مدير فرهنگستان هنر:نسبت به مسايل بينا تمدني كم توجهيم

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مدير فرهنگستان هنر:نسبت به مسايل بينا تمدني كم توجهيم
بهمن نامور مطلق از توجه كم اهالي فرهنگ و ادب در مواجهه با مسايل بيناتمدني انتقاد كرد و خواستار توجه بيشتر به اين مقوله شد.

به گزارش خبرگزاري مهر، نخستين نشست از نشستهاي نظريه پردازي تحت "نظريه و نقد بيناتمدني در هنر و ادبيات" با سخنراني بهمن نامور مطلق در مركز هنر پژوهي نقش جهان برگزار شد.

در اين نشست كه با همكاري گروه هنر تطبيقي و پژوهشكده هنر فرهنگستان هنر برپا شد دكتر بهمن نامور مطلق براي نخستين بار به طرح نظريه خود در مورد روابط بيناتمدني در عرصه هنر و ادبيات در حضور استادان و دانشجويان هنري و ادبي پرداخت.

نامور مطلق در ابتدا ضمن بر شمردن مشكلات نظريه پردازي در ايران به ويژه در سه محور توليد، دريافت و توزيع نظريه به موضوع اصلي خود يعني " نظريه و نقد بينا تمدني درهنر و ادبيات " پرداخت.

وي ابتدا توضيح داد كه نزديك به سي سال است كه جهان وارد عرصه نويني از روابط ميان فرهنگها و تمدنها شده است و اين وضعيت ويژه نه تنها عرصه هاي سياسي، اعتقادي و اجتماعي بلكه حوزه هنر را نيز دستخوش دگرگونيهاي اساسي كرده است. وضعيت نوين در تكوين و خلق آثار هنري و ادبي نقش مهمي را ايفا مي كند آثاري كه همواره متاثر ازهمين روابط بينا تمدني مي باشد. اين روابط مي توانند تعاملي و صلح جويانه يا چالشي يا جنگ طلبانه باشد. اين گونه روابط در عرصه هايي همانند سياست و فرهنگ داراي نظريه پردازان و منتقدان برجسته و صاحب نظر است. هانتينگتون،فوكوياما و ادوارد سعيد از اين دسته هستند.

نامور مطلق درادامه افزود: اما متاسفانه هنوز اين رويكرد در حوزه هنري و ادبي چنانكه شايسته و بايسته است مورد توجه قرار نگرفته است .اين در صورتي است كه حجم، تعدد وتنوع آثاري كه به نحوي روابط بينا تمدني را باز مي تاباند امروزه چنان گسترده است كه غير قابل شمارش به نظر مي رسد. هراز چند گاهي مي شنويم يا مي خوانيم كه يك اثر ضد ايراني يا ضد اسلامي منتشر يا ساخته مي شود. فيلمهاي زيادي همچون سيصد، اسكندر بزرگ، فتنه، يا رمانها و يادداشتهايي همچون آيات شيطاني، بدون دخترم هرگز، تسليم، جواهر مدينه و همچنين انواع كاريكاتورها به ويژه كاريكاتورهاي اهانت آميز، پويا نماييها، حتي بازيهاي رايانه اي همگي پيكره مطالعاتي نظريه و نقد بينا تمدني محسوب مي شوند.

وي ادامه داد: مشكل از آنجا بيشتر شد كه جهان دو قطبي فرو پاشيد و آمريكا با طرح "نظم نوين جهاني" در صدد بود تا تمام سهم هويتي جهان را از آن خود نمايد. تمدنهاي ديگر همچون شرقي به ويژه اسلامي و ايراني و حتي خرده تمدنهاي غربي همچون اروپايي و آمريكاي لاتين در برابرچنين تماميت خواهي مقاومت نشان دادند. كشورهاي اسلامي كه شاهد پاره اي از تحولات اجتماعي و فرهنگي بودند و خود را طليعه دار تمدن اسلامي مي دانستند بيش از ديگران مقاومت كردند. اين چالشها موجب واكنشهاي گوناگون و افراطي در عرصه هاي متفاوت تمدني همچون هنر و ادبيات شد.

هانتينگتون و برخي ديگر پيشنهاد همبستگي تمام تمدن غربي در مقابل تمدنهاي ديگر به مورد اسلامي را دادند.

نامور مطلق در ادامه نشست به گونه شناسي آثار بيناتمدني پرداخت و يادآوري كرد كه اين آثار به دو دسته تعاملي و چالشي قابل تقسيم هستند. اما متاسفانه دسته چالشي داراي تاثيرات بيشتري هستند و همواره در اين احساسات و تحريك عواطف نقش مهمي را در دهه هاي اخير ايجاد كرده اند. همچنين وي از نقطه نظر مضموني اين آثار را به آثاري با مضاميني همچون تقدس، جنسيت، خشونت، بلاهت، نظام و مناسبات اجتماعي تقسيم كرد.

در پايان نامور مطلق پس از طرح نظريه و بحث در مورد پايه ريزي نقدي بيناتمدني، يادآور شدند كه نظريه و نقد بيناتمدني در ادامه نظريه ها و نقدهاي شرقشناسانه ادوارد سعيد و يارانش از يك سو و پسا استعماري از سوي ديگر است.

وي تاكيد كرد: امروزه ما در مقابل يك پيكره مطالعاتي گسترده اي قرار داريم كه ويژگيهاي بيناتمدني دارد و چنانكه نظريه و نقد متناسب خود را نيابد بخشي زيادي از رمزهاي آن ناشناخته باقي خواهد ماند. لذا ما نياز به نظريه پردازي و نقد در اين زمينه داريم.

وي خاطرنشان كرد: ايران به دلايل خاصي يكي از موضوعات كانوني اين آثار بيناتمدني است و بي علت نيست كه در ايران مي بايد بيش از بسياري از نقاط ديگر اينگونه آثار مورد توجه و بررسي قرار گيرد.

پيش از سخنراني نامور مطلق، دكتر حسن بلخاري در رابطه با لزوم نظريه پردازي به ويژه در عرصه هنر و ادبيات و پاره اي از مشكلات در اين زمينه سخن گفت. همچنين پس از سخنران اصلي، دكتر فرزان سجودي به بحث در مورد رابطه ميان نظريه ارائه شده با مباحث باختين به ويژه آميختگي فرهنگي پرداختند.

در ادامه از سوي استاداني همچون دكتر علي عباسي، دكتر مهرانگيز مظاهري، دكتر حبيب الله درخشاني و تني چند از استادان و دانشجويان پرسشهايي مطرح شد و مباحثي از سوي سخنران نشست ارائه شد.

در پايان حاضران اظهار اميدواري كردند كه اين گونه مباحث به طور نظام مند طرح و مورد گفتگو قرار گيرد.
چهارشنبه 1 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]