نقش فناوري نوين در فوتبال و داوري آن دستياران ديجيتالي داوران در راهند

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نقش فناوري نوين در فوتبال و داوري آن دستياران ديجيتالي داوران در راهند
محمدرضا دستوراني

سال هاست كه ليگ برتر فوتبال كشورمان همانند بسياري از ديگر كشورهاي جهان مشكلاتي دچار است كه اشتباه داوران آن را رقم مي زند. اين در حالي است كه مسوولان طراز اول فوتبال دنيا در تلاش هستند تا با استفاده از دستاوردهاي نوين فناوري هاي برتر، اشتباه هاي داوري را به حداقل رسانده و تنش هاي حاكم بر زمين و تماشاگران را كاهش دهند.

به گزارش خبرگزاري مهر، فوتبال طي دو دهه گذشته وارد دوران نويني از حيات خود شده است، اما حوادث جنجال برانگيز متعدد و بعضاً سرنوشت ساز در زمين هاي فوتبال به وقوع پيوسته و تعدد آنها، همزمان با توسعه دانش هاي نوين موجب شده است تا مقام هاي عالي رتبه فيفا، يوفا و ديگر نهادهاي مرتبط با فوتبال روز دنيا به فكر كاهش خطاهاي داوري در تعيين سرنوشت بازي ها بيفتند.نقطه آغازين چنين جنجال هايي به جام جهاني 1986 و گل بحث برانگيزي بازمي گردد كه مارادونا با دست به ثمر رساند و آن را «دست خدا» ناميد و حتي خود به ناعادلانه بودن آن اعتراف كرده است. در آن سال ها، فناوري هاي تصويربرداري به مرحله يي قابل توجه از رشد و توسعه رسيده بود، با اين حال حتي اگر آن اتفاق در زمان حال نيز روي مي داد، باز هم امكان داشت داور در تصميم گيري دچار خطا شود.با اين حال نكته مهم اين است كه در مقايسه با دو دهه گذشته، فناوري هاي كاربردي در ميدان هاي فوتبال و كمك رسان به داوران تغييرات قابل توجهي داشته است كه نتيجه آن همكاري و نزديكي اعضاي گروه داوري و كاهش نسبي خطاهاي داوري بوده است.

تجهيز داوران به گوشي و ميكروفن

يكي از بارزترين تكنيك هاي نوين ارائه شده در اين زمينه ابداع سيستمي نوين براي برقراري ارتباط مستقيم ميان داور و كمك هايش است. در اين تكنيك نوين كه هم اكنون در بسياري از كشورهاي صاحب فوتبال جهان به كار گرفته شده است، داوران به ميكروفن و گوشي ويژه يي مجهز شده اند كه با استفاده از آن مي توانند در طول 90 دقيقه بازي به تبادل مشاهده هاي لحظه يي خود از نقاط مختلف زمين و حوادث روي داده در آن بپردازند.بررسي هاي آماري دقيقي كه طي ماه هاي اخير در اروپا به عمل آمده است، حاكي از تاثيرگذاري قابل توجه اين تكنيك نوين بر تصميمات داوري و كاهش قابل توجه خطاها در تصميم گيري ها بوده است.هم اكنون سيستم ارتباطي مستقيم راديويي در كشورهاي صاحب فوتبال، جزء جدايي ناپذيري از اين ورزش شده است.اين سيستم به گونه يي ارائه شده است كه تنها ميان چهار داور تشكيل دهنده تيم داوري قابل استفاده است و با توجه به كارايي آن در قالب يك مدار بسته، هرگز توسط سيستم هاي تلويزيوني قابل رديابي نخواهد بود.با اين حال و به رغم استفاده از چنين سيستم ارتباط مستقيمي، خطا در داوري فوتبال همچنان در قالب مساله يي بحث برانگيز خودنمايي مي كند كه گاه تا چندين هفته و حتي يك ماه در قالب سوژه داغ خبري باقي مي ماند. در اين ميان بحث رد شدن يا نشدن توپ از خط دروازه يكي از چالش برانگيزترين مسائل بود كه به نظر مي رسد با استفاده از نوعي تكنيك نوين در آستانه سپرده شدن به تاريخ باشد.

به كارگيري فناوري در توليد توپ هاي هوشمند

در اين فناوري نوين كه فناوري خط دروازه نام دارد، ريزكابل هايي به قطر تنها دو ميلي متر در عمق 15 تا 20 سانتي متري زير خط دروازه كاشته مي شود و ميدان مغناطيسي تعبيه شده در اين سيستم، اطلاعاتي را به تراشه هاي نصب شده در توپ فوتبال ارسال مي كند.زماني كه توپ مخصوص اين سيستم كه آن را «توپ هوشمند» مي نامند، كاملاً از خط دروازه عبور كند، پيامي تحت عنوان «Goal» در صفحه ساعت داور پخش مي شود و در اين صورت داور مي تواند با قاطعيت رد شدن توپ از خط دروازه در ميان تراكم بازيكنان را تاييد كند.البته اين فناوري هنوز رسماً در ميادين فوتبال به كارگرفته نشده است، اما بروز حوادث و اشتباه هاي داوري نظير مردود اعلام شدن گل هاي صحيح يا پذيرش اشتباهي يك گل ناصحيح مقامات عالي رتبه فوتبال را بر آن داشته تا به فكر استفاده از اين فناوري نوين بيفتند.با اين حال هيجان، سرعت و وسعت ذاتي فوتبال همواره جاي خطا در داوري را براي اين ورزش پرطرفدار توجيه مي كند، اما تلاش محققان بر اين است تا سطح اين اشتباه ها به پايين ترين ميزان ممكن برسد.

رديابي مسير توپ با 6 دوربين متصل به رايانه و انتقال آن به داور

يكي ديگر از فناوري هاي نوين كه امروزه در زمين هاي فوتبال از آن استفاده مي شود «چشم باز» است. چشم باز (Hawk Eye) نام برنامه يي است كه قادر به رديابي مسير حركت توپ است و اطلاعات مربوط به آن را به داور منتقل مي كند.

تكنولوژي چشم باز با استفاده از بيش از شش دوربين متصل به رايانه كه در اطراف زمين مسابقه نصب شده است، مسير توپ را پيگيري كرده و با تركيب تصاوير به دست آمده توسط شش دوربين مسير سه بعدي دقيقي از حركت توپ را به داوران ارائه خواهد كرد.

اين سيستم براي اولين بار در سال 2001 و به منظور پوشش تلويزيوني حوادث ورزشي مانند كريكت و تنيس توليد شد. سپس از سال 2006 استفاده رسمي از اين تكنولوژي در داوري مسابقه هاي تنيس و كريكت و ديگر مسابقات رواج يافت. به دليل دقت بالاي اين تكنولوژي و تاثير بالاي آن در تصميم گيري دقيق داوران، اخيراً استفاده آزمايشي از اين تكنولوژي در مسابقات فوتبال نيز آغاز شده است. چشم باز با استفاده از دوربين پر سرعتي كه خط دروازه را نشانه رفته است، در ثانيه 600 فريم عكس از خط دروازه به ثبت رسانده و تصاوير را به رايانه هاي پردازشگر ارسال مي كند.

رايانه ها پس از آناليز اطلاعات به دست آمده، نتيجه عبور قطعي توپ از خط يا عدم آن را به گوشي داور يا نمايشگري كه به مچ وي بسته شده است، ارسال خواهند كرد.

تلاش براي بهبود عملكرد داوران

به گزارش مهر، نرم افزار SportCode نرم افزاري است كه توسط شركت Sportstec و به منظور افزايش دقت و سرعت عملكرد داوران فوتبال تهيه شده است.به گفته اين شركت، نرم افزار فوق به سفارش فدراسيون بين المللي فوتبال (فيفا) به منظور تحليل عملكرد داوران فوتبال طراحي و ساخته شده است. فيفا از اين نرم افزار براي تحليل تصميم هاي اتخاذ شده توسط داوران و مكان قرارگيري آنها در هنگام اخذ تصميم استفاده مي كند تا امكان ارائه جاي گيري بهتر داور هنگام تصميم گيري و احتمال تاثير احساسات يا فشار بازي بر تصميم وي را مورد بررسي قرار دهد. اين سازمان همچنين از نرم افزار SportCode براي رديابي حركات داوران در اطراف زمين استفاده مي كند تا بتواند ميزان مسافت پوشش داده شده توسط داور، ميزان ضربان قلب و تناسب مورد نياز براي انجام اين مسووليت خطير در سطح بين المللي را تجزيه و تحليل كند.

بيشتر داوران مي توانند در عرض 90 دقيقه، 10 كيلومتر را بدوند. فيفا با استفاده از اين نرم افزار قصد دارد توانايي داوران را در دو سرعت در مسافت 5 در 70 متر در عرض سه دقيقه و ميزان دقت وي پس از طي اين مسافت در مدت زماني كوتاه را بررسي كند.

بر اساس گزارش سايت Onthepitch، فيفا در نهايت قصد دارد با استفاده از اين تكنولوژي سطح عملكرد داوران شامل دقت، سرعت و توانايي آنها در سطح بين المللي را افزايش دهد.

استفاده از امواج مايكروويو براي رديابي بازيكنان و توپ

شركت آلماني «Cairos Technologies» يكي از شركت هايي است كه براي افزايش دقت داوري در طول چند سال گذشته، سيستمي دقيق را طراحي و ارائه كرده است كه با دقتي بالا، لحظه هاي چالش برانگيز را ثبت مي كند.با نصب آنتن هايي دور تا دور زمين بازي، اين سيستم مي تواند موقعيت، سرعت و قدرت ضربه هاي هر بازيكن را با استفاده از امواج مايكروويو ردگيري كند.اين امواج توسط كارت هاي كوچك موجود در ساق بند بازيكنان فرستاده مي شود و به وسيله آنتن ها جذب مي شود. توپ فوتبال نيز به اين فرستنده امواج مجهز است و به واسطه آن جايگاه، شتاب و ميزان چرخش توپ براي داوران مشخص خواهد شد. به گفته مسوولان شركت Cairos Technologies حتي زماني كه توپ در پشت سر بازيكني قرار گرفته باشد، اين سيستم قادر به رديابي آن خواهد بود.

امواج مايكروويو سپس از طريق آنتن ها به رايانه يي مركزي فرستاده مي شود كه قادر است همزمان با وقوع حوادث مختلف طي بازي آنها را تحليل و بررسي كند.

سپس اطلاعات به دست آمده به گيرنده كوچكي كه روي مچ داور بسته مي شود، ارسال شده تا در صورت وجود مشكل يا خطايي كه توسط وي ديده نشده است، بازي متوقف شود.تا به حال بسياري از ليگ هاي بين المللي فوتبال براي استفاده از اين تكنولوژي اشتياق نشان داده و آن را مورد استفاده قرار داده اند و به نظر مي رسد استفاده از آن توانسته است درصد بالايي از اشتباه هاي داوري را كم كند.
يکشنبه 28 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]