اصلی کلیک کنید

با دگرگوني نقش زن به.عنوان عنصري سودمند در جامعه، گروه خدايان مادينه نيروي برترشدند و دست به آفرينش و كارهاي خارق.العاده زدند. اين بانوخدايان داراي تنديسه.هاييبوده.اند كه در جاي.جاي سرزمين ايران و ديگر نقاط جهان يافت شدند. اين پيكرك.هاخصوصيات زنانه بارزي دارند كه نماد باروري و مادري و زايش آنهاست. با آغازپيام.آوري اشوزرتشت، پرستش چندخدايي كنار نهاده شد و يكتاپرستي به معناي واقعي خودمطرح گرديد. پس ساير خدايان به مقام پايين.تر نزول كرده و بدين.ترتيب امشاسپندان وايزدان با حضور خود مفاهيم انتزاعي برخاسته از اين خدايان را در درون خود و در باورمردمان حفظ نمودند. اين فاصله.گرفتن از خدايان اساطيري بطور كامل نبوده و آدمي كهمجذوب قدرت بي.زوال بانوخدايان اسطوره.اي خود بود، با اقدامي جبراني بخشي از قدرتمافوق طبيعي زنانه آنها را در قالب.هاي دختر شاه.پريان و داستان.هاي روزمره خود جايداده و قسمتي ديگر را هم بصورت زن برتر در ادبيات خود زنده مي.كند و در يك كلاممي.توان گفت در جهان.بيني انسان باستاني ابرانسان زن بوده است.

آناهيتا و اشي از جمله ايزدبانوهاي ايراني مي.باشند كه در جاي.جاينوشته.هاي باستاني جلوه مي.كنند. در ميان امشاسپندان از لحاظ زبان.شناسي زباناوستايي، سه امشاسپند نخستين يعني وهومن – اشه.وهيشته و خشتره.وئيريه، نرينه؛ و سهامشاسپند بعد يعني سپنته.آرمئيتي و هئوروتات و امرتات از نظر لغوي، مادينه.اند. ازسوي ديگر با نگرشي ژرف در معناي اين سه نيروي اهورايي
سپنته.آرمئي.تي: مهرورزي افزاينده كه بعدها به شكل سپندارمذ يااسفند تغييرشكل داده است كه در باور باستان، زمين نماد آن است .
هئوروتات: رسايي كه زايش، بالندگي و خروش آب.ها و چشمه.ها در ذهنايراني يادآور اين نيروي خدايي است.
امرتات: بي.مرگي و جاودانگي كه رويش و بالندگي گياهان و سبزينگي،نماد باستاني آن است.

مي.توان دريافت كه هسته اصلي اين سه امشاسپند، مهرورزي و عشقبي.آلايش و ازخودگذشتگي و پروراندن و زايندگي است و نشانگر اهميت نقش زن و مادر درانديشه و باور انسان نخستين و ايرانيان باستان است. چنانكه در ادبيات ايراني نيزمادر طبيعت، مام ميهن، … بسيار به.چشم مي.خورد. اگر در باور ايراني مرد داراي قدرتمردانگي و تفكر و خردورزي بيشتري است، در برابر آن زن نيز داراي مهرورزي، عشق پاك،پاكدامني و ازخودگذشتگي فراوان.تري است كه هر يك از اين.دو به تنهايي راه به جايينبرده و حتي روند پويايي گيتي را هم به ايستايي مي.كشانند. اگر مردان بدنه هواپيمايخوشبختي.اند ، زنان موتور آن.اند كه پيكره بي.موتور و موتور بي.بدنه هيچ.كدام بهتنها به اوج سعادت نمي.رسند بلكه ذره.اي حركت و جنبش هم برايشان ناممكن است.
در گاهان ستوده.شده، اشوزرتشت خوشبختي بشر را وابسته به ميزان دانشو خرد انسان مي.داند نه جنسيت و قوميت و رنگ و نژاد. و از ديدگاه وي همه انسان.ها – همه زنان و مردان – داراي حقوق برابرند. او دختران را در گزينش همسر آزاد شمرده وعشق پاك و دانش نيك را دو معيار اصلي مي.داند و خوشبختي همسران جوان را در زندگيزناشويي در اين مي.داند كه هر يك بكوشند تا در راستي از ديگري پيشي جويند.
اين هماهنگي و ميانه.روي پيامبر بسيار ارزشمند و قابل.توجه است. درزماني.كه در بسياري از سرزمين.ها و فرهنگ.هاي جهان باستان، دختر منفور خانواده بودو حتي گاهي پس از زايش بي.درنگ زنده.زنده به گور مي.رفت؛ در ايران باستان، زن همكارو همفكر مرد در زندگي زناشويي و حتي گاهي در زمينه حقوقي – ديني و مذهبي – جنگ وپهلواني بوده.است.
پس از زناشويي و تشكيل خانواده شوهر به.نام نمانوپئي.تي (Nemanu Paiti) و زن به.نام نمانوپتني (Nemanu Patni) خوانده مي.شود. جزء اول هر دو واژه بهمعني خانه و پئي.تي و پتني هر دو به معناي سردار و رئيس.اند كه پئي.تي، نرينه وپتني، مادينه است. اين.دو واژه را كدخدا و كدبانو معرفي كرده.اند و پيداست همانگونهكه شوهر مقام كدخدايي و رياست خانه را عهده.دار است، زن هم كدبانوي خانه است نهكنيز و مأمور

بهبیان ابوریحان بیرونی، «اسفندارمذ» ایزد موکل بر زمین و ایزد حامی ونگاهبان زنان شوهر دوست و پارسا و درست کار بوده. به همین مناسبت این روز،عید زنان به شمار می رفت. مردم به جهت گرامیداشت، به آنان هدیه داده وبخشش می کردند. زنان نه تنها از هدایا و دهش هایی برخوردار می شدند، بلکهبه نوعی در این روز فرمانروایی می کردند و مردان باید که از آنان فرمان میبردند. این عکس کوچک شده است برای مشاهده ی سایز اصلی کلیک کنید

گردیزی نیز در کتاب زین الاخبار خود به واژهی «مردگیران» اینگونه اشاره کرده است که از این جهت این جشن را مردگیرانمی گفتند که زنان به اختیار خویش و با آزادی، شوی و مرد زندگی خود را برمیگزیدند.
هنوز نیز در برخی از گوشه های ایران زمینمانند اصفهان، پهله، ری و دیگر شهرهای ناحیه ی مرکز و غرب ایران، مراسمجشن اسفندگان همچون گذشته برگزار می شود، در این روز بانوان لباس و کفش نومی پوشند، زنانی که مهربان، پاکدامن، پرهیزگار و پارسا بوده اند و درزندگی زناشویی خود فرزندان نیک را به جامعه تحویل داده اند مورد تشویققرار می گیرند و از مردهای خود پیش کش هایی دریافت می کنند. آن ها در اینروز از کارهای همیشگی خود در خانه و زندگی معاف شده و مردان و پسران وظایفجاری زنانه را در خانه به عهده می گیرند
پس بیایید از این سال با یک شاخه گل به مادر ، همسر و یا عشقمان از این روز پر شکوه و باستانی که یاد آور این است که ما ایرانیان همیشه در اکثر مسائل خود ریشه ای داشته ایم و نیازی به ریشه بیگانه نداریم ، پاسداری کنیم و در ترویج دوباره آن کوشا باشیم .
بدین منظور محله های زرتشتی نشین ۲۹ بهمن جشن اسفندگان روز آرمان پاک و عشق اهورایی و روز مادر را با برپایی جشنی گرامی میدارند

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 134]