بررسي عرفان‌هاي كاذب و اصيل/ 5عبدالحسين خسروپناه:عرفان اصيل اسلامي از التقاط و انحراف فرقه‌هاي صوفيه به شدت رنج مي‌برد

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي عرفان‌هاي كاذب و اصيل/ 5عبدالحسين خسروپناه:عرفان اصيل اسلامي از التقاط و انحراف فرقه‌هاي صوفيه به شدت رنج مي‌برد
گروه انديشه: فرقه‌هاي صوفيه در جامعه معاصر ايران، گرفتار مشكلات اعتقادي و يا رفتاري‌اند و به همين جهت، عرفان اصيل اسلامي از التقاط و انحراف فرقه‌هاي صوفيه به شدت رنج مي‌برد.
حجت‌الاسلام و المسلمين «عبدالحسين خسروپناه»، استاديار پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، در گفت‌وگو با سرويس انديشه خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، در مورد تفاوت ميان عرفان‌هاي اصيل و كاذب،

با اشاره به مطلب فوق گفت: عالمان صدر اسلام و معاصر آثار فراواني در ردّ صوفيه نوشته‌اند كه ازجمله آن‌ها مي‌توان به رساله «الردّ علي الصوفيه و الغاليه» نوشته «حسين بن سعيد اهوازي» يكي از اصحاب امام رضا(ع)، «رد بر حسن بصري» نوشته فضل بن شاذان؛ «الردّ علي الغلاة» نوشته ابواسحاق كاتب از اصحاب امام عسكري(ع)؛ «الرد علي اصحاب الحلاج» نوشته شيخ مفيد؛ «مجاميع في رد الصوفي» نوشته شهيد اول؛ كسر اصنام الجاهلية نوشته ملاصدرا و بسياري ديگر اشاره كرد.

وي افزود: شايان ذكر است كه اهل عرفان و تصوف نيز در نقد صوفيان ساده‌لوح يا منحرف و رياكار سخن‌ها گفته‌ان. براي نمونه مولوي در موارد مختلفي از مثنوي معنوي به نقد صوفيان پرداخته است. مثلا در همان دفتر اول مي‌گويد:

صوفي ابن‌الوقت باشد اي رفيق/ نيست فردا گفتن از شرط طريق

تو مگرخود، مرد صوفي نيستي/ هست را از نسيه خيزد نيستي

گفتمش: پوشيده خوشتر سرّ يار/ خود، تو در ضمن حكايت گوش دار

خوشترآن باشد كه سرّ دلبران/ گفته آيد در حديث ديگران

مدرس كلام اسلامي در مورد وجوه اشتراك عرفان‌هاي بومي فعال در ايران گفت: فرقه‌هاي صوفيه معاصر به قدري متنوعند كه ارائه تعريف يكسان از آن‌ها غير ممكن است، اما داراي وجوه عامي نظير گرايش به فقه‌ستيزي و مرجع‌ستيزي ـ با وجود تفاوت مراتب در اين ويژگي ـ هستند. حتي فرقه‌هايي مثل ذهبيه و نعمت‌اللهيه گناباديه كه تقليد از مراجع تقليد را اظهار مي‌كنند نيز در موارد تعارض ميان فتواي قطب (عالي‌ترين شخصيت و مقام فرقه) با مرجعيت، ديدگاه قطب را بر فقيه و مرجع تقليد مقدم مي‌دارند.

مؤلف «انتظار بشر از دين» فرقه‌هاي صوفي فعال در ايران را اين‌گونه برشمرد: فرقه‌هاي فعال جامعه معاصر ايران عبارتند از: 1. نعمت‌اللهي مونسيه 2. نعمت‌اللهي صفي‌علي‌شاهي 3. نعمت‌اللهي گناباديه 4. اويسيه 5. مكتب (نورعلي ‌الهي) 6. شمسيه 7. كميليه 8. اهل حق 9. خاكساريه 10. ذهبيه؛ البته فرقه‌هاي گناباديه، ذهبيه، اهل حق و مكتب نسبت به ساير انشعابات صوفيه فعاليت گسترده‌تري دارند.

مؤلف «گستره شريعت» افزود: اين فرقه‌ها را مي‌توان با رويكردهاي اجتماعي مانند خدمات و خيانت‌هاي فرقه‌هاي صوفيه به مردم؛ سياسي و امنيتي مانند ارتباط با رژيم‌هاي طاغوتي و دولت‌هاي بيگانه؛ فقهي مانند فتاواي فقها و محدثان؛ تاريخي مانند منشأ پيدايش و تحولات و تطورات و عوامل انشعاب‌هاي آن‌ها؛ اخلاقي مانند آسيب‌ها و ناهنجاري‌هاي اخلاقي؛ اعتقادي مانند بررسي و مطابقت يا عدم مطابقت عقايد آن‌ها با اعتقادات شيعه و ادبي مانند بررسي آثار فارسي و ادبي فرقه‌هاي صوفيه بررسي كرد.

مدرس دانشگاه مذاهب اسلامي علاوه بر نقدهايي كه بر متصوفه معاصر وارد دانست، نقد‌هاي ديگري نيز بر مؤسسان صوفيه در جهان اسلام بيان كرد و گفت: حسن بصري كسي است كه امام‌ علي(ع) تا امام باقر(ع) را درك كرد و نه تنها به آن‌ها ايمان نياورد، بلكه در برابر آن‌ها ايستاد و بر اميرالمؤمنين(ع) به خاطر درگيري با اهل جمل، طعن مي‌زند و در نهايت قاضي حجاج بن يوسف ثقفي مي‌شود. جنيد بغدادي، اولين كسي بود كه رقص و سماع را وارد تصوف كرد و ديگران از او پيروي كردند و منشأ صدور فتاواي مراجع تقليد و فقهاي ‌شيعه در گذشته و حال به جهت انحراف‌هاي متنوع فرقه‌هاي صوفيه شد.

وي درادامه اظهار كرد: چرا برخي از آن‌ها به بهانه طريقت از شريعت و احكام شرعي فاصله مي‌گيرند؟ يا به راحتي فتواي مراجع مبني بر حرمت ساختن خانقاه و حرمت رفتن در مجالس صوفيه را مردود مي‌شمارند؟ مجالس لهو و لعب و رقص و سماع حرام را مرتكب مي‌شوند و دسته‌اي نيز به مواد مخدر و مصرف مسكرات رو مي‌آورند و رفتارهاي نامشروع مرتكب مي‌شوند.

خسروپناه تأثير فرقه‌هاي صوفي بر دفاع مقدس را بازدارنگي از دفاع دانست و افزود: پاره‌اي از فرقه‌هاي معاصر تا آن‌جا پيش رفتند كه در دوران دفاع مقدس وحمله عراق عليه ايران، جوانان را از دفاع و حراست از مرزهاي كشور باز مي‌داشتند و در پنهان با فراماسونرهاي جاسوس و خيانت‌كار غرب‌گرا ارتباط پيدا مي‌كردند. بنده شاهد انحراف بسياري از مردم و جوانان و حتي عده‌اي از طلبه‌هاي بي‌سواد بودم كه با وعده‌هاي مادي و يا معنوي به چه بدبختي مبتلا شدند و زندگي آن‌ها ويران شد و به جدايي خانوادگي انجاميد.

وي خاطرنشان كرد: سخن ما اين است كه هر چه از فرقه‌هاي صوفيه در جامعه معاصر ايران وجود دارد، گرفتار مشكلات اعتقادي و يا رفتاري‌اند و به همين جهت، عرفان اصيل اسلامي از التقاط و انحراف فرقه‌هاي صوفيه به شدت رنج مي‌برد.
يکشنبه 19 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 188]