دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
طراحی سایت فروشگاهی فروشگاه آنلاین راهاندازی کسبوکار آنلاین طراحی فروشگاه اینترنتی وبسایت
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تستشده و 100٪ عملی)
سفر به بالی؛ جزیرهای که هرگز فراموش نخواهید کرد!
از بلیط تا تماشا؛ همه چیز درباره جشنواره فجر 1403
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
تعداد کل بازدیدها :
1862375441


آغاز فصل جديد در رويكرد آمريكا به ايران آن روي سكه
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: آغاز فصل جديد در رويكرد آمريكا به ايران آن روي سكه
جام جم آنلاين: كارشناسان سياسي معتقدند راه يافتن باراك اوباما به كاخ سفيد ميتواند فصل جديدي را در برابر مواضع آمريكا نسبت به ايران باز كند.

در حالي كه در رقابتهاي انتخاباتي، مك كين از تمايل به بمباران ايران سخن گفته اوباما از مذاكره بدون پيششرط با ايران حرف زده است و اين تفكر را در ميان اذهان عمومي به وجود آورده كه تغييرات و دگرگونيهاي تازهاي در سياستهاي آمريكا در مواجهه با ايران پيش رو است.
آمريكا نهتنها در بحث هستهاي بلكه با حضور در كشورهاي همسايه ازجمله عراق و افغانستان موجبات نگراني تهران را فراهم كرده و اينك وعدههاي جديد دموكراتها فضاي جديدي را به وجود آورده كه در اين فضا، با تغييرات تازهاي مواجه خواهيم بود. نكته قابل تامل آن است كه اين تغيير رويكردها تا چه حد در عمل به وقوع خواهد پيوست و تا چه اندازه به نفع ايران خواهد بود.
پيروزي اوباما به معناي تحميل ضرورت تغييرات در عرصههاي ساختاري حكومت در آمريكاست. آنچه اوباما در برنامه يا شعار سياست خارجياش بيان ميكند، به معناي تغيير در منش، رويكرد و روش جاري سياست خارجي است.
عليرضا اكبري، كارشناس ارشد روابط بينالملل درخصوص رويكرد دولت جديد آمريكا در عرصه سياست خارجي با بيان اين كه آمريكا ناچار به پذيرش تغييراتي شده است، ميگويد: پيروزي اوباما يعني تحميل ضرورت تغييرات و اصولا شخص اوباما يعني تغيير.
در حال حاضر موضوعات مهمي در سياست خارجي آمريكا وجود دارند كه جزو چالشهاي اساسي سياست خارجي اين كشور به شمار ميروند. جنگ جهاني عليه تروريسم، حضور نزديك به يك ميليون نيروي نظامي در خارج از مرزهاي آمريكا از خاور دور تا شمال اروپا، مساله عراق، مساله افغانستان، كنترل تعاملات و موازنه با چين، روسيه، اتحاديه اروپايي، فرآيند صلح خاورميانه، مساله غامض كره شمالي، تداوم بحران اقتصادي، مساله بحران چهره و شخصيت آمريكا در محيط بينالمللي، مساله ايران و معادله پيچيده سياست، امنيت و اقتصاد در خليج فارس ازجمله مهمترين موضوعات و مسائلي است كه اوباما به عنوان رئيسجمهور آينده آمريكا با آن مواجه خواهد بود.
با اين حال اوباما بعد از انتخابات و روشن شدن اين كه وي رئيسجمهور بعدي آمريكا خواهد بود، در سخنرانياش به گونهاي صحبت كرد كه به ذهن متبادر ميكند آمريكا ميخواهد با يك دكترين جديد وارد صحنه بينالمللي شود؛ دكتريني كه معطوف به اخلاق در سياست است.
اگرچه اين تغييرات در روشها و تاكتيكها ايجاد ميشود و استراتژي كلان سياست خارجي آمريكا توسط رئيس جمهور تعيين نميشود، اما در عين حال اين اخلاق در سياست به معناي تغيير چارچوبهايي از سياست خارجي آمريكاست كه قشري از نومحافظهكاران افراطي آن را تجويز كردهاند و اين فرصتي است كه ايران ميتواند از آن استفاده كند و سياست ابتكار عمل را جايگزين سياست عكسالعمل نمايد.
سياست اوباما در قبال ايران
شعار اوباما در سياست خارجي نسبت به ايران از گفتگو و تعامل شروع ميشود. گفتگو و تعامل نقطه آغاز سياست خارجي اوباما با ايران است، اگرچه مشاورانش هنوز مطمئن نيستند كه اين مهم امكانپذير باشد. آنها معتقدند ايران احتمالا هنوز آماده نيست كه بله را بگويد، اما اين دليلي براي امتناع كردن از بررسي اين مساله كه به نفع طرفين هم هست، وجود ندارد.
اوباما گفته است كه ما بايد به ديپلماسي مستقيم سرسختانه با ايران وارد مذاكره شويم.
وي در اين باره پيش از انتخاب شدن به عنوان رئيسجمهور گفت «اين حق را براي خود حفظ ميكند كه با هر كسي و در هر زمان و مكاني» كه خود با تصور اينكه باعث ايمن نگه داشتن آمريكا ميشود انتخاب كند، به مذاكره بپردازد.
بسياري از صاحبنظران بر اين عقيدهاند كه اوباما در صورت پيروزي تغييرات بنيادي نخواهد داشت ولي با تغييرات جزئي، در پي يك نزديكي و سازگاري با ايران خواهد بود و واكنش ايران به چراغ سبز آمريكا معلوم نيست، اما برخي نيز بر اين عقيدهاند كه ايران اوباما را جدي نخواهد گرفت.با اين حال اوباما به دنبال گفتگو با ايران است، اما تاكيد دارد ايران بايد غني كردن اورانيوم را متوقف كند. تنها با همين هدف او حاضر است با دولت ايران وارد مذاكره مستقيم و بدون پيششرط شود.
حتي بعيد نيست او بيپروا رئيسجمهور و حكومت ايران را به فوريت بدون پيششرط به مذاكره و گفتگو دعوت كند و بگويد حتي حاضر است براي شكستن اين تابو خود پيش قدم شود، اما او ميداند ايران از حقوق اصلي خود خطور نخواهد كرد و در عين حال خواهد گفت كه در انتهاي هر مذاكرهاي توليد سوخت هستهاي در خاك ايران نتيجه نخواهد داد. و اگر اين گفتگو و تعامل به نتيجه رسيد كه حل و فصل مسائل حاصل ميشود و اگر به نتيجه نرسيد، آن گاه به سمت مهار سير خواهد كرد و در صورتي كه مهار نتيجه نداد، برخورد منتفي نخواهد بود، اين مسيري است كه با مسير جمهوريخواهان در نتيجه سختتر و سهمگينتر خواهد بود.
اوباما يك فضاي نسبتا باز را در محيط بينالمللي ايجاد خواهد كرد، مشكل حيثيتي و نرمافزاري آمريكا را در محيط بينالمللي تا حدود زيادي برطرف خواهد كرد و به دنيا خواهد گفت كه ما آماده حل و فصل با ايران هستيم، اما او هرگز نخواهد توانست كه مسائل بنيادين فيمابين را تغيير دهد.
او با اين تاكتيك تلاش خواهد كرد كه فاصله ايالات متحده با روسيه و چين و اروپا را درخصوص ايران به حداقل برساند.
او تلاش خواهد كرد يك جبهه كامل با گفتمان واحد در مقابل ايران ايجاد كند. اوباما فضاي بهتري را براي ايران ايجاد خواهد كرد، چون اوباما قبلا به صراحت از آمادگي براي مذاكره با ايران سخن گفته بود، هرچند كه اين سخنان را به سبب فشار صهيونيستها تعديل كرد.
اين فشار اوباما را بر آن داشت كه درخصوص احتمال رقابت تسليحاتي در منطقه ابراز نگراني كند و بگويد كه ايراني مسلح به سلاح هستهاي با توجه به تهديدي كه متوجه اسرائيل ميكند، شرايط بازي را تغيير خواهد داد.
به اين ترتيب با نزديكي به ايران، اطمينان لازم و كافي را براي كنترل و مهار خطر ايران نسبت به رژيم صهيونيستي خواهد داشت و زمينه را فراهم خواهد كرد كه اگر ايران شرايط ظاهري تعامل را بدون حل و فصل مسائل بنيادين نپذيرد، آنگاه به يك تحريم و فشار همهجانبه بينالمللي عليه ايران مبادرت كند.
اوباما در اين مسير از اهرمهاي حقوق بشر، حقوق اقليتها، حقوق اجتماعي، تمايزات حقوق اساسي بين ايران و غرب، مساله تروريسم، فرآيند صلح خاورميانه و مساله هستهاي ايران به عنوان اهرم فشار متوسل خواهد شد. بنابراين اگرچه ظاهر سياستهاي اوباما منطقيتر يا نرمتر خواهد بود، اما نتيجه اين رويكرد در معناي واقعي نهتنها تفاوتي با رويكرد جمهوريخواهان نخواهد داشت، بلكه در عمل پارهاي از مشكلات آنها در تضييع حقوق ايران و تنگتر كردن عرصه براي جمهوري اسلامي ايران را هم برطرف خواهد كرد.
همچنين، زير فشار رقباي انتخاباتي خود، باراك اوباما گفته كه راهحل نظامي هيچ گاه به كلي از دستور كار خارج نشده است.
رئيس جمهور منتخب امريكا حاضر است براي جلب موافقت ايران امتيازات مهمي به ايران بدهد كه ازجمله آنها؛ تضمين امنيتي، رفع تحريمات و دادن امتيازات اقتصادي و انگيزههاي مالي است اما از سوي ديگر، در برابر همكاري نكردن ايران، اوباما تلاش خواهد كرد تحريمات را چنان شديد كند كه شامل بنزين و ساير فرآوردههاي نفتي وارداتي ايران هم بشود، اقدامي كه حتي كابينه بوش از آن امتناع ورزيد.
افغانستان، تروريسم و مواد مخدر
علت حضور نظامي آمريكا در افغانستان تنها به موضوع ايران، مواد مخدر و برخي موارد ديگر كه از مسائل كوتاهمدت است نيست، بلكه حضور نظامي آمريكا داراي ابعاد استراتژيكي بوده و درازمدت است.
واقعيت وجود نيروهاي آمريكايي در افغانستان اين است كه آمريكا ميخواهد از افغانستان به عنوان يك پايگاه نظامي دائمي براي افزايش نفوذ خود در آسياي مركزي و خاورميانه استفاده كند و از گسترش نفوذ روسيه و چين در اين منطقه جلوگيري كند.
اما بايد در نظر داشت حضور نظامي درازمدت آمريكا در افغانستان، حلقه محاصره نظامي را براي ايران تنگتر ميكند.
بارها شنيده شده اگر آمريكاييها بخواهند عملياتي عليه ايران انجام دهند، به عنوان نمونه از پايگاه هوايي شيندند در غرب افغانستان كه فقط 100 كيلومتر با مرز ايران فاصله دارد بهره خواهد برد و چنين مواضعي براي ايران نگرانكننده است.
با اين حال اوباما در مواجهه با اين بخش از نگراني ايران معتقد است كه ايرانيها در نبردهاي اوليه با طالبان در افغانستان همكاري همهجانبه داشتند، اما دولت آمريكا به جاي تشكر از آنها دولت ايران را در محور شرارت قرار داده و اين پيام روشني به ايرانيان بوده كه ما به آنها علاقهاي نداريم.
به عقيده وي، آمريكا در موارد بسياري با ايران منافع مشترك داشته كه جنگ عليه القاعده يك نمونه از اين موارد است.
وي در بخشي ديگر در موضعي خشنتر درباره ايران گفته است ايران يك تهديد بزرگ است ولي فكر نميكنم مانند شبكه القاعده باشد.
اوباما بر اين عقيده است كه بايد شمار بيشتري نيروي نظامي از آمريكا به افغانستان فرستاده شود، زيرا افراد القاعده و طالبان از پاكستان به عنوان پناهگاه استفاده ميكنند. وي حتي سفر دورهاي خود را با ديدار از اين كشور آغاز كرد.
اوباما ميخواهد آمريكا تمركز نظامي خود را از عراق به افغانستان منتقل كند. او همچنين گفته است اولويتش مبارزه با القاعده و طالبان در افغانستان خواهد بود و در اين باره تاكيد كرده است كه وضعيت افغانستان، بيشتر از عراق، امنيت ملي آمريكا را تهديد ميكند.
اوباما افعانستان را جبهه مركزي در مبارزه با تروريسم ميداند.
وي همچنين گفت كه تدابير قاطعانهاي را براي جلوگيري از نفوذ تروريستها از طريق مرز با افغانستان اتخاذ خواهد كرد.
به نظر ميرسد كاخ سفيد نوعي نقشه راه براي دولت بعدي آمريكا نهتنها در زمينه تلاشهاي نظامي، بلكه در زمينه اقدامات و كمكهاي نظامي و غيرنظامي آمريكا به اين كشور تدوين كرده است؛ چراكه آسوشيتدپرس به نقل از مقامات وزارت دفاع آمريكا كه به نامشان اشاره نكرد، نوشت: «بررسي راهبردي مذكور كه از سپتامبر (شهريور) و در بحبوحه افزايش خشونتها در افغانستان و افزايش شمار تلفات نظاميان آمريكا و همپيمانانش آغاز شده، در كاخ سفيد تدوين شده است و انتظار ميرود تا دسامبر (آذر) ارائه شود».
دولت بوش احتمالا درخواست ژنرال ديويد مككرنان، فرمانده ارشد نظاميان آمريكا در افغانستان را براي افزايش 20 هزار نيروي آمريكايي در عراق در سال 2009 تاييد خواهد كرد.
اگرچه اوباما خواهان افزايش شمار نظاميان آمريكايي در افغانستان است تا به اين وسيله جلوي تبديل شدن اين كشور را به مامني جديد براي گروههاي تروريستي بگيرد، اما بايد دانست كه خونريزي بيش از پيش در افغانستان و كشور همسايه آن پاكستان باعث خواهد شد كه به احتمال زياد آمريكا در اين منطقه به عنوان اشغالگر خارجي كه مورد مخالفت مردم اين كشورهاست قلمداد شود. چنانچه هم اكنون در عراق نيز چنين ديدگاهي نسبت به آمريكا وجود دارد.
در عرصه مبارزه با القاعده، اوباما قول داده است آن را در افغانستان دنبال و در صورت لزوم كار را در پاكستان تمام كند.
اوباما و عراق
در حال حاضر يكي از مهمترين مسائل آمريكا در عراق، حضور نيروهاي آمريكايي در اين كشور و امضاي توافقنامه نهايي با عراق است كه ايران بشدت مخالف اين مساله است.
اين توافقنامه تامينكننده مباني قانوني ادامه حضور نيروهاي آمريكايي در عراق، پس از پايان ماموريت نيروهاي چند مليتي سازمان ملل متحد خواهد بود.
ماموريت نيروهاي چند مليتي سازمان ملل متحد در عراق، در پايان سال جاري ميلادي به پايان ميرسد و مقامات آمريكايي و عراقي ماههاست درباره جزييات توافقنامه امنيتي مذاكره ميكنند و بارها بر سر مسائلي چون تعيين جدول زمانبندي براي خروج نيروهاي آمريكايي از عراق يا مصونيت قضايي سربازان آمريكايي به بنبست رسيدهاند.
اما در اينجا يكي از دلايل امضاي اين توافقنامه از منظر سياستمداران آمريكايي، جلوگيري از گسترش نفوذ ايران در ساختار قدرت و سياست عراق است.
در اين سو دولت ايران نيز ازجمله مخالفان جدي شكلگيري توافقنامه امنيتي بغداد واشنگتن است. از لحاظ دولت ايران، حضور نظاميان آمريكايي و پايگاههاي نظامي آمريكا در عراق به عنوان يك عنصر دائمي تهديد براي ايران به شمار ميرود.
در عين حال اين جنبه تهديد دائمي باعث ميشود هزينههاي دفاعي ايران افزايش پيدا كند و اين مساله به لحاظ اقتصادي و امنيتي براي ايران چندان مطلوب نيست.
دوم اين كه از جنبه استراتژيك، حضور نيروهاي آمريكايي در عراق باعث ميشود روابط اقتصادي و استراتژيك ايران و عراق روند صعود و بهبود بيشتر را طي نكند و ايران در حقيقت پس از سرنگوني صدام حسين از اين منافع استراتژيكي و تجديد قواي همسايگي سودي نبرد. هماكنون آمريكاييها با فعاليتهاي اقتصادي شركتهاي ايراني در عراق مخالفت ميكنند و همچنين مانع روابطي هستند كه ممكن است از طريق آن، ايران نفوذ بيشتري در عراق بهدست بياورد.
علاوه براين، حضور نظامي آمريكا مشكل ديگري را هم براي ايران ايجاد ميكند. ايران در حال حاضر با بزرگترين پايگاهي كه آمريكا در خارج از كشور دارد مواجه است و اين مساله به لحاظ امنيتي براي كشورمان سودمند نيست.
در حال حاضر تعداد نيروهاي آمريكايي در عراق بيش از هر پايگاهي است كه آمريكا در كشورهاي ژاپن، كره، فيليپين و جاهاي ديگر دارد. تجربه هم نشان داده است معمولا آمريكاييها پايگاههايي را كه بعد از انجام جنگها برقرار ميكنند عملا تعطيل نميكنند. در چنين وضعيتي، طبيعي است ايران پيش از اين كه اين موضوع به طور دائمي تثبيت شود، با آن مخالفت كند.
به علاوه بايد دانست بخشي از اين توافقنامه امنيتي كه بيشتر حساسيت ايران نيز به آن مربوط ميشود، مربوط به امضاي توافقنامههاي كلي و مبهم نيروهاي آمريكايي با دولت عراق در زمينه هدايت عمليات نظامي و استفاده از زور در تعقيب نيروهاي مخالف و ستيزهجو يا استفاده از فضاي هوايي عراق براي عمليات نظامي است كه دامنه تفسير آن گستردهتر است و ميتواند به اطراف مرزهاي ملي ايران نيز كشيده شود.
به عبارت صحيحتر، چنين توافقنامههايي ميتواند منجر به استفاده از خاك عراق توسط آمريكا عليه يك كشور ضد سلطه آمريكا در منطقه، يعني ايران شود.
از اين لحاظ نگراني جمهوري اسلامي ايران در درجه اول مربوط به تداوم حضور سلطه محور آمريكا در عراق و تهديدات بالقوه نظامي نيروهاي آمريكايي بر ضد امنيت ملي ايران است. از آغاز بحران عراق در 2003، سياستهاي منطقهاي دولت بوش عمدتا متمركز بر تهديد نظامي ايران، تقويت ائتلافهاي منطقهاي غير دولت عليه ايران و به طور كلي به حداقل رساندن نقش ايران در حوزه فوري امنيتي خود بوده است.
چنين سياستهايي نه تنها امنيت و منافع ملي ايران را به خطر مياندازد، بلكه منجر به بروز تعارضهاي استراتژيك سياسي امنيتي و بياعتمادي و تنش در روابط ايران با همسايگان از جمله عراق ميشود.
در درجه دوم، نگراني ايران به تبديل مجدد عراق توسط آمريكا به عنوان متعادلكننده قدرت ايران در منطقه برميگردد. هدف اصلي سياست خارجي ايران از آغاز بحران عراق، تبديل عراق به يك دوست استراتژيك و از آن طريق رفع تهديدات نظامي اين كشور بوده است.
اين مساله از طريق تقويت و حمايت از نسل جديدي از نخبگان سياسي در ساختار قدرت و سياست عراق ميسر است. انعقاد توافقنامه امنيتي و سياسي آمريكا و عراق با اين هدف ايران در تضاد است، زيرا در ماهيت با حضور دراز مدت آمريكا، محدوديتهايي براي نقش ايران به همراه ميآورد.
اينك با پيروزي اوباما ميتوان به شرايطي تازه در اين وضعيت رسيد و اين تغيير وضعيت در شرايطي حاصل ميشود كه اوباما به آنچه در برنامههاي انتخاباتي خود در مورد عراق اظهار ميداشت، پايبند باشد. نگاهي به رويكرد اوباما نشان ميدهد وي پيش از حمله آمريكا به عراق در سال 2003 از مخالفان اصلي اين جنگ بود. موضوعي كه توانست محور شعارهاي انتخاباتياش شود.
اوباما گفته است اگر در انتخابات رياست جمهوري در ماه نوامبر پيروز شود، طي 16 ماه نيروهاي آمريكايي را از عراق خارج ميكند. از منظر اوباما ورود آمريكا به منطقه خاورميانه خود به خود به دخالت در امور ملتهاي منطقه ميانجامد كه اين امر به آمريكا مربوط نميشود و جايگاه جهاني آمريكا را به خطر مياندازد.
به اعتقاد وي نميتوان ضمن اشغال نگهداشتن عراق، بر شبكهاي تروريستي كه در 80 كشور جهان فعاليت ميكند، پيروز شد.
در گفتههاي اوباما تمركز روي مساله عراق، آمريكا را از پرداختن به تهديدهاي ديگري كه متوجه اين كشور است باز ميدارد.
بايد توجه داشت در مورد عراق براي اوباما مساله منافع ملي آمريكا مطرح است. اوباما در گفتگو با سي ان ان گفت: من خواستار كاهش و خروج مسوولانه آمريكاييها از عراق هستم. ما نياز داريم تا ارتش خود را نظمي دوباره ببخشيم. ما نياز داريم تا فكري براي افزايش هزينههاي سربازان از جنگ برگشته بكنيم كه از جمله آن هزينهها مربوط به آسيبهاي جسمي و روحي است كه به آنها وارد شده است.
اوباما با ابراز اميدواري به اينكه بتواند هزينه ماهانه 12 ميليارد دلار براي عراق را در طول زمان بشدت كاهش دهد گفت: به نظر من ما هزينهها را دست كم گرفتهايم.
فواض جرجيس، استاد مطالعات خاورميانه در اين خصوص ميگويد: رئيسجمهور آينده آمريكا مجبور است درباره قراردادي امنيتي با عراق مذاكره كند و با توجه به اين كه اوباما خواستار خروج نيروهاي آمريكايي از عراق است، اين مذاكره ميتواند برگ برندهاي براي او باشد.
اوباما در عين حال در سخنان خود اهميت ايران را در مبحث عراق فراموش نكرده است و خواستار گفتگو با ايران براي ثبات در عراق شد. اوباما در سخنان خود اعلام كرد برقراري امنيت در عراق بدون كمك ايران غيرممكن است.
وي در كميته روابط خارجي سناي آمريكا تاكيد كرد: اگر نوري مالكي، نخستوزير عراق ميتواند روابط عادي حسنه با ايران را تحمل كند، ما نيز بايد بتوانيم با آنها [ايران] گفتگو كنيم.
در اين كه اوباما سياست متفاوتي درباره عراق نسبت به بوش در پيش ميگيرد، شكي وجود ندارد.با اين حال وي از به وجود آوردن يك چارچوب امنيتي منطقهاي براي خنثيسازي تهران حمايت ميكند و معتقد است براي مهار ايران نيازي به داشتن حضور دائمي نظامي در عراق نيست.
اوباما معتقد است كه يك قرارداد امنيتي منطقهاي جديد پس از خروج نيروهاي آمريكايي از عراق همين كار را انجام ميدهد بخصوص كه اين قرارداد جديد ميتواند شامل تشكيل توافقنامه جديد يا احتمالا تقويت شوراي همكاري خليج فارس شود.
كتايون مافي
دوشنبه 20 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
-