سايه بي‌اعتمادي بر گفتگوهاي قاهره‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: سايه بي‌اعتمادي بر گفتگوهاي قاهره‌

سوالي كه اين روزها بر روي بيشتر پايگاه‌هاي اينترنتي مشاهده مي‌شود اين است كه آيا علي‌رغم پاسخ‌هاي مختلف و تفاوت آمار پاسخ‌دهندگان در هريك از اين پايگاه‌ها، اكثريت 94 درصدي شركت كنندگان در اين نظرسنجي‌هاي اينترنتي بر اين عقيده اند كه گفتگوهاي مذكور، نمي تواند چنين نتيجه مهمي در بر داشته باشد. صرفنظر از دلايل مختلفي كه اين افراد براي اين ادعاهاي خود مطرح مي‌كنند، نقطه قابل توجه در اين زمينه، موج گسترده بي‌اعتمادي طرفين نسبت به يكديگر و همچنين نسبت به طرف ميانجي و ناظر بر اين گفتگوهاست.‌

جنبش مقاومت اسلامي حماس بر اين باور است كه جنبش فتح؛ تحمل نزول از اريكه قدرت و پيوستن به جمع گروه‌هاي اپوزيسيون را نداشت و در همين راستا، با مانع تراشي‌هاي متعدد حق قانوني و مشروع حماس را در زمينه حاكميت و حضور در عرصه قدرت را سلب كرد. جنبش حماس در اين زمينه، به اقدامات و حوادثي از قبيل وضع قوانين مالي و اداري از سوي پارلمان سابق (كه بر اساس قانون دوره قانوني فعاليت آن در ژانويه سال 2006 به پايان رسيده بود) سريال هرج و مرج‌هاي هدفمند، اعتصاب‌هاي صنفي سياسي، توطئه‌هاي امنيتي روساي قبايل مانند ، و ، به شكست كشاندن پيمان مكه، مخالفت با طرح ابتكاري دولت يمن، فعاليت‌هاي تبليغاتي و نظامي از قبيل اعزام نيروهاي عربي و بين‌المللي به نوار غزه يا معرفي اين منطقه به عنوان استناد مي‌كند و همه اين مسائل را نشانگر كارشكني و مانع تراشي جنبش فتح در مسير حاكميت و فعاليت سياسي مشروع خود مي‌داند. اين جنبش همچنين معتقد است كه مصر به عنوان طرف ناظر بر گفتگوهاي گروه‌هاي فلسطيني در عمل از جنبش فتح حمايت كرده و سعي در به شكست كشاندن جنبش حماس در اولين تجربه سياسي خود را دارد. اين جنبش فعاليت‌هاي تبليغاتي رسانه‌هاي دولتي مصر عليه خود و مشاركت اين كشور در محاصره نوار غزه را از ديگر موارد دال بر عدم منصفانه بودن موضع قاهره در قبال خود مي‌داند.‌

از سوي ديگر، جنبش فتح نيز معتقد است كه جنبش حماس در پروژه اصلاح طلبي و آزادي خواهي خود صادق نبوده و به خواسته‌هاي جامعه بين الملل وقعي نمي نهد. علاوه بر اين، مقامات جنبش فتح، جنبش حماس را به رقابت با اين جنبش بر سر قدرت - كه از سال‌ها قبل در قبضه جنبش فتح قرار داشت - و توقف پروژه‌هاي شخصي تعدادي بي شماري از شخصيت‌هاي وابسته به جنبش فتح در نتيجه به قدرت رسيدن جنبش حماس متهم مي‌كنند. دولت مصر نيز به نوبه خود، جنبش حماس را شاخه و زاييده جماعت اخوان المسلمين اين كشور مي‌داند كه قاهره هنوز هم نتوانسته با حضور و فعاليت اين جماعت در خاك مصر كنار بيايد. مصر به جنبش فتح به ديده يك جنبش در حال زوال نگاه مي‌كند كه فعاليت آن خطر كمتري نسبت به جنبش حماس ايجاد مي‌كند. حال كه گروه‌هاي فلسطيني در اين شرايط خود را براي گفتگوي ملي به‌ميزباني قاهره آماده مي‌كنند، اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا اين گفتگوها مي‌تواند موفقيتي را در پي داشته باشد؟ و چه تضميني براي تحقق اين مساله وجود دارد؟ ‌

* تضمين‌هايي براي موفقيت گفتگوها ‌

علي‌رغم تفاوت‌هاي زياد ميان جنبش‌هاي فتح و حماس در زمينه‌هاي ايدئولوژيك و عملي و حتي خط مشي آنها، مي‌توان به اين مساله اميدوار بود كه دو اصل اساسي سياست، راه برون‌رفت اين دو جنبش از بحران داخلي كنوني شود. اولين اصل سياست استفاده از راهكارهاي ممكن است و اصل دوم نيز اين است كه بر همين اساس مي‌توان گفت كه موارد زير مي‌تواند تضميني براي توافق گروه‌هاي فلسطيني در گفتگوهاي قاهره باشد: ‌

1 - موضع بي طرفانه و عادلانه مصر نسبت به دو جنبش فتح و حماس و همبستگي زياد آن با گروه‌هاي فلسطيني و نيز عدم طرفداري از هيچ طرف. ‌

2 ‌- حضور بر سر ميز گفتگوها بدون مطرح كردن پيش‌شرط از سوي هركدام از طرفين. ‌

3 ‌- توقف جنگ‌هاي تبليغاتي متقابل تمامي طرف‌ها ازجمله طرف مصري. ‌

4 ‌- تعامل شفاف و به دور از حمايت آشكار و همه‌جانبه از طريق دعوت تعداد زيادي از گروه‌هاي فرعي به عنوان گروه‌هاي مردمي و يا نمايندگان پارلماني به منظور اعمال فشار عليه جنبش حماس. ‌

5 - حمايت كشورهاي عربي و منطقه اي از اين گفتگوها و خروج از دايره مورد نظر آمريكا. ‌

6 - مطرح كردن تمامي مسائل مورد اختلاف؛ به ويژه وضعيت سازمان آزادي بخش فلسطين (ساف) در گفتگوها به منظور جلوگيري از تكرار سناريوي پيمان مكه و طرح دولت يمن. ‌

7 ‌- پايبندي طرفين به نتايج گفتگوها و توافقنامه‌هاي حاصله از آن و نيز جلوگيري از عواقب ناشايست آن. ‌

در همين راستا، برخي اقدامات مثبت و نشانه‌هاي اميدبخش نسبت به موفقيت‌آميزبودن گفتگوهاي قاهره در جامعه فلسطيني مشاهده مي‌شود كه از جمله آنها مي‌توان به اقدام جنبش حماس و دولت منتخب فلسطين به نخست وزيري در آزادي تعدادي از بازداشت‌شدگان سياسي وابسته به جنبش فتح در نوار غزه، اعلام موافقت جنبش حماس با تشكيل دولت مستقل و عقب‌نشيني از حق خود در رياست بر اين دولت و نيز چشم‌پوشي از حق خود در وزارتخانه‌هاي اساسي اشاره كرد. جنبش فتح نيز در مقابل تعدادي از اعضاي بازداشت شده جنبش حماس در كرانه باختري را آزاد كرده است، اما سوالي كه هنوز بي‌پاسخ مانده اين است كه چه راهكارها و اقداماتي را مي‌توان اتخاذ كرد كه دولت آينده فلسطين - در صورت توافق بر سر تشكيل آن در گفتگوهاي مذكور - در راستاي منافع و وفاق ملي و نيز لغو محاصره گام بردارد؟ كشورهاي عربي چه نقشي مي‌توانند در حمايت از اين دولت ايفا كنند؟ و آيا تمامي طرفين خواهند توانست كه خود را از زير فشارهاي منطقه‌اي - آمريكايي نجات دهند يا نه؟! ‌

*‌ مواضع مشعل‌

در اين شرايط خالد مشعل، رييس دفتر سياسي جنبش مقاومت اسلامي فلسطين (حماس) گفت: بازسازي سازمان آزاديبخش فلسطين موضوعي اساسي است و اكتفا به لفاظي صرف براي ما قابل قبول نيست.‌

وي در كنفرانس مطبوعاتي مشترك با نمايندگان نيروهاي فلسطيني عضو كنگره ملي فلسطين كه بعد از نشست كميته عالي پيگيري كنگره در دمشق برگزار شد، افزود: ما از جدول زماني و ساز و كار اين موضوع درمذاكرات سخن خواهيم گفت تا به مرحله اجرا برسد. ‌

وي ادامه داد: مصالحه ملي، حل موضوعاتي مانند تشكيل دولت وفاق ملي، بازسازي دستگاه‌هاي امنيتي فلسطين، بازسازي سازمان آزادي بخش فلسطين، حل پيامدهاي چنددستگي در فلسطين، توافق بر سر زمان برگزاري انتخابات رياست جمهوري در سايه توافق ملي، براساس يك بسته واحد را مي‌طلبد و هرگونه اخلال، روند كار را با مشكل روبرو مي‌كند. ‌ مشعل يادآور شد: موضوع همزماني ميان انتخابات رياست حكومت و مجلس قانونگذاري يك موضوع اصلي است، اما در چارچوب يك بسته كامل بررسي شده و مورد توافق قرار مي‌گيرد. ‌

وي درباره آرام سازي گفت: اين موضوع ارتباطي به مصالحه فلسطيني ندارد. ‌

رييس دفتر سياسي حماس در بخش ديگري از سخنانش گفت: اين جنبش براي موفقيت گفت وگوي ملي فلسطيني كه قرار است 9 نوامبر (19 آبان) در قاهره برگزار شود، خواهد كوشيد. ‌ مشعل ادامه داد: حماس و گروههاي فلسطيني با مصالحه موافقند، ما از يك و نيم سال قبل بر مصالحه و طرح آن تاكيد داشتيم حال كه اين موضوع مطرح شده، ما براي موفقيت مصالحه ملي در قاهره تلاش خواهيم كرد. ‌

وي با تاكيد بر دعوت از همه گروههاي فلسطيني افزود: ما ملاحظاتي نسبت به برگه پيشنهادي مصر داريم و آن را به برادران مصري ارائه خواهيم داد تا بر اساس ملاحظات ما و ساير گروهها تعديل شود و اين برگه تعديل‌شده اساسي مناسب جهت مصالحه باشد. ‌

از جنبش فتح انتفاضه، حزب كمونيست انقلابي فلسطين، جبهه مبارزه مردمي فلسطين، جبهه آزادي بخش فلسطين، گردان‌هاي ناصر صلاح‌الدين، كميته‌هاي مقاومت مردمي و كميته اقدام ملي براي شركت در گفت و گوي قاهره دعوت نشده است. ‌

مشعل با تاكيد بر ضرورت اين موضوع كه برگه پيشنهادي براي مصالحه بايد مورد قبول همه طرفها باشد، گفت: مي‌خواهيم نوعي فضاي مثبت ايجاد كنيم كه مصالحه در آن موفق شود. ‌

وي ادامه داد: تلاش مصر و كشورهاي عربي را محترم مي‌شماريم، اما براي موفقيت مصالحه بايد ملاحظات گروههاي فلسطيني در نظر گرفته شود. ما خواهان مصالحه ملي واقعي هستيم كه در آن همه عناوين مصالحه در يك بسته باشد. ‌ رييس دفتر سياسي حماس اظهار داشت: آرام‌سازي از 19 ژوئن براي مدت 6 ماه آغاز شد و حماس و نيروهاي مقاومت ادامه آن را بررسي مي‌كنند. اين تصميم بر اساس شرايط و نوع التزام دشمن توسط نيروهاي مقاومت اتخاذ مي‌شود و در چارچوب برنامه استراتژيك ما براي مقاومت در برابر اشغالگران قرار دارد. ‌

*‌ اظهارات

احمد جبريل، دبيركل جبهه خلق براي آزادي فلسطين - فرماندهي كل نيز درباره ضمانت اجرايي توافق در قاهره گفت: مصلحت ملت فلسطين آن است كه مصالحه انجام شود. ما با آغوش گشوده به قاهره مي‌رويم . ما با برادرانمان در مصر درباره تضمين اجراي توافقات در قاهره صحبت كرديم آنان و مقامات كشورهاي عربي گفتند كه براي اجراي توافقات خواهند كوشيد. ‌

وي درباره احتمال شكست گفت و گوي مصالحه گفت : ما با هر گونه تلاش براي حل اختلافات موافقيم، اما اگر احساس كنيم برخي طرفها همچنان مي‌خواهند ما را به سمت سازش سوق دهند، به طور حتم با اين امر موافقت نمي‌كنيم، لذا ممكن است پيشنهاد كنيم ديدارها تا زمان حل اختلاف به تعويق افتد. ‌

معاون دبيركل جنبش جهاد اسلامي فلسطين درباره سرنوشت مقاومت در صورت حاصل نشدن توافق در قاهره گفت: مقاومت حق مشروع ما است و ملت فلسطين نمي تواند از اين حق صرف‌نظر كند. تا وقتي كشور در اشغال باشد مقاومت نيز پابرجاست. ‌

هشت گروه فلسطيني و چند كميته مدني و سنديكايي فلسطيني نيز در دمشق، تعديل پيشنهادات مصر براي مصالحه ملي در فلسطين را خواستار شدند تا اين پيشنهادات اساس مصالحه شود. ‌‌ معاون دبيركل جبهه خلق براي آزادي فلسطين - فرماندهي كل در بيانيه‌اي گفت: كميته، پيشنهادات مصر براي مصالحه ملي را بررسي و برخي ملاحظات را در نظر دارد كه بر اساس ساز و كار مناسب اعلام خواهد كرد. ‌ قاهره اخيرا پيش‌نويس طرح خود براي مصالحه ملي فلسطيني را براي بررسي به گروههاي فلسطيني ارائه داد. ‌

قرار است اين گروهها قبل از برگزاري نشست خود در قاهره به منظور دستيابي به مصالحه در روز 9 نوامبر (19 آبان) در اين باره به مصر پاسخ گويند تا به طور نهايي آماده و در جريان نشست درباره آن توافق شود. ‌

اين طرح شامل تشكيل دولت وفاق ملي، رفع محاصره نوار غزه، بازسازي دستگاه‌هاي امنيتي فلسطيني با كمك كشورهاي عربي ، برگزاري انتخابات رياست حكومت خودگردان و مجلس قانونگذاري در زمان مورد توافق، بازنگري قانون انتخابات مطابق با مصلحت ملي و انضمام همه گروهها و نيروهاي فلسطيني به سازمان آزاديبخش فلسطين است. ‌

دوشنبه 13 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]