نرم‌افزارهاي آموزشي و ارتقاي علمي دانش‌آموزان‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نرم‌افزارهاي آموزشي و ارتقاي علمي دانش‌آموزان‌

به باور كارشناسان آموزش‌هاي بصري ، با بهره گيري از صنعت سينما، در انتقال مفاهيم علمي به دانش‌آموزان، نقش و تاثير به سزايي دارد و از اينرو وزارت آموزش و پرورش در پي تامين و ارائه بسته‌هاي آموزشي به آنان است كه از فيلم، نوار، لوح فشرده و جزوه‌هاي آموزشي تشكيل مي‌شود و به عنوان راهي ميانبر براي انتقال دانش و عيني كردن مفاهيم انتزاعي براي دانش‌آموزان، از زمان ياددهي و يادگيري آنان به اندازه قابل توجهي مي‌كاهد كه در اين ميان، فيلم‌هاي آموزشي و تربيتي جايگاه ويژه‌اي دارد.‌

دكتر اكبر عالمي، استاد دانشگاه و رئيس هيات داوران سي و هشتمين جشنواره بين‌المللي فيلم رشد در گفت‌و گو با گزارشگر اطلاعات، با تاكيد بر نقش فيلم‌هاي آموزشي در شكوفايي جوامع بشري و رشد و اعتلاي ملت‌ها مي‌گويد: ‌

- امكان ندارد ملتي به پيشرفت و سعادت برسد، بدون آن كه به آموزش بهاي كافي را داده باشد، حتي ژاپن كه با ويرانه‌اي به نام هيروشيما رو به رو شد، هنگامي توانست اين شهر را از نو بنا كند و به طور كلي به رشد و شكوفايي اقتصادي امروز دست يابد، كه به آموزش بيشترين اهميت را داد و با گذشت زمانه، آن را دگرگون كرد. وقتي هم از آموزش سخن مي‌گوئيم، منظور فقط مدرسه ودانشگاه‌ها نيست، بلكه خانواده هم موردنظر است.‌

دكتر عالمي مي‌افزايد: يكي از وسايلي كه به ارتقاي آموزش در كشور كمك مي‌كند، صنعت سينما است و جشنواره‌هاي سينمايي، مانند جشنواره فيلم رشد به دانش‌آموزان و معلمان كمك مي‌كند ‌ خانه تكاني ذهني كنند و به يادگيري و ياددهي، بيشتر علاقه‌مند شوند.‌

تصوير، بيشتر حرف مي‌زند

دكترعالمي با يادآوري اين ضرب‌‌‌المثل چيني كه ، مي‌گويد: در عصر حاضر كه فناوري‌ها به سرعت رشد مي‌كنند، فيلم‌هاي آموزشي مي‌توانند به ياري پديد آمدن دگرگوني‌هاي حيرت آور در جهان بشتابند.‌

دكتر عالمي همچنين مي‌گويد: در دوران گذشته تا كيلومترها اطراف يك روستا و حتي برخي شهرهاي كشورمان حتي يك كلاس زبان خارجي وجود نداشت، اما امروز افراد مي‌توانند در دور افتاده‌ترين نقاط كشور با استفاده از فناوري‌هاي نوين، زبان‌هاي خارجي را با بهترين تلفظ و رعايت دقيق دستور زبان آن‌ها، در كم‌ترين زمان ممكن بياموزند، كه نمونه آن را در قوچان شاهد بودم.‌

در آنجا يك دختر 16 ساله بدون آن كه از قوچان خارج شود و به گونه‌اي سفر به مشهد يا تهران برايش آرزو بود، زبان انگليسي را از طريق نوار و وسايل كمك آموزشي به قدري خوب آموخته بود و گفت‌وگو مي‌كرد، كه تعجب‌برانگيز بود.‌

وسايل كمك آموزشي يادشده، امروز به فراواني، با كمتر از هزينه يك وعده غذا و به آساني در دسترس همگان است و استفاده از آن‌ها هم نبايد سن و سال بشناسد. زيرا هيچ كس در جهان از آموزش مستمر و به تبع آن، از باز آموزي بي نياز نيست و بايد اطلاعات خود را به روز نگه دارد.‌

دكتر عالمي با بيان اين كه دانش‌آموزان از ابتداي فراگيري هر درس بايد با كاربرد آن آشنا شوند، مي‌افزايد: اين آگاهي به افراد كمك مي‌كند به درس‌هايي كه مي‌خوانند، علاقه‌مند شوند و بدانند كه در زندگي چه فايده‌هايي برايشان دارند.‌

به نظر من اگر معلم با عشق و علاقه درس دهد و دانش‌آموز هم به همين ترتيب درس‌ها را فرا گيرد، دانش‌آموزان در پايان دوره دبيرستان مي‌توانند يك دانشمند جوان باشند و در دانشگاه‌ها درس‌هايي را كه كامل كننده دروس دبيرستاني است و صرفا مقداري از آن‌ها مفصل‌تر و دقيق‌تر است، به خوبي ادامه دهند.‌

در ژاپن وقتي معلم مي‌خواهد شيمي درس دهد، به عنوان مثال يك قاشق شكر را در ليوان آب خالي مي‌كند و مي‌گويد با اين عمل ساده يك فعل و انفعال شيميايي آغاز شده است.‌

دانش‌آموزاني كه با چنين روش تدريس با شيمي آشنا مي‌شوند، بعدها به سرعت مي‌آموزند از يك بشكه نفت خام كه از كشوري مانند ايران وارد ژاپن شده است، علاوه بر توليد بنزين چگونه مي‌توان ده‌ها كالاي مورد نياز را هم توليد كرد.‌

جشنواره فيلم رشد

يكي از شيوه‌هايي كه به نظر كارشناسان مي‌تواند به پيشبرد دانش و فناوري در ميان دانش‌آموزان كمك كند، توليد فيلم‌هاي آموزشي و تربيتي و نمايش آن در مدارس، دانشگاه‌ها، فرهنگسراها و سالن‌هاي سينما است.‌

حميد رضا كفاش، معاون فناوري ارتباطات و اطلاعات آموزشي وزارت آموزش و پرورش و دبير سي و هشتمين جشنواره فيلم رشد با تشريح اهميت و اهداف برگزاري جشنواره بين‌المللي فيلم رشد مي‌گويد: اين جشنواره با 3 هدف فيلم‌هاي برتر آموزشي و تربيتي از سراسر جهان، فيلم‌هاي ياد شده با توجه به اهداف وزارت آموزش و پرورش و بهترين آن‌ها به دانش‌آموزان، فرهنگيان و خانواده‌ها برگزار مي‌شود و به نظر من شركت 1027 فيلم از 50 كشور در جشنواره بين‌المللي فيلم رشد، نشانه استقبال قابل ملاحظه فيلمسازان مطرح جهان، از آن است. ‌

او مي‌افزايد: جشنواره فيلم رشد تنها جشنواره‌اي است كه در طول سال، در مناطق گوناگون كشور برگزار مي‌شود و نمايش 250 فيلم برگزيده جشنواره براي دانش‌آموزان مناطق محروم و دورافتاده كشور، كه شماري از آنان تاكنون به تماشاي فيلم‌هاي آموزشي تربيتي ننشسته‌اند، فرصتي مغتنم است. ‌

كفاش مي‌افزايد: آرزوي ما اين است كه فيلم‌هاي آموزشي و تربيتي به صورت لوح فشرده در تمامي نقاط كشور و به ويژه شهرهاي كوچك و روستاهاي محروم توزيع شود، اما به دليل مشكلات مالي، هم اكنون چنين امكاني وجود ندارد.‌

دبيرجشنواره رشد سپس به بيان شاخصه‌هاي برگزاري آن در سال جاري مي‌پردازد و مي‌گويد: علاوه برويژگي‌هاي مثبت 37 جشنواره قبلي، در جشنواره سي و هشتم برنامه‌هاي جديدي مورد توجه قرار گرفته است و از جمله به مناسبت سي امين سال پيروزي انقلاب اسلامي، برنامه مروري بر 30 فيلم برگزيده جشنواره‌هاي رشد به اجرا در مي‌آيد.‌

افزايش كارگاه‌هاي آموزشي به 16 كارگاه، از ديگر ويژگي‌هاي جشنواره سي و هشتم رشد است كه به جاي ميزگردهاي معدود سال‌هاي گذشته برگزار مي‌شود.‌

تشكيل ، از ديگر ويژگي‌هاي جشنواره امسال است. سال گذشته تنها 7 نهاد و سازمان با جشنواره رشد همكاري و مشاركت داشتند كه اين تعداد امسال به 22 رسيده است كه از جمله به صدا و سيما و شهرداري تهران مي‌توان اشاره كرد.‌

امسال همچنين استقبال دانش‌آموزان و معلمان از جشنواره رشد به مراتب بيشتر از سال‌هاي قبل شده است، به گونه‌اي كه از مناطق آموزش و پرورش تقاضاي بسياري براي تماشاي فيلم‌هاي جشنواره مي‌رسد كه متاسفانه به دليل تكميل ظرفيت سينماها و سالن‌هاي نمايش دهنده فيلم‌ها، پاسخ گويي به تمامي درخواست‌ها امكان پذير نيست.‌

30‌ هزار دقيقه فيلم‌هاي آموزشي‌

كفاش آن گاه با اشاره به بالا رفتن سطح علمي و تخصصي هيات داوران جشنواره سي و هشتم، از تلاش و زحمات دست اندركاران جشنواره‌هاي گذشته قدرداني مي‌كند و مي‌افزايد: اميدوارم پس از تهران، فيلم‌هاي برگزيده جشنواره رشد را در استان‌ها و مناطق آموزش و پرورش، به نمايش بگذاريم.‌

كفاش با يادآوري اين كه هم اكنون در معاونت فناوري ارتباطات و اطلاعات آموزشي وزارت آموزش و پرورش حدود 30 هزار دقيقه فيلم‌هاي آموزشي و تربيتي وجود دارد و هر سال صدها دقيقه فيلم ديگر به آن‌ها اضافه مي‌شود، اظهار مي‌دارد: مشكل ما كمبود فيلم‌هاي آموزشي نيست، بلكه روشن نبودن جايگاه رسانه آموزشي در برنامه‌هاي درسي است. هر سال اگر تا مهرماه كتاب‌هاي درسي به مدارس كشور نرسد، اعتراض‌هاي بسياري را به همراه مي‌آورد. ولي اگر نرم افزار يك فيلم آموزشي براي مدارس ارسال نشود، هيچ‌كس به آن اعتراض نمي‌كند. زيرا نظام آموزشي كشورمان ساليان سال بر مبناي كتاب‌هاي درسي شكل گرفته و پيش رفته است و در شرايطي كه تمامي كارشناسان بر اين باورند كه رسانه‌ها و از جمله فيلم‌هاي آموزشي كاراتر از كتاب‌هاي درسي فعلي است، عادت به مطالعه متن‌هاي مكتوب آموزشي همچنان مانع توسعه كاربرد نرم افزارهاي آموزشي مي‌شود.‌

با اين حال براي پايان دادن به وضع يادشده 2 اتفاق در سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي روي داده است كه اولين آن‌ها، طرح جايگزيني بسته‌هاي آموزشي به جاي كتاب‌هاي درسي و دومي، تدوين است. اين طرح در وزارت آموزش و پرورش در حال اجرا است و براساس آن، جايگاه هر درس در نظام ملي درسي مشخص و در اين ارتباط به رسانه آموزشي، اهميت خاصي داده مي‌شود.‌

كفاش با يادآوري اين كه عرضه و تقاضاي فيلم‌هاي آموزشي با يكديگر ارتباط مستقيم دارند، مي‌گويد: اگر با فرهنگ سازي تقاضا براي تدوين و عرضه نرم افزارهاي آموزشي افزايش يابد، زمينه براي افزايش توليد آن‌ها هم مهيا خواهد شد، وگرنه در اين خصوص شاهد پيشرفت قابل ملاحظه‌اي نخواهيم بود.‌

مديران، معلمان و دانش‌آموزان مدارس چنانچه به اين باور برسند كه رسانه‌هاي آموزشي نقش سحرآميزي در ارتقاي برنامه‌هاي آموزشي دارد، تقاضاهايشان براي دريافت نرم افزارهاي آموزشي از آموزش و پرورش افزايش مي‌يابد و اين موضوع زمينه ساز افزايش توليد نرم افزارهاي يادشده هم مي‌شود.‌

او با بيان اين كه تاكنون حدود 130 نرم افزار آموزشي در دفتر تامين رسانه‌هاي آموزشي وزارت آموزش و پرورش توليد شده است، اظهار مي‌دارد: اگر اين نرم افزارها در كمدهاي مدارس و مناطق آموزش و پرورش خاك بخورند و مورد استفاده قرار نگيرند، مشكلي را از نظام آموزشي كشورمان حل نخواهند كرد.‌

حمايت‌هاي مالي از جشنواره‌

برپايي جشنواره فيلم رشد چه هزينه‌اي دارد و آيا وزارت آموزش و پرورش به تنهايي آن را تامين مي‌كند؟

معاون فناوري اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش در اين باره توضيح مي‌دهد: بودجه مصوب آموزش و پرورش براي جشنواره سي و هشتم رشد 170 ميليون تومان است كه پاسخ گوي هزينه‌هاي آن نيست. از اينرو از مشاركت حدود 200 ميليون توماني 22 نهاد و سازمان هم بهره مند شده‌ايم و اين كمك‌ها با اين باور انجام شده است كه آموزش و پرورش متولي تعليم و تربيت فرزندان ما است و از اينرو كمك به اين وزارتخانه، به مثابه كمك به رشد و اعتلاي علمي و فرهنگي آنان است.‌

جايگاه فيلم‌هاي آموزشي در ايران‌

صنعت سينما در ايران به پيشرفت‌هاي قابل ملاحظه‌اي رسيده است، كه توليد فيلم‌هاي آموزشي را از آن، نمي‌توان مستثني كرد.‌

دكتر عالمي در پاسخ اين سئوال گزارشگر اطلاعات كه فيلم‌هاي آموزشي در ايران نسبت به ساير كشورها در چه جايگاهي قرار دارد، مي‌گويد:‌

- دركشورهاي پيشرفته موسسه‌هاي مستقلي فعاليت دارند كه با حمايت شركت‌هاي معتبر و سرشناس توليدي و صنعتي و با هزينه‌هاي سنگين، به توليد فيلم‌هاي آموزشي مي‌پردازند.‌

گردانندگان موسسه‌هاي مزبور نيز از افراد آموزش ديده و متخصص تشكيل شده اند كه به طور كلي در 2 زمينه آموزش‌هاي مستقيم و غير مستقيم فعالند.‌

در كشورهاي يادشده افراد با تماشاي فيلم‌هاي آموزشي، ابتدا به صورت غير مستقيم تشنه فراگيري علومي مانند نانو تكنولوژي، شيمي آلي، الكترونيك و يا فناوري اطلاعات مي‌شوند و پس از آن، فيلم‌هاي آموزش مستقيم علوم يادشده، در اختيارشان قرار مي‌گيرد كه اين روش در عمل كارآيي بالايش را نشان ‌داده است.‌

اما متاسفانه در ايران، دولت و صنايع بزرگ مانند فولاد سازي، پترو شيمي و خودرو سازي يا شركت‌هاي هواپيمايي، براي حمايت از توليدكنندگان فيلم‌هاي آموزشي وارد عمل نمي‌شوند و درنتيجه آنان براي ادامه فعاليت‌هايشان، مشكلات مالي فراواني دارند.‌

براي غلبه بر اين نقيصه فرهنگي و علمي، صنايع زيربنايي و سازمان‌هاي بزرگ صنعتي و اقتصادي بايد به حمايت مالي از دست اندركاران توليد فيلم‌هاي آموزشي برخيزند و آن‌ها را در رسيدن به اهدافشان، كه نتيجه‌اش كمك به رشد فرهنگي و علمي هموطنان است، ياري دهند.‌

امروز اگر ما به دنبال توليد فيلم‌هاي آموزشي در زمينه‌هايي مانند نانوتكنولوژي برويم، به معناي آب در‌هاون كوبيدن است، بايد به دنبال خريد چنين فيلم‌هايي از كشورهاي پيشرفته‌اي برويم كه آن‌ها را به بهترين شكل ساخته‌اند و در اختيار ديگران قرار مي‌دهند.‌

فيلم‌هاي آموزشي در كشور ما بايد همواره با خلاقيت و منطبق با نيازهايمان باشد و موضوع‌هايي را در برگيرد كه ديگران به آن‌ها نپرداخته‌اند و اينك شرايط علمي و آموزشي كشورمان ايجاب مي‌كند كه به صورت نرم افزاري، توسط خودمان توليد و تكثير شوند.‌

دكتر عالمي سپس با بيان اين كه پدران ما همواره بر ضرورت داشتن يك كتابخانه كوچك در كنار محل استراحت و خواب فرزندانشان تاكيد داشته‌اند، مي‌افزايد: نياز امروز كشورمان اين است كه در قفسه كتاب‌هاي هر دانش‌آموز، فيلم‌هاي آموزشي در تمامي شاخه‌ها وجود‌‌‌‌‌‌داشته باشد و آنان را از سليقه‌اي انديشيدن به درست و اصولي فكر كردن، هدايت كند.‌

دوشنبه 13 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 175]