استان کرمان

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: کرمان یکی از استانهای ایران است. استان کرمان در جنوب شرقی ایران قرار گرفته و پهناورترین استان ایران میباشد.جمعیت این استان برابر ۲٬۵۸۴٬۸۳۴ نفر و مرکز آن شهر کرمان است.

پیشینه

نام کرمان از نام یکی از ده شاخه اصلی یان که به جنوب ایران آمدند گرفته شدهاست. شاخههای اصلی یان اینها بودند:

پاسارگادی، مارافی، کرمانی، ماسپی، پانتیالی، دِروسی، دایی، مَردی، دروپیکی و ساگارتی.

کرمان در زمان هخامنشیان بخشی از شَهرب (ساتراپی) فارس به شمار میرفت. از شهرهای کهن این سامان سیرجان (شیرگان باستان)، بردسیر (به اردشیر باستان)، گُواشیر (کرمان امروزی)، فهرج (پهره باستان) و ارگ بم، نرماشیر، راین و جیرفت است.

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان

استان کرمان در جنوب شرقی فلات مرکزی قرار دارد.این استان از شمال به استان های خراسان ویزد،از شرق به استان سیستان وبلوچستان،از غرب به استان فارس واز جنوب به استان هرمزگان محدود می شود. مساحت استان در سال ۱۳۷۸ معادل۱۷۹۳۹۳٫۵ کیلومتر مربع است و به طور کلی بعد از استان خراسان دومین استان بزرگ کشور از نظر وسعت است . اين استان در قديم استان شماره 8 كشور بوده است و هرمزگان و بخشهايي از يزد را نيز شامل مي شده است.

براساس آخرین تقسمات کشوری، استان کرمان دارای ۱۸ شهرستان، ۵۷ شهر و ۴۵ بخش است. شهرستانهای آن عبارتاند از: بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابر،راور، رفسنجان،رودبارجنوب، زرند، سیرجان، شهربابک،عنبرآباد، فهرج،قلعه گنج، کرمان، کوهبنان، و کهنوج، منوجان.

جغرافیای طبیعی و اقلیم استان

استان کرمان در جنوب شرقی ایران قرار داردو ارتفاعات ان دنباله رشته کوههای مرکزی ایران است.استان کرمان از تنوع آب و هوایی از گرم و شدیدا خشک متمایل به نه چندان خشک تا کویری برخوردار است.این استان تحت تا ثیر باد های مختلف برون منطقهای و محلی است . وزش این باد ها آب و هوای ان را دستخوش تحولات زیادی می کند. تنوع اقليمي در استان كرمان بسيار زياد بوده و مناطق كوهستاني سرد و پر باران مثل رابر، راين، گوغر و نيز مناطق گرمي مثل شهداد را در خود جاي داده است.

جغرافیا ی تاریخی

در برخی از سند های تاریخی /جغرافیایی را این منطقه را کرمان /کارمانیاو کرمانی ذکر شده است.درقرن 20 قالی بافی ، صنعت عمده این کرمان را تشکیل می داده. این صنعت به تدریج از شهر به روستا های اطراف مانندماهان،جوپارو چتر رود کشیده شد. امروزه کرمان به دلیل وجود معادن وکشاورزی توسه چشمگیری یافته است.

ویژگیهای طبیعی و اقلیمی

بلندیهای استان کرمان دنباله رشته کوههای مرکزی ایران است که از چین خوردگیهای آتشفشانی آذربایجان آغاز میشود و تا بلوچستان امتداد مییابد و دنباله آن را در فلات مرکزی، حوزههای پست داخلی و کویر چندین بار قطع میکنند.کوه هزار مرتفع ترین قله استان کرمان و جنوب ایران است و ارتفاع آن ۴۵۰۱ متر میباشد و در غرب شهر راین واقع شدهاست. کوه کوشا (کوه شاه بافت) نیز با ارتفاع بیش از ۴۳۰۰متر در ۳۰ کیلومتری شمال بافت قرار دارد. تنوع آب و هوایی استان کرمان به دلیل شرایط خاص اقلیمی در خور توجهاست .در نتیجه این شرایط اقلیمی، در واحی شمال، شمال غربی و مرکزی آب و هوا خشک و در جنوب و جنوب شرقی گرم و مرطوب است. بارندگیهای ۳۰-۶۰ میلیمتری دشت نرماشیر و شهداد و ۲۵۰-۴۰۰ میلیمتری کوههای رابر،ده بکری و جبال بارز، و حتی بیش از ۴۰۰میلیمتر در گوغر و نیز وجود تنها پارک ملی جنوب شرق ایران یعنی پارک ملی خبر در جنوب بافت خود گویای مناطق اکولوژیک متفاوت در این استان است. رژیم بارندگی اغلب به صورت باران است و در محدوده آبان ماه تا اردیبهشت ماه قرار دارد و از بادهای غربی و شمال غربی منطقه تغذیه میشود که اغلب موسمی و خشک است و به دلیل در برداشتن انبوه خاک و شن رطوبت نسبی هوا را تقلیل میدهد.

شهداد که در کویر لوت قرار گرفته از کانونهای فراوردن مرکبات در ایران است. پسته، گردو ، زیره، خرما، مرکبات، محصولات جالیزی، پنبه، ذرت و ...از سایر محصولات کشاورزی مهم استان میباشد.

باغ هایپسته رفسنجان، نخلستانهای بم، باغهای گردوی بافت، گوغر و رابر ،موزستانهای جیرفت همه از کشتگاههای بزرگ ایرانند. مس سرچشمه، کرومیت فاریاب، مس میدوک و خاتون آباد شهربابک، مناطق آزاد سیرجان و بم و شهر کرمان هم از مناطق صنعتی این استانند. جیرفت را بخاطر آب و هوای گرمسیری و آب فراوانش، هندوستان ایران و ارزوئیه را کالیفرنیای ایران نامیدهاند. بافت را به دلیل ارتفاع زیاد آن از سطح دریا(سومین شهر مرتفع ایران) بام کویر و سیبری جنوب میگویند. رابر را به دلیل آب و هوای خوش و مناظر طبیعی رامسر جنوب و بردسی را مروارید کویر گفتهاند. باستان شناسان ایران و جهان استان کرمان را به سبب دارا بودن آثار تاریخی ماقبل میلاد وبسیار تاریخی (که در برخی موارد قدیمی ترین آثار جهان محسوب میشوند)از جمله تمدن هلیل رود جیرفت، تپه یحیی بافت و تل ابلیس و قلعههای ساسانی کرمان گهواره تمدن نامیدهاند. به دلیل تنوع زمین شناسی و فراوانی معدن، این استان را بهشت زمین شناسان و معدنکاران نیز گفتهاند.

صنایع و معادن

صنایع استان کرمان به دو دسته صنایع دستی و ماشینی تقسیم میشوند. صنایع دستی شامل شال، پته و ترمهاست که به غیر از پته دوزی باقی از رونق سابق برخوردار نیستند. صنایع دستی کارگاهی چون: قالی بافی، جاجیم بافی، گلیم بافی و خورجین بافی از صنایع رایج این استان به شمار میرود. صنایع ماشینی استان به سه دسته کارگاهی کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم میشوند که از این صنایع میتوان سیمان، خانه سازی، نوشابه سازی، قند، ذغال سنگ و مس که معروفیت جهانی دارد را نام برد. معادن استان در تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع کشور نقش ارزندهای بر عهده دارند. معادن سرشار آهن، ذغال سنگ، مس و دیگر فلزات چرخهای صنعت استان و کشور را به گردش در میآورند. معادن ذغال سنگ قسمتی از نیاز کارخانه ذوب آهن اصفهان را تامین میکنند. منابع مس سرچشمه کرمان که به گواهی کارشناسان از غنی ترین و خالص ترین معادن مس درجهان به شمار میرود، از مشخصههای ویژه اقتصادی استان کرمان محسوب میشود.

معادن کرومیت بافت، جیرفت و کهنوج نیز از مهمترین معادن کرومیت ایران به شمار میروند و معدن تیتانیوم کهنوج تنها معدن از این فلز در ایران میباشد.

از نظر اقتصادی منطقه ویژه و آزاد تجاری سیرجان اهمیت استان کرمان را افزایش دادهاست. این منطقه ویژه صرف نظر از تاثیراتی که در توسعه اقتصادی کل استان داشته، از دیدگاه توسعه جهانگردی نیز اهمیت زیادی دارد. سیرجان گذرگاه اصلی انتقال کالا به کشورهای خاور ایران و هم چنین اروپا و خلیج فارس بوده و مسیر رفت و برگشت کلیه کالاهای تجاری از بندر شهید رجایی هرمزگان به کشورهای آسیای میانه، قفقاز و روسیهاست. در واقع این شهر محل اتصال کلیه محورهای ترانزیتی و حمل و نقل کالا از جنوب به شمال، خاور و باختر ایران و سایر کشورهای شمالی، خاوری و باختری اروپا و خلیج فارس است. راه ترانزیت اصلی زمینی (جادهای و ریلی) از طریق بندر شهید رجایی به استانهای بزرگ و صنعتی کشور(کرمان ـ فارس ـ یزد)، از مسیر این شهرستان و منطقه ویژه اقتصادی عبور میکند. این منطقه به عنوان یک قطب اقتصادی ویژه بر بستر مزیتهای باراندازی، در ساختار اقتصادی استان کرمان نقش و موقعیت قابل توجهی را احراز کردهاست و در آینده نیز بر اهمیت این جایگاه اقتصادی افزوده خواهد شد.

موقعیت اقتصادی

امروزه با توسعه همه جانبه و سرمایهگذاریهای عمرانی و اقتصادی و به خصوص ایجاد منطقه آزاد سیرجان و پیوستن خط راهآهن سراسری کشور و امتداد آن تا آبهای خلیج فارس و تأسیس فرودگاه جدید رفسنجان و دهها پروژه دیگر، سیمای استان کاملاً دگرگون شده و به یکی از استانهای مهم کشور تبدیل شدهاست. معادن سرشار آهن، ذغالسنگ، مس و دیگر فلزات این استان چرخهای صنعت کشور را به گردش درمیآورد.

صنایع دستی و سوغات

صنایع دستی کرمان اوازه جهانی داردو عبارتند از !پته دوزی ،قالی کرمان،منسوجات دستباف مانند ترمه، شال بافی. سوغات کرمان شامل زیره ،پسته،عطروعرقیات،خرما و مرکبات همچنین حنا، قاووت وشیرینی های خاصی مثل کلمپه ،کماج سهن،حلوا،خرما ،بریز،حاج بادام و حاج پسته ومسقطی.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]