در نخستين سالگرد شاعرى زلال و بى‌شائبه مطرح شدجامعيت و تعادل، عامل ماندگارى شعر قيصر امين‌پور

واضح آرشیو وب فارسی:حيات نو: در نخستين سالگرد شاعرى زلال و بى‌شائبه مطرح شدجامعيت و تعادل، عامل ماندگارى شعر قيصر امين‌پور
ايسنا- نخستين مراسم سالگرد درگذشت قيصر امين‌پور در خانه شاعران ايران برگزار شد.

در اين مراسم، مرتضى كاخى ـ مدرس زبان و ادبيات فارسى و پژوهش‌گر ـ نيز گفت: در سال‌هاى اخير، براى دو نفر بيش از ديگران صحبت كرده‌ام؛ يكى مهدى اخوان ثالث و ديگرى قيصر امين‌پور. از اين رو، ترس من از اين است كه چيزى را بيان كنم كه قبلا آن را تكرار كرده باشم.

وى در ادامه به شرح دوستى خود با قيصر امين‌پور پرداخت و اظهار كرد: زمانى بود كه شفيعى كدكنى به ژاپن رفته بود، به من تلفن كرد و گفت قيصر تصادف كرده است و خواست كه من از طرف او براى احوال‌پرسى بروم. پاسخ دادم كه من قيصر را نديده‌ام، اما شعرش را خوانده‌ام. كدكنى تاكيد كرد كه او مدت‌هاست كه مى‌خواهد تو را ببيند. به بيمارستان كه رفتم، يك حالت غريبى داشت، نيم‌ساعت با هم بوديم، حتا دو كلمه هم حرف نزديم، فقط لبخندى و نگاهى ردوبدل شد. من در آن نگاه‌ها متوجه شدم كه قيصر چقدر به شعرش نزديك است. اين منتقد به تبيين جايگاه قيصر در شعر و ادبيات معاصر ايران پرداخت و يادآور شد: قيصر زبان فارسى را خوب مى‌دانست و به خوبى اين حوزه را فراگرفته بود. به اعتقاد من، كسى كه زبان فارسى را از ريشه تا ساق و برگ نشناسد، هرچقدر هم قريحه داشته باشد، به خوبى نمى‌تواند شعر بگويد. قيصر از كسانى بود كه توانسته بود، به اين زبان دست يابد.

وى از قيصر به‌عنوان مردى زلال، بى‌شائبه، رنج‌كشيده و مدافع مظلومان ياد كرد كه در شعرهايش از آن‌ها دفاع كرده است و ادامه داد: قيصر بين خير و زيبايى كه دو چيز به ظاهر متنافر هستند، چنان رابطه‌اى برقرار كرده است كه كم‌تر نظير آن را ديده‌ام. خير جامعه را خواستن، گاهى مستلزم نفى زيبايى است؛ اما او در شعر و زندگى‌اش، درحالى‌كه اين خير را مى‌خواست، زيبايى را نيز حس مى‌كرد و در شعر او حالت عبوس را نمى‌بينيم.

او با استناد به نامه قيصر امين‌پور كه به مهدى اخوان ثالث نوشته بود، اضافه كرد: او در آن نامه، گفته بود كه زيبايي، زيباست و از آن زيباتر، زيبا ديدن است و از آن زيباتر، ديدن زيبايى است. او در نامه‌اش نوشته بود، مى‌ترسم به جايى برسم كه بگويم انكار زيبايي، مانند انكار خداست كه اگر اين را بگويم، موجب انكار خودم را فراهم مى‌كنم و ديگران من را انكار مى‌كنند. كاخى در پايان سخنانش، غزلى را از قيصر امين‌پور خواند.

سعيد بيابانكي، افشين اعلا، راضيه بهاري، سيدصابر موسوي، بهروز ياسمي، فاطمه راكعى و مريم رازقى از ديگر افرادى بودند كه به بيان خاطره‌هايى از قيصر امين‌پور پرداختند.

همچنين فريدون عموزاده خليلى ـ نويسنده‌ـ گفت: تقريبا 10 سال با قيصر امين‌پور در حوزه هنرى يا خوابگاه دانشگاه و بعدها در دفتر مجله سروش نوجوان در يك اتاق كار مى‌كرديم و در اين 10 سال كه يك عمر بود، با وجود اين‌كه هم‌دست و هم‌كار قيصر بودم، بسيار از او آموختم و مانند يك شاگرد در برابر معلم، از او چيزهايى زيادى آموختم. وجود قيصر همواره با يك اندوه غريبى همراه بود؛ اما نديدم كه او گريه كند، مگر يك‌بار كه هنگام خواندن منظومه «ظهر روز دهم» كه به پهناى صورتش اشك مى‌ريخت.

در اين مراسم، محمدكاظم كاظمى‌شاعر ـ با بحث درباره جامعيت و تعادل در شعر و شخصيت قيصر امين‌پور، از اين دو به‌عنوان عامل موفقيت او ياد كرد و ادامه داد: قيصر از شاعران محبوب سه دهه اخير به حساب مى‌آيد كه تجديد چاپ متعدد آثارش، نشان‌دهنده اين موضوع است. اين شاعر با اشاره به اين‌كه شاعران يا جريان‌هاى شعرى براى دورانى مورد اقبال قرار گرفته‌اند، اقبال نسبت به آن‌ها را پايدار ندانست و با استناد به شواهدى از تاريخ ادبيات كهن ايران، جامعيت را عامل پايدارى يك شاعر ارزيابى و بيان كرد: جامعيت و تعادل، دو دليل عمده ماندگارى شعر قيصر امين‌پور در سه دهه اخيرند كه اين سبب شهرت اعتبار شعر او در طيف‌هاى مختلف مخاطبان است. ما جامعيت را نه‌تنها در شعر قيصر كه در شخصيت او نيز مى‌بينيم. قيصر زمانى در جايگاه اجرايى شعر در حوزه هنرى قرار گرفت كه سرآغاز حركت‌هاى نويى بود و در ادامه در زمينه فعاليت رسانهى در سروش نوجوان حضور يافت كه اين بيانگر ابعاد شخصيتى شاعر است. از سويي، جامعيت در شعر او را مى‌بينيم كه شعرهايى براى انقلاب اسلامي، انتظار و جنگ در سال‌هاى دهه 60 دارد. پس از آن، در دهه 70 با رويكردى انتقادي، نگاهى به اجتماع و مسائل اجتماعى دارد و ما در سال‌هاى پايانى شعر و حيات قيصر نيز جنبه‌هاى فردى و جهان‌بينى او را در شعر به وضوح مى‌بينيم. در واقع، بيش‌تر مخاطبان شعر آن‌چه را كه از شعر انتظار دارند، در آثار قيصر مى‌توانند بيابند. لازم به ذكر است در آستانه سالگرد قيصر امين پور، حسين خسروجردى از تغيير مجرى طرح و ساخت اين مقبره خبر داد. طراح مقبره قيصر امين پور گفت: كار طراحى‌ها و حتى شناسايى خاك منطقه براى اجراى مقبره به پايان رسيده است. اما يكى از وجوه ديگر كار جنبه اقتصادى است كه همين مشكل باعث شده درآستانه اولين سالگرد قيصر با تغيير مجرى طرح روبه رو شويم. وى افزود: متاسفانه به خاطر اينكه بعد از انقلاب تجربه ساخت مقبره نداشتيم و معماران درگير با اين موضوع نبودند، مشكلات اقتصادى و برآورد ساخت اينگونه بنا‌ها كمى‌از سرعت كار ما را گرفته است. اما به هر صورت در حال مذاكره با مجرى ديگرى هستيم كه طى چند روز آينده نتيجه آن مشخص خواهد شد. خسرو جردى درباره اينكه كلنگ ساخت اين بنا در سالگرد قيصر بر زمين خواهد خورد نيز گفت: روز چهار شنبه 8 آبان اولين سالگرد اين شاعر بزرگ و مردمى‌است. به طور قطع كلنگ اين بنا زده خواهد شد چون ما مرحله اوليه كار را به پايان رسانده ايم و به زودى با تعيين مجرى طرح و نظارت خودم ساخت وساز را نيز آغاز خواهيم كرد.

قرار است مزار زنده ياد قيصر امين پور با طرحى نشات گرفته از قامت سرو ساخته شود. پوسته خارجى بنا نيز با سياه‌مشق‌هايى از اشعار قيصر با فلز و آب طلا روى دو گنبد مزار نصب مى‌شود. سنگ مزار هم به صورت مينى‌ماليستى و فقط با نام و امضاى قيصر خواهد بود.
شنبه 4 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: حيات نو]

[مشاهده در: www.hayateno.ws]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]