واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: مصطفی اجتهادی، رئیس مرکز هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاهی و استاد دانشگاه شهید بهشتی در یادداشتی در «خبر آنلاین» نوشت:
موضوع مهاجرت نخبگان بحث تازه.ای نیست، بلکه پدیده.ای است که از دیرباز تاکنون به گونه.های مختلف و چشمگیری در کشورهای جهان سوم دیده می.شود و از این رهگذر در این کشورها صدمات جبران ناپذیری در بخش اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و تام ابعاد مختلف جامعه وارد می.شود.
فرار مغز.ها از ایران سابقه.ای بیش از ۴۰ سال دارد و به دوران پیش از انقلاب باز می.گردد.
اما اکنون میزان فرار مغز.ها از ایران به جایی رسیده است که ایران را جزو سه کشور دارای بالا ترین میزان فرار مغز.ها در جهان در آورده است. از هر ۱۲۵ دانش آموز المپیادی ایران ۹۰ نفر در دانشگاههای آمریکا تحصیل می.کنند. از هر ۹۶ دانشجوی اعزامی به خارج، تنها ۳۰ نفر به ایران باز می.گردند.
حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ایرانی در خارج از کشور زندگی می.کنند که ۶۰ درصد انها مقیم آمریکا هستند. همچنین ۲۰۰۰ نفر از استادان دانشگاه در امریکا ایرانی هستند و ۵ هزار ایرانی در امریکا مدرک دکترا دارند. بر اساس آمار.ها، باسوادترین اقلیت.ها در جامعه آمریکا ایرانیانند.
تحقیقات دیگری که در سطح دانشگاه.های معتبر ایران انجام شده نشان داده است که به طور متوسط از هر ۱۸ نفری که از سوی دانشگاه برای کسب تخصص به کشورهای توسعه یافته اعزام شده.اند، تنها۳ نفر به ایران بازگشته.اند.
عوامل مهاجرت نخبگان متعدد است اما عامل فرهنگی را مهمترین آن عنوان زیرا اگر عوامل فرهنگی تامین شود،. مسائل اقتصادی،. امنیتی و غیره در پرتو آن حل خواهد شد.
همچنین تقویت خودباوری، فراهم شدن زمینه رشد فکری، علمی و رشد استعدادها، پاسداشت واقعی عالمان و نخبگان، خروج از سیطره فکری غرب و بهره گیری از تجربه بشری و عقلانیت جمعی مهم ترین راهکارها در مدیریت مهاجرت نخبگان از کشور است. زیرا هرچند عنوان مهاجرت نخبگان شامل همه متخصصان، علمی و اداری می.شود، اما غالبا مهاجران کسانی هستند که عمدتا خواهان پیشرفت.های اجتماعی و اقتصادی می.باشند و غالبا در سه طبقه پزشکان، مهندسان و دانشمندان هستند.
یک جامعه سنتی در مسیر صنعتی شدن دچار تغییراتی در ساختار می.شود. جامعه سنتی انسان.ها را در چارچوب قرار داده و محدود می.کند در حالی که در جامعه صنعتی، مفهوم شهروندی فردیت، رشد می.کند و این فرد است که تصمیم می.گیرد.
بنابراین درصدی از مهاجرت در جوامع سنتی طبیعی و منطقی است، اما نقش دولت در زمینه.های سازماندهی ساختار بسیار مهم است. امروزه دولت در تمامی عرصه.ها حتی خانواده هم وارد می.شود، بنابراین اگر قانونگذار با شناخت ساختارها و همچنین براساس تجربیات شهروندی به قانونگذاری مبادرت کند این عامل می.تواند از مهاجرت نخبگان از کشور جلوگیری کند.
درسال.های اخیر تعداد دانشگاه.ها داخل کشور بدون هیچ.گونه برنامه مدونی و یا تناسب رشته.ها با مشاغل گسترش یافته.اند و توجه بیشتر به ارزشهای کمی و کیفی بوده به طوری که روش.های تدریس بسیاری از کلاس.ها صرفا مبتنی بر تئوری.ها و حفظیات قدیمی و سنتی است. به روز نبودن اطلاعات، استفاده از روش.های سنتی و قدیمی و ابزار.های غیر استاندارد، پایین بودن میزان تحقیق و پژوهش در مراکز علمی و عدم هماهنگی بین تحقیقات و کار برد آنها و تخصیص بودجه نا کافی به امر تحقیق و پژوهش، ترویج و گسترش مدرک گرایی، از عوامل دیگری هستند که بیشترین نا رضایتی را در بین دانشجویان به دنبال داشته است.
معتقدم در این فرایند باید تغییرات را مدیریت کنیم نه اینکه تافته جدا بافته باشیم، چرا که ما تحت تاثیر برخی اتفاقات هستیم اما باید از این اتفاقات استفاده کرده و ضمن مدیریت آن، به سمت اهداف ایده آل خود حرکت کنیم.
همچنین دولت.ها باید در جریان سازماندهی و قانونگذاری، ذهنیت افراد را بر اساس عقل و احساسات و عواطف و با استفاده از ابزارهایی مانند رسانه به سمت مناسب و ایده آل سوق دهند.
تاسیس شرکت.هایی برای فعالیت نخبگان، همچنین مراکز کاریابی برای نخبگان در دانشگاه.ها و ایجاد فضای امنیت و ثبات سیاسی از دیگر عوامل موثر مدیریتی در جلوگیری از مهاجرت نخبگان است.
علاوه براین. برای حل اساسی مسئله مهاجرت باید متناسب با فطرت و ویژگی.های انسانی استادان دانشگاه برای آنان لوازم و زمینه.های حضور با نشاط در کشور را فراهم کرد.
باید کاری کنیم که فکر و روح نخبگان مهاجرت نکند، چرا که ما با دل و فکر آنها سر و کار داریم نه با جسم و تنشان.
به طور کلی هر چه امید به آینده بیشتر باشد، میزان مهاجرت تقلیل پیدا می.کند، امید به آینده جوانان دررابطه با شغل آینده شان میزان در امد آنها توانایی تشکیل زندگی، ازدواج، خرید مسکن، ماشین، و امثالهم و بالاخره میزان امنیت کشور تماما ارتباط مستقم با ترک و عدم ترک مملکت دارند. افراد معمولا جذب کشور.های می.شوند که از لحاظ جذابیت و امید به آینده روشن اطمینان بیشتر داشته باشند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 158]