واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: مقدمه
در اين جلسه در مورد دو خانواده شمعداني و بنفشه آفريقايي مطالبي را بيان ميکنيم.
خانواده شمعداني Geraminaceae
خانواده شمعداني يک خانواده نسبتاً پر گياه است. تعداد زيادي از آنها بعنوان شمعدانيهاي بذري تحت، عنوان گياهان يکساله در فضاي آزاد کشت ميشوند. حدود صد گونه از شمعدانيهاي يکساله بذري در کاتالوگهاي بذر موجود است.
شمعدانيهاي کشور ما از گروه پلارگونيومها و جنس پلارگونيوم هستند. اين جنس برگهاي سبز پنجهاي و گلهاي متراکم دارد كه بعنوان گياهان فضاي سبزي و پات پلنت Pot plant معرفي شدهاند.
شمعداني معمولي Pelargonium hortom
شمعداني معمولي يا پلارگونيوم هورتوم علاوه بر اينکه در داخل ساختمان قابل نگهداري است بخش عمده مصرف آن در فضاي آزاد ميباشد. به دليل تنوع رنگ (صورتي، سفيد و قرمز) در طراحيهاي گوناگون در فضاي آزاد استفاده ميشود. حتي شمعداني معمولي به عنوان کشت نواري Border plant هم مورد مصرف دارد و گاهي به عنوان كشت متراکم و کپهاي استفاده ميشود.
شمعداني عطري گياهي است که برگهاي معطر و گلهاي صورتي رنگ کوچکي دارد. برگهاي ظريف و کرک دار و سبز آن بخش زينتي گياه است كه به نور مستقيم آفتاب بسيار حساس است و بايد گياه را در سايه آفتاب درختان کاشت تا با سوختگي حاشيه برگها مواجه نشويم.
پلارگونيوم دامست يكوم يکي از شمعدانيهاي نسبتاً قديمي است که در ايران کشت و کار شده است. اين گياه کاملاً متفاوت با شمعدانيهاي ديگر است و يک هاله سياه رنگ در وسط گلبرگهاي صورتي آن ديده ميشود، برگهايي درشتتر از شمعدانيهاي ديگر دارد و نسبت به شرايط خشکي و خاک نامساعد مقاوم است. اين گياه به عنوان يك Pot plant استفاده ميشود.
شمعدانيها جزء گياهان هرمافروديت Hermaphrodite هستند يعني اندامهاي جنسي نر و ماده با هم روي يك گياه وجود دارند. توليد بذر در شمعدانيها بندرت اتفاق ميافتد بدليل اينکه گاهي پرچمها تبديل به گلبرگ ميشوند، يا اينکه گرده افشاني بشکل موفقي انجام نميگيرد (پس در پلارگونيومها بذر نداريم).
تکثير شمعدانيها بوسيله قلمههاي نيمه خشبي ساقه در اوايل پاييز انجام ميگيرد. روش تکثير آنها بدين صورت است که قلمه نيمه خشبي به طول 10 تا 15 سانتيمتر را از پايين محل جوانه قطع ميکنيم و در يک بستر ماسهاي کشت ميکنيم. تا بهار كه احتياج به ريشهزايي گياه نيست قلمهها را ميتوان در شاسيهاي گرم نگهداري كرد. بعد از ريشه زايي و انتقال به گلدان، به محلي پر نور و داراي خاک غني از مواد غذايي و نسبتاً عميق نياز دارد.
در شمعداني گاهي مشکل آبياري و عدم به گل رفتن وجود دارد و اين به نحوه نگهداري آنها مرتبط است. شعمدانيها در محيط پر نور به خوبي رشد و گل دهي دارند و در زير سايه درختان کيفيت گل دهي آنها پايين ميآيد. براي بهبود اين وضعيت بهتر است از يک خاک غني و تغذيه به کمک عناصري مانند ازت، فسفر، پتاسيم و ميکرو المنتها و آبياري به موقع بهره بگيريم.
بنفشه آفريقايي Gesneriaceae
گياه بنفشه آفريقايي اولين بار در جنگلهاي آفريقا توسط يک گياه شناس بنام سن پل شناسايي شد و نام علمي جنس آن Saintpaulia inonata است.
بنفشه آفريقايي گونهها و رنگهاي مختلفي دارد. برگها به شكلهاي گوناگون از قبيل برگهاي ساده، کنگره دار و ابلق وجود دارند. همچنين گلها به فرمهاي مختلف از جمله گلهاي کوچک و متراکم در سطح پايينتر از برگ و گلهاي بسيار درشت و بلندتر از سطح برگ ديده ميشود.
تنوع در اين گياه فوقالعاده زياد است و بدليل مطلوبيت و بازار پسندي خاص بنفشه آفريقايي همواره در سطح جهان روي ارقام جديد آن مطالعه انجام گرفته است. جزء معدود گياهان گلدار خانگي و Pot plant است که در منزل بدون هيچ مشکلي به گل ميرود و به طول روز بي تفاوت است.
روش تکثير معمولي و همگاني بنفشه آفريقايي استفاده از قلمههاي برگ است كه نياز به بستر بسيار سبکي دارد. يك برگ كامل همراه دمبرگ در جعبه كاشت، كاشته ميشود. نکتهاي که در برداشت قلمههاي بنفشه آفريقايي بايد رعايت شود تراکم لازم و مناسب برگها است. بعد از 4-3 هفته قلمهها در حرارت 18 درجه سانتيگراد ريشه دار ميشوند. سپس جوانههاي برگي از سطح داخلي برگها ظاهر ميشوند و بعد از بزرگ شدن جوانههاي برگي، با احتياط قلمههاي ريشه دار شده را به محل اصلي انتقال دهيد. گلدانهاي مخصوص براي بنفشه نياز است، سنين اوليه گياه را در گلدان كوچك قرار دهيد و بعد از بزرگ شدن گياه آن را به گلدان بزرگتر منتقل كنيد.
در اثر آبياري زياد و نامنظم برگهاي پاييني بنفشه آفريقايي حالت نرم پيدا كرده و رنگ قهوهاي به خود ميگيرند. علاوه بر اين بافت نامناسب خاک و نوسان حرارتي گاهي باعث اين عارضه ميشود. در هنگام آبياري بايد دقت شود که آب بر روي سطح برگها ريخته نشود. در ساعتهاي منظمي آبياري را انجام دهيد و در آبياري از آب خيلي سرد براي گياه استفاده نکنيد.
بهترين روش آبياري براي بنفشه آفريقايي، آبياري از پاي گياه است. ميتوان از گلدانهايي که يک بخش فتيله مانند در آنها تعبيه شده استفاده کرد و گلدان را در يک زير گلداني مناسب گذاشت و آب را در زير گلداني ريخت که بتدريج توسط بخش فتيله مانند جذب شده و در اختيار ريشهها قرار گيرد.
گلهاي بنفشه آفريقايي در محيطي با نور ثابت بخوبي رشد و نمو ميکنند. گياه به نور متوسط اما ثابت احتياج دارد. بهتر است از لامپ فلورسنت استفاده کرد.
خاك كشت و كار بنفشه آفريقايي خاک سبک، هوموسي و باPH پايين بايد باشد.
مشکلات نگهداري بنفشه آفريقايي
- آبياري و بدنبال آن بيماري قارچي؛
- عامل نماتود.
علائم نماتودها بر روي گياه بصورت رگههاي سفيد بر روي برگها ديده ميشود، گياه به کندي رشد ميکند و تعداد دفعات گل دهي آن بسيار پايين ميآيد.
براي مبارزه با نماتودها، ضد عفوني خاك توصيه ميشود. ميتوان از نماتودکشها در زمان تهيه خاکهاي آلوده استفاده کرد. در ضمن از گياهان آلوده به نماتود براي تکثير استفاده نميکنيم.
گلوگسينيا گياهي است که برگهاي درشت با گلهاي شيپوري و رنگهاي متنوع دارد. اين گياه معمولاً به طول روز بي تفاوت ميباشد. بوسيله بذر و اندامهاي زير زميني قابل تکثير است. به نور غيرمستقيم ولي كامل آفتاب نياز دارد.
براي پرورش و نگهداري گلوگسينيا لازم است که آبياري از پاي گياه انجام گيرد و نيز اين گياه يک استراحت ساليانه در فصل تابستان داشته باشد. از فاصله بذركاري تا به گل رفتن گياه حدود 9- 8 ماه زمان لازم است. غير از بذركاري همچنين بوسيله قلمههاي برگي هم تكثير ميشود، در اين حالت حتماً به سيستم ميس نياز دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 352]