سيدعبدالاعلي سبزواري؛ فقيه مفسر/ 35عضو هيئت‌علمي دانشگاه قم:مرحوم سبزواري مخالف تفكر محيي‌الديني بود

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: سيدعبدالاعلي سبزواري؛ فقيه مفسر/ 35عضو هيئت‌علمي دانشگاه قم:مرحوم سبزواري مخالف تفكر محيي‌الديني بود
گروه انديشه: آن‌گونه كه از آثار مرحوم سبزواري برمي‌آيد ايشان در عرفان نظري با تفكر محيي‌الدين مخالف است؛ يعني معمولا مي‌گويد كه وحدت وجود خلاف ظاهر قرآن است، اما تمايل به عرفان عملي داشت.
سرويس انديشه خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، جهت كسب اطلاعات بيشتر در مورد شخصيت علمي مرحوم آيت‌الله سيدعبدالاعلي سبزواري، به حضور حجت‌الاسلام و المسلمين «احمدعلي عابدي»، مسئول برگزاري و دبير كنگره بين‌المللي بزرگداشت آيت‌الله سيدعبدالاعلي سبزواري رسيد.

عابدي در بخش قبلي اين گفت‌وگو كه تقديم حضورتان شد، تأكيد كرد: از جمله ويژگي‌هاي آيت‌الله سيدعبدالاعلي سبزواري ورود در مسائل اجتماعي و علوم تربيتي است؛ مثلا ايشان نظرات «جان ديوئي» بزرگ‌ترين فيلسوف تربيتي امريكا را بيان مي‌كند و فراوان در تفسير مواهب‌الرحمن، به نظرات او مي‌پردازد و آن‌ها را نقد مي‌كند.
بخش قبلي را اين‌جا بخوانيد!

حجت‌الاسلام و المسلمين عابدي در ادامه سخنان خويش به بررسي جنبه اخلاقي در شخصيت مرحوم سبزواري پرداخت و تصريح كرد: در بحث‌هاي اخلاقي آن مقداري كه من مطالعه كردم، مرحوم آقاي سبزواري به شدت تحت تأثير ملا مهدي نراقي است، حال اين‌كه نراقي خودش يك روش اخلاقي داشته است، البته روش‌هاي ديگر هم هست.

عابدي با بيان اين مطلب كه سيد سبزواري خيلي به نظرات ملا مهدي نراقي احترام گذاشته و تأييد مي‌كند، اظهار كرد: در مسائل اخلاقي روش‌هاي ديگري هم وجود دارد و اين جامعيت آقاي سبزوراي مانع مي‌شود كه آدم بگويد ايشان از ديگر روش‌هاي اخلاقي خبر نداشته است؛ يعني ظاهرا خبر داشته و «عن علم» (از روي علم به آن اقوال) اين روش را بهترين روش اخلاقي مي‌داند.

دبير كنگره بين‌المللي بزرگداشت آيت‌الله سيدعبدالاعلي سبزواري عنوان كرد كه مرحوم سبزواري به مسئله ولايت فقيه اهتمام داشته و افزود: در جنبه‌هاي ديگر شخصيت ايشان بايد گفت كه ايشان در مسائل ولايت فقيه و انديشه سياسي هم خيلي وارد بوده و بر خيلي از علماي نجف ترجيح داشته است. هم رابطه‌اش با امام(ره) جالب توجه است و هم اين‌كه بحث ولايت فقيه را مطرح كرده و پذيرفته است.

عضو هيئت‌علمي دانشگاه قم در تأييد كلام فوق اذعان كرد: از برخي شاگردان ايشان نقل است كه ايشان در درس خويش مكرر مي‌گفت ولايت فقيه از مسلمات دين است. در نهضت عراق هم صدام مقصر اصلي، ايشان را دانست و احتمالا به خاطر همين قضيه، صدام شهيدش كرده باشد. رابطه ايشان با حضرت امام(ره) و انديشه سياسي ايشان خيلي جاي بحث و تأمل دارد و يكي از جنبه‌هايي كه خيلي خوب است در اين كنگره مورد بحث قرار دهيم، اين موضوع است.

عابدي به ريشه‌دار بودن مبارزه خانواده سبزواري با بهائيت اشاره و تصريح كرد: خانواده آقاي سبزواري يك مبارزه مفصل و طولاني با بهائيت داشتند؛ يعني از جد ايشان؛ مرحوم «برهان» كه عليه بهائي‌ها كتاب نوشته تا خود ايشان كه عليه بهائي‌ها كتاب نگاشته است. اين يكي از جنبه‌هاي شخصيتي ايشان است كه نمي‌دانم، بتوانيم در اين رابطه كار كنيم يا نه؟

مسئول برگزاري اين كنگره، وجه ادبي شخصيت مرحوم سبزواري را نيز از قلم نينداخته و خاطرنشان كرد: جنبه ديگر شخصيت ايشان وجه ادبي ايشان است، به هر حال ايشان ادبيات را در مشهد و پيش علماي بزرگ مشهد خوانده و جنبه قوي ادبي ايشان از نگارش‌هاي ايشان هم مشخص است. هم‌چنين از اشعاري كه نقل كرده مي‌توان به اين امر پي برد. در تفسير خود بسيار از شعر استفاده كرده است. آقازاده ايشان مي‌فرمود كه هر وقت در تفسير نگويد اين شعر از كيست؛ يعني شعر براي خودش است. به هر حال اين جنبه ادبي ايشان هم از جنبه‌هاي مهمي است كه شايد بتوانيم در اين‌باره كار كنيم.

حجت‌الاسلام عابدي در پاسخ به اين پرسش كه مرحوم سبزوراي در عرفان نظري و عملي پيرو چه مكتبي بود؟ تصريح كرد: آن‌گونه كه از آثار ايشان برمي‌آيد مرحوم سبزواري در عرفان نظري با تفكر محيي‌الدين مخالف است؛ يعني معمولا مي‌گويد كه وحدت وجود خلاف ظاهر قرآن است. البته خود اين بحث دارد كه ظاهر قرآن اين‌جا حجت هست يا نه؟ ـ اين خودش جاي تأمل دارد ـ ولي به هر حال ديدگاه ايشان اين است؛ يعني از نظر عرفان نظري به صورت قطعي مي‌توانم بگويم كه تحت تأثير مكتب محيي‌الدين نيست. اما اين مسئله در تفكر مرحوم آقاي قاضي يا مرحوم ملا حسين‌قلي همداني يا مرحوم بهاري هست.

عضو هيئت‌علمي دانشگاه قم در مورد عرفان عملي از ديدگاه مرحوم سبزواري اذعان كرد: اما از جنبه عرفان عملي، سيره اخلاقي و عملي ايشان واقعا بي‌نظير است. آقازاده ايشان مي‌فرمود كه ايشان يك دستورالعمل‌هاي اخلاقي به افراد مي‌داد. مثلا فرض كنيد در اولين جلسات كه به افراد مي‌خواست دستور‌العمل بدهد، آن چهله را دستور مي‌داد كه يك چهله مسبحات ستة را؛ يعني سور مباركه حديد، حشر، تغابن، صف، جمعه، اعلي، بخوانيد كه در كتاب‌هاي علامه طباطبايي هم هست كه پيغمبر اكرم(ص) هميشه قبل از خواب اين كار را انجام مي‌داد؛ يعني خلاصه از اين‌گونه دستورالمعل‌هاي عملي و سير و سلوكي و اين‌گونه موارد داشته است.

عابدي در پايان اين گفت‌وگو در پاسخ به اين پرسش كه شما با توجه به جامعيت مرحوم سبزواري در علوم، ايشان را بيشتر در چه جنبه‌اي از علوم قوي‌‌تر مي‌دانيد؟ به تعبيري ايشان بيشتر فقيه بود يا فيلسوف يا متكلم يا محدث و...؟ تصريح كرد: اولا ايشان در علوم جامعيت دارد و در اين جامعيت خود در فقه، جنبه فقهي ايشان را ترجيح بر ديگر جنبه‌هاي ايشان مي‌دهم؛ يعني اول ايشان را يك فقيه مي‌دانم و بعد از فقاهت ايشان را يك محدث دانسته و بعد از آن مفسر و سپس فيلسوف و متكلم است و سر آخر يك عارف است.
جمعه 10 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 69]