جشن های آبان ماه

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: جشن آبانگان

آبان روز از آبان ماه برابر با 10 آبان در گاهشماری ایرانی
«... اینک آب.ها را می.ستاییم، آب.های فروچکیده و گردآمده و روان شده. و خوب کـُنش ِ اهورایی را...»
(یسنا - هـات 38 - بند 3

«جشن آبانگان» جشنی است در گرامیداشت ستاره.ی روان (سیاره) درخشان «اَنَهیتَه / آناهید (زهره)» و رود پهناور و خروشان «اردوی / آمو (آمودریا)»، و بعدها ایزدبانوی بزرگ «آب».ها در ایران (غیاث آبادی، 1382،ص77).
«اَردوی سوره اَناهیتا» Ardavi – Sura Anāhita ایزد.بانویی ایرانی بسیار برجسته.ای است كه نقش مهمی در آیین.های ایرانی دارد و پیشینه.ی ستایش و بزرگداشت این ایزد بانو در فرهنگ ایرانی به دوره.های پیش از زرتشتی در تاریخی ایران می.رسد.
بخش بزرگی در کتاب اوستا به نام «آبان یشت»(یشت پنجم) که یکی از باستانی.ترین ِیشت.ها می.باشد به این ایزد بانو اختصاص دارد، در این یشت، او زنی است جوان، خوش اندام، بلند بالا، زیبا چهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، كمربند تنگ بر میان بسته، به جواهر آراسته، با طوقی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاجی با سد ستاره.ی هشت گوش بر سر، كفش.هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی. اَناهید گردونه.ای دارد با چهار اسب سفید، اسب.های گردونه.ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.
او در بلندترین طبقه.ی آسمان جای گزیده است و بر كرانه.ی هر دریاچه.ای، خانه.ای آراسته، با سد پنجره.ی درخشان و هزار ستون خوش تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان، به فرمان اهورامزدا، باران و برف و تگرگ را فرو می.باراند.
نیایشگاه.های آناهیتا معمولا در كنار رودها برپا می.شده و زیارتگاه.هایی كه امروزه با اسامی دختر و بی بی مشهور هستند و معمولا در كنار آن.ها آبی جاری است، می.توانند بقایای آن نیایشگاه.ها باشند.
برخی حتی سفره.های نذری با نام بی بی (همچون بی بی سه شنبه) را بازمانده.ی آیین.های مربوط به آناهیتا می.دانند.
آناهیتا همتای ایرانی «آفرودیت»، الهه.ی عشق و زیبایی در یونان و «ایشتر»، الهه.ی بابلی، به شمار می.رود.
واژه.ی «آب» که جمع آن «آبان» است در اوستا و پهلوی «آپ» و در سانسکریت «آپه» Apa و در فارسی هخامنشی «آپی» می.باشد.
این آخشیج (عنصر) همانند آخشیج.های اصلی دیگر چون آتش و خاک و هوا در آیین.های ایرانیان باستان مقدس است و آلودن آن گناهی بس بزرگ است. برای هریک از چهار آخشیج امشاسپندی (فرشته) ویژه نامگذاری شده است. به گواهی اوستا و نامه.های دینی پهلوی، ایرانیان آخشیج.های چهارگانه را که پایه.ی نخستین زندگی است، می.ستودند.
در جشن آبانگان، پارسیان به ویژه زنان در کنار دریا یا رودخانه.ها، فرشته.ی آب را نیایش می.کنند. ایرانیان کهن آب را پاک (مقدس) می.شمردند و هیچ.گاه آن.را آلوده نمی.کردند و آبی را که اوصاف سه.گانه.اش (رنگ - بو - مزه) دگرگون می.شد برای آشامیدن و شستشو به.کار نمی.بردند.

«هرودوت» می.آورد :«... ایرانیان در میان آب ادرار نمی.کنند، آب دهان و بینی در آن نمی.اندازند و در آن دست و روی نمی.شویند ...»

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]