زیر نور لیزر

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: این روزها دیگر لیزر کلمه.ای نیست که تنها به گوش دانشمندان آشنا باشد. حالا رد پای لیزر را در هر جایی می.توان پیدا کرد. از اسباب.بازی.های بچه.گانه گرفته تا بمب.های هدایت شونده فوق پیشرفته. نقش لیزر در زندگی مدرن هر روز پررنگ و پررنگ.تر می.شود. آن.قدر که دیگر کمتر کسی به یاد می.آورد که این اصطلاح علمی زمانی از کنار هم چیدن حروف اول چند کلمه ساخته شده بود. کلمه.ای که حالا با یک هویت مستقل نام اشعه.ای عجیب و مرموز را در ذهن ما تداعی می.کند...

ورود لیزر به پزشکیپزشکان بیماری.های گوناگون را شناسایی می.کنند و به دنبال راه.های درمانی آنها می.گردند.یافتن راه.های درمانی معمولا خوشایندترین خبرها در عالم پزشکی است اما طولی نمی.کشد که همان راه.های درمانی عوارضی را پدید می.آورند که احتیاج به درمان.های دیگر دارند. این.گونه است که چرخه پیشرفت دانش پزشکی هرگز نمی.ایستد. پیشرفت.ها در زمینه.های مختلف پزشکی نیازهای جدیدی را هم ایجاد می.کند. سردسته این نیازها تولید وسایل تشخیصی و درمانی جدیدی است که آسیب.های کمتری را به بیمار وارد کنند یا به اصطلاح علمی.تر (غیرتهاجمی) باشند.

در آغاز پیدایش اشعه لیزر غالب پزشکان نسبت به آثار آن روی سلامتی مردم مشکوک بودند اما گذشت زمان آرام آرام نشان داد که استفاده از لیزر می.تواند در مقایسه با سایر روش.های درمانی با کمترین آسیب و عوارض جانبی همراه باشد. اولین استفاده.های لیزر در پزشکی به درمان بیماری.های شبکیه چشم برمی.گردد. در همان سال.ها پرفسور آندره مستر در بوداپست مجارستان نیز این اشعه جدید را برای درمان مشکلات پوستی به کار گرفت. امروزه پیشرفت.های تکنولوژی موجب شده است که لیزر جای پای خود را در اغلب شیوه.های تشخیصی و درمانی باز کند.

● لیزر و زیبایی

پرفسور مستر در حین درمان.های آزمایشی خود با اشعه لیزر نکته جالبی را کشف کرد. بخشی از بدن یکی از بیماران او موهای کلفت و ضخیمی داشت که پس از چند نوبت تابش لیزر به موهای نازکی تبدیل شد. این اتفاق سرآغاز تحول بزرگی در درمان بیماری.های پوستی بود. طوری که در روزگار ما نام لیزر با پوست و مباحث زیبایی گره خورده است. در واقع استفاده از لیزر در درمان بیماری.های پوستی پس از دستیابی به فناوری کنترل طول موج.های مختلف لیزر امکان.پذیر شد. لیزرهای کم.انرژی در درمان رگ.های واریسی پوست، لکه.های عروقی و ماه.گرفتگی.ها و همچنین کاهش موهای زاید به کار می.روند. لیزرهای کم.انرژی در واقع اشعه.های نورانی خنکی هستند که به سطح پوست نفوذ می.کنند اما هیچ.گونه تخریب یا عارضه بدی به جای نمی.گذارند.

● لیزر در چشم.پزشکی

اختراع لیزر اکسایمر در سال ۱۹۷۰ به وسیله نیکولای باسو پیشرفت بزرگی در تکنولوژی لیزر محسوب می.شود. در صورت استفاده از این لیزر اطراف بافت هدف کاملا سالم می.ماند.در واقع اکسایمر قادر است بدون ایجاد تخریب یا سوختگی لایه.های بسیار نازکی از بافت را جدا کند. به دلیل همین دقت بالا استفاده اصلی این لیزر در چشم.پزشکی است. جالب این است که استفاده از نور برای درمان برخی مشکلات چشم حتی قبل از کشف لیزر هم مرسوم بود. در سال ۱۹۴۶ یک چشم.پزشک آلمانی به نام گردمایر شویی کراس روش درمانی خاصی را ابداع کرده بود. او موفق شد با استفاده از کانونی کردن نور لامپ گزنونی در شبکیه چشم بیماری انعقاد ایجاد کند. پس از مدتی این روش مورد استقبال شدیدی قرار گرفت و روش اصلی در جراحی.های چشم شد. با اختراع لیزر و گسترش استفاده.های آن در علم پزشکی لامپ.های گزنونی. جای خود را به این پدیده جدید داد. امروزه لیزر پای ثابت عمل.های جراحی چشم محسوب می.شود. معروف.ترین جراحی لیزری چشم لیزیک نام دارد. این روش درمانی برای اصلاح نزدیک.بینی، دوربینی و آستیگماتیسم کاربرد دارد.

● وقتی لیزر چاقو می.شود

از میان پزشکان شاید ورود لیزر برای جراحان بیش از سایرین با شیرینی همراه بوده باشد. در جراحی از لیزرهای متمرکز شده CO۲ به جای چاقوی عمل استفاده می.شود. این باریکه اشعه به شدت توسط مولکول.های آب موجود در بافت.ها جذب می.شود و موجب بخار شدن آنها و در نتیجه برش بافت می.شود. چاقوهای لیزری دقت جراحی.ها را تا حد میکروسکوپی بالا برده است. همچنین با محاسبات دقیق می.توان در نواحی غیرقابل دسترس به جراحی با لیزر پرداخت. مثل جراحی.های حلق، نای، گوش میانی و جراحی.های مغز و اعصاب. اما از همه مهم.تر این است که لیزر کابوس تلخ خون.ریزی.های غیرقابل کنترل درحین جراحی را از بین برده است.

● لیزر در دهان

با استفاده از لیزر دندانپزشک قادر است بافت پوسیده دندان را بدون آسیب رساندن به مینا از حفرات خارج کند. لیزر مورد استفاده در دندانپزشکی Nd:YAG نام دارد. این لیزر را دکتر تری.مایر ابداع کرد. هنگام استفاده از آن باید باریکه.ای از نور مریی به عنوان راهنما استفاده شود اما عملکرد اصلی را باریکه لیزری نامریی انجام می.دهد. در حال حاضر کشورهایی مثل کانادا، انگلستان، ژاپن، مکزیک، بلژیک، ایتالیا، ترکیه، سنگاپور، سوییس و استرالیا از Nd:YAG استفاده می.کنند. سایر موارد استفاده لیزر در دندانپزشکی عبارت.اند از تراشیدن زیر لثه با لیزر، درمان زخم.های دهانی و غیر حساس کردن عاج دندان.های بی.حفاظ. اخیرا لیزرها به کمک ساخت روکش دندان آمده.اند. به کمک باریکه.ای از لیزر تشخیصی اطلاعات مربوط به اطراف دندان جمع.آوری می.شود. سپس داده.های جمع.آوری شده به کامپیوتر منتقل می.شود. نهایتا کامپیوتر روکش را طراحی می.کند و روکش مناسب دندان ساخته می.شود.

● .... و اما عوارض

ثابت شده که در بیماری.های بدخیم لیزر قدرت فعال کردن بیماری را دارد بنابراین استفاده از این اشعه در مبتلایان به بدخیمی ممنوع است. به دلیل همین اثر تحریک زیستی، لیزر قادر است تیرویید را پرکار کند. پس در بیماران مبتلا به پرکاری تیرویید هم نباید استفاده شود. البته اگر بادقت زیاد و در منطقه.ای خاص به کار رود، خطرساز نخواهد بود. در درمان مشکلات بیماران مبتلا به صرع هم بهتر است برای درمان لیزر به کار نرود. از دیگر موارد منع استفاده از لیزر بارداری است چون هنوز بی.خطر بودن آن برای جنین اثبات نشده است. به جز این موارد باید به خاطر داشت که تاباندن مستقیم نور به شبکیه چشم خطرناک است و باید از این کار اجتناب کرد. قبل از شروع درمان با لیزر باید به بیمار هشدار داد که هیچ.گونه مواد دارویی یا آرایشی روی پوست خود استفاده نکند. در صورت وجود این مواد با تاباندن لیزر خطر ایجاد آسیب.های زیادی در بافت توسط انرژی فوتون.ها وجود دارد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 259]