واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: توطئه شاه عليه حوزه علميه قم
پس از رحلت آيت.الله العظمي بروجردي، شاه با ارسال پيامهاي تسليت براي مراجع نجف كوشيدتا پايگاه مرجعيت را از ايران به عراق منتقل كند.1 هدف اين بود تا با تضعيف مرجعيت ايران، موانع اصلي پيشبرد برنامه.هاي دولت در داخل كشور از ميان برداشته شود. امام خميني دو سال پس از رحلت آيت.الله بروجردي به نقشه شاه براي حذف حوزه علميه قم و كوبيدن مرجعيت ايران اشاره كردند. امام در اين رابطه فرمودند:
«... اينها از زمان مرحوم آقاي بروجردي اين نقشه را داشتند منتها با بودن ايشان مي.ديدند كه مفسده دارد اگر بخواهند كارهايي را انجام بدهند. بعد از اينكه ايشان تشريف بردند به جوار رحمت حق تعالي، از همان اول اينها شروع كردند به اسم احترام به مركز، كوبيدن اين مركز را ... نه از باب اينكه به نجف علاقه داشتند [بلكه] از باب اينكه قم را نمي.خواستند. قم ... نزديك بود به اينها، مفاسد را زود ادراك مي.كرد و كارهاي اينها زود در آن منتشر مي.شد. اينها قم را نمي.خواستند منتها نمي.توانستند به صراحت لهجه بگويند قم نه، مي.گفتند نجف آره، مشهد آره. 2 ...»
از سوي ديگر نگرش سياسي امام خميني در حوزه علميه قم، عاملي بود كه شاه و حكومتش از آن هراس داشتند. رفتار و منشي كه در درون حوزه نهادينه شده و آن را به مجموعه.اي غير سياسي تبديل كرده بود، 3 مورد حمايت امام خميني نبود. ايشان بردرگير شدن حوزه با مصالح مسلمانان و واكنش در برابر رفتار حكومت اصرار داشت. 4 و اين موجب خشم شاه بود. امام خميني در حوزه علميه قم خط مبارزه با تفكر جدائي دين از سياست و طرد عناصر مقدس نما و انزواطلب را دنبال مي.كردند. اين تفكر براي شاه و حكومتش غير قابل تحمل بود.
با اين حال، امام خميني خود پس از رحلت آيت.الله بروجردي علي.رغم استقبال حوزة علميه و مردم، همچون ادوار گذشته، كوچكترين قدمي براي مرجعيت برنداشت و حتي در مقابل پيشنهادات و اقدامات دوستان در اين مسير سرسختانه مقاومت مي.كرد. او حتي با انتشار رساله خود نيز مخالفت مي.كرد. اين در حالي بود كه تحرير فتاواي امام خميني بر تمام ابواب كتاب عروۀ.الوثقي پنج سال قبل از رحلت آيت.الله بروجردي پايان يافته بود و در همين سالها نيز حاشيه امام خميني بر كتاب وسيله.النجاه ـ به عنوان رسالة عمليه ـ نگارش يافته بود. 5
فاصله گرفتن امام از مقام مرجعيت در حالي صورت مي.گرفت كه حوزويان به مقام علمي و معنوي ايشان اعتراف داشتند. از اين رو عده.اي از شاگردان امام تصميم گرفتند طي يك برنامه منسجم وارد صحنه شده و از مقام علمي و صلاحيت ايشان براي احراز مقام مرجعيت حمايت كنند. آقايان مرتضي مطهري، يوسف صانعي، سيد محمد.حسين بهشتي، صادق خلخالي، طاهري خرم آبادي، صالحي نجف.آبادي، مسعودي خميني، رباني شيرازي، فاضل لنكراني، حسين نوري، ابراهيم اميني، خزعلي و احمد جنتي، از جمله فعالين و فضلايي بودند كه در گسترش مرجعيت امام در حوزه علميه قم و نيز برخي از شهرهاي ايران نقش به سزايي ايفا نمودند. 6
امام خميني با وجود تواضعي كه در پذيرفتن مسئوليت مرجعيت از خود نشان مي.داد، در برابر هيچ.يك از اقدامات نامطلوب شاه ودولتش سكوت نمي..كرد و از تمامي مراجع عصر خود در اين خصوص فعال.تر بود.
مقاومت امام در برابر طرحهاي شاه از جمله لايحه اصلاحات ارضي، انقلاب سفيد، رفراندوم 6 بهمن، لايحه انجمنهاي ايالتي و ولايتي، كاپيتولاسيون و ... از يكسو شاه و دولتش را به عقب.نشيني در برابر روحانيت واداشت و از جانب ديگر بيش از پيش سبب تثبيت مرجعيت امام در كشور شد. علاوه بر اين، قيام 15 خرداد 1342 كه در اعتراض به بازداشت امام صورت گرفت، رويداد ديگري بود كه بر مرجعيت امام صحه گذاشت. نگرش و عملكرد امام درحوزه علميه قم به آشكار شدن شكاف عميق ميان «مذهب» با آنچه كه شاه به عنوان«مذهب» تبليغ مي.كرد انجاميد. 7
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]