واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: كارشناسان تحليل ميكنندسايه بحرانهاي مالي جهاني بر بورس تهران
گروه بورس – زهرا مجتهد : ترديدي نيست كه بازار سهام ايران به طور مستقيم از نوسانات بازارهاي جهاني تاثير ميپذيرد و جداي از سيستم بانكي، اين تاثير با تغييرات قيمتهاي جهاني خود را در صفهاي خريد يا فروش سهام شركتهاي بورسي نمايان ميسازد.
در اين راستا هر گاه قيمت جهاني محصولاتي چون فلزات رنگين، نفت و ... با نوسان همراه بودهاند، بورس تهران نيز در شرايطي كه اكثر نمادهاي پراقبال با توقف روبهرو نبودند، همچون آيينهاي تمام نما اين تغييرات را نشان ميداد. فعالان اين بازار نيز پس از كسب تجربهاي دو ساله (نزديك به دو سال است كه فعالان حقيقي نيز در بازار همانند حقوقيها به بازارهاي بينالمللي براي نتيجه تصميمگيري خود، توجه ميكنند.) تا به امروز، بازارهاي جهاني را ناديده نميگيرند.در بين اين افراد، كساني هستند كه سرمايههاي خود را در دو بخش بورس داخلي و خارجي متمركز كردهاند و از هر دو بخش سود حاصل از سرمايهگذاري خود را به دست ميآورند.
بنابراين نميتوان اين موضوع را رد كرد كه بازارهاي جهاني و در حال حاضر بحران مالي در اين بازارها كه از آمريكا به ساير كشورها در حال سرايت است، بر بازار مالي ايران تاثيري ندارد. اگرچه از طريق سيستم بانكي، مداخلهاي مستقيم در بازارهاي ما با بازارهاي بينالمللي صورت نميگيرد، اما به هر رو بهطور غيرمستقيم سايه اين بحران مالي بر بازار سرمايه ايران در حال گسترده شدن است.شتاب شكلگيري اين سايه در بازار سرمايه ايران بهگونهاي است كه همانند زنگ خطري رخنه كردن اين بحران به داخل كشور را اعلام ميكند.پيش از اين كارشناسان عنوان ميكردند كه پناهآوردن سهامداران به تحليلهاي درازمدت ميتواند چارهساز باشد، اما اكنون اتخاذ راهكار مناسبتري براي جلوگيري از ورود اين بحران به بازار سهام امري بس ضروري است.
اين بحران، بحران بانكي است
در همين حال دكترشاهين شايان آراني يكي از كارشناسان بازار سرمايه با اطلاق كردن بحران ياد شده با عنوان بحران بانكي به خبرنگار ما گفت: اين بحران از آمريكا آغاز شده و به دليل ركود حوزه مسكن در آمريكا، بحران مالي متبلور شده است.وي افزود: به دليل اينكه اقتصاد آمريكا رابطه تنگاتنگي با ساير كشورهاي اروپايي و آسياي شرقي دارد، بحران به اين كشورها به سرعت سرايت كرد.به طوري كه چندين بانك معتبر اروپايي ورشكسته شدند و اصل اين پديده در سيستم بانكداري خود را نمايان كرد.آراني با اشاره به اين مطلب كه بورسهاي دنيا نيز به دليل رابطه مستقيمشان با سيستم بانكي تحت تاثير اين بحران قرار گرفتند، گفت: در اين بورسها سرمايهگذاران براي جلوگيري از ضررهاي احتمالي، اقدام به فروش سهام خود كردند كه اين اقدام نيز منجر به سقوط بورسها شد. بهطوريكه در دو هفته گذشته بورس نيويورك شاهد از بين رفتن بيش از 20درصد ارزش سهام خود شد.وي خاطرنشان كرد: از آنجايي كه در حوزه بانكداري ايران به هيچ عنوان رابطهاي ندارد، مگر در حد گشايش اعتبار (LC)، بنابراين بانكهاي ايران از اين بحران مصون باقي ميمانند و به طور مستقيم تاثيري را نخواهيم ديد.
شايان آراني يادآور شد: ما پيش از اين بحران، با تحريم نسبي نيز روبهرو بودهايم و محدودههاي اين تحريم ما را از ساير بازارهاي دنيا جدا ساخته است، بنابراين اين موضوع تا حدي به نفع ماست و ضربهاي در بخش بانكداري به آن وارد نميشود.وي توضيح داد كه اگر چه براي طرحهاي ملي قرار بود كه وامهاي خارجي بگيريم كه به دليل تحريم، سابق براين وامهاي درخواستي به ما داده نميشد و اكنون با وجود مشكل نقدينگي در اين بانكها چيزي را از دست نداديم. وي معتقد است كه در بورس هم به دليل نداشتن ماهيت بينالمللي، از اين بحران خللي به بورس وارد نميشود،چرا كه نه سرمايهگذاري خارجي در بورس داريم و نه كارگزار خارجي، از اين رو در بورس تاثيري مشاهده نخواهيم كرد.وي افزود: اما در مورد قيمت نفت و ارز تاثيرات غيرمستقيمي را لمس خواهيم كرد و از اين بحران در اين دو مورد به شدت به طور غيرمستقيم تاثير ميپذيريم.شايان آراني گفت: بحران اخير،ركود نسبي بر اقتصاد ايجاد ميكند.وي ادامه داد: با توجه به اين كه قيمت بينالمللي نفت در حال كاهش است و از سوي ديگر دلار در حال قوتگيري است، بنابراين از اين دو زاويه با ضرر روبهرو ميشويم.اين كارشناس بازار سرمايه عنوان كرد: با كاهش درآمدهاي نفتي و درآمدهاي ارزي، دولت با كسري بودجه در طرحهاي خود مواجه خواهد شد كه براي جبران آن يا بايد پول به اقتصاد كشور تزريق كند (از طريق چاپ اسكناس) يا با فشار تورمي و ازدياد بيكاري دست و پنجه نرم كنيم.وي معتقد است كه اين دولت است كه ميتواند با يك استراتژي دقيق مسير حركت اقتصادي را تعيين كند.
تقويت دلار مشكلي ديگر است
اين كارشناس بازار سرمايه در كنار تحليلهاي ياد شده عنوان كرد كه قويشدن دلار يك مشكل ايجاد ميكند.قبل از تحريم به جايگزين كردن ارزهاي غيردلاري روي آورديم كه اكنون با پديد آمدن اين بحران مالي و تضعيف ساير ارزها در برابر دلار، مشكل ايجاد ميكند.
وي گفت: اين جايگزيني اگر ماهيت «درآمدزايي» داشته باشد، مشكلساز است ولي اگر «هزينهزايي» بوده، به نفع ما تمام ميشود.
شايان آراني افزود: با توجه به اينكه همه فعاليتهاي ارزي را غيردلاري كردهايم،اثر اين اقدام در طولاني مدت مشخص ميشود.
اثر بحران بر بورس تهران
وي خاطرنشان كرد: اثر بحران ياد شده در بورس نيز از طريق شركتهايي كه درآمدهاي نفتي، گاز و به طور كلي انرژي دارند، نمايان ميشود.به طبع با كاهش بهاي نفت، درآمد حاصل از فروش محصولات اين شركتها نيز كاهش مييابد و با تعديل سود و كاهش قيمت در بازار سهام مواجه ميشوند و بورس نيز به طور غيرمستقيم تحتالشعاع اين تغييرات قرار ميگيرد.در همين حال نظر يكي از كارشناسان بازار سرمايه در خصوص تاثير بازارهاي جهاني بر داخل كشور چنين است: «با توجه به اتصال قيمتهاي فلزاتي مانند مس و فولاد به LME، اثر تغييرات قيمتها بهطور مستقيم بر قيمتهاي محصولات داخلي مشخص ميشود.»
رضا بختياري در ادامه ميگويد: از آنجا كه ابزار مشتقه و رهني در بازار سهام استفاده نشده است، بنابراين متغيرهاي اصلي تحت تاثير قرار ميگيرند و ناگزير بر سهام شركتها اثر ميگذارد.وي همچنين معتقد است كه اثرات بحران مالي بيشتر در قيمت ارز نمايان است كه اگر در داخل تقويت شود، به نفع صنعت خواهد بود، اما آثار تورمي به دنبال خود دارد.وي در پاسخ به اين پرسش كه چه راهكاري را براي جلوگيري از ورود بحران به بازارهاي داخلي پيشنهاد ميكنيد، گفت: اگر سيستم پولي را به بازار سرمايه اتصال دهيم و مانع از عرضههاي متوالي خصوصيسازي شويم، اين تغييرات احتمالي به بازار سهام سوق داده نميشوند.بختياري تصريح كرد: اميد است كه هيچ سياست اشتباهي در بخش مسكن نيز پديد نيايد، زيرا حتي اگر بازار سهام از اين بحرانها عبور كند و بخش مسكن به سمت ركود حركت كند، در هر اقتصادي در بلندمدت همه بخشها را به همان سو پايين ميكشد.
بازار كمعمق بحراني نميشود
همچنين مشاور سابق بورس در اين زمينه معتقد است: بازار سرمايه كشور بهدليل عمق كم، كوچك بودن و بالا نبودن سهام شناور آزاد هيچ گاه با بحرانهاي مالي مشابه آمريكا مواجه نميشود و فشاري به بازار نخواهد آمد، ولي اگر روزي دچار اين بحران شد دولت به راحتي ميتواند در اين زمينه اقدام كند. هادي بيدختي،در گفت و گو با ايسنا با اشاره به بحران اخير مالي جهان گفت: تاثير بازار سرمايه ايران از بحرانهاي مالي جهان به صورت مستقيم و غيرمستقيم است يعني شركتهايي كه ماده اوليه محصول آنها تحت تاثير قيمتهاي جهاني است به صورت مستقيم و شركتهايي كه سهام آنها را در اختيار دارند به صورت غيرمستقيم از بحرانهاي مالي تاثير ميپذيرند.
وي خاطرنشان كرد: در صورتيكه قيمت جهاني نفت و مواد معدني به صورت ادامه دار كاهش داشته باشد در بودجه دولت تاثيرگذار بوده و مسلما اثر آن در كشور قابل مشاهده است و شرايط انقباضي را ايجاد ميكند.
جلوگيري از فشار با دامنه نوسان
بيدختي گفت: به دليل اينكه دامنه نوسان در بازار كشور وجود دارد اگر شاخص دچار افت شود حداقل سهدرصد خواهد بود و اگر هم سهام منهاي سهدرصد و حجم مبناي آن معامله شود حداكثر روزي سهدرصد كاهش مييابد و اين براي جلوگيري از فشار مناسب است.
وي خاطرنشان كرد: در بورسهايي كه اقتصاد آنها آزاد است مشاهده ميشود كه دولت در زمان مورد نياز دخالت كرده و منابع وارد بازار ميكند و اين تفكر هم بايد در كشور جا بيفتد و نبايد به بورس به عنوان بازار رقيب نگاه شود و مردم بايد از آن منتفع شوند. وي تاكيد كرد: اگر ميخواهيم بورس كشور بزرگ و فعال شود ابتدا بايد سازوكارهاي لازم در آن ايجاد شود ضمن اينكه به بورس به عنوان ابزار سرمايهگذاري مردم و جذب آنها و كمك در جهت طرحها و برنامههاي دولت مشاهده شود و تصميمات در جهتي باشد كه بورس و سرمايهگذاران دچار مشكل نشوند. وي در ادامه اضافه كرد: دولت بايد شركتها را به صورت شفاف عرضه كند و در تصميماتي كه اتخاذ ميكند چارچوب و برنامه خود را در عرضهها مشخص كند تا با تصميمات خاص و عجولانه ريسكهاي داخلي افزايش نيابد.
برنامه ريزي قبل از بينالمللي شدن
همچنين رييس كانون كارگزاران بورس اوراق بهادار گفت: باتوجه به اينكه بورس كشور در حال انجام اقدامهاي مناسب براي ورود به بازارهاي بينالمللي است بايد براي مصون نگه داشتن بازار سرمايه از آسيبهاي اين بازارها برنامهريزي مناسب صورت گيرد.
اكبر زرگانينژاد در گفتوگو با ايرنا، با اشاره به تقويت جنبههاي بينالمللي بورس كشور، افزود: براساس برنامهها قرار است شركتهاي ايراني در بورسهاي خارجي و شركتهاي خارجي در بورس كشور پذيرش شوند. وي با بيان آنكه، بينالمللي شدن بورس كشور آسيبپذيري بازار سرمايه را افزايش ميدهد، افزود: بازار سرمايه كشور بايد قبل از ورود به بازارهاي بينالمللي راهكارهاي مصون ماندن حداكثري از مشكلات را پيشبيني كند. اين مقام مسوول با بيان آنكه بورس كشور به دليل فعال نبودن در بازارهاي بينالمللي تاثير مستقيمي از بحران مالي آمريكا نخواهد گرفت، اظهار داشت: با اين وجود بحران مالي آمريكا به علت فعاليت برخي از شركتهاي ايراني در بازارهاي ساير كشورها به طور غيرمستقيم تاثيرپذير خواهد شد. به گفته زرگانينژاد، تاثير بحران مالي آمريكا در اقتصاد كشور جدي و گسترده نيست.
سه شنبه 23 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 124]