واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جام جم آنلاين: در سال گذشته وقوع طوفان گونو بسياري از كشورهاي منطقه از جمله پاكستان و ايران را تحت تاثير قرار داد، اما خوشبختانه با اقدامات مناسب و بجا هيچ موردي از شيوع بيماري وبا در كشور مشاهده نشد. بيماري مالاريا نيز كه با افزايش مختصري مواجه شده بود بلافاصله به وسيله تيمهاي بهداشتي تحت كنترل درآمد. بارش سنگين برف در سال 86 نيز مشكلاتي براي سلامت ايجاد كرد، به نحوي كه در برخي مناطق، رسيدگي به زنان باردار حتي تا 24 ساعت هم به طول كشيد و شبكه اورژانس براي انتقال مادران در آستانه وضع حمل با مشكلاتي مواجه بودند. اينها همگي مشكلات كوچكي بودند كه تغييرات آب و هوا براي سلامت جامعه ايجاد كرد. تغييرات آب و هوايي يكي از بزرگترين چالشهاي عصر ما محسوب ميشود. سلامت، از بخشهايي است كه بيشترين تاثير را از تغييرات آب و هوايي ميپذيرد. تغييرات آب و هوايي بر تعدادي از عوامل موثر بر سلامت نظير غذا، هوا، آب تاثير منفي دارند. گرم شدن زمين، افزايش استفاده از سوختهاي فسيلي، موجب افزايش سيل، خشكسالي، سرماي شديد و طولاني، كاهش ميانگين دما، كاهش فاصله حداقل و حداكثر دما، تغيير الگوي وزش باد، تغيير الگوي رشد محصولات كشاورزي و جا به جايي شروع دوره رشد شده است. تغيير در كيفيت رشد علوفه، افزايش سرعت بيابانزايي، بالا آمدن سطح آب درياها، تغيير در آب و هواي موسمي، تغيير در جمعيت آفات نباتي از ديگر عوارض تغيير در آب و هواي زمين و گرم شدن آن است. همزمان با جهان اين تغييرات در ايران نيز ملموس است. كاهش روزهاي سرد و افزايش روزهاي گرم در تهران از تبعات منفي آب و هواست و بر اساس گزارش سازمان هواشناسي كشور به دليل اثرات گازهاي گلخانهاي، حرارت دماي تهران 6/0 درجه گرمتر شده است. 6 كلانشهر كشور شامل تهران، اراك، شيراز، تبريز، مشهد، اصفهان به علت توليد گازهاي گلخانهاي در معرض خطر بيشتر اين عوارض هستند. مرگ و مير به خاطر آب و هوا مرگ و مير بخاطر گرماي زياد، تغييرات در ميزان بيماريهاي منتقل شده توسط ناقلين، تغييرات در فصلهاي پيشبيني شده قطبي در ارتفاعهاي بالا و متوسط نيمكره شمالي، شواهد اوليه در تاثيرات سلامت در برابر تغييرات آب و هوايي هستند. تغييرات الگوهاي بحرانهاي طبيعي و تعداد افرادي كه تحت تاثير اين بحران طبيعي قرار گرفتهاند، نتيجه اوليه ديگر اين تغييرات آب و هوايي است. سالانه بيش از 60 هزار مرگ و مير بر اثر بحرانهاي طبيعي مربوط به تغييرات آب و هوايي رخ ميدهد كه بيشتر اين مرگ و ميرها در كشورهاي در حال توسعه رخ ميدهد. از سوي ديگر، خطرات بهداشتي ناشي از تغييرات آب و هوايي كنترل و كردن آنها در مقياسهاي زماني بشري مشكل است. خطرات فزاينده تغييرات درجه حرارت هوا نمونهاي از اين خطرات است كه باعث زياد شدن تعداد پشهها و عدم دسترسي آب آشاميدني و تغييرات در ميزان بيماريهاي عفوني ميشود. نكته ديگري كه اهميت موضوع را بالا ميبرد اين است كه بسياري از بيماريهاي مهلك جهاني به شرايط آب و هوايي بسيار حساس هستند. سالانه مالاريا، اسهال، سوءتغذيه باعث مرگ 3 ميليون نفر ميشود. شيوع و گسترش تمام اين شرايط و بيماريها، احتمالا به دليل تغييرات الگوهاي آب و هوايي و دسترسي نداشتن به آب سالم است. اثرات بهداشتي در جمعيتهاي آسيبپذير به مراتب بزرگتر است. كودكان، افراد مسن و بيماران بيشتر در معرض خطر قرار ميگيرند. در كشورهاي كم درآمد و در مناطقي كه سوءتغذيه وجود دارد، آموزش ضعيف است و زيرساختها مناسب نيست و در تطبيق خود با تغييرات آب و هوايي بيشترين مشكلات و خطرات بهداشتي را متحمل ميشوند. آسيبپذيري با توجه به منطقه جغرافيايي مشخص ميشود و در مناطقي كه داراي ميزان بالايي از بيماريهاي حساس به شرايط آب و هوايي، آب آشاميدني ناسالم، توليدات غذايي ناكافي و اماكن متروكه هستند، اين آسيبپذيري بيشتر ميشود. افرادي كه در جزاير كوچك، مناطق كوهستاني، نواحي با آب مشكلدار، شهرهاي بزرگ و نواحي ساحلي در كشورهاي در حال توسعه افراد فقير و افرادي كه در مناطق فاقد امكانات ارائه خدمات بهداشتي هستند، تحتتاثير بيشترين ميزان خطرند. تعدادي از كشورهاي در حال توسعه داراي بيماريهاي حساس به شرايط آب و هوايي هستند، اما امكانات ارائه خدمات بهداشتي براي پاسخگويي در آنها ضعيف است. اثرات تغييرات آب و هوايي روي توسعه اقتصادي اجتماعي باعث تضعيف شديد سلامت و تندرستي مردم چنين كشورهايي ميشود. همانطور كه درجه حرارت كره زمين افزايش مييابد، اثرات مخرب بهداشتي آن طي زمان بيشتر ميشود و تمام جمعيتهاي دنيا را آلوده ميكند. اما خطرات مربوط به تغييرات هوا به طور عادلانهاي پراكنده نميشود. منشأ گازهاي گلخانهاي كه سبب تغييرات آب و هوايي ميشود، از كشورهاي صنعتي است اما خطرات كوتاهمدت و بلندمدت متوجه فقيرترين كشورهاي در حال توسعه ميشود. از سوي ديگر تغييرات آب و هوايي باعث از دست رفتن فرصتها براي دستيابي به اهداف توسعه هزاره در زمينه هدف كاهش فقر و توسعه اجتماعي كه جوامع بينالمللي درباره آن به توافق رسيدهاند، ميشود. متاسفانه در اينجا نيز تغييرات هوايي بيشترين تاثير منفي را بر افراد فقير و محروم ميگذارد كه توانايي بهبود زندگي خود را ندارند. قابل اصلاح خوشبختانه بسياري از اثرات بزرگ بر سلامت از طريق مداخلات آزمايش شده و معتبر بهداشت عمومي و از طريق اقدامات كاهش (كم كردن معرض) و تطبيق (كم كردن اثرات) در بخشهاي مربوط به سلامت نظير كنترل ناقل، انرژي، حمل و نقل، استفاده از زمين، مديريت آب قابل اجتناب و كنترل است. بسياري از راهبردهاي ضروري براي ثابت كردن تغييرات آب و هوايي روي سلامت اثرات مثبتي دارند. براي مثال، استفاده نكردن وسايل حمل و نقل در كشورهاي صنعتي، خروج گازهاي گلخانهاي را از خودروهاي شخصي كم كرده و در همان زمان، كيفيت هوا را بهبود ميبخشد و منجر به بهداشت تنفسي بهتر و مرگهاي زودرس كمتر و افزايش فعاليتهاي فيزيكي بيشتر و در نتيجه چاقي كمتر و بيماريهاي مربوط به چاقي كمتر ميشود. پيامي براي سلامت حفاظت از سلامت در برابر بحرانهاي ناشي از تغييرات آب و هوايي شعار امسال روز جهاني بهداشت است. دليل انتخاب اين پيام اين است كه تغييرات آب و هوايي تهديدات فزايندهاي را براي امنيت سلامت در سراسر دنيا ايجاد كرده است. اين پيام در معني گستردهاش، ايجاد ارتباطات بين تغييرات آب و هوايي و بهداشت كه تاكنون تحت بررسي نبوده را مورد توجه قرار ميدهد و علاوه بر مورد تاكيد قراردادن بهداشت و تغييرات آب و هوايي، به حوزههايي نظير بهداشت و امنيت، بهداشت و محيط، بهداشت و انرژي، بهداشت و غذا، بهداشت و حمل و نقل، بهداشت و محيط ساخته شده اشاره ميكند. افزايش آگاهي و فهم عمومي از تاثيرات بهداشتي در سطح محلي و جهاني در اثر تغييرات آب و هوايي، يكي از اهداف انتخاب اين شعار است. حمايت از مشاركت بينبخشي و بين شاخهاي از سطوح محلي تا بينالمللي از اهداف ديگر روز جهاني سلامت در سال 2008 است. در اين فرآيند سعي ميشود از طريق پياده كردن سريع راهبردهاي كاهش، تغييرات آب و هوايي را تثبيت نموده و با ايجاد برنامههاي تطبيق فعال اثرات منفي آن روي سلامت را به حداقل رسانيد. ايجاد اقدامات موثر توسط جوامع محلي، سازمانها، نظامهاي بهداشتي و دولتها به منظور كاهش اثرات منفي تغييرات آب و هوايي روي سلامت از طريق پياده كردن فوري راهكارهاي كم كردن اثرات تغييرات آب و هوا، از ديگر اهداف مورد توجه امسال است. نشان دادن نقش جامعه بهداشتي در مواجه با چالشها در سطوح جهاني، منطقهها، كشورها و جوامع و ايجاد تعهد و انجام اقدامات ميان دولتها، سازمانهاي بينالمللي، جوامع مدني، امور صنفي و جامعهها (خصوصا ميان جوانان) به منظور قرار دادن بهداشت در كانون توجه برنامههاي تغييرات آب و هوايي، اهداف ديگر سازمان بهداشت جهاني از روز جهاني بهداشت سال 2008 است. علي اخوان بهبهاني
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 481]