انتقاد جليلي از فيلم‌هاي جشنواره سينماحقيقت

واضح آرشیو وب فارسی:آریا نیوز: انتقاد جليلي از فيلم‌هاي جشنواره سينماحقيقت
وحيد جليلي، منتقد و سردبير مجله «راه» نسبت به وجود رگه‌هاي انحرافي در برخي فيلمهاي جشنواره سينما حقيقت هشدار داد.

به گزارش رجانيوز ،"وحيد جليلي" در ارزيابي خود از برپايي جشنواره فيلم مستند سينما حقيقت، به فارس گفت: ابتدا بايد به يك نكته كلي درباره برپايي جشن‌ها و جشنواره‌ها اشاره كنم و آن اين كه با توجه به هزينه زيادي كه براي برپايي ‌اين جشنواره‌ها صورت مي‌گيرد، حداقل فايده‌اي كه مي‌توانند داشته باشند، اين است كه مي‌توانند دريافت‌هاي تازه‌اي را راجع به وضعيت مديريت فرهنگي كشور در اختيار ناظران و منتقدان قرار دهند. دستگاه‌هاي مختلفي كه به بودجه عمومي متصل هستند و به عنوان برگزار كننده يا اسپانسر فيلمها در اين جشنواره ها نقش ايفا ميكنند جريان سياست‌گذاري و جهت‌گيري مديريت فرهنگي خودشان را آشكار مي كنند و نقاط قوت و ضعف خود را به نمايش مي گذارند .

وي ادامه داد: به نظر من اهميت جشنواره مستند سينماحقيقت، از آن جهت مضاعف مي‌شود كه درآن چندين دستگاه فرهنگي مهم كشور حضور فعال دارند. دستگاه‌هايي مثل وزارت ارشاد كه مجوز اكران را صادر مي‌كند و جهت‌گيري و فضاي كلي جشنواره را مشخص و تنظيم مي‌كند و بعضي دستگاه‌هاي ديگر مثل صداوسيما و سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران كه اينها باتوجه به هزينه‌بر بودن صنعت سينما به عنوان تهيه‌كننده و اسپانسر فيلم‌ها، ايفاي نقش مي‌كنند و مديران اين دستگاه‌ها بخشي از بودجه خود را براي حمايت از يكسري جريان‌هاي سينمايي خاص هزينه مي‌كنند. به اين ترتيب جشنواره سينما حقيقت به يك ويترين تبديل مي شود كه اگر منتقدين و ناظران دقيق به آن نگاه كنند، مي‌توانند نقاط قوت و ضعف مديريت فرهنگي كشور را تشخيص دهند ولي لازمه‌اش اين است كه جشنواره به شكل فرماليته و تشريفاتي برپا نشود و جريان نظارت و نقد عمومي صرفا به اجزاي جشنواره و واكنش نسبت به بعضي فيلم‌ها منحصر نشود بلكه كليت جشنواره را مد نظر بگيرد، چون مديران، قاعدتا درفقدان نظارت و درفقدان منتقد نكته‌بين و دقيق مي‌توانند با ابزارهايي كه دارند، در فضاي رسانه‌اي ضعف‌هاي خودشان و بعضي از انحرافات‌شان را بپوشانند.

اين منتقد ادامه داد: من اگر بخواهم از نقاط قوت جشنواره سينما حقيقت شروع كنم بايد بگويم كه اولا تاسيس اين جشنواره كار مهم و لازمي بوده كه در دوره اخير صورت گرفته و خيلي هم دير اين اتفاق افتاده است و كاش از ابتدا كه جشنواره فيلم فجر تأسيس شد اين جشنواره هم به عنوان جشنواره سينماي مستند تاسيس مي‌شد، زيرا سينماي مستند ظرفيت‌هاي بسيار زيادي دارد و بدون يك سينماي مستند جدي، چرخه هنري و رسانه‌اي كشور چيزي كم دارد و كامل نمي‌شود، همانطور كه ديديم بعضي از فيلمسازان قديمي از جمله خسرو سينايي خيلي نسبت به وجود چنين جشنواره‌اي ابراز اشتياق كرده بودند و آن را در طول چهل سال گذشته بي سابقه دانسته كه اين واقعا قابل تحسين و تقدير است.

جليلي گفت: جشنواره سينماحقيقت، پاتوقي است كه مستندسازان كشور با همديگر در ارتباط باشند و بعد، با فضاي بين‌المللي مستند سازي ارتباط برقرار كنند و از آن سو فيلمسازان بين‌المللي بيايند و سينماي ايران را از نزديك ببينند تا اين ارتباطات و تعاملات بيشتر شود.

وي ادامه داد: غير از نيروهايي كه صرفا درداخل سينما راجع به فيلم از لحاظ فني صحبت مي‌كنند، منتقدين اجتماعي و سياسي هم مي‌توانند وارد اين حوزه شوند و ارتباط و تعامل فعالي بين پاتوق‌هاي فكري درحوزه‌هاي مختلف فرهنگي اجتماعي و سياسي با فيلمسازان و هنرمندان و كساني كه دراين عرصه فعاليت مي‌كنند شكل بگيرد كه اين مسئله اخير در يكي، دو دوره جشنواره سينماحقيقت، خيلي جدي نبوده است اما مي‌توان براي سال‌هاي آينده روي آن فكر كرد. اميدوارم كه وزارت ارشاد روي اين جشنواره هرچه بيشتر سرمايه گذاري كند چون به نظر مي‌آيد ظرفيت و پتانسيلش بيشتر از آن چيزي است كه تا حالا به آن پرداخته شده است.

يه گفته وي نكته ديگري كه مي‌توان راجع به سينماي مستند و قابليتش گفت اين است كه يكي از آسيب‌شناسي‌هايي كه منتقدين راجع به سينماي دراماتيك و فيلم‌هاي داستاني ايراني مي‌كنند، اين است كه سينماي داستاني ما از فضاي واقعي جامعه فاصله گرفته و به همين دليل با استقبال مخاطب روبرو نمي‌شود.اگر سينماي مستند ما قوي دنبال شود و رونق پيدا كند، چه بسا به رفع آسيب اساسي در فضاي داستاني سينماي ما منجر شود و فيلم داستاني به شكل بومي‌تر و جذاب‌تري براي مخاطب داخلي ساخته شود.

جليلي افزود : اگر بخواهيم وارد فضاي نقد جشنواره شويم، واقعيتش اين است كه يك جشنواره هرچقدر هم نقاط قوتش زياد باشد اگر بعضي از فاكتورها را نداشته وجهت گيري درست نداشته باشد، همه آن نقاط قوت اين قابليت را دارند كه به نقاط تهديد تبديل شوند و اين به نظرم نكته مهمي است.

رگه‌هاي انحرافي در جهت گيري‌هاي جشنواره امسال مشاهده شد
----------------------------------------------------------------------------
وي گفت: من درجشنواره امسال نشانه‌هاي اين قضيه را ديدم، يعني بعضي از رگه‌هاي انحرافي در جهت گيري‌هاي جشنواره امسال مشاهده شد كه اين مي‌تواند به تهديدي در فضاي هنر و رسانه كشور ما تبديل شود و به طور مشخص، جشنواره امسال سينماحقيقت، در بعضي از بخش‌ها، ويترين يك توافق نانوشته بين بخشي از مديريت فرهنگي كشور با هنر متعهد به سكولاريسم و ليبراليسم بود .
جليلي گفت: من در تاريخ جشنواره‌هاي رسمي كشور، سراغ ندارم فيلم‌هايي را كه به اندازه بعضي از فيلم‌هاي امسال اين جشنواره، به ارزش‌هاي انقلابي تعرض و توهين كرده باشد. فكر مي‌كنم كه اگر اين جشنواره در دولت قبل برگزار مي‌شد، سردبير قبلي كيهان و وزيرارشاد فعلي، به خاطر بعضي از فيلم‌هايي كه دراين جشنواره به نمايش درآمد، آتش به پا مي‌كرد ولي الان چون وزارت ارشاد تحت مديريت خودش است از قرار معلوم چندان نيازي به واكنش نمي‌بيند و در اين زمينه احساس وظيفه نمي‌كند.

جليلي گفت: برايم جالب بود كه وقتي به يكي از فيلم‌هايي كه دراين جشنواره نمايش داده شد، اعتراض كردم و اينكه چرا آنها از ساخت چنين فيلم‌هايي حمايت كرده‌اند و صدها هزار دلار بودجه كشور را دراختيار فيلمي قرار داده‌اند كه آشكارا و رسما ضد انقلابي و ضد امام است، فرداي آن روز از دفتر يكي از اين مديران با من تماس گرفتند و گفتند كه؛ ما شنيده‌ايم توسط شما به مدير ما تعرض شده و ما مي‌خواهيم اين سوئ تفاهم را برطرف كنيم! اين درحالي است كه آن مدير توجه نمي كند كه درمجموعه تحت مديريتش، تعرض به ارزش‌هاي انقلاب صورت گرفته واز مدت ‌ها قبل اين اتفاق افتاده واو درجريان بوده‌ اما هيج حساسيتي از جانب او ابراز نمي‌شود! ولي اگر نقد و تعرضي به خود اين مديران صورت ب‌گيرد، توسط مجموعه‌هايشان رصد و پيگيري مي‌شود و نسبت به آن حساسيت دارند!

براي دفاع از اصول حساسيت نداريم اما براي جايگاه خودمان حساسيم
--------------------------------------------------------------------------------
وي ادامه داد: همه مديران فرهنگي كشور ادعاي اصولگرايي دارند و من مي‌خواهم بگويم كه اين چه نوع اصولگرايي است كه ما خيلي وقت‌ها براي دفاع از اصول حساسيت نداريم و براي جايگاه خودمان، اينقدر حساس هستيم.

جليلي گفت: نمي‌خواهم اسم بياورم اما درجشنواره امسال فيلمي راجع به رابطه ايران و آمريكا ساخته شده بود كه مشخصا يك فيلم آمريكايي بود، يعني اين فيلم مي توانست به سفارش سي‌آي‌اي هم ساخته شود، و نيازي نبود كه آقاي ضرغامي پولش را بدهد و خيلي جالب توجه بود كه تهيه كننده اين فيلم سازمان صدا و سيما بود و از قرار معلوم برايش بودجه سنگيني هم لحاظ شده بود زيرا بيشتر فيلم درآمريكا ساخته شده بود .

وي ادامه داد:‌چند فيلم ديگر هم داشتيم كه تهيه كننده آنها سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران بود كه بعضي از انها هم دراهانت به فضاي انقلابي كشور كم سابقه يا بي‌سابقه بود. متاسفانه نسبت به اين فيلم‌ها هم نديديم كه واكنش جدي ديده شود.

وي ادامه داد: نكته مهم ديگري كه به نظرم درنقد جشنواره خوب است گفته شود، اين است كه درجهت گيري‌هاي جشنواره امسال نوعي رياكاري حاكم بود؛ يعني اين كه وقتي به لايه‌هاي زيرين جشنواره مي‌رفتيد و مجموعه فيلم‌ها را نگاه مي‌كرديد، اثري از حاكميت نگاه انقلابي و ديني نمي‌ديديد ولي وقتي ويترين جشنواره را نگاه مي‌كرديد و صورت‌بندي جشنواره را نگاه مي‌كرديد مي‌ديديد كه بعضي از بخش‌ها تعبيه كرده‌اند تا ادعا كنند كه ما دغدغه و جهت‌گيري‌هاي درست و سياست گذاري درست فرهنگي داريم.

جليلي گفت: به طور مشخص دراين جشنواره، بخشي به نام" سي‌سال انقلاب اسلامي" وجود داشت كه به مناسبت سي‌امين سال انقلاب اسلامي برپا شد و مجموعا دراين بخش هشت فيلم به نمايش درآمد كه ازاين هشت فيلم، پنج فيلم مستندهايي آرشيوي است كه سال‌ها پيش ساخته شده بودند و بيش از بيست سال از ساخت آن مي گذرد. در كل سه فيلم جديد دراين بخش وجود داشت كه يكي از آن‌ها درمورد سفرهاي آقاي احمدي نژاد بود كه بيست و يك دقيقه بود، يكي درمورد نامه امام به گورباچف است كه 15 دقيقه بود و ديگري راجع به يكي از فيلمبرداران سال 57 كه آن هم 35 دقيقه بود. يعني مجموعه اين فيلم‌ها كمتر از نود دقيقه فيلم مي‌شد كه من نام اين كار را نمي‌توانم بيشتر از رياكاري بگذارم. سي سال انقلاب و سه فيلم كوتاه ! آن هم در شرايطي كه درهمين جشنواره، مروري برجشنواره فيلم لهستان با ده‌ها فيلم صورت مي گيرد... بعد شما مي‌بينيد كه آقايان مي‌آيند بعد از جشنواره مصاحبه مي‌كنند و به اصطلاح براي خودشان كارت تبريك هم مي‌فرستند!

آقايان فضاي نقدايجاد نمي كنند
-------------------------------------
يك نكته ديگر هم بگويم فضاي نقد هم آقايان ايجاد نمي كنند ؛ به طور مثال همان فيلم ضد انقلابي كه تهيه كننده‌اش هم صدا و سيما بود و ارشاد اصرار داشت كه دراين جشنواره شركت كند و پخش شود با اينكه در دوسه جشنواره قبلا هم شركت كرده بود ؛ حاضر نشدند برايش جلسه پرسش و پاسخ بگذارند . كه اگر منتقدي هم نكته اي راجع به ان دارد بيان كند؛ براي خيلي از فيلمها جلسه بود اما براي اين نگذاشتند و دست اندركارانش هم حاضر به حضور در ميزگردهاي مطبوعاتي و بحث جدي انتقادي نشدند ؛يعني اينكه جريان روشنفكري كشور مجوز مي گيرد امكانات مي گيرد پول مي گيرد به سفر خارجي و جشنواره هاي مختلف بين المللي اعزام مي شود و پز اپوزوسيون هم مي گيرد كه اين خيلي جالب هست كه اين نمونه هاي ان را امسال درجشنواره ديديم ؛ كساني كه رسما ضدا امام و ضدانقلاب ضد ارزشهاي انقلابي و به شكل اشكار ؛ يعني قبلا اگر اقايان فيلمهاي اجتماعي مي ساختند و دران طعنه هاي سياسي مي گذاشتند الان به شكل اشكار وارد فضاي مستند سازي سياسي ضدا نقلابي شده اند ؛ و بعد بودجه مفصل صدها ميليون توماني يا ده ها ميليون توماني هم از سازمانهايي مثل صدا و سيما و سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران يا مركز گسترش سينماي مستند و تجربي مي گيرند و بعد اگر منتقدي هم بخواهد انها را نقد كند او را متهم مي كنند كه شما دولتي هستيد ؛ اين ديگر اين تناقض خيلي جالب توجه است ؛ كه چگونه مديران منفعل يا فريب خورده كشور دست دردست جريان مافياي روشنفكري كشور كه به شكل ديكتاتور مابانه مي خواهد دريك فضاي بدون نقد حملات خودش را به مباني انقلاب و به تاريخ انقلاب سامان بدهد چگونه مديريت فرهنگي با انها همكاري مي كند . مي خواهند زير سايه انقلاب اسلامي فيلم ضدانقلابي بسازند و اين مديريت سطحي نگر و تشريفات محور و فارغ از نظارت جدي منتقدين هم متاسفانه با انها همكاري مي كند. وهمين مديريت فرهنگي كه از نقد برون گفتماني استقبال مي كند نه تنها استقبالي از نقد درون گفتماني نمي كند بلكه در برابر آن مانع تراشي و سنگ اندازي هم مي كند .

نظرات كاربران:
چهارشنبه 1 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آریا نیوز]

[مشاهده در: www.aryanews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]