ديپلماسي پارلماني در اواخر دولت نهم قوت مي‌گيرددومين تلاش لاريجاني براي احياي روابط ايران و مصر

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: ديپلماسي پارلماني در اواخر دولت نهم قوت مي‌گيرددومين تلاش لاريجاني براي احياي روابط ايران و مصر
به اين ترتيب روزنامه البيان، چاپ امارات متحده عربي، به نقل از حسام زكي، سخنگوي وزارت امور خارجه مصر خبر داد كه عليرضا مرندي، وزير اسبق بهداشت و از نمايندگان مجلس هشتم نامه‌اي را از سوي علي لاريجاني به احمد ابوالغيظ وزير امور خارجه مصر تحويل داده است كه در آن بر تمايل تهران در تحقق روابط بيشتر قاهره – تهران تاكيد شده است.

به گزارش ايسنا، حسام زكي ادامه داد: مرندي در اين ديدار كه روز سه‌شنبه در قاهره انجام شده، اظهار كرد: فيلم ايراني اعدام فرعون كه موجب ايجاد نارضايتي شديد در مصر شد، از سوي دولت تهيه نشده و مقام‌هاي ايران هم تدابيري براي جلوگيري از توزيع آن اتخاذ كردند. ابوالغيظ نيز با تاكيد بر تمايل مصر به ايجاد روابط با تهران به‌منظور برقراري ثبات در منطقه گفت: ايراني‌ها بايد بدانند كه چنين حوادثي (ساخت فيلم اعدام فرعون) تاثيرات منفي بر روند روابط دوجانبه خواهد داشت. همچنين ايرنا نيز به نقل از الجزيره نوشت كه عليرضا مرندي در پايان اين ديدار در گفت‌و‌گو با خبرنگاران گفته است كه ايران و مصر دو كشور مهم در جهان اسلام هستند و ديدار مقام‌هاي ايراني و مصري از كشورهاي يكديگر مي‌تواند در پيشبرد روند گسترش روابط دوجانبه موثر باشد. اين خبرگزاري اما به اظهارات مرندي در خصوص فيلم اعدام فرعون و نيز نارضايتي ابوالغيظ در اين باره اشاره‌اي نكرد. به هر روي خبر مذكور در حالي انتشار يافت كه علي لاريجاني پس از بازگشت از سوئيس و فنلاند و بعد از لغو سفر خود به قم (حوزه انتخابيه‌اش) بنا به دعوت مقام‌هاي بحريني به اين كشور سفر كرد تا به گفته خودش به نوعي ثابت كند كه «گسترش روابط با كشورهاي منطقه يك استراتژي درازمدت براي ايران بوده و تعارف نيست.» لاريجاني كه اين روزها انتقادهاي صريحي را به عملكرد بخش اقتصادي دولت وارد كرده است، ظاهرا در تلاش است تا نقش مجلس را در حوزه ديپلماسي نيز پررنگ كند و به نوعي نشان دهد سابقه حضورش در شوراي عالي امنيت ملي كه يكي از دلايل راي‌دهندگان به وي در انتخابش به عنوان رييس مجلس بود، مي‌تواند از معبر روابط پارلماني بر حوزه ديپلماسي و روابط ايران با كشورهاي خارجي اثرگذار و كمك‌كننده باشد. چه به گفته اسماعيل كوثري از اعضاي كميسيون امينت ملي سفر اخير لاريجاني به كشورهاي حاشيه خليج‌فارس مقابل بسياري از توطئه‌هاي دشمنان را مي‌گيرد و حرف و حديث‌هاي دشمنان مبني بر خطرناك‌ بودن ايران براي كشورهاي حوزه خليج‌فارس را خنثي مي‌كند. به عبارت ديگر از اظهارات اين نماينده مجلس چنين برمي‌آيد كه لاريجاني براي تلطيف فضا و جو حاكم ناشي از القائات كشورهاي خارجي در مورد ايران كه متاثر از اتخاذ برخي سياست‌ها است، به اين سفرها دست مي‌زند و اين شايد آغاز همان ديپلماسي پارلماني است كه نمايندگان مجلس هشتم با به رياست‌ رسيدن لاريجاني مدام از آن سخن مي‌گفتند؛ هرچند اين ديپلماسي در آغاز حركت است و يكي از اين نقاط آغاز هم نامه لاريجاني به احمد ابوالغيظ است. به بيان ديگر لاريجاني با نامه خود به وزير امور خارجه مصر در تلاش است تا روابط تهران-قاهره را كه مدت‌ها است به سردي گراييده است، احيا كند تا در اين بخش هم بتواند نام خود را به عنوان رييس مجلسي كه مي‌تواند در قامت يك ديپلمات ظاهر شود، به ثبت رساند.
چراكه رابطه ديپلماتيك بين ايران و مصر پس از قطع آن در سال‌هاي اوليه انقلاب و تداوم آن به ويژه پس از امضاي پيمان كمپ ديويد (به رسميت شناختن اسرائيل به عنوان يك كشور توسط مصر) تاكنون در هيچ يك از دولت‌هاي پس از انقلاب ازسر گرفته نشده است. اين اختلافات، اما با نامگذاري خياباني به نام خالد اسلامبولي، قاتل انورسادات، رييس‌جمهوري مصر به اوج رسيد به طوري كه بعدها در دولت خاتمي حذف اين نام از خيابان مزبور يكي از شروط مصري‌ها براي آغاز گفت‌و‌گوها براي روابط قرار گرفت.
تلاش مطلوب خاتمي براي ازسرگيري روابط
روابط ايران و مصر اگر در دولت ميرحسين موسوي به دليل درگيري كشور با جنگ با عراق و حمايت مصر از صدام همچنان تيره و تار بود، اما در دولت هاشمي به دليل تمايل حسني مبارك كه پس از سادات به رياست‌جمهوري رسيده بود به تشكيل دفتر حافظ منافع ايران و مصر در پايتخت‌هاي دو كشور در ارديبهشت 1370 منجر شد. با روي كار آمدن دولت خاتمي اين روابط اما قدري گسترده‌تر شد، به طوري كه در همين دوره مقامات ايران و مصر در حاشيه اجلاس داووس در ژنو در سال 82 با يكديگر مذاكره كرده و به بازگشايي سفارتخانه‌هاي دو كشور توافق كنند.
اما تحول عملي در روابط ايران و مصر در حاشيه اجلاس وزيران خارجه كشورهاي سازمان كنفرانس اسلامي در شهر كوآلالامپور به وقوع پيوست و آن زماني بود كه دو وزير خارجه وقت ايران و مصر با يكديگر ديدار كردند. عمر و موسي و كمال خرازي در اين ديدار به توافق رسيدند كه هرچه زودتر روابط كامل سياسي ميان دو كشور را از سر گيرند، اما ناگهان اصرار حسني مبارك بر تغيير نام خالد اسلامبولي از خياباني در تهران و مخالفت داخلي با آن در ايران، به عنوان يك مانع اساسي در راه فرستادن سفراي دو كشور نمود پيدا كرد. در آن ايام دولت خاتمي تلاش خود را به كار بست و موافقت شوراي شهر را با تغيير نام خيابان به انتفاضه جلب كرد. اما اين تلاش‌ها جامه عمل به خود نپوشيد و در گرد و غبار حمله آمريكا به عراق و پايان رياست‌جمهوري خاتمي محو شد.
پاسخ سرد مصري‌ها به پيشنهاد دولت نهم
دولت نهم هم اما درصدد احياي روابط با مصر برآمد. هرچند اين تمايل به صورت يكباره و غيرمترقبه از سوي رييس‌جمهور مطرح شد، به طوري‌كه احمدي‌نژاد در سفر خود به امارات اعلام كرد كه در صورت همكاري طرف مصري حاضر است كمتر از 24 ساعت سفارت ايران در مصر را بازگشايي كند و حتي در صورت دعوت رسمي به اين كشور سفر كند. در مقابل ابوالغيظ هم اعلام آمادگي كرد كه با منوچهر متكي همتاي ايراني خود در اين باره مذاكره كند. پس از آن بود كه بعد از سفر عباس عراقچي (معاون سابق وزير امور خارجه ايران) كه به منظور دستيابي به توافق ميان دو كشور و بهبود فضاي حاكم بر روابط دو كشور انجام شد و نيز سفر علي‌اكبر محرابيان، وزير صنايع؛ علي لاريجاني كه از دبيري شوراي عالي امنيت استعفا داده بود، در يك سفر غيرمنتظره كه بعدها غيررسمي و تفريحي اعلام شد، به مصر سفر كرد و با بالاترين مقام اين كشور يعني حسني مبارك پس از 28 سال ديدار و گفت‌وگو كرد. هرچند اولين ديدار روساي‌جمهور ايران و مصر (مبارك و خاتمي) در حاشيه اجلاس داووس سوئيس صورت گرفته بود. سفر لاريجاني به مصر اما از سوي مقامات ايراني، سفري غيررسمي اما ويژه خوانده شد كه به منظور گذراندن ايام عيد و زيارت از اماكن ديني مصر به همراه خانواده صورت گرفته بود. هرچند اين ابراز تمايل ايران و سفرهاي مقام‌هاي ايراني در دولت نهم با پاسخ‌هاي سرد مصري‌ها مواجه شد، به‌طوري كه تنها حسين صفرار، (معاون وزير امور خارجه مصر) در پاسخ به سفر عراقچي به تهران سفر كرد و پس از آن هم انتشار فيلم اعدام فرعون؛ مستندي كه در آن بخشي از صحنه‌هاي ترور انورسادات توسط خالد اسلامبولي به تصوير كشيده شده بود، مجددا از سرگيري روابط دو كشور را به تعليق كشاند، به طوري كه احمد ابوالغيظ در ديدارش با عليرضا مرندي، نماينده لاريجاني از اين موضوع گلايه‌مندي خود را ابراز كرده است. بايد ديد نامه رييس مجلس كه پس از سفرش به مصر دومين تحرك وي براي از سرگيري روابط ديپلماتيك با مصر محسوب مي‌شود، اين بار با پاسخ موجه و در خوري از سوي طرف مصري مواجه خواهد شد يا آنكه همان شروط مصري‌ها همچنان پابرجا خواهد ماند. چه مقام‌هاي مصري‌ها اگرچه از پيشنهاد احمدي‌نژاد استقبال كرده بودند، اما باز هم اين استقبال مشروط به حذف نام خالد اسلامبولي از خياباني در تهران شده بود.
پنجشنبه 2 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 124]