يك شهر بازي مطمئن‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: يك شهر بازي مطمئن‌

شهر تهران روزبه‌روز پرجمعيت‌تر و بزرگ‌تر مي‌شود، اما شاخص‌هاي اين بزرگي، فقط بالا رفتن شمار جمعيت و افزايش تعداد مسكن است و همزمان با توسعه آنها، ساير شاخص‌هاي توسعه، عقب باقي مي‌مانند.

در اين ميان شايد آن‌چه در كنار آلودگي هوا، ترافيك و فشار عصبي ناشي از آلودگي صوتي، جشم و روان پايتخت‌نشينان را خسته و كم‌طاقت مي‌كند، كمبود امكانات تفريحي، متناسب با نيازهاي يك كلان‌شهر است.

اين نياز در شهرهاي ديگر، شايد در سايه هواي پاك، خيابان‌هاي خلوت و خانه‌هاي درندشت و زندگي طبيعي‌تر، جبران مي‌شود، اما به راستي شهروندان تهراني براي پر كردن خلاهاي روحي و كاهش بار فكري و به در بردن خستگي‌هاي جسمي، به كجا بايد پناه ببرند؟

پس از گذشت 3 سال‌

هنوز مدت زيادي از آخرين تحولات مديريت شهري تهران نگذشته بود كه تخريب شهربازي تهران، در ليست اولين برنامه‌هاي شهرداري قرار گرفت. اين اقدام با هدف ادامه احداث بزرگراه يادگار امام(ره)، با اين وعده انجام شد كه تا سه سال ديگر (1387)، بزرگ‌ترين شهربازي خاورميانه در تهران احداث خواهد شد.‌

شهربازي وعده داده شده، قرار بود در قالب يك پروژه عظيم در شهر آفتاب، در جوار بهشت‌زهرا، احداث شود. پس از گذشت سه سال، در ارديبهشت ماه سال جاري، محمد عيديان قائم‌مقام معاون خدمات شهري شهرداري تهران تكليف اين طرح را براي شهروندان تهراني اين چنين مشخص كرد: ‌

واكنش جمعي شهروندان تهراني را در مقابل اين خبر، بايد اين‌طور عنوان كرد، كساني كه از احداث اين پروژه عظيم و ماندگار در جوار بهشت‌زهرا دلخوش نبودند، از شنيدن اين خبر ناراحت نشدند. اما اين موضوع به معناي صرف‌نظر كردن آنها از اين نياز جمعي نبود.

واقعيت اين است كه ساخت شهربازي به عنوان خالص‌ترين مكان تفريحي در جوار يك فضاي معكوس، در هيچ نظام شهري نمي‌گنجد.‌

آيا مي‌توان از كودكان خواست در جوار يك محيط ناسازگار با روحيه‌شان، به شادي و تفريح بپردازند. اگرچه سرانجام اين طرح به خير گذشت، اما تصور كنيد ساعت 10 شب در اوج فعاليت شهربازي كه وسايل آن زير بارش نورهاي رنگارنگ صدچندان زيبا شده‌اند، بشقاب پرنده مي‌چرخد و بالا و بالاتر مي‌رود و كودكان در مواجهه با منظره‌اي از يك قبرستان وسيع قرار گيرند.

گرچه اين تصميم در همان زمان نيز با واكنش جدي از سوي كارشناسان شهرسازي مواجه شد، اما اين مخالفت‌ها، هيچ وقت به معناي حذف اين برنامه مهم از صحنه زندگي شهري نبود.‌

شهروندان، همچنان در انتظار

حال در كمبود تفريحگاه‌هاي موردنياز، شهروندان به كوچك‌ترين دارايي‌هاي تفريحي شهر، از بشقاب‌پرنده‌هاي رنگ‌باخته تا ديوار مرگ و تونل‌هاي وحشتي كه ديگر هيجاني ندارند، پناه مي‌برند چرا كه بايد براي بهانه‌هاي بچه‌ها، پاسخي پيدا كنند. حتي اگر اين بازي، بازي با جان و سلامت همين كودكان باشد.‌

شايد آن روز قشنگ بهاري كه تعدادي از دانش‌آموزان بي‌گناه در درياچه پارك شهر، مرگ زودهنگام خود را تجربه كردند، بسياري از شهروندان با هياهوي به پا شده از سوي مسئولان كه بازتاب رسانه‌اي گسترده‌اي داشت، گمان مي‌كردند اين تجربه با همه تلخي‌هايش، مسئولان را به فكر ايمن‌سازي تفريحگاه‌هاي شهر خواهد انداخت. غافل از اين كه اهميت موضوع، بر اثر تكرار حوادث مشابه، در سال‌هاي بعد عادي و طبيعي قلمداد خواهد شد.‌

مرگ دختر و پسر جواني كه چندي پيش بر اثر شكسته شدن ميله صندلي پرنده، سقوط كرده و كشته شدند، از جمله خبرهاي تلخي بود كه از تفريحگاه‌هاي شهر، در صفحه حوادث روزنامه‌ها جاي گرفت. اين واقعه درحالي رخ داد كه خطرآفرين بودن وسايل شهرهاي بازي، تاكنون بارها از سوي كارشناسان آتش‌نشاني و نهادهاي مربوط، گوشزد شده، اما نبود استانداردهاي مشخص براي وسايل بازي و نبود نظارت بر اين اماكن، وقوع چنين حوادثي را به يك زنجيره تبديل كرده است. هرچند از ابتداي سال جاري تمامي شهرهاي بازي مشمول مقررات استاندارد شده‌اند و به گفته مريم مفيدي، دبير استانداردهاي تجهيزات زمين بازي و شهربازي‌ها، ايجاد مجموعه‌هاي شهربازي كه فاقد تاييديه از موسسه استاندارد هستند، ممنوع است. اما مجموعه‌هايي كه پيش از اين تاريخ و بدون رعايت استانداردهاي لازم تاسيس شده‌اند، همچنان به فعاليت خود ادامه مي‌دهند.‌

سطح ايمني، نامطلوب!

‌

اينها بخشي از اظهارات مهندس داود براتي، معاون حفاظت و پيشگيري از حريق و حوادث سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني تهران است.

او با تاكيد بر اين كه حتي قوانين مربوط به ايمني به درستي رعايت نمي‌شود، مي‌گويد: بسياري از پيمانكاران در مراكز تفريحي حداقل آموزش‌ها را فرا نگرفته‌اند و به دليل نواقصي كه در طراحي‌ها و سرويس و نگهداري از دستگاه‌هاي بازي وجود دارد، مي‌توان گفت وضعيت ايمني در اين مراكز در سطح نامطلوبي قرار دارد.‌

اين كارشناس ايمني اضافه مي‌كند: در اين موارد سازمان آتش‌نشاني كه هدفش نجات جان مردم است و هزينه زيادي براي اين كار متحمل مي‌شود، رويكرد پيشگيري از حوادث را به عنوان مهم‌ترين اقدام، مدنظر قرار داده است. اما اين كار بدون همكاري سازمان‌هاي مربوط و به تنهايي امكان‌پذير نيست.‌

به گفته معاون حفاظت و پيشگيري از حريق و حوادث آتش‌نشاني تهران، اقدام‌ها و فعاليت‌هايي براي تامين ايمني در مراكز تفريحي با همكاري اين سازمان انجام شده است و امدادگران آتش‌نشاني، آمادگي دارند در تمامي زمينه‌ها همكاري كنند. سازمان آتش‌نشاني هم‌چنين در سال‌هاي اخير مكاتبات فراواني با موسسه استاندارد انجام داده و مقرر شده است كميته‌هاي فني مشتركي تشكيل شود تا فرآيند توسعه و تكميل استانداردها تسريع شود. در اين كميته‌ها، مي‌توان ضوابط را مورد بازنگري قرار داد و به يك پايداري ايمني رسيد تا بر اين اساس، وسايل بازي در دوره‌هاي مشخصي مورد بازنگري قرار گيرند.‌

او تاكيد مي‌كند:

- متاسفانه برخي از دستگاه‌ها مانند چرخ و فلك، به دليل اين كه بار زيادي را تحمل مي‌كنند، تحت فشار قرار مي‌گيرند و خطر وقوع حادثه را افزايش مي‌دهند. بنابراين، اماكن ياد شده بايد در مجموعه خود متخصص فني استخدام كنند.‌

مهندس براتي بر ضرورت گرفتن مجوز ايمني از سوي مراكز تفريحي تاكيد مي‌كند و مي‌گويد: تمام استانداردهاي مرتبط با ايمني، بهداشت و محيط زيست، بايد در يك مركز تفريحي رعايت شود تا براي آن، مجوز ايمني صادر شود. در اين ميان شركت‌هاي كنترل كيفيت، بايد به‌طور مرتب از مراكز تفريحي بازديدهاي دوره‌اي داشته باشد.‌

مهندس براتي با اشاره به اين كه شهربازي‌ها، اغلب از سوي مالكان آن‌ها اجاره داده مي‌شود،

مي گويد: قوانين بايد به گونه‌اي تدوين شود كه چنانچه به استانداردها بي‌توجهي شد و حادثه‌اي رخ داد، مالك به عنوان مسئول حادثه شناخته شود. اما متاسفانه با توجه به اجاره‌اي بودن اين اماكن، پيمانكاران كه آموزش‌هاي لازم را فرانگرفته‌اند، براي سودبري بيشتر تلاش مي‌كنند و درحالي هزينه‌ها را پايين مي‌آورند كه هيچ اقدامي براي بالا بردن سطح‌‌‌‌ايمني در اين اماكن انجام نمي‌دهند.‌

حوادث در خلا بازديدهاي دوره‌اي‌

بازديدهاي دوره‌اي، بخش‌‌مهمي از ايمني‌سازي تفريحگاه‌هاست كه متاسفانه انجام نمي‌شود.

قاسمي، كارشناس ايمني مي‌گويد: بيشتر مشكلات و حوادث رخ داده به دليل انجام نشدن بازديدهاي دوره‌اي از دستگاه‌ها و قطعات و لوازم شهرهاي بازي و تفريحگاه‌ها است و اين امر به دليل نداشتن متولي خاص، همچنان معطل مانده است. زيرا در اين خصوص، سازمان آتش‌نشاني به دليل نداشتن ضمانت اجرايي، توان برخورد با صاحبان و پيمانكاران مراكز تفريحي را ندارد، اما به نظر مي‌رسد در اين مورد بايد شهرداري هر منطقه با عوامل انتظامي و اجرايي وارد عمل شود.‌

او مي‌افزايد: بررسي‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد اگر در طول بهره‌برداري از دستگاه‌هاي بازي، قطعات به صورت منظم از سوي پيمانكاران بازديد و كنترل شود، ضريب حوادث بسيار كاهش مي‌يابد. بنابراين لازم است تا سيستم مديريت سخت‌افزار تجربي كه درحال حاضر بر شهرهاي بازي حاكم است، به سيستم مديريت نرم‌افزاري تبديل شود. اين درحالي است كه بايد قطعات، به‌خصوص قطعات مربوط به دستگاه‌هاي دوراني بيشتر مورد اندازه‌گيري و بررسي قرار گيرد.‌

فاصله از استانداردهاي جهاني‌

يكي از مسائل مربوط به ايمني شهرهاي بازي، تطابق وسايل موجود در آنها با استانداردهاي جهاني است. واقعيت اين است كه سطح تكنولوژي سازندگان داخلي هماهنگ با تكنولوژي پيشرفته جهان نيست و به همين نسبت هم سطح و ميزان ايمني وسايل بازي در داخل پايين‌تر از استانداردهاي جهاني است.‌

مدير يكي از شهرهاي بازي كوچك در تهران كه نمي‌خواهد نام او ذكر شود، درخصوص لوازم بازي در پارك‌ها و ميزان امنيت آن‌ها مي‌گويد: بيشتر لوازم استفاده شده در وسايل بازي، قطعات خارجي است كه از كشورهاي ديگر وارد مي‌شوند، اما سازندگان و مونتاژكاران آنها ايراني هستند.

او درخصوص استاندارد وسايل بازي خاطرنشان مي‌كند؛ برخي از دستگاه‌ها مانند سرسره و تاب، دفترچه تدوين شده از طرف موسسه استاندارد دارند، اما برخي از وسايل، دفترچه تدوين شده ندارند و استاندارد بودن آنها را كارشناسان استاندارد بايد تشخيص دهند.‌

اين مدير درخصوص وضعيت ايمني دستگاه‌هاي شهربازي توضيح مي‌دهد: به اعتقاد من كساني كه سازنده وسايل بازي هستند، براي تداوم درآمدشان سعي مي‌كنند نكات ايمني و استاندارد را تا حد ممكن رعايت كنند. از طرفي، برخي حوادث به وجود آمده به دليل استفاده نكردن صحيح از وسايل بازي است. چرا كه به دليل هيجان و شوق جواني، گاه نكات ايمني را رعايت نمي‌كنند و موجب بروز برخي حوادث مي‌شوند.‌

مقصر كيست؟

ايمني و استاندارد بودن وسايل شهربازي، از جمله مباحثي است كه با پايان فصل تابستان كمتر موردتوجه قرار مي‌گيرد. تابستان امسال، پايتخت سومين سال خود را بدون شهربازي‌اي در شان يك كلانشهر سپري كرد و كودكان و نوجوانان و حتي بزرگسالان با قناعت به منابع موجود تفريحي، تعطيلات را سپري كردند.

اين كه چه كسي مسئول آماده‌سازي شهربازي براي شهروندان است، نياز به پاسخ ندارد. چنانچه شهردار تهران كمبود شهربازي استاندارد را از دغدغه‌هاي تفريحي شهر تهران عنوان كرده است، اما اين كه چه كسي مسئول تامين امنيت جاني شهروندان در مراكز تفريحي فعلي است، مانند مثلثي است كه مجموع زواياي داخلي آن هيچ‌گاه 180 درجه نمي‌شود. زيرا هر كدام از افراد، ديگري را مسئول اين موضوع مي‌داند. شهرداري، اداره استاندارد را و اداره استاندارد، صاحبان مراكز تفريحي را زير سوال مي‌برد. به هرحال، مراكز تفريحي موجود با تمامي كاستي‌ها، همچنان به كار خود ادامه مي‌دهند و با تمامي نقص‌ها، مورد استقبال شهروندان قرار مي‌گيرند.‌

نمي‌توان انتظار داشت كه تا زمان افتتاح يك شهربازي با تمامي شاخص‌هاي شهربازي استاندارد و مدرن، تفريح در جامعه تعطيل شود، اما مي‌توان توقع داشت تا آن زمان، ايمني وسايل بازي با همكاري ارگان‌هاي مسئول، تامين شود.

چهارشنبه 24 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 304]