تاثير طرح حذف يارانه‌ها بر سلامت مردم

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: تاثير طرح حذف يارانه‌ها بر سلامت مردم
براي كاهش بار هزينه‌هاي درماني اين واقعيت هم بايد در نظر گرفته شود كه بيشترين نفع ناشي از حذف يارانه از روغن، متوجه اقشار آسيب پذير جامعه خواهد شد.
درحالي كه كارشناسان معتقدند حذف يارانه‌ها - برنامه‌اي كه دولت در چارچوب طرح تحول اقتصادي دنبال مي‌كند- هر مشكلي را حل كند، مشكلات تغذيه‌اي مردم را حل نمي‌كند، وزارت بهداشت مخالفت خود را با پرداخت يارانه به روغن و قندوشكر اعلام كرد.
دكتر رسول ديناروند، معاون غذا و داروي وزارت بهداشت، گفت: تلاش وزارت بهداشت براي ارتقاي سلامت مواد غذايي عمدتاً روي چند عامل مهم خطرساز متمركز بوده كه كاهش مصرف روغن و قندوشكر از مهم‌ترين آن است.
اين درحالي است ‌كه بانك جهاني در گزارش اخير خود ايران را بزرگ‌ترين پرداخت‌كننده يارانه مواد غذايي در منطقه خاورميانه معرفي كرده است.
با اين اوصاف، دكتر ربابه شيخ الاسلام، متخصص اپيدميولوژي تغذيه كه رياست دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت را نيز در دولت‌هاي سابق به‌عهده داشته است، در اين خصوص، با بيان اينكه هيچ جاي دنيا يارانه‌هاي غذايي را حذف نمي‌كنند،مي‌گويد:
براساس تعريف جديد سازمان جهاني غذا (فائو) در گذشته فقرزدايي مي‌شد براي كاهش گرسنگي ولي در شرايط فعلي زندگي بايد با گرسنگي جنگيد تا فقر را از بين ببريم، به همين علت هم در كشور آمريكا برنامه‌اي با اين هدف اجرا مي‌شود كه زنان و كودكان را مورد حمايت قرار مي‌دهد.
به گفته او، حذف يارانه راحت‌ترين كار است اما بايد با شناسايي گروه‌هاي نيازمند و با اجراي برنامه‌هاي كامپيوتري و استاندارد، نقشه محروميت و ناامني غذايي كشور را تهيه كنيم و براساس اين سامانه مراقب باشيم و گروه‌هاي هدف را تحت نظر داشته باشيم.
وي درخصوص هدفمند كردن يارانه‌ها مي‌افزايد: هدفمند كردن يارانه‌ها با نقدي كردن آن فرق دارد؛ در هدفمند كردن ما بايد گروه‌هاي هدف آسيب پذير را شناسايي كنيم و براي آنها سبد كالايي تعريف كنيم و در اختيارشان بگذاريم.
شيخ‌الاسلام اضافه مي‌كند: در تمام دنيا روش سامانه اطلاعاتي يا همان «نقشه آسيب پذيري كشور» با اطلاعات و ابزارموجود در كشورشان يك سامانه زنگ خطر ايجاد مي‌كنند كه هشدار مي‌دهد به محض اينكه منطقه‌اي به لحاظ تغذيه‌اي دچار مشكل شد مداخلات لازم و ضروري براي مهار آن انجام شود.
توزيع يارانه‌ها در حوزه مواد غذايي صحيح نيست
آمارها نشان مي‌دهد تنها ۲۰ درصد مردم از تغذيه مطلوب برخوردارند و به اين ترتيب، ساده‌ترين نتيجه‌اي كه مي‌توان گرفت اين است كه توزيع يارانه‌ها در حوزه مواد غذايي صحيح نيست. از سوي ديگر، نگاهي به آمار‌هاي سوء تغذيه در ايران نشانگر اين است كه ۳۰ درصد از كودكان ايراني دچار فقر تغذيه‌اي از نوع پروتئين و انرژي هستند و در ۱۱ درصد آنها اين سوء‌تغذيه متوسط تا شديد است.
همچنان‌كه ۱۳ تا ۵۳‌درصد از دختران و زنان، ۱۲تا ۳۰ درصد از كودكان و ۸ درصد از مردان دچار كم خوني ناشي از سوء تغذيه هستند، ۱۰ درصد كودكان زير خط نرمال وزن و ۱۶‌درصد زير خط قد نرمال هستند؛ و بالاخره اينكه در مجموع، فقط ۲۰درصد از مردم از لحاظ ميزان و نوع تغذيه (پروتئين و انرژي) در حد مناسب هستند.
به همين دليل است كه دكتر ديناروند هم اذعان دارد، اصلاح عادات غذايي مردم فقط با سخت‌گيري در صدور پروانه توليد مواد غذايي، نظارت بر توليد اين مواد و كنترل كيفي محصولات بسته‌بندي شده ميسر نيست، بلكه مهم‌ترين اقدام افزايش آگاهي مردم و هوشياري جامعه نسبت به مصرف مواد مضر سلامت است: «با وجود اقدامات انجام شده در 3 سال اخير براي كاهش مصرف روغن‌هاي خوراكي جامد و كاهش اسيد چرب ترانس، اين روغن‌ها هنوز 55 درصد مردم روغن جامد مصرف مي‌كنند و اسيد چرب ترانس روغن‌ها نيز براساس آخرين مصوبه بايد به زير 10 درصد برسد اما اين وضعيت با استانداردهاي مطلوب هنوز فاصله زيادي دارد و از حد مجاز خيلي بالاتر است.»
معاون وزير بهداشت روز گذشته در گفت‌وگو با فارس با بيان اين مطلب، تاكيد كرد: مصرف روغن جامد عامل مهم بروز بيماري‌هاي قلبي و عروقي است كه درمان آنها مانند انجام عمل‌هاي جراحي قلب باز و خدمات وسيع درماني براي اين بيماري‌ها كه در كشور ما آمار بالايي دارد، هزينه‌هاي زيادي را به جامعه تحميل مي‌كند، در حالي كه با اصلاح فرهنگ تغذيه و آگاهي بخشيدن به مردم مي‌توان جلوي اين هزينه‌ها و بيماري‌ها را گرفت. ديناروند مصرف بيش از حد نوشابه‌هاي قندي و قندوشكر در كشور را از جمله مخاطرات مهم سلامت مردم كشور عنوان كرد و افزود: ما فقط مي‌توانيم مردم را نسبت به خطرات اين مواد آگاه كنيم و‌ البته وزارت بهداشت بارها مخالفت خود را با پرداخت يارانه به روغن و قندوشكر اعلام كرده كه با عنايت به توجه دولت نهم به سلامت مردم، اميدواريم شاهد اصلاح اين روند در اين دولت باشيم.
دولت پول مي‌دهد تا مردم بيمار شوند؟
در حالي كه كارشناسان تغذيه معتقدند علت اصلي مصرف بالاي روغن جامد ناآگاهي مصرف‌كنندگان از مضرات اين نوع روغن و بهره‌مندي روغن‌هاي نباتي و جامد از يارانه دولتي و در نتيجه برخورداري از صرفه اقتصادي بيشتر نسبت به روغن‌هاي مايع است، حدود ۵۰ درصد از روغن‌هاي عرضه شده در بخش دولتي از يارانه مصرف استفاده مي‌كنند.
۲۵ تا ۳۰ درصد انرژي دريافتي روزانه جمعيت ايران از محل چربي‌ها تامين مي‌شود. با اين اوصاف، كارشناسان بهبود تغذيه توصيه مي‌كنند كه تا حدامكان از روغن مايع كه فاقد اسيدهاي چرب اشباع شده و ايزومر ترانس است، استفاده شود يا درصورت اجبار به مصرف روغن جامد، مصرف‌كنندگان در هنگام خريد، به مشخصات درج شده روي برچسب كالا توجه كنند. در چنين شرايطي روغن‌هاي جامد يا نيمه جامدي كه ميزان اسيد چرب اشباع شده آنها حداكثر ۲۵ درصد و اسيد چرب ترانس آنها كمتر از ۱۰ درصد باشد براي مصارف خوراكي مناسب‌ترند و از زيان كمتري برخوردارند.
در حالي كه هم‌اكنون در كشورهاي پيشرفته صحبت از توليد محصولات غذايي بدون ترانس به ميان آمده و ثابت شده است كه كاهش 2 درصد ايزومر ترانس، در كاهش ۲۵درصدي بيماري‌هاي قلبي و عروقي مؤثر است. وزارت بازرگاني در سال‌هاي اخير سعي كرده است كه ۵۰ درصد از واردات روغن را به توليدكنندگان روغن واگذار كند تا از اين راه آنها روغن‌هاي مرغوب تري را در بازار جهاني خريداري كنند و كيفيت روغن توليد شده در داخل كشور نيز افزايش يابد. البته در حال حاضر كارخانه‌هاي داخلي، روغن‌هاي جامد با ترانس بسيار كم توليد مي‌كنند و روغن مايع نيز فاقد ترانس است اما اين روغن در مقابل حرارت مقاوم نبوده و صرفا براي مصارف سالاد و پخت با دماي كم مناسب است.
در حال حاضر ۹۰درصد از روغن مصرفي در روستاها و ۸۰ درصد آن در شهرها روغن جامد است. در حالي كه مصرف روغن مايع در روستاها روزانه يك گرم و در شهرها روزانه 3گرم برآورد شده است، اعلام مي‌شود كه شهرنشينان در طول روز ۴۵ گرم و روستاييان در همين مدت ۴۶ گرم روغن مصرف مي‌كنند. همچنين در حال حاضر ۶۵ درصد از تركيبات چربي جمعيت ايران از منابع گياهي و ۳۵ درصد باقيمانده از منابع حيواني به دست مي‌آيد كه با روند افزايش مصرف روغن در كشور، تغييرات اپيدميولوژيك، افزايش شهرنشيني، بالارفتن نرخ اشتغال زنان و افزايش تمايل به مصرف غذاهاي آماده، باعث افزايش دوباره مصرف روغن حيواني خواهد شد.
برخلاف نگاه جامع كارشناسان در بخش صنايع غذايي به سمت كاهش مصرف روغن در سبد غذايي خانوار ايراني، به‌نظر مي‌رسد تا زمان برخورداري اين ماده غذايي در عين حال مضر و مفيد از يارانه دولتي، هيچ نهادي قادر به كنترل مصرف روغن نخواهد بود. كارشناسان غذايي همچنين معتقدند كه روغن مي‌تواند چربي و انرژي مورد نياز اقشار آسيب‌پذير جامعه را فراهم آورد و چنانچه يارانه از اين ماده غذايي حذف شود اقشار آسيب پذير در تامين آن با مشكل مواجه خواهند شد. اما باتوجه به ضرورت بحث پيشگيري در بين اقشار آسيب پذير براي كاهش بار هزينه‌هاي درماني اين واقعيت هم بايد در نظر گرفته شود كه بيشترين نفع ناشي از حذف يارانه از روغن، متوجه اقشار آسيب پذير جامعه خواهد شد.
دوشنبه 29 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 200]