دانشگاهها سالن مد نيستند... پوشش دانشجويي، آيين‌نامه‌اي مغفول در آموزش عالي برخوردهاي انضباطي و طراحي يونيفورم، راهگشا نيست

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: دانشگاهها سالن مد نيستند... پوشش دانشجويي، آيين‌نامه‌اي مغفول در آموزش عالي برخوردهاي انضباطي و طراحي يونيفورم، راهگشا نيست

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: صنفي - فرهنگي

نقش تاثيرگذار دانشگاه‌ها در دوره‌اي كه توسعه علمي رمز بقا و زيربناي توسعه‌ اقتصادي، سياسي و اجتماعي جوامع عنوان مي‌شود، بر كسي پوشيده نيست، دانشگاهي كه به فرموده معمار كبير انقلاب اسلامي، كارخانه انسان‌سازي است.

در دنياي پر شتاب امروز ديگر قدرت كشورها به توان رزمي آنها نيست، بلكه بسته به دانش و علمي است كه توسط محققان و پژوهشگران در دانشگاه‌ها توليد مي‌شود. دانشگاهي كه به گفته مقام معظم رهبري، دو عنصر اصلي در تربيت دانشجويانش بايد نظر گرفته شود، يكي عنصر علم، تحقيق، كارايي علمي و جوشيدن استعدادهاي علمي و ديگري هم عبارت است از حركت صحيح و سالم سازي معنوي و روحي دانشجو.

به عبارت ديگر، پرورش متخصصين كارآمد، بدون توجه به ابعاد فكري و معنوي دانشگاه‌ها امكان پذير نيست.

دانشگاه‌ها خط زنجير توليد نيستند كه از يك طرف دانشجو وارد و از سويي ديگر فارغ‌التحصيل خارج شود، بلكه يكي از مهمترين كاركردهاي دانشگاه‌ها، كاركرد فرهنگي و ديني آنهاست، اهميت اين مقوله در حديست كه هجمه‌هاي فرهنگي عليه كشور، در اين حوزه برنامه‌ريزي شده است و قطعا مقابله با اين هجمه‌ها نيازمند برنامه‌ريزي مناسب است.

به گزارش سرويس صنفي فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پوشش و حجاب دانشگاهي يكي از مقوله‌هاي فرهنگي دانشگاه‌هاست كه رعايت آن برازنده دانشگاه‌هاي ايران اسلامي است، اين در حالسيت كه پوشش گروه اندكي از دانشجويان به حدي نامتعارف است كه به گفته ‌رييس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري، گويا دانشگاه‌ها به سالن مد تبديل شده‌اند.

اين در حاليست كه اهميت مقوله حجاب و پوشش دانشگاهي در حديست كه در دانشگاه‌هاي خارجي هم به نوعي بر سلامت پوشش تاكيد شده و دانشجويان شان و منزلت خاصي براي دانشگاه‌ها قائلند و در محيط‌هاي علمي لباسي متناسب با آن پوشيده و در واقع به تفكيك پوشش محيط علمي و خيابان توجه مي كنند.

ما نيز بايد اين فرهنگ را كه دانشگاه از خيابان جداست را با روش‌هاي هنرمندانه جا بيندازيم.

به راستي راهكارهاي هنجارسازي پوشش و حجاب دانشگاهي در دانشگاه‌هاي كشور چيست، برنامه‌ريزي و فعاليت فرهنگي يا برخورد قهري؟

هيچ معياري براي تشخيص پوشش و حجاب دانشگاهي ارائه نشده است

برخي افراد متناسب با فضايي كه در آن قرار دارند رفتار نمي‌كنند

در اين رابطه دكتر رامشت، عضو سابق مركز مشاوره وزارت علوم در اين باره به خبرنگار ايسنا، مي‌گويد: امروزه برخي حصارهاي بين دانشگاه و محيط بيرون شكسته شده و برخي حريم‌ها ديگر مطابق اصول و عرف رايج خود مورد احترام قرار نمي‌گيرد كه بهبود اين وضع نيازمند كار فرهنگي مستمر در دانشگاه‌هاست.

وي با بيان اينكه برخي افراد متناسب با فضايي كه در آن قرار دارند رفتار نمي‌كنند، افزود: با وجود مكروه بودن استفاده از رنگهاي تيره در اسلام، هيچ ضابطه‌اي براي استفاده از رنگهاي شاد وجود ندارد و در اين زمينه سليقه‌اي عمل مي‌شود.

اين روانشناس دانشگاهي با بيان اينكه نسل جوان ما تفكرات و نگرش‌هاي متفاوتي دارد و در دنياي جديد بمباران اطلاعاتي مي‌شود، اظهار مي‌كند: نمي‌توان اين نسل را با بايدها و نبايدها به يك رفتار خاص وادار كرد بلكه لازم است با آموزش‌هاي صحيح و استفاده از جنبه‌هاي تشويقي، زمينه را براي نقد و بررسي وضع موجود توسط خود دانشجويان فراهم كرد.

ضرورت استفاده از نقش تشكل‌هاي دانشجويي در خصوص پوشش دانشجويي

زمينه براي ارائه الگوي مناسب پوششي توسط خود دانشجويان فراهم شود

به گفته وي، نتايج تحقيقات حاكي از آن است كه بهترين شيوه براي حفظ و ارتقاي وضعيت بهداشت روان افراد، استفاده از نيروي همسالان و گروه‌هاي دانشجويي است، لذا لازمست با فعال‌تر كردن تشكل‌هاي دانشجويي در راستاي بحث و چالش و اظهار نظر دانشجويان و ارائه نظرات كارشناسي فقها، مسئولين و مديران فرهنگي دانشگاه‌ها زمينه را براي اصلاح وضع موجود و ارائه الگوي مناسب توسط خود دانشجويان فراهم كرد.

رامشت در ادامه با بيان اينكه لازم است با توجه به قداست محيط‌هاي دانشگاهي و هدف دانشجو از حضور در محيط‌هاي دانشگاهي، الگوهاي صحيح پوشش و حجاب دانشگاهي آموزش داده شود، مي‌گويد: هر فردي با هر اعتقادي كه دارد بايد نسبت به اين شان و منزلت آگاه باشد كه متاسفانه تا كنون كار فرهنگي خاصي براي مشخص كردن شان محيط‌هاي علمي آموزشي صورت نگرفته است.

وي با بيان اينكه خود دانشجويان نيز از اين شرايط راضي نيستند، خاطرنشان مي‌كند: با افزايش درگيريهاي علمي، پژوهشي دانشجويان و ايجاد زمينه‌هاي رقابت سالم همراه با ايجاد احساس بالندگي و سودمندي در افراد و اهميت قائل شدن براي آن، قطعا دانشجويان كمتر از پوششهاي غير متعارف در محيطهاي دانشگاهي استفاده خواهند كرد.

اين مشاور دانشجويي با اشاره به اهميت ايجاد فضاي رقابتي علمي و اجتماعي در محيط‌هاي دانشگاهي و امكان بحث و چالش و اظهارنظر، مي‌افزايد: كم كاري فرهنگي در ريشه‌يابي اين معضل فرهنگي اجتماعي مشهود است و قطعا اين مساله با افزايش بايدها و نبايدها حل نمي‌شود.

اين روانشناس با اشاره به نياز جوانان به شادابي، زيبايي، تنوع و جلب توجه، خاطر نشان مي‌كند: با ارزش دادن به نسل جوان و توضيح انتظارات جامعه از آنها مي‌توان نسبت به حل اين مساله اميدوار بود.

به گفته رامشت، جامعه هنوز نتوانسته به الگوي مشخصي در اين ارتباط دست يابد، در حاليكه با ايجاد راه‌هاي منطقي جلب توجه، افراد كمتر دچار تفكرات ناكارآمد مي‌شوند و با توجه به متفاوت بودن جوانان ما در عصر حاضر بايد نسبت به تحول رفتارهاي غير متعارف نيز اقدام نمود و با در نظر گرفتن خواسته‌هاي او و ارائه جذاب معيارهاي فرهنگي، اخلاقي، ‌مذهبي، زمينه ريشه يابي فرهنگي براي حل اين معضل را فراهم آوريم.

وي ادامه مي دهد: اصل مطرح، ‌رعايت شان و منزلت يك محيط است و بايد اين مساله به دانشجويان آموزش داده شود تا خود را با اين شرايط انطباق دهند.

آگاهي بخشي دانشجويان در انتخاب پوشش و حجاب دانشگاهي

همچنين دكتر حسين فرجاد‌ جامعه‌شناس و عضو هيات علمي دانشگاه نيز با اشاره به اهميت آگاهي بخشي دانشجويان در انتخاب پوشش و حجاب دانشگاهي متناسب با فرهنگ جامعه، مي‌گويد: اعمال فشار در اين زمينه كارساز نيست، تجربه نيز نشان داده است كه با افزايش فشار، ‌كجروي‌ها نيز افزايش مي يابد.

به گفته وي بهترين كار فرهنگي در اين راستا آموزش و ارائه فرهنگ اصيل ايراني به دانشجويان است و همچنين ‌ترويج لباس‌هاي زيباي اصيل ايراني مي‌تواند ما را در اين فرهنگ سازي ياري رساند.

فرجاد با بيان اينكه برخي لباس‌هاي رايج با فرهنگ ما سازگار نيست، خاطر نشان مي كند: معاونين امور دانشجويي بايد با تمركز و تعمق بر روي اين مسائل، نسبت به حل مشكلات اقدام كنند.

وي با اشاره به فقر فرهنگي و ضعف موجود در زمينه فرهنگ سازي، مي‌افزايد: متاسفانه برخي مسئولين ذيصلاح در اين عرصه از نوآوري برخوردار نيستند و لازم است دوره‌هايي براي معاونين آموزشي و فرهنگي دانشگاه‌ها برگزار و نسبت به آموزش مهارتهاي زندگي ايراني و نه فرنگي در كشور اقدام شود و در اين راستا بايد به مدل‌هاي مقبول جوانان كه متناسب با فرهنگ داخلي كشورمان نيز هست توجه شود.

اين جامعه‌شناس با بيان اينكه از طريق وسايل ارتباط جمعي، راديو، تلويزيون و روزنامه‌ها مي‌توان به اين آموزش‌ها اقدام كرد،‌ مي‌گويد: با قهر و فشار نمي‌توان قدرت تشخيص را در دانشجويان و افراد جامعه بوجود آورد.

دانشجويان نحوه مناسب پوشش و حجاب دانشگاهي را از يكديگر مي‌آموزند

به گزارش ايسنا، دكتر فدايي روانشناس نيز در اين ارتباط با بيان اينكه آرايش، پيرايش و پوشش گروه كوچكي از دانشجويان كه به صورت افراطي و خارج از هنجار است در برابر اكثريت دانشجويان نمودي ندارد، مي‌گويد: دانشجويان نحوه مناسب رفتار و پوشش و حجاب دانشگاهي را از يكديگر مي‌آموزند و گسترش مي دهند.

وي مي افزايد: رفت و آمد در محيط‌هاي دانشگاهي حاكي از آن است كه برخي دانشجوياني كه در سال اول آرايش زننده و پوشش نامناسبي دارند، در سالهاي بالاتر تغيير رويه مي دهند و بنابراين جايي براي نگراني وجود ندارد.

دانشجويان چه مي‌گويند:

برخوردهاي انضباطي راهگشا نيست

دستگاه‌هاي فرهنگ ساز جامعه كوتاهي كرده‌اند

يك دانشجوي دختر دانشگاه علامه طباطبايي در ارتباط با پوشش و حجاب دانشگاهي، به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: دانشگاه‌ها و مكان‌هاي آموزشي جزيي از جامعه بوده و هرگونه حركت در جهت اصلاحات در جامعه بايد از نهادهايي چون خانواده، مدرسه، دانشگاه و رسانه‌هاي ارتباط جمعي كه نقش اساسي در فرهنگ‌سازي دارند صورت گيرد و لازم است به پديده‌هايي كه ارزش‌ها و هنجارهاي جامعه را دچار مشكل مي‌كنند از زمان شكل‌گيري توجه شود و نبايد پس از رواج يافتن و تبديل شدن به جزئي از فرهنگ رفتاري جامعه آن هم به صورت مقطعي و سلبي با آن برخورد شود.

به گفته وي، دانشگاه‌ها از اماكن رسمي جامعه و مكاني براي تدريس، آموزش، مطالعه و تبادلات علمي است و پوشش و رفتاري مناسب با اماكن غيررسمي همچون سينماها و مهيماني‌ها را بر نمي‌تابد.

وي مي‌افزايد: متاسفانه پوشش و وضع ظاهري برخي دانشجويان دختر و پسر دانشگاه‌ها مطابق آخرين مد روز است و شخصي كه براي اولين بار وارد اين محيط مي‌شود آن را با مكانهاي ديگر اشتباه مي‌گيرد.

اين دانشجو با اشاره به پوشش غيرمتعارف برخي دانشجويان،‌ خاطرنشان مي‌كند: اين مساله آمادگي ذهني و روحي براي حضور با حداكثر تمركز بر سر كلاس را تنزل داده و فعاليت‌هاي علمي و پژوهشي و مطالعاتي دانشجويان را كم مي‌كند.

اهميت تبليغات گسترده فرهنگي براي هنجارسازي پوشش و حجاب دانشگاهي

رفتارهاي ناهنجار برخي دانشجويان ناشي از عدم درك جايگاه حقيقي دانشگاه ‌است

يك دانشجوي پسر نيز با اشاره به صحبت‌هاي فراوان در خصوص مساله پوشش و حجاب دانشگاهي، مي‌گويد: رفتارهاي ناهنجار برخي دانشجويان، ناشي از عدم درك درست جايگاه حقيقي دانشگاه ‌است، اين دسته از دانشجويان از اين طريق در تلاشند خود را متفاوت از ساير اقشار جامعه نشان دهند ولي راه درست آن را نمي‌دانند.

اين دانشجو با اشاره به اهميت تبليغات گسترده فرهنگي از طريق برگزاري نمايشگاه‌هايي چون لباس ايراني، نمايش فيلم‌هاي آموزشي و نشست‌هاي گوناگون، خاطر نشان مي‌كند: ‌از اين طريق مي‌توان نسبت به هنجارسازي پوشش و حجاب دانشگاهي اميدوار بود.

دانشجوي ديگري نيز با انتقاد از برخوردهاي سليقه‌اي انتظامات دانشگاه با پوشش دختران و پسران در سطح دانشگاه‌ها، مي‌گويد: آيين نامه‌ها و دستورالعمل‌هاي انضباطي نمي‌تواند اين مساله را بهبود بخشد و دانشجويان هميشه راه گريزي براي فرار از اين دستورالعملها پيدا مي‌كنند.

دانشجوي ديگري با بيان اينكه دستگاه‌هاي فرهنگ ساز جامعه كوتاهي كرده‌اند، مي‌گويد: به راستي دستگاه‌هاي فرهنگ ساز جامعه همچون‌صدا و سيما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزارت علوم و ... نسبت به تبيين اين مهم چه اقدامات هماهنگ و تاثيرگذاري داشته‌اند، متاسفانه موضوع برخي برنامه‌ها و پوشش برخي هنرپيشه‌هاي تلويزيوني جز تبليغ و ترويج مد هيچ حاصلي براي جوانان ندارد.

وجود ارتباط معنادار بين آگاهي از فلسفه حجاب با رعايت آن

در اين ميان نتايج تحقيقات حاكي از آن است كه بين آگاهي دانشجويان دختر از فلسفه و احكام حجاب اسلامي با ميزان رعايت حجاب در نزد آنها، ارتباطي مستقيم برقرار است.

براساس مطالعات شوراي عالي انقلاب فرهنگي، بالا بردن سطح آگاهي از حدود و فلسفه حجاب، افزايش ميزان مطالعه تخصصي در مورد حجاب، آگاهي‌بخشي افراد مذهبي در دانشگاه، واكنش مسؤولانه مسؤولين دانشگاه در قبال سهل‌انگاري در امر حجاب، برخورد هدايتگرانه تشكل‌هاي اسلامي در دانشگاه، واكنش مثبت اساتيد در قبال حجاب، آموزش آمرين به معروف، ترويج فرهنگ همگاني بودن امر به معروف و نهي از منكر در دانشگاه برخي از راهكارهاي مستقيم هنجارسازي حجاب اسلامي در دانشگاه‌هاست.

در عين حال، عضويت در تشكل‌هاي دانشجويي، زمينه‌سازي تأهل دانشجويان و حضور مؤثرتر دانشجويان الهيات در ميان ساير دانشجويان به صورت غيرمستقيم در اين باره موثر است.

آيين‌نامه خاصي درخصوص پوشش دانشگاهي در وزارت علوم وجود ندارد

لزوم هنجارسازي در پوشش دانشجويي در حالي مورد تاكيد دانشجويان و مسؤولان قرار دارد كه به گفته دكتر خواجه سروي قائم مقام معاونت فرهنگي وزارت علوم، آيين‌نامه خاصي در خصوص پوشش دانشگاهي در وزارت علوم وجود ندارد.

دكتر خواجه سروي قائم مقام معاونت فرهنگي وزارت علوم در گفت‌وگو با ايسنا مي‌گويد: در چارچوب مقررات اداره دانشگاه، مواردي كلي در خصوص چگونگي ظاهر دانشجويان هنگام ورود به دانشگاه و خوابگاه به گونه‌اي كه شان و جايگاه دانشگاه،‌ دانشجو، استاد و كاركنان حفظ شود، ديده شده است.

وي با بيان اينكه اين مقررات از سالهاي ابتدايي انقلاب تهيه شده و هنوز بازنگري نشده است، مي‌افزايد: با اين حال دانشگاه‌ها داراي هيات امنا و شوراهاي فرهنگي هستند و مي‌توانند در اين رابطه آيين‌نامه‌هايي را تهيه كنند، ولي اين آيين نامه نبايد با مقررات كلي وزارت علوم منافاتي داشته باشند.

به گفته وي، اگر در برخي موارد ظاهر و پوشش دانشجويان غيرمتعارف است، دليل آن عدم آگاهي دانشجويان از قوانين و مقررات و حق و حقوق خود است، به عبارت ديگر در صورتي كه دانشجويان با قوانين و مقررات دانشگاه آشنا شوند 98 درصد مشكلات محيط دانشگاه و خوابگاه‌ها برطرف مي‌شود.

خواجه‌سروي درباره اقدامات صورت گرفته در وزارت علوم پيرامون پوشش و حجاب دانشگاهي به طرحي با عنوان "عفاف" در قالب برگزاري نمايشگاههايي پيرامون حجاب و پوشش مناسب دانشگاهي و نمايشگاههاي عرضه چادر ايراني با تخفيف دانشجويي در سطح كشور اشاره مي كند.

در عين حال چندي است كه برخي به جاي اصلاح نگرش هاي موجود نسبت به پوشش دانشگاهي از پيشنهاد ارائه يونفورم و لباس واحد براي دانشجويان سخن مي گويند، و اين در حاليست كه به اعتقاد برخي دانشجويان اين پيشنهاد در شان فضاي علمي و دانشگاهي نيست و نبايد دانشگاه را با كارخانه‌ها و مدارس اشتباه گرفت.

با سخت افزار نمي‌شود فرهنگ را اصلاح كرد، اين امور مشاركت دانشجويان را مي‌طلبد

دكتر رهبر رييس دانشگاه تهران چندي پيش در نشستي با دانشجويان با اشاره به انتقادات برخي از دانشجويان مبني بر وضعيت نامناسب و پوشش دانشجويان و سوال‌هايي در خصوص علت پوشش متفاوت دانشجويان هنر، مي گويد: به نظر من براي اينكه تحولي در دانشگاه صورت گيرد خود دانشجويان در ايجاد اين تحول نقش دارند و در واقع شما دانشجويان بايد به يكديگر كمك كنيد كه اين وضعيت را بهبود بخشيم.

وي همچنين با اشاره به گلايه هاي برخي از دانشجويان كوي دانشگاه مبني بر پوشش نامناسب برخي از دانشجويان در محوطه خوابگاه، عنوان مي كند: برخي از دانشجويان شان محل زندگي خود را از نظر پوشش رعايت نمي‌كنند كه در اين زمينه خود دانشجويان بايد به يكديگر تذكر دهند و وضعيت را بهبود بخشند.

وي با تاكيد بر اينكه با سخت افزار نمي‌شود فرهنگ را اصلاح كرد،‌ گفت: اين امور مشاركت دانشجويان را مي‌طلبد.

دكتر رهبر در ادامه با اشاره به پيشنهادات برخي از دانشجويان دانشگاه تهران مبني بر اينكه دانشگاه يك يونيفرم داشته باشد، مي گويد: در واقع، بحث اين است كه دانشگاه با داشتن يونيفرم و شكل و شمايل مشخص به دانشجويان خود شخصيت دهد و در اين زمينه از شما دانشجويان مي‌خواهم كه نظر خود را در اين خصوص با ارسال ايميل به من اعلام كنيد.

تمامي شواهد حاكي از آنست كه هر يك از دانشگاهها به صورت جداگانه و مجزا نسبت به اعمال برخي مقررات در ارتباط با حجاب و پوشش دانشگاهي اقدام مي كنند. به عنوان مثال پوشش چادر فقط در بعضي واحدهاي دانشگاه آزاد اسلامي اجباريست، ‌و برخي ديگر از دانشگاهها نيز به صورت موردي نسبت به برخورد با پوشش و حجاب دانشگاهي اقدام مي كنند. لذا تدوين يك دستورالعمل كلي و ابلاغ آن به دانشگاهها، ‌مي‌تواند از برخوردهاي سطحي و ايجابي جلوگيري كند.

اين آيين نامه‌هاي كلي در ارتباط با مقوله حجاب و پوشش دانشگاهي، نه تنها به استقلال دانشگاهها لطمه ايي وارد نمي سازد بلكه باعث ايجاد نوعي وحدت رويه در دانشگاهها نيز خواهد شد.

اين در حاليست كه به زعم بسياري از كارشناسان، در اين گونه برنامه‌ها، نقش دانشجويان به دليل تاثير پذيري جوانان از گروه همسالان ، پررنگتر است و به عبارت ديگر استفاده از ظرفيت تشكلها و كانونهاي دانشجويي در فرهنگ سازي و آگاهي بخشي پيرامون پوشش و حجاب دانشگاهي ضرورتي انكارناپذير است كه اميد است اين مهم در برنامه‌ريزيهاي تصميم گيران آموزش عالي مغفول واقع نشود.

انتهاي پيام
دوشنبه 13 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 138]