آمادگي قاهره براي ايجاد روابط ديپلماتيك با تهران

واضح آرشیو وب فارسی:بازتاب آنلاین: آمادگي قاهره براي ايجاد روابط ديپلماتيك با تهران
توضيحات مقامات ايراني كارگر نشد و روابط ايران و مصر كه در آغاز سال جديد اميد به بهبود آن مي‌رفت، با نارضايتي و دلخوري مصري‌ها از پخش فيلمي كه كشته شدن رئيس‌جمهور اسبق مصر را «اعدام فرعون» به تصوير مي‌كشيد، به محاق برد.
«حسام زكي»، سخنگوي وزارت خارجه مصر خبر داده كه عليرضا مرندي، وزير اسبق بهداشت و از نمايندگان مجلس ايران نامه‌اي را از سوي علي لاريجاني، رئيس‌‏مجلس ايران به احمد ابوالغيط، وزير خارجه مصر تحويل داده كه در آن بر تمايل تهران براي روابط بيشتر با قاهره تاكيد شده است.

رسانه‌هاي عرب‌زبان خبر داده‌اند كه مرندي در ديدار روز سه‌شنبه خود در قاهره درباره مستند ايراني «اعدام فرعون» كه نارضايتي شديد مصري‌ها را موجب شد، توضيح داده و گفته كه اين مستند را دولت ايران تهيه نكرده و مقامات ايراني تدابيري جهت جلوگيري از توزيع فيلم آن اتخاذ كرده‌اند. «اعدام فرعون» فيلم مستندي بود كه تيرماه گذشته از سيماي جمهوري اسلامي ايران پخش شد و چنانكه گفته شد عده‌اي از هواداران «ستاد پاسداشت شهداي نهضت جهاني اسلام» به‌ويژه «فروز رجايي‌فر» دبيركل اين ستاد تهيه اين فيلم را در دست داشته‌اند.

پخش اين برنامه از فراگيرترين رسانه رسمي كشور كه به زبان عربي و با زيرنويس فارسي و به مدت ۶۲ دقيقه توليد شده‌ بود و به بررسي چگونگي ترور انورسادات، رئيس‌جمهور اسبق مصر مي‌پرداخت، با خشم مقامات مصري مواجه شد و احمد ابوالغيط، وزير خارجه مصر را به ابراز اين واكنش واداشت كه «ايراني‌ها بايد بدانند كه ساخت فيلم اعدام فرعون تاثيرات بسيار منفي بر روند بهبود روابط دوجانبه مي‌‏گذارد».

همان زمان وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، محمدحسين صفارهرندي توضيح داد كه تهيه و توليد اين فيلم هيچ ارتباطي با دولت ايران ندارد و بنا به گزارش مهر در حاشيه جلسه علني مجلس به خبرنگار اعلام كرد: گفته مي‌شود كه سازنده اين فيلم شبكه الجزيره با همكاري گروهي غيردولتي در ايران بوده كه هيچ‌كدام ارتباطي با دولت ايران ندارند.

توضيحات مقامات ايراني كارگر نشد و روابط ايران و مصر كه در آغاز سال جديد اميد به بهبود آن مي‌رفت، با نارضايتي و دلخوري مصري‌ها از پخش فيلمي كه كشته شدن رئيس‌جمهور اسبق مصر را «اعدام فرعون» به تصوير مي‌كشيد، به محاق برد.

حالا، پس از گذشت نزديك به سه ماه از آن وقايع، نماينده‌اي از مجلس حامل پيام دلجويي رئيس مجلس به مصر شده تا تيرگي روابط روبه‌روشني و بهبود‌گذارد و موانع پيش‌آمده بر سر ارتباط اين دو كشور بزرگ و موثر اسلامي مرتفع شوند.

«حسام زكي» سخنگوي وزارت امور خارجه مصر با تاييد دريافت نامه رئيس مجلس ايران در خصوص روابط دو كشور توسط مقام مصري، لحني دوستانه به خود گرفته و گفته كه «دو طرف بر اهميت گسترش روابط تهران‌- قاهره و رفع موانع موجود اتفاق‌نظر دارند.»

ابوالغيط، نيز كه خود در اين ديدار حضور داشته، تاكيد كرده كه «روابط مبتني بر احترام متقابل ميان ايران و مصر علاوه بر تامين منافع دو كشور عاملي براي برقراري ثبات در منطقه» خواهد بود.

به گزارش خبرگزاري‌هاي ايراني، عليرضا مرندي پس از ديدار با وزير خارجه مصر در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام كرده كه «ايران و مصر دو كشور مهم در جهان اسلام‌اند و ديدار مقامات ايراني و مصري مي‌تواند در پيشبرد روند گسترش روابط دوجانبه موثر باشد.»

وزير امور خارجه مصر نيز در ديدار با اين نماينده مجلس ايران در قاهره گفته كه «مصر تمام تلاش خود را براي نزديكي بيشتر به ايران در جهت منافع دو ملت و حفظ ثبات منطقه به كار مي‌بندد.»

ابوالغيط با اشاره به توضيحات حضوري نماينده ايراني درباره همان فيلم جنجال‌برانگيز «اعدام فرعون» گفته كه دولت مصر قانع شده كه «آن مستند تلويزيوني تحت نظارت و دستور دولت ايران ساخته نشده و مقامات ايراني اقدامات جدي براي مقابله با انتشار آن در پيش گرفته‌اند و به دنبال اين توضيح ايران بحث بيشتري درباره فيلم نشده و به واقع اين موضوع رها شده» چون به گفته ابوالغيط «مسائل اين‌گونه‌اي مي‌تواند بر روابط دوجانبه تاثيري سوء داشته باشد.»

سخنگوي ابوالغيط هم گفته كه «در اين ديدار شاهد تبادل صريح و مفيد نظرات دو طرف بوده و وزير خارجه مصر،تمايل مصر به بهبود روابط با ايران بر پايه احترام متقابل و رعايت منافع دوجانبه را ابراز داشته و از تلاش مخلصانه با طرف ايراني براي تحقق منافع دو ملت و نزديكي بيشتر و عمل مشترك سخن گفته است.»

عليرضا مرندي، نماينده مجلس ايران هم گفته كه «روابط ايران و مصر روز به روز بهتر مي‌شود و تبادل نظرات بين مقامات در هر دو كشور ادامه دارد و ما از اين امر خرسنديم و اميدواريم رايزني‌ها و بهبود روابط ادامه داشته باشد.»

شايد اگر سيماي جمهوري اسلامي از پخش اين مستند دردسرساز خودداري مي‌كرد، اين روزها مقامات ايراني به جاي دلجويي از همتايان مصري خود سطح ديگري از روابط دو كشور را پيش‌ مي‌بردند.

هرچند روابط ايران و مصر در دولت محمد خاتمي رو به بهبود گذاشت اما اين رئيس‌جمهور محمود احمدي‌نژاد بود كه در اظهاراتي غيرمنتظره در حين سفرش به امارات، خواهان برقراري روابط ديپلماتيك با مصر شد و در كنفرانسي مطبوعاتي گفت كه «اگر دولت مصر تمايل داشته باشد، مي‌توان ظرف 24 ساعت به تبادل سفير پرداخت.»

احتمال سفر احمدي‌نژاد به مصر در روزهاي پيش از نشست سران كشورهاي عربي در دمشق در اوايل فروردين امسال نيز به شدت خبرساز شد. اگر احمدي‌نژاد روزهاي 10 و 11 فروردين به قاهره مي‌رفت، عالي‌ترين مقام ايراني مي‌شد كه در طول سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب به اين كشور سفر كرده بود اما اين عنوان همچنان در اختيار غلامعلي حدادعادل، قرار دارد كه در كسوت رئيس مجلس ايران به قاهره رفت و با حسني مبارك، رئيس‌جمهور مصر ديدار و گفت‌وگو كرد.

گرچه مي‌توان به ياد آورد كه نمايندگان رهبري ايران يعني علي‌اكبر ناطق نوري و علي لاريجاني نيز پيشتر دستان حسني مبارك را فشرده بودند. با اين همه نشانه‌‌هاي مثبت و تمايل‌هاي دوجانبه نيرومندي كه شايد بروز هر كدام از آنها براي شكاندن قفل روابط دو كشور مسلمان ايران و مصر در طول سي سال گذشته كافي باشد، ايرانيان و مصريان هنوز موفق به از سرگيري روابط ديپلماتيك خود نشده‌اند.

سفر احمدي‌نژاد به قاهره معلق ماند و پخش نابهنگام مستند ايراني «اعدام فرعون» اميدهاي به وجود آمده را بر باد داد.

روابط ايران و مصر در ربع قرن اخير فراز و نشيب‌هاي فراواني را به چشم ديده‌است. مصر كه از قطب‌هاي فرهنگي جهان اسلام به شمار مي‌رود، اهميت فراواني نزد اعراب دارد چنانكه مصر در كنار عربستان از اثرگذارترين و مهم‌ترين كشورهاي عربي در تحولات منطقه‌اي و بين‌المللي شناخته مي‌شود.

روابط ايران و مصر تا زمان پيروزي انقلاب اسلامي در بهمن 1357 گرم و دوستانه بود اما به ناگهان دستخوش دگرگوني بنياديني شد كه بيش از همه به پيمان كمپ‌ديويد يا صلح سينا مربوط است كه با وساطت جيمي كارتر، رئيس‌جمهوري وقت آمريكا به سرانجام رسيد و منجر به آن شد كه دولت مصر، دولت اسرائيل را به رسميت بشناسد.

با امضاي اين توافق حتي دولت‌هاي عرب نيز واكنش نشان دادند چنانكه عربستان با مصر قطع رابطه كرد. با فرمان امام خميني روابط ايران و مصر نيز قطع شد و اندكي بعد كه رئيس‌جمهوري مصري پيمان بسته با اسرائيل يعني انورسادات، ترور شد، دولت ايران در مقام دفاع از ترور رئيس‌جمهور مصر نام يكي از خيابان‌هاي مهم شمال تهران را به نام خالد اسلامبولي، عامل ترور سادات درآورد كه همين موضوع نيز به ناخرسندي مصري‌ها از ايران دامن زد و موجب شد كه مصري‌ها نيز متقابلا خياباني در مصر را «پهلوي» بنامند.

قطع رابطه ايران و مصر اما بسيار طولاني‌تري از آنچه شد كه در ابتدا تصور مي‌شد، در 27 سال گذشته همه كشورهاي عربي و مسلمان روابط خود با مصر را از سر گرفتند اما آن اراده‌اي كه بايد ايران و مصر را به يكديگر نزديك مي‌كرد، قوت نگرفت هرچند در دولت‌هاي هاشمي و خاتمي روابط دو كشور رو به بهبود رفت و حتي برخي اعلام كردند كه ايران و مصر به ‌طور غيررسمي سفارتخانه و سفير در كشورهاي يكديگر دارند، اما اين موضوع هيچ‌گاه رنگي از واقعيت رسمي و اعلاني دو كشور به خود نگرفت.

با اين همه و از آنجا كه ايران و مصر دو كشور مهم در منطقه خاورميانه و جهان اسلام هستند، يكي دروازه آسيا و ديگري دروازه آفريقاست، نمي‌توان بر ضرورت روابط دو كشور چشم بست و حال كه تمايل دو كشور براي برقراري روابط شدت گرفته، مصلحت بيش از پيش اقتضا مي‌كند كه ايران و مصر در كنار هم قرار گيرند. ارسال نامه رئيس‌ مجلس ايران به مصري‌ها و استقبال وزارت خارجه مصر از ايجاد روابط ديپلماتيك، فرصتي است كه اميد مي‌رود اين بار به راحتي و با بي‌درايتي‌هايي چون پخش آن مستند جنجالي يا اقداماتي مشابه از دست نرود.
پنجشنبه 2 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: بازتاب آنلاین]

[مشاهده در: www.baztabonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 48]