مرور كارنامه سيامك شايقي /دغدغه‌هاي اجتماعي در آثار خالق خواب زمستاني

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مرور كارنامه سيامك شايقي /دغدغه‌هاي اجتماعي در آثار خالق "خواب زمستاني"
در كارنامه سيامك شايقي كه فيلم سينمايي "خواب زمستاني" را بر اكران دارد، كمتر مي‌توان به مولفه مشترك اشاره كرد. جز اينكه گرايش‌ اجتماعي او در مقاطع مختلف نمودي متفاوت داشته است.

به گزارش خبرنگار مهر، شايقي فارغ‌التحصيل رشته كارگرداني از مدرسه عالي تلويزيون و سينماست. او فعاليت سينمايي را در سمت كارگردان فني در تلويزيون آغاز كرد و سابقه فعاليت مطبوعاتي هم دارد.

اين فيلمساز پس از دستيار كارگرداني در چند پروژه سينمايي اولين فيلم مستقل خود را سال 66 با عنوان "جهيزيه براي رباب" ساخت. در كارنامه 10 فيلمي شايقي كمتر مي‌توان به مولفه مشترك يا تفكر مركزي اشاره كرد جز اينكه گرايش‌هاي اجتماعي در مقاطع مختلف نمودي متفاوت در آثارش داشته است.

نشست نقد و بررسي "خواب زمستاني" در بيست و ششمين جشنواره فجر

گرايشي كه در تنها مجموعه تلويزيوني كارنامه‌ شايقي نمودي بارز داشت و در لايه‌هاي مختلف كار خودنمايي مي‌كرد. "سياه، سپيد، خاكستري" مجموعه‌اي اپيزوديك با محوريت جوانان بود كه از تركيب شدن با موتيف‌هايي چون همسرايي و ... به معضلات و مشكلات اجتماعي طبقه‌هاي مختلف مي‌پرداخت.

"جهيزيه براي رباب" با فيلمنامه‌اي از اصغر عبدللهي اولين ساخته شايقي و محصول سال 66 است. فيلم با توجه به سال ساخت و سوژه‌هاي رايج در آن مقطع به سنت‌هاي قومي منطقه جنوب كشور پرداخته و تلاش مي‌كند در قالب قصه‌اي دراماتيك به آسيب شناسي شرايط موجود توجه داشته باشد.

فيلم داستان مصائب خانواده يك صياد مرواريد براي فراهم كردن جهيزيه دخترشان رباب است. بيماري پدر و شرايط موجود موجب مي‌شود پسر نوجوان خانواده نيز براي صيد مرواريد به دريا برود. فيلم از جهت پرداختن به مناسبات قومي خاص اهميتي ويژه دارد و مي‌تواند بدون سياه‌نمايي تصويري ملموس از شرايط موجود ارائه دهد.

مرواريدي كه در پايان رباب از بردارش هديه مي‌گيرد و در آن يك مرواريد است، وجهي از ديد متعادل و روشن نويسنده و فيلمساز است كه فيلم را از نگاه يك وجهي نجات مي‌دهد. حضور فاطمه معتمدآريا در يكي از اولين نقش‌آفريني‌هاي سينمايي يكي از نقاط عطف فيلم است كه در كنار پروانه معصومي و مرحوم هادي اسلامي تركيبي حرفه‌اي از بازيگران را ثبت مي‌كند.

"ستاره و الماس" با فيلمنامه‌اي از داود مسلمي محصول سال 67 است. فيلمي مهجور با حضور نعمت‌الله گرجي، حميد جبلي، ثريا قاسمي و فاطمه معتمدآريا كه به حاشيه‌هاي جنگ و جنگ‌زدگان مي‌پردازد و چندان تأثيرگذاري در روند فيلمسازي شايقي ندارد.

"رنو تهران 29" با فيلمنامه‌اي از خسرو دهقان محصول سال 69 است. فيلم با اقتباسي آزاد از فيلم "دزد دوچرخه" ويتوريو دسيكا تلاش مي‌كند به تصويري ايراني از روابط يك خانواده بپردازد كه گم شدن خودرو محبوب مرد شرايط آنها را دگرگون مي‌كند. مرحوم حسين سرشار، فرزانه كابلي و مهدي فخيم‌زاده از بازيگران اين فيلم هستند كه رگه‌هاي طنز و اجتماعي پررنگ دارد.

"راه و بيراه" با فيلمنامه‌اي از قاسم هاشمي‌نژاد محصول سال 70 است. فيلم با محور قرار دادن چهار جوان كه روابطي تو در تو دارند، قرار گرفتن جوانان در بحران اقتصادي و اقدام به سرقت را در قالبي خاص روايت مي‌كند. مشكل هم از جايي ايجاد مي‌شود كه موضع فيلمساز و لحن فيلم مشخص نيست.

در واقع فيلم بين يك اثر اجتماعي، طنز، درام و ... سرگردان است و كارگرداني شايقي هم نتوانسته شاخصه‌اي به آن بدهد. به اين ترتيب همراهي مخاطب با سرنوشت خاص اين چهار جوان به همين دليل ناتمام مي‌ماند. "راه و بيراه" از جهت انتخاب بازيگر رويكردي خاص دارد و از تركيبي ناآشنا كه در ساير تخصص‌ها حضور داشتند استفاده كرد. بازيگراني چون علي سرتيپي، فتانه يعقوبي، ژرژ هاشم‌زاده و سعيد ذهني.

"در كمال خونسردي" با فيلمنامه‌اي مشترك از اصغر عبدالهي، فريدون جيراني و شايقي در سال 73 ساخته شد. فيلمي كه از حضور ابوالفضل پورعرب به عنوان ستاره آن سالها، آتنه فقيه‌نصيري و آتيلا پسياني در قالب قصه‌اي معمايي- پليسي بهره مي‌برد.

فيلم داستان يك وكيل دعاوي است كه بعد از دست دادن همسرش درگير پرونده پيچيده دوستش مي‌شود. در واقع قرار گرفتن قهرمان فيلم ميان درگيري‌هاي كاري و وظيفه، عشق و عاطفه از موقعيت‌هاي نمايشي آشناست كه در قالب قصه‌اي پليسي- معمايي كه در جامعه ما چندان ملموس نيست، فيلم را به نسخه‌اي از آثار خارجي تبديل كرد.

"مادرم گيسو" با فيلمنامه‌اي از شايقي محصول سال 74 ساخته شد. فيلمي كه به درگيري‌هاي يك دختر نوجوان مي‌پردازد كه پدرش قصد دارد پس از مرگ مادر ازدواج كند. رضا كيانيان، ياسمن ملك‌نصر و كتايون رياحي از بازيگران اين فيلم هستند كه بيش از هر چيز بر محوري قابل پيش‌بيني از اتفاق‌ها و كنش و واكنش‌هاي شخصيت‌ها حركت مي‌كند.

"شراره" با فيلمنامه‌اي از شايقي و بهروز توراني محصول سال 78 است. هر چند فيلم و روند ماجرا دچار پيچيدگي‌هاي خاص است اما از وجه حضور بازيگران جوان كه آن زمان چهره نبودند اهميتي خاص دارد. بهناز نازي، سروش صحت، شاهرخ فروتنيان، شبنم طلوعي، كوروش تهامي و لاله اسكندري از جمله اين بازيگران هستند. بخصوص كه "شراره" سكوي پرتاب اسكندري به سينما و تلويزيون شد.

"باغ فردوس پنج بعد از ظهر" با فيلمنامه‌اي از شايقي محصول سال 84 است. فيلمساز در اين كار به پختگي و تمركزي خاص بر موضوع محوري رسيده و توانسته مشكل نبود تمركز را در چند فيلمش اخيرش حل كند. پرداختن به مشكل بيماران روحي رواني از جمله مواردي است كه توانسته در بافت دراماتيك فيلم وارد شود و علاوه بر آن از حضور بازيگراني چون رضا كيانيان، حامد بهداد، آزيتا حاجيان و لادن مستوفي بهره‌اي مناسب در خدمت فيلم ببرد.

اين بار او يك خطي جذابي را دستمايه كار قرار داده كه به نوعي احياء مثلثي عشقي است: دو ضلع مثلث يك مادر و دختر هستند و ضلع سوم مردي كه عشق دوران جواني مادر بوده و حالا از پس گذر سال‌ها تبديل به عشق دختر او شده است. مشكل اصلي نبود لحني مشخص در مقاطعي از فيلم است كه تكليف مخاطب را نامعلوم مي‌گذارد.

"ارتفاع 45/6" با نام قبلي "آينه" بر اساس فيلمنامه‌اي از شايقي محصول سال 85 است. فيلم با مضموني پليسي و اجتماعي داستان يك روز از زندگي افسر مجرب اداره آگاهي را بيان مي‌كند كه همسرش به عنوان مدير مدرسه مشغول به كار است و اين زوج درگير پرونده سرقت عتيقه از يك خانواده مي‌شوند. دانيال حكيمي، فريبا كامران، روناك يونسي، كاوه كاويان، آتش تقي‌پور و سعيد ابراهيمي‌فر در اين فيلم بازي مي‌كنند كه به سفارش سيمافيلم ساخته شده است.

خواب زمستاني

"خواب زمستاني" با فيلمنامه‌اي از اصغر عبداللهي و شايقي محصول سال 86 است. اين فيلم داستان زندگي مشترك سه خواهر و درگيري آنها با مشكلات روزمره و شخصي است. فاطمه معتمدآريا، آزيتا حاجيان، لادن مستوفي، پگاه آهنگراني، شاهرخ فروتنيان، كوروش تهامي، فرشيد منافي و عمار تفتي بازيگران اين فيلم هستند.

شايقي نام اين فيلم را از شعر نيما يوشيج انتخاب كرده و آن را برداشتي آزاد از اين شعر مي‌داند. فيلم داستان سه خواهر از سه نسل مختلف است كه با هم زندگي مي كنند و درگير مشكلاتي مي شوند. اين فيلم در بخش مسابقه سينماي ايران بيست و ششمين جشنواره فجر به نمايش درآمد.

"خواب زمستاني" از چهارشنبه اول آبان‌ماه در گروه سينمايي فرهنگي به اكران سينماهاي تهران و شهرستان‌ها درآمده است.
چهارشنبه 1 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 758]