واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: معاون امور اعضا و ناشران شركت بورس اعلام كرد:آسيب پذيري بورس ايران از بحرانهاي جهاني
گروه بورس – مجيد اسكندري: بحران مالي اخير در بازارهاي آمريكا و اروپا و پيامدهاي آن، اين روزها موضوع بحث بسياري از محافل اقتصادي دنيا است. بحراني كه به اعتقاد بسياري از صاحبنظران، محصول «مهندسي مالي» به واسطه طراحي برخي ابزارهاي مالي نوين است كه موجب شد برخي از بازارهاي مالي دنيا به تعطيلي موقت كشيده شوند.
بدون شك، اين بحران، بخشهاي مختلف اقتصاد كشورهاي دنيا را تحت تاثير خود قرارداده و در آينده نيز مشكلات متعددي از جمله بيكاري نيروي انساني را در كشورهاي اروپايي درپي خواهد داشت.
شبكه راديويي گفتوگو در يك برنامه با حضور دكتر امير پوريانسب معاونت امور اعضا و ناشران بورسي شركت بورس اوراق بهادار تهران، دكتر طاهريكيا مدرس دانشگاه و خبرنگاران دنياي اقتصاد و ايسنا، ابعاد مختلف تاثير بحران مالي دنيا بر بورس تهران را مورد بررسي قرار دادند. مشروح اين گفتوگو از نظرتان ميگذرد.
دنياي اقتصاد: برخلاف گفتههاي مسوولان سازمان بورس كه معتقدند بحران اخير، تاثيري بر بورس ايران ندارد، شاخص بورس تهران طي دو ماه و نيم اخير با افتي بيش از 22درصد همراه شده كه اين ميزان حتي از افت بورسهاي آمريكا و اروپا نيز بالاتر بوده است. از سوي ديگر اين بحران، تقاضا را براي كالاها كاهش داده، بنابراين آيا بورس ما كه يك بازار مبتني بر كالا است، از اين بحران تاثير نميپذيرد؟
نميتوان گفت بورس ما بيمه شده، آسيب نميپذيرد و ما در جزيرهاي زندگي ميكنيم كه از اقتصاد دنيا منفك است، بنابراين اثري كه بر تقاضاي كالا در بازارهاي جهاني گذاشته به اقتصاد ما نيز سرايت ميكند و شركتهايي كه در زمينه عرضه كالاهاي مصرفي و استراتژي فعاليت ميكنند، از اين وضعيت متاثر خواهند شد و شايد هم بيشتر از بقيه دنيا از سوي ديگر بحران بياعتمادي كه نسبت به بازارهاي مالي دنيا پيدا شده به بورس تهران هم سرايت كرده، زيرا سرعت شكلگيري بياعتمادي به بازارها بسيار زياد است.
ما ميتوانيم بگوييم بخشي از كاهش قيمتها به ساختار بورس و شركتهاي بورسي بر ميگردد، اما بايد دانست كه بخشي از آن نيز به اثر بحران جهاني بر بورس ما مربوط بوده و اين موضوع، انكارناپذير است.
واقعيت اين است كه بورس ما به خاطر ساختاري كه دارد آسيبپذيرتر از بقيه بورسها است و ما بايد به سمتي برويم كه آسيبپذيري اين بازار، متناسب با بقيه بازارهاي دنيا باشد كه البته تمهيداتي نيز به اين منظور انديشيده شده است.
ايسنا: براي جلوگيري از بروز بحران در بورس تهران، چه راه حلها و ابزارهايي پيشبيني شده است؟
ما نميتوانيم در مقابل كل اقتصاد دنيا بايستيم، چون مديركل اقتصاد دنيا نيستيم، اگر رفتار بازار ما غيرعادي باشد ما ميتوانيم با ابزارهايي مانند بستن بازار براي يك دوره كوتاه جلوي ريزش شاخصها را بگيريم. البته جاي اميدواري هست كه نگاه سرمايهگذاراني كه از بازارهاي غرب برگشته، متوجه بازارهاي خاورميانه شود پس بهتر است كه به اقدامات كنترلي دست نزنيم، ما مدير بازار هستيم و نميتوانيم براي كل اقتصاد تصميم بگيريم، بلكه اگر يك شركت، رفتار عصبي داشته باشد موظفيم اين رفتار را با تعليق كنترل كنيم و نظارت خود را بر آن افزايش دهيم.
دكتر طاهريكيا: هنگامي كه قيمت نفت افزايش يافت، با توجه به اينكه تعدادي از شركتهاي نفتي در بورس ما حضور دارند، شاخص بورس رشد چنداني نكرد حال اگر قيمت نفت مثلا به 30دلار برسد، وضعيت شاخص چگونه خواهد بود؟
وقتي انرژي گران شود، در كوتاهمدت اثر منفي بر بورس خواهد گذاشت و مدتي زمان لازم است تا شركتها محصولات خود را با تغيير قيمت، مطابقت دهند.
در سالهاي گذشته، انرژي با يارانه به صنايع فروخته شده پس تاثير چنداني نخواهد داشت، مگر صنايعي كه مواد اوليه را خريداري ميكنند.
دنياياقتصاد: بورس ايران برخلاف آنچه كه عنوان ميشود: «بازاري متنوع است»، از تنوع لازم برخوردار نيست و صنايع موجود در آن به درستي توزيع نشدهاند و ما شاهديم در حال حاضر تنها صنعت فلزات اساسي از رونق نسبي در بازار برخوردارند. اين موضوع موجب ميشود كه در شرايط بحراني، ريسكپذيري اين بازار افزايش يابد. مديران بورس براي كاهش اين ريسك چه تدابيري اتخاذ كردهاند؟
تنها محصول بازار ما، سهام و حقتقدم است، بنابراين بورس ما در مقايسه با كشورهاي توسعه يافته، تنوع محصولات ندارد، اما دولت در سال گذشته و سال جاري، با وارد كردن برخي صنايع به بورس، تا حدودي به اين بازار تنوع بخشيده است. ما مخابرات را در بورس نداشتيم، اما قرار است «ايرانسل» را نيز در بورس بپذيريم. بيمهها نيز به زودي به بورس وارد ميشوند و ميتوانند به عنوان يك صنعت جديد در جبهه خريد بازار حضور پيدا كنند و از محل دريافت حق بيمهها، در بورس سرمايهگذاري كنند. همچنين نيروگاهها، صنعت آب و ديگر صنايعي كه در شركتهاي مشمول اصل 44 متمركز شدهاند ميتوانند با ورود به بورس، تنوع صنايع را در اين بازار افزايش دهند.
بورس ما به دليل تكمحصولي بودن در شرايط بحران آسيبپذير است، بنابراين با تنوع بخشي به آن، ريسك درآمد را كاهش و جذابيت آن را افزايش خواهيم داد.
دنياياقتصاد: آيا زمينه ورود ابزارهاي معاملاتي جديد نيز در بورس ما وجود دارد؟
عرضه اوراق مشاركت دولتي به عنوان ابزاري كه بدون ريسك است، ميتواند جذابيت و اعتماد را در بازار افزايش دهد و از سوي ديگر سرمايهگذاران خارجي نيز به دليل اينكه دولت فروشنده است، وارد بازار خواهند شد و دولت نيز ميتواند منابع مالي خود را از اين طريق تامين كند.
در سيستم بانكي، امكان جمعآوري پول به اندازه بورس موجود نيست، بنابراين مردم، هنگامي كه ببينند به راحتي ميتوانند اوراق را در بورس معامله كنند، به خريد آنها روي ميآورند.
همچنين دولت ميتواند صندوق ذخيره ارزي را با بهره كم سپرده كرده و فاندهاي حكومتي تشكيل بدهد و بخشي از وجوه آن را در بورس سرمايهگذاري كند.
ايسنا: آيا اقدامي براي جذب سرمايههايي كه از بازارهاي غرب خارج شده، صورت گرفته است؟
بروز بحران در آمريكا كه يكي از مطمئنترين اقتصادهاي دنيا را داشت، به سلب اعتماد منتهي شد. بازارهاي آمريكا كاملا بينالمللي هستند و وجوه زيادي را از ساير بازارها جذب كردهاند كه اين سرمايهها به دنبال مفري براي سرمايهگذاري هستند. ما ميتوانيم براي اين سرمايهها جذابيت ايجاد كنيم، اما تنها قانونگذاري به ما كمك نميكند، بلكه بايد ريسك سياسي بالاي خود را كاهش دهيم.
اگر بخواهيم اقتصادمان رشد كند، با توجه به ريسك قيمت نفت، بايد همه ريسكهاي سياسي و اجتماعي را كاهش دهيم، زيرا جايگاه ما در ريسك سياسي رتبه خوبي نيست.
بهترين مفر سرمايههاي خارج شده، خاورميانه است و با توجه به ارائه طرح «خاورميانه بزرگ» و قرار داشتن ايران در قلب خاورميانه، بازار ما از جذابيت برخوردار است، اما سرمايهگذار نياز به تضمين و اطمينان دارد و بنابراين بايد رويكردهاي ما نسبت به كشورهاي دنيا تغيير يابد.
طاهريكيا: اگر بحران ادامه يابد، با توجه به تغيير رياستجمهوري آمريكا، آيا شاخص بورس باز هم كاهش خواهد يافت؟
پيشبيني آن خيلي دشوار است، اما بعيد است كه بحران پايدار باشد.
ممكن است در بخش كالايي، بحران داشته باشيم؛ البته اگر قيمت نفت آسيب ببيند، كل كشور ما با ركود مواجه خواهد شد، آمار ورشكستگي شركتها بالا رفته و اين شركتها شرايط حضور در بورس را نخواهند داشت، در نتيجه سرمايهگذاري كاهش مييابد، اين نگراني وجود دارد كه غرب چگونه اين بحران را پشت سرخواهد گذاشت، طبيعتا با راهحلهاي غيرنظامي مانند تزريق 700ميليارد دلار به سيستم مالي، بخشي از آن را حل كرده است. اين بحران با مقرراتزدايي از سيستم مالي ايجاد شد، پس بايد راه حلهاي بهتري انديشيد.
دنياي اقتصاد: شركتهاي بورسي در سالجاري، در اعلام پيشبيني سود خود با محافظهكاري عمل كردند و با توجه به اينكه در اوايل سال محصولات خود را با قيمت بالايي فروختند، به بودجه 87 خود دست مييابند، اما سرمايهگذاران همواره نگران سودآوري شركتها در آينده نيز هستند، آيا سودآوري اين شركتها در سال آينده با افت مواجه خواهد بود؟
بورس مكان مبادله است و ما كاري با شركتها، عملكردشان و تصميمهاي آنها نداريم، ما نظارت ميكنيم كه شركتها اطلاعات خود را به موقع منتشر كنند تا عدالت و انصاف در بازار برقرار شود.
سرمايهگذاران، آينده را ميخرند و هر قدر ابهام و غيرقطعيت جريانهاي نقدي افزايش پيدا كند، نگرانتر ميشوند.
در شرايط بحراني به نگرانيها دامن زده ميشود، پس ما توصيه ميكنيم شركتها در پيشبينيهاي خود محافظهكار باشند تا به قيمتهاي منصفانهتري دست پيدا كنند.
نقش بورس زماني برجسته ميشود كه نگذارد شركتها مديريت سود بكنند و مديران نتوانند سودسازي بيكيفيت بكنند.
دنياي اقتصاد: ميانگين P/E در بورسها 5رتبه است و از سوي ديگر تورم نيز در كشور ما نرخ بالايي دارد، آيا در شرايط فعلي، بورس گزينه مناسبي براي سرمايهگذاري است؟
ما قرار نيست تورم خود را با آمريكا و P/E بورسمان را با P/E بورس نيويورك و لندن مقايسه كنيم. در شرايط بحراني P/E كم ميشود و ريسك افزايش مييابد و نميتوان به سرمايهگذار اطمينان زيادي داد، اما سرمايهگذار بايد به بورس به عنوان يكي از گزينههاي سرمايهگذاري نگاه كند و بداند كه در همه بازارها كاهش وجود دارد.
در كشور ما در سال جاري بازار طلا و مسكن از افت بيشتري نسبت به بورس برخوردار بودهاند.
دنياياقتصاد: در حال حاضر سهام مخابرات با كمترين اطلاعات و شفافيت در بازار مورد مبادله قرار ميگيرد و با شايعات زيادي همراه است، آيا اين عرضه بحرانآفرين نخواهد بود؟
الزامات پذيرش شركتها در بورس، كاملا روشن است و اگر شركتي اين الزامات را برآورده نكند، مشمول جرائم خواهد شد تا با منافع و اطمينان عمومي بازي نكند اما شركت مخابرات در شرايطي عرضه شد كه كاملا آماده نبود و نتوانست خود را با الزامات گزارشگري تطبيق بدهد و اطلاعات را به سرعت منتقل كند.
يك شركت دولتي با بيش از 30 شركت تابعه، دشواريهاي زيادي دارد و هزينههاي بالايي را براي گزارشگري پرداخته است، اما به كمي فرصت نيز نياز است. با تصميم اخير وزارت اقتصاد، اين شركت ملزم شده تا براي دادن اطلاعات سريع، تجهيز شود.
اگر نيازهاي اطلاعاتي سهامداران سريعتر برآورده شود، مخابرات شركت خوبي خواهد بود و اين صنعت از بحران، كمترين آسيب را خواهد ديد.
پنجشنبه 16 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 145]