گفت و گويبهزاد فراهاني:سينماي ايران حرفي براي گفتن ندارد

واضح آرشیو وب فارسی:موج: گفت و گويبهزاد فراهاني:سينماي ايران حرفي براي گفتن ندارد
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد سياسي بهزاد فراهاني معتقد است هنر بهترين زبان بيان واقعيت هاست اما سينماي ايران در حال حاضر حرفي براي گفتن ندارد.

گفت و گوي از زهرا السادات محمدي
براي من به مهرباني پدر "خانه پدري " وبه زرنگي معاويه "سريال حضرت علي (ع)"معني نمي شد اما زماني كه با بهزاد فراهاني تماس تلفني گرفتم و بدون هيچ مقدمه اي قرارمصاحبه با وي را گذاشتم اين موضوع برايم تعريف شد.
قرار مصاحبه در رستوران خانه هنرمندان بود به گرمي استقبال كرد و جاي هيچ تعارفي را باقي نگذاشت با حس راحتي خوشحال كننده اي نشستم و خيلي زود متوجه شدم كه او به جز من با چند نفر ديگر هم قرار ملاقات دارد ولي توجه اي نداشت و به من اطمينان داد كه يك ساعت از وقت او براي من است .
بهزارد فراهاني بسيار راحت ،صميمي و بي تكلف سخن مي گويد و چيزي براي پنهان كردن ندارد مرد 63 ساله اي كه پيچيده نيست ولي عمق دارد .
متولد 1354 در كرمان. فارغ التحصيل رشته تدوين از مركز اسلامي آموزش فيلمسازي. دوره بازيگري را در كلاسهاي كارگاه آزاد بازيگري گذراند.
گذراندن دوره تئاتر در فرانسه.فعاليت در راديو به عنوان نويسنده ، كارگردان و گوينده قصه‌هاي شب در كارنامه كاري او وجود دارد.
از كارگري ساختمان تا زندگي در فرانسه و تحصيل در بهترين دانشگاه اروپا ،از عشق فردي تا عشق اجتماعي از فقر تا شكل گيري انديشه سوسياليسم در طول مصاحبه يك ساعته همه را مرور كرد.
اگر چه بازه زماني نسبتا طولاني از زمان گرفتن اين مصاحبه مي گذرد اما خواندن اين مصاحبه خالي از لطف نيست.
آقاي فراهاني اجازه بدهيد به عقب برگرديم ،پس اول از محيط خانواده اي كه در آن بزرگ شديد و نحوه ي شكل گيري هنر در خودتان بگوييد ؟
موافقم من هم اينجوري بيشتر دوست دارم و از سوالهاي جست وگريخته بي زارم ،62 سال پيش در يكي از روستا هاي فراهان به دنيا آمدم خانواده من خانواده اي اهل فكر ،انديشه و تفكر بودند پدرم تعزيه خوان بود ،مادرم شعرمي گفتو پدر بزرگم از عرفاي فراهان بود.و من از 6 سالگي تعزيه خواني مي كردم و شهادت خوان پدرم بودم كم كم به طرف نمايش و شوريدگي هنر كشيده شدم . هشت ساله بودم كه به خاطر ادامه تحصيل به تهران آمدم و در كلاس سوم قبول شدم تا كلاس هشتم در خانه دايي ام ماندم و بعد در به در شدم يعني از زماني كه به تهران آمدم طعم آوارگي و دربه دري را چشيدم .
چرا دربه دري مگرآن را نقطه عطف زندگي خود نمي دانيد ؟
من از خانه دايي ام رانده شدم و بعداز چند سال از آنجا بيرونم كردن و من توان
برگشتن نداشتم بنابراين به سنگين ترين كارها روي آوردم تا اجاره يك اتاق يك در يك بپردازم .
كارگرآسفالت كار بودم تا بتوانم درس بخوانم و زنده بمانم و آجر بالا انداختم تا بتوانم به تئاتر بروم و كار آقاي جعفري (امشب به قتل مي رسد )را ببينم .
تا كي روزگار به اين گونه گذشت و شما براي رسيدن براي رسيدن به هنر جنگيديد ؟تا 16 سالگي
و اولين تجربه هاي تئاتري شما؟
شانزده ساله بودم كه با خانواده مفيد ارتباط برقرار كردم ،خانواده آنها اهالي يكي از ده هاي فراهان بودند و ما دورادور همديگر را مي شناختيم پدر بيژن مفيد زنده ياد غلامحسين خان مفيد باعث آشنايي مدير مدرسه ما با تفرشي آزاد شد واو استاد تئاتر دبيرستان ما شد از آن زمان به بعد ما كارهاي جدي و با ارزشي را روي صحنه برديم .
در گروه نمايشي شما به جز خانواده مفيد افراد ديگري بودند كه فعاليت هنري آنها پررنگ باشد؟
بله ،مرتضي عقيلي و مرتضي مير لوحي به اضافه من و بيژن مفيد اين گروه را مي چرخانديم .
اين گروه چگونه تمرين مي كرد،نمايش اجرا مي كرد و درس مي خواند ؟
جالب براتون بگم كه محل تمرين ما حمام زنانه بود (مي خنديم )توضيح مي دهم پدر مرتضي عقيلي حمام داشت ما هم شبها كليد حمام را از او مي كرفتيم و در آنجا تمرين مي كرديم زيرا صدايمان بم مي شد امنيت داشتيم و سر و صداي ما كسي را اذيت نمي كرد .
اين سابقه نمايشي غيرحرفه اي و ابتدايي كجا شكل جدي مي گيرد ؟
اجازه بده بهت بگم كه اندوخته هاي غير حر فه اي من ميدان كار وپيكار است ،ميدان نگرش هاي طبقاتي ، يافتن پايگاهاي فقير و غني اينجا بو و برنگ مسايل سياسي مرا به سمت سوسياليسم برد با اين انديشه ها و بعد از 28 مرداد توسط خجسته كيا بزرگترين كارگردان زن ايراني با شاهين سركيسيان آشنا شديم شاهين كه برترين كارگردان مدرنيست ايران است آن موقع با بي سر و ساماني
كاري مواجه بود و گروه هنر ملي را از دست داده بود .
گفتيد (آشنا شديم )به جز شما چه كساني بودند و آن موقع شما چند ساله بوديد؟
سال 41 من 17 ساله بودم و كار با شاهين سر كيسيان را با فروغ فرخزاد و بهمن فرسي آغاز كرديم .
از نمايش و تئاتر و شروع فعاليت حرفه اي گفتيم ،كار در راديو را چگونه آغاز كرديد ؟
ما با كار تئاتر و نمايش معروف شديم و سر زبان ها افتاديم و به موازات آن در راديو هم پيشنهاد داشتيم و شروع به فعاليت كرديم و در بخش تئاتر راديو ايران و رسانه ايران جمعه بعد از ظهر ها برنامه پخش مي كرديم . بسيا رموفق و مردمي عمل مي كرديم ،وارد تلويزيون شديم و قصه هايي را براي كودكان و نوجوانان به دعوت احمد رضا احمدي اجرا كرديم .
كم كم شروع به نوشتن كردم وبا مرگ شاهين سر كيسيان وارد جريان هاي سياسي شدم .
هنر با سياست چگونه عجين مي شود؟
هنر با سياست عجين نمي شود بايد با هم همراه شوند تا يك جنبش سياسي و هنري تشكيل شود . بايد در اين جنبش جنگيد تا پيروز شد بايد در شرايط بحراني سياسي با هنر دست به كار ي زد كه اوضاع مردم در جامعه را به بهترين وجه تغيير دهد
اينقدر جنگيديم تا با راه اندازي اعتصاب در دانشكده دراماتيك از دانشگاه اخراج شديم .
گفتيد به نوشتن روي آورديد اولين تجربه خودتان را برايمان بگوييد ؟
معلم درام نويسي من عباس جوانمرد بود كه نوشته من را بعد از 11 بار ويرايش كه خودم روي آن انجام دادم كارگرداني كرد.
چقدر سر گرم كار بوديد پس كي ازدواج كرديد ؟
38 سال پيش در 27 آذر با خانمي كه داراي دكترا هنر ، نقاش و بازيگر بود ازدواج كردم ، او بسيار زيبا متين و دختر بزرگترين عكاس ايران است .
چند فرزند داريد ؟
4 فرزند – شقايق ، گلشيفته، آذرخش و يك پسر خوانده كه عزيز خانواده ماست .
شقايق و گلشيفته هردو به دو زبان انگليسي و فرانسه مسلط هستند و نقاشي و گرافيك را آموخته اند .
پسرم آذرخش هم موسيقي دان است .
خانواده شما بي تاثير در سرنوشت الان شما نبوده است به تبع شما هم در سرنوشت فرزندتان بي تاثيرنبوده ايداين تاثير چگونه خود را نشان داده ؟
من از هم انديشي كه تاثيري در محيط اجتمتعي نداشته باشد بي زارم يعني هرگز نمي پسندم كسي كه در كنار من نشسته ذايم مرا تحسين و تاييد كند اين من را به جايي نمي رساند من بگم تو بگي باشه تو بگي من بگم با شه احمقانه است .
پس در خانه من كساني رفت و آمد دارند كه يا اهل دل هستند يا اهل فكر كسي در خانه من نمي آيد كه آمدن با نيامدنش يكي باشد در چنين خانواده اي بچه ها هم مثل مثل خودمان مي شوند و بر اساس رشد فطري كه وجود دارد راه ما را مي روند .
ولي مجبور نبوده اند راه ما را بروند كاملا آزاد و رها بوده اند ما زمينه ساز و بستر ساز بوده ايم بقيه اگر موفقيتي هم هست مال خودشان است .
يعني هيچ وقت حمايت بيش از حد يا سفارشي نبوده است ؟
به جرات مي گويم نه ، زماني بود كه دختر بزرگ من از هنر كنار گذاشته شد هيچ كاري برايش نكرده ام به جز پشتيباني عاطفي و معنوي كه اگر بهزاد فرهاني نبود اين كار را مي كرد .
پس هيچ فرقي بين شقايق يا گلشيفته با مثلا من براي شما نيست ؟
اگر جايي تو به كمك احتياج داشته باشي همان قدر برايت مايه مي گذارم كه براي بچه هاي خودم .
شما دوستانه به من كمك مي كنيد اين جاي حس پدرانه را نمي گيرد ؟
اين حرف ها را من قبول ندارم دوست و پدر معني ندارد عشق فردي بايد به عشق اجتماعي تبديل شود يعني اگر من همسرم را دوست دارم و به فرزندم احترام مي گذارم اين حس احترام بايد به تمام جامعه تعميم داده شود و براي تمام زنان جامعه ارزش قائل شوم بدون توجه به تفاوت هاي اين وظيفه به گردن من است و من در بخش فرهنگي آن را اجرا مي كنم .
اين وظيفه همان وجدان هنري و همان تعهد هنرمند به مردم است ؟
برات توضيح ميدم ، ببين وجدان هنري وجدان را به وجود مي آورد ، واژه هنرمند به كسي اطلاق مي شود كه شايستگي داشته باشد و خود را بدهكار مردم بداند ، غروري داشته باشد عليه دشمن مردم و متانتي با مردم در غير اين صورت اگر نخبه باشي و در عرش بنشيني و در فرش براني مردم دوستت ندارند و هنر تو جلوه اي براي مردم ندارد .
هنر مند بايد چشمان پر عاطفه اي داشته باشد نسبت به فرداي مردم و آرزوهاي آنها نگاه كند و در ميان مردم عينك دودي رافراموش كند وبه مردم برگرداند ان چيزي را كه از مردم گرفته .
بعد از ازدواج كار را چگونه ادامه پيدا كرد ؟
به همراه خانم و بچه ها به فرانسه رفتم ادامه تحصيل دادم ومدرك نمايش نويسي خود را از دانشگاه دراماتيك اروپا گرفتم و زندگي كردم و به ايران بر گشتم و گروه هنري كوچ را راه اندازي كردم .
فعاليت گروه كوچ را توضيح دهيد ؟
گروه كوچ يك گروه هنري بود كه فعاليت خود را امروز ادامه داده كارش را كاخ جوننان شوش شروع كرد به همراه پرويزپرستويي،عبدالرضا اكبري ، محمود جعفري ،مهدي ميامي و چند نفر ديگر
سينما را فراموش كرديم از سينما بگوييد؟
سال 50 كسي فيلم نامه اي به من داد گفت:بگو عيب داره يا نه گفتم:سراسرعيبه گفت: درستش كن، درست كردم گفت : يه نقش انتخاب كن انتخاب كردم وشد
(ميعادگاه خشم ) و بعد فيلم گرگ و فيلم نامه سفر سنگ
الان از سينما دورم و آن را دوست ندارم چون حرف خودم را در آن پيدا نمي كنم
چرا از سينماي ايران راضي نيستيدوآن را دوست نداريد ؟
چون سينماي ايران با تمام تواناييهايش حرفي براي گفتن ندارد با تمام جايزه هايش نميداند به كجا مي رود .
الان مشغول چه كاري هستيد ؟
نمايشنامه مي نويسم و تئاتر كار ميكنم .
چهارشنبه 15 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 232]