واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: از اين بيماري بايد ترسيد
ارائه پنج راه كار كليدي براي درمان اسهال كودكان
يكي از بيماري هايي كه درصد بالايي از مراجعه بيماران به ويژه كودكان را به مراكز درماني تشكيل مي دهد، اسهال است. اسهال از علل عمده بيماري و مرگ و مير ميان كودكان در كشورهاي درحال توسعه به حساب مي آيد و حدود ٨٠ درصد مرگ هاي ناشي از اسهال در سال اول زندگي كودكان رخ مي دهد و علت اصلي مرگ هم كم آبي بدن به دليل از دست رفتن آب و املاح در مدفوع اسهالي است.علاوه بر اين، بيماري اسهال، مشكلات اقتصادي فراواني را نيز به جامعه تحميل مي كند. در بسياري از كشورها بيش از يك سوم تخت هاي بيمارستاني در بخش اطفال از سوي كودكان دچار اسهال پر مي شود. علاوه بر هزينه هاي بستري و درمان، اسهال در افراد بزرگسال نيز موجب كاهش نيروي كار و ضررهاي اقتصادي مي شود. خوشبختانه با روش هاي ساده مي توان از اين بيماري پيش گيري كرد و هزينه هاي بستري و درمان را كاهش داد.
دكتر آقايي، متخصص كودكان در گفت وگو با ما مي گويد: طبق تعريف هرگاه فردي در طي يك شبانه روز يا ٢٤ ساعت، ٣ بار دفع مدفوع به صورت آبكي و شل داشته باشد، دچار اسهال است. البته شيرخواران كه فقط از شير مادر تغذيه مي كنند، ممكن است به طور معمول چندين بار در روز دفع مدفوع نرم داشته باشند. در اين موارد بروز تغييراتي مانند افزايش دفعات دفع و آبكي تر شدن مدفوع، ملاك ما در تشخيص اسهال هستند. به طور متوسط هر كودك زير ٥ سال بيشتر از سه بار در سال دچار اسهال مي شود كه گاهي در بعضي مناطق به ٩ بار در سال نيز مي رسد.
؛اين بيماري را بشناسيم
بيشتر حملات اسهال در ٢ سال اول زندگي و بيشتر در زماني كه تغذيه كمكي به همراه شير مادر آغاز مي شود (بين ٦ تا ١١ ماهگي) اتفاق مي افتد. تنوع آب و هوا هم در بروز اسهال دخالت دارد. در مناطق داراي آب و هواي معتدل، بيماري اسهال بيشتر در فصول گرم رخ مي دهد. در حالي كه بعضي از انواع اسهال هاي ويروسي، بيشتر در زمستان ديده مي شود. دكتر آقايي در ادامه مي گويد: اسهال يك علت عمده سوءتغذيه در كودكان است زيرا بيمار اسهالي، هم كمتر غذا مي خورد و هم اين كه روده بيمار از قدرت كمتري براي جذب مواد غذايي برخوردار است و اين درحالي است كه به دليل ابتلا به عفونت، نياز كودك به مواد غذايي بيشتر است. بنابراين اگر اسهال طولاني شود، اثرات واضحي در رشد و نمو كودك خواهد داشت. براي پيش گيري از اسهال و كاهش شدت و موارد آن بايد با راه هاي انتقال بيماري آشنا شويم. عوامل عفوني ايجادكننده اسهال معمولا به طريق مدفوعي، دهاني انتقال مي يابد. يعني بر اثر خوردن آب و مواد غذايي آلوده به مدفوع و يا تماس مستقيم با مدفوع آلوده، عامل بيماري زا وارد بدن فرد سالم مي شود. برخي روش ها و عادات غلط زندگي هم انتقال عوامل عفوني را تسهيل مي كنند و خطر ابتلا به اسهال را افزايش مي دهند. برخي از اين عادات عبارتند از:
١ - نبود تغذيه انحصاري با شير مادر در ٤ تا ٦ ماه اول زندگي: مطالعات زيادي نشان داده اند كه خطر ابتلا به اسهال در ٦ ماه اول زندگي در كودكاني كه شير مادر نمي خورند به مراتب بيشتر از كودكاني است كه تنها از شير مادر تغذيه مي كنند.
٢ - استفاده از بطري شير: بطري شير به راحتي آلوده مي شود و تميز كردن آن به طور كامل هم مشكل است.
٣ - استفاده از غذاي نگهداري شده در دماي اتاق: اگر غذا در دماي اتاق نگهداري شود، در عرض چند ساعت باكتري ها در آن شروع به رشد مي كنند.
٤ - استفاده از آب آلوده: ممكن است منبع آب آلوده باشد و يا اين كه در منزل هنگام مصرف، آب آلوده شود. آب را حتما در ظروف درپوش دار نگهداري كنيد و مراقب باشيد هنگام مصرف آب، دست هايتان آلوده نباشد.
٥ - دفع نكردن بهداشتي مدفوع: برخلاف باور عمومي كه مدفوع شيرخواران را بي خطر وعاري از آلودگي مي دانند، مدفوع شيرخواران ممكن است حاوي مقادير زيادي ويروس و يا باكتري بيماري زا باشد. مدفوع حيوانات نيز عامل انتقال بيماري است.
؛از اين بيماري بترسيم
برخي كودكان به دلايلي در برابر ابتلا به اسهال مستعدتر هستند و در صورت برخورد با عامل بيماري زا، تعداد دفعات ابتلا به بيماري و شدت و مدت آن، در آن ها بيشتر است. دكتر آقايي در ادامه مي افزايد: به عنوان مثال شير مادر يك غذاي سالم و بدون آلودگي است و حتي بعضي از موادي كه در شير مادر ترشح مي شوند سيستم ايمني و دفاع بدن كودك را تقويت و از ابتلا به برخي بيماري ها جلوگيري مي كنند. در كودكان كمتر از ٢ سال كه از شير مادر استفاده نمي كنند، احتمال ابتلا به بيماري بيشتر مي شود. سوء تغذيه عامل ديگري است كه با تضعيف سيستم دفاعي بدن، ميزان ابتلا به بيماري و شدت آن و نيز ميزان مرگ و مير ناشي از بيماري را افزايش مي دهد.با توجه به اين كه اسهال خيلي وقت ها به بستري شدن در بيمارستان نياز ندارد و پس از بازگشت از مراكز درماني، ادامه درمان در منزل انجام مي گيرد، نحوه برخورد با اسهال در منزل از اهميت بسياري برخوردار است، در اين شرايط سه نكته را در نظر داشته باشيد: اول اين كه به منظور پيش گيري از كم آبي بدن، كودك بايد بيشتر از هميشه مايعات دريافت كند. شما مي توانيد از مايعات مختلفي مثل لعاب برنج، سوپ، دوغ و همچنين آب خالص استفاده كنيد. مصرف O.R.S هم بسيار مفيد و موثر است. در ضمن شيرخوار بايد به طور مداوم از شير مادر استفاده كند. توصيه مي شود از مصرف مايعات خيلي شيرين اجتناب كنيد چون ممكن است وضعيت اسهال كودك را بدتر كند.دوم اين كه براي پيش گيري از سوء تغذيه، كودك بايد مقدار زيادي مواد مغذي دريافت كند. شير مادر بايد به دفعات و بدون وقفه به كودك بيمار خورانده شود و در كودكان بالاتر از ٦ ماه از غذاي كمكي نرم يا نيمه جامد هم بايد استفاده شود. بهتر است مقداركمي نمك هم به غذا اضافه كنيد. توجه داشته باشيد كه كودك هرچقدر ميل دارد مي تواند غذا بخورد، تقريبا ٦ بار در روز مناسب به نظر مي رسد. البته ممكن است كودك اشتهايي به غذا نداشته باشد كه در اين صورت غذا دادن به وي به حوصله، صبر و ابتكار والدين نياز دارد. شما مي توانيد حجم غذا را كمتر و دفعات آن را بيشتر كنيد. پس از قطع اسهال هم توصيه مي شود تا ٢ هفته كودك يك يا ٢ وعده غذاي بيشتر دريافت كند و سوم هم اين كه در صورتي كه حال كودك بهتر نشد و يا علايم كم آبي در وي بروز كرد، بايد او را به مراكز درماني برسانيد. در مواردي كه كودك دفع مدفوع آبكي خيلي زيادي دارد و يا دچار استفراغ مكرر است، از شدت ضعف و بي حالي توان خوردن و آشاميدن ندارد و يا اين كه به شدت دچار عطش شده است، احتمالا كودك دچار كم آبي است و به سرعت بايد به مراكز درماني رسانده شود. اين كودكان معمولا بي حال هستند و تمايلي به بازي كردن ندارند و ممكن است بي قرار باشند.علاوه بر موارد بالا در صورت وجود تب و يا وجود خون در مدفوع، لازم است كودك به مراكز درماني رسانده شود. نكته اي كه خانواده ها به آن بايد توجه داشته باشند، استفاده از داروهاي ضداسهال و ضدتهوع است. اين داروها فقط علايم اسهال و تهوع را برطرف مي كنند و به دليل عوارض جانبي كه دارند، به هيچ وجه نبايد در كودكان زير ٥ سال از آن ها استفاده شود، هرگونه دارويي در اين زمينه بايد باتجويز و مشورت پزشك باشد تا عوارض سوئي را به دنبال نداشته باشد.
سه شنبه 21 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 193]