انقلاب سبز در طب(آسپیرین چگونه کشف شد؟)

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: انقلاب سبز در طب(آسپیرین چگونه کشف شد؟)کاشف آسپیرین،روش کشف آسپیرین،واکنش های مورد نیاز،روش تولید آسپیرین در آزمایشگاه آلی انقلاب سبز در طب(آسپیرین چگونه کشف شد؟) مقدمه: انقلاب سبز در طب: در مورد آسپيرين، بازگو كردن داستان آن، بهعنوان نمونهاي از تكامل مناسبات بين طب گياهي سنتي و داروشناسي جديد، بيفايده نيست.منشا اين دارو را بايد در پوست درخت بيد جستجو كرد، كه درختي از خانواده salix است و معمولاً در مناطق پرآب ميرويد. و تنها هنگامي واقعا شاداب است كه پايه آن در آب باشد. بنابر نظريه عوام، اين بهمعناي آن است كه بيد سرما نميخورد، و بههمين دليل بايد به كار درمان سرماخوردگيهاي همراه با تب، دردهاي مفصلي، و ناراحتيهاي مشابه بخورد. و از آنجا كه اين، پوست درخت بيد است كه آنرا در بر گرفته و گرم نگه ميدارد پس خاصيت مورد نظر را بايد در پوست بيد جستجو كرد. در قرن هجدهم، متوجه شدند كه پوست بيد، از لحاظ تلخي شبيه به پوست درختي در پرو به نام «سينكونا» است كه از آن گنهگنه ميگرفتند و اين دارو عاليترين وسيله درمان بيماري تبآور مالاريا به حساب ميآمد. بهاين ترتيب، جوشانده پوست بيد را براي درمان تب مورد استفاده قرار دادند. در سال 1829 ، «لرو» از فرانسه، موفق شد از پوست بيد مادهاي به دست آورد كه خود، آن را «ساليسين» (مشتق از اسم لاتيني اين درخت) ناميد. ديري نگذشت كه داروسازي سوئيسي به نام«پاگن ستشر» از راه تقطير گل اسپيره كوهي (كه گياهي است از خانواده spiraea و آن هم دوست دارد كه پايهاش درون آب باشد) مادهيي به دست آورد با نام شيميايي «ساليسيلات متيل» كه بسيار شبيه به ساليسين بود. دنباله اين ماجرا به آلمان ميكشد كه درآنجا، چند سال بعد، ماده مشابه ديگري به نام «اسيد ساليسيليك» براي نخستين بار بهطور مصنوعي تهيه شد. از اين ماده نيز مشتق ديگري به نام«اسيد استيل ساليسيليك» به دست آمد كه (ضمن اينكه كلمه salix كه همان بيد باشد در اسم آن انعكاس يافته) چيزي نيست جز اسم رسمي آسپيرين كه داروي رايج ضد درد است و هجاي «spir» در آن، يادآور منشا گياهي ديگر آن، يعني اسپيره كوهي است.جريانات مشابه اين، منجر به پيدايش تعداد زيادي از داروهاي جديد شده است كه منشا آنها را بايد در گياهاني كه از ديرباز بر بشر شناخته شده بودهاند جستجو كرد. بهعنوان مثال، «افدرين» كه در معالجه آسم به كار ميرود از علف «افدرا» به دست ميآيد، كه دست كم از 5 هزار سال پيش در طب چين مورد استفاده است. نام گياهان ضد درد پرقدرتي چون سيكران، مهرگياه، ترياك و انقوزه، در قديميترين رسالههاي داروسازي بابل و سومر آمده است.در واقع، قابليت برطرف كردن درد، شايد نخستين پيروزي بزرگ طب بود كه خيلي پيشتر از قابليت طب به درمان بيماريها پديد آمد. در مصر باستان داروهاي مسكن وجود داشت، و در «تب» در حدود سال 1600 (ق.م) رساله طبي نگاشته شد كه حاوي فهرستي بود از هفتصد گياه، از آن جمله گياهان ملين مثل سنا و كرچك، و گياهاني از قبيل گياهان خانواده seilla كه در ناراحتيهاي قلبي مورد استفادهاند. اين، طب يونان بود كه تحت تاثير طبيباني چون بقرات و ديوسكوريد، ارزشدرمان كنندگي گياهان طبي را ـجدا از اهميتي كه اين گياهان از لحاظ شعائر و سحر و جادو، براي انسانهاي گذشته داشتندـ تثبيت كرد. اما پس از سقوط امپراطوري روم، سحر و جادو مجدداً مسلط شد، و شناخت و مطالعه گياهان طبي مامن خود را در ديرها و صومعهها حست و دانش پزشكي به دست محققان عرب شكوفا شد. ما اكنون ميدانيم كه برخي عارضههايي كه در آثار محققان قرون وسطي ذكر شده ـمانند نوعي التهاب پوستي كه به «آتش سنآنتوان» موسوم استـ ناشي از قارچِ ريزي است كه به جان غلات ميافتد و وقتي عده زيادي از مردم، نان حاصل از اين غله آلوده را ميخورند به مسموميت دستهجمعي و نيز وهمزدگي ـكه در قرون وسطي آن را ناشي از عمل شيطان ميدانستندـ دچار ميشوند. اما تا قرن هجدهم ـارجوت كه همان قارچ مورد بحث باشدـ شناخته نشد. جالب است بدانيم كه امروزه ارجوت را در تهيه تعداد زيادي از داروهاي مخصوص معالجه فشار خون و اختلالات خوني ديگر، مورد استفاده قرار ميدهند.كشف امريكا توسط سياحان اروپايي و پيدا شدن راه دريايي به هندوستان، انواع جديدي از گياهان را بر آنچه كه از دوران باستان شناخته شده بود افزود و باعث غناي هر چه بيشتر فهرست عظيم گياهاني شد كه در طب جديد مورد استفادهاند. قرن نوزدهم، نشانگر فصل جديدي در شيوه استفاده از گياهان طبي و به منزله دوره گذرا از شيوه استفاده از گياهان يا معجونهاي حاصل از آنها براي مصارف درماني، به شيوه استفاده از مولكولهاي فعال موجود در آنهاست. اين در واقع دورهاي است كه طي آن، جهانبيني زاياي جوامع نوپاي صنعتي، آغاز به واژگون كردن تصور سنتي از طبيعت ميكند. اكنون ديگر طبيعت در نظر آنها چيزي نيست، مگر منبع عظيمي از مواد خام سهلالوصول. منابع طبيعي براي بهرهبرداري ساخته شدهاند و انسان جديد در واقع گاهي بيش از اندازه از آنها بهرهبرداري ميكند. دنياي گياهان كه زماني مركب از «شخصيتها»ي فردي گياهان بود، اكنون تنها به منزله معدني تلقي ميشود كه تنها وظيفه آن قراردادن مواد خود در اختيار انسان است. با اين همه بايد گفت كه در بسياري از موارد، اين تلقي جديد نسبت به گياهان مزايايي دارد. مثلاً وقتيكه ميتوان از چغندر، ابتدا قند تهيه كرد و سپس به مصرف رساند، هيچكس حتي فكر آن را هم نميكند كه براي شيرين كردن چاي خود، تكهاي چغندر در آن بيندازد!با پيشرفتن اين جريان، زماني ميرسد كه شيميدانان يك ماده فعال معين را مصنوعاً تهيه ميكنند، و در آن هنگام ديگر به گياهي كه اين ماده را در اصل از آن تهيه ميكردند نيازي نيست. در مرحله بعدي، يعني زماني كه از يك محصول مصنوعي، يك رشته مشتقات گرفته شد و پس از آزمايش به روي حيوانات، به فهرست دايمالتزايد داروهاي شيميايي افزوده ميشود، آنگاه ديگر هيچكس به خاطر نميآورد كه روزي روزگاري گياهي بود، كه همين اثرات درماني را ايجاد ميكرد. چه كسي امروز به خاطر ميآورد كه «آمفتامين»ها كه به عنوان محرك در درمان افسردگي مورد استفادهاند، صرفاً اعقاب مصنوعي مادهاي طبيعي هستند كه از گياه «افدرا» به دست ميآمد؟به اين ترتيب قفسه داروخانههاي امروز، پر است از محصولات مصنوعي كه سرمنشا بسياري از آنها را بايد در موارد موجود در گياهان طبي جست. انسان به صورتي دمافزون مولكولهايي مصنوعي ايجاد ميكند كه در دنياي طبيعت نظيري ندارد. و سپس از اين مولكولها موادي را براي مصارف درماني تهيه ميكند. اين تركيبات مصنوعي كه هر روز به مقدار بيشتر و بيشتري و براي مصارف گوناگون تهيه ميشوند، باعث ايجاد پديدهاي ميگردند كه ميتوان آن را «آلودگي دارويي» ناميد. با عوارض جدي ناشي از مصرف روزانه مقدار فراواني دارو توسط مردمي كه فيالواقع بيمار نيستند: داروهاي محرك، داروهاي مسكن، انواع داروهاي اعصاب، قرصهاي ضد حاملگي و غيره. تمام اين داروهاي آرامبخش كه به مقدار فراوان مورد مصرف تعداد زيادي از افرادِ اساساً تندرست قرار ميگيرند، كه به اعتقاد خود، با مصرف اين داروها وضع و حالشان بهتر ميشود. واين جز خيالي باطل نيست، چراكه هيچ تضميني نيست كه اثر اين داروها، در درازمدت به نفع شخص باشد.اين است كه عده زيادي از خود ميپرسند كه اگر توسعه افسارگسيخته صنعتيِ مبتني بر توليد و مصرف مقادير دمافزوني از كالاها ادامه پيدا كند، چه پيشخواهد آمد؟اكنون بسياري خواهان آنند كه پژوهشهايي در زمينه ابداع شيوههاي درماني ملايمتر و نرمتر كه براي بدن انسان عوارض كمتري داشته باشد انجام گيرد و همراه با آن، توليد و مصرف گياهان طبي در سطح جهان افزايش چشمگير يابد. اما پيش از بريدن از افراطكاريهاي تمدن شيميزدهمان و ابداع يا احياي روشهاي درمانيايي كه مناسبات انسان و محيط زيستش را بر پايه بهتري قرار دهد، معقول آن است كه يك بار براي هميشه، رابطه بين پزشكي علمي و طب سنتي اطبا و حكيمان را روشن سازيم. چراكه اين شبيه رابطه زن و شوهري است كه از زندگي با يكديگر خسته شدهاند، اما در عين حال توانايي تنها زيستن را ندارند! آنچه به سرعت لازم است انجام گيرد، آشتي بين اين دو است. و اين چيزي است كه در پژوهشي كه از سوي «سازمان جهاني بهداشت» به عمل ميآمد، مد نظر قرارگرفت. اين سازمان از كشورهاي عضو خواست كه فهرست كاملاً تازهاي از منابع درماني خود، كه گياهان طبي در آن، هنوز جاي مهمي دارند، تهيه كنند.بدون ترديد چنين تحقيقاتي منجر به كشف داروهاي جديد، و ايجاد و تكامل نظريات جديد نسبت به درمان بيماري خواهد شد. نيازي به توضيح نيست كه خردمندي و حس عميق تجربهگرايي پيشينيان، غالباً منجر به آن ميشد كه عليرغم سكونت در قارههاي مختلف، براي معالجه فلان عارضه، از داروي طبيعي يكساني استفاده كنند. چنانكه ساكنان منطقه حاره، براي چاره كردن بيماري جذام، از مواد حاصل از خانواده نباتيِ يكساني به نام «فلاكورتاسئا» استفاده ميكردهاند. به عبارت ديگر معالجهگراني كه هزاران كيلومتر دور از يكديگر ميزيستند، بدون آنكه از وجود ديگري خبر داشته باشند، از گياهان مشابهي كه گياهشناسان امروزي در يك طبقه جاي ميدهند، داروهاي يكساني تهيه ميكردند. به عنوان مثال هم «اينكا»ها و هم چينيها، متوجه شده بودند كه زنبق آبي براي تسكين درد و نقصان قوه باء خاصيت دارد.برخورد به چنين تشابهاتي توجه انسان را به سودمندي داروهايي كه در زمانهاي مختلف توسط جوامع مختلف كشف شدهاند جلب ميكند. امروزه تعدادي از كشورها متابع قابل توجهي را صرف ارزيابي مجدد و بررسي علمي سنتهاي درماني خود ميكنند. انجام اقداماتي از اين قبيل در سراسر جهان، نه تنها باعث غناي ميراث فرهنگي هر يك از ملتها و جوامع و تمدنها خواهد شد، بلكه همچنين، منابع بيشتري را در اختيار طب جديد خواهد گذاشت. با اين همه چنين پيشرفتي مستلزم برخوردي كاملاً نو به گياهان طبي است. پس از دهها سال پژوهشهاي تحليلي به منظور استخراج مواد خاص فعال موجود در گياهان، اكنون بايد تاكيد را در بهرهبرداري از كل گياه قرار داد. از اين لحاظ برخي از اطلاعات كاملاً جديد بومشناختي (اكولوژيك) ممكن است به كار آيد. براي يك بوم شناس (اكولوژيست) يك معلول معين، به هيچوجه محصول يك علت واحد نيست، بلكه حاصل برخورد يك رشته پديدههاي همزمان است. بنابراين در يك نظام پيچيده، كل آن نظام از حاصل جمع اجزاي آن فراتر است و درك اولي تنها با شناخت دومي به دست نميآيد. كار كردن ماشين طبيعت حاصل جمع عمل اجزاي آن كه به طور همزمان و در كنار يكديگر باشند نيست، بلكه برآيند كنشهاي متقابل فراوان بين آنها است. درست به همانگونه كه ماده و حيات، با فراگذشتن از درجه معيني از پيچيدگي، خواص نويني كسب ميكنند. حال اگر گياهان طبي را در نظر گيريم، نظريه فوق به طريق استقرايي، نظريههاي سنتي را كه مطابق آنها يك گياه در تماميت خود واجد خواصي است كه از خواص اجزاي متشكله آن متفاوت است، تاييد ميكند. نمونههايي كه بيش از همه در تاييد اين نظر ذكر ميشود، خواص كلي ارجوت، ترياك يا ديژيتال است كه با خواص تك تك مواد موجود در آنها آشكارا متفاوت است. اما اين نمونهها آنچنان منجز هم نيستند، چه با اندكي توجه به منطق دكارتي، روشن ميشود كه خواص يك مخلوط عبارت است از جمع جبري خواص مواد تشكيل دهنده آن. حال آنكه آزمايش با انگنار، در اين مورد نتايج بهتري به دست ميدهد. بنا بر نظريه علايم، با مصرف اين گياه تلخمزه، عمل كبد بايد بهتر انجام گيرد، و در واقع چنين نيز هست. در ابتدا خاصيت مورد بحث به يك ماده واحد موجود در اين گياه نسبت داده ميشد، و سپس كشف شد كه مواد ديگري نيز در اين قضيه سهم دارند. با اين حال وقتي كه اين مواد به طور جداگانه بر روي موش آزمايش شد، معلوم شد كه اكثر آنها به صورت تنها كاملا بياثر هستند. از سوي ديگر، آزمايش مخلوط اين مواد، به مقدار مساوي نشان داد كه هر چه تعداد مواد در مخلوط بيشتر باشد، اثر آنها قاطعتر است. به عبارت ديگر اين امر به خوبي نشان ميدهد كه چگونه با امتزاج موادي كه به صورت تنها بياثرند، خواص فعال جديدي بروز ميكند. بدون شك چنين پديدهاي در مورد ساير گياهان، مثل خفچه و سنبلالطيب نيز صادق است. هرچند كه ماهيت دقيق اجزاي متشكلة آنها هنوز به درستي تعيين نشده است. درست به همانگونه كه نفع عمومي چيزي متفاوت از حاصلجمع منافع فردي افراد جامعه است، خواص يك داروي معين نيز از حاصل جمع خواص تمام مواد تشكيلدهنده آن متفاوت است. اين به آن معنا است كه لازم است برخورد كاملاًجديدي نسيت به مطالعه گياهان طبي پديد آيد و نيز داروشناسي خاص، آنچنان پيش برود كه تمام ماهيت و خواص آنها به نحو مقنعتري دانسته شود.چنين است كه به عنوان مثال، مطالعات پروفسور ماسكليه از دانشگاه بوردو، درباره كف يك جنگل كاج، منجر به كشف داروي مهمي شد كه در معالجه اختلالات دستگاه گردش خون به كار ميرود. ماسكليه با دريافتن اين نكته كه در كف چنين جنگلهايي سبزه نميرويد به اين فكر افتاد كه شايد، علت آن باشد كه سوزنبرگهاي مرده كاج، محتوي مادهاي است كه از جوانهزدن دانههاي سبزه جلوگيري ميكند. آزمايشهايي كه به روي جوشانده سوزنبرگهاي مرده انجام شد، نشان داد كه چنين چيزي واقعاً وجود دارد و اثر آن بسيار قوي است. پروفسور ماسكليه توانست آن ماده را استخراج كرده و مورد آزمايش قرار دهد، كه در نتيجه آن معلوم شد كه اين ماده داراي اثر بسيار نيرومندي است كه فعل و انفعالات هورموني حاكم بر طويل شدن و تقسيم سلولهاي سبزه را مختل ميكند. همچنين معلوم شد كه همين ماده از رشد جنبههاي مضر در سلولهاي انسان جلوگيري ميكند. به هر حال هنگامي كه براي توليد آن از طريق مصنوعي كوشش به عمل آمد، معلوم شد كه تنها پليمرها واجد چنين خاصيتي هستند، (پليمرها موادي مركب از مولكولهاي بسيار بزرگند كه از تركيب واحدهاي شيميايي سادهتر به نام مونومر حاصل ميشوند). و اما هنگامي كه اين مواد را به ديمرها تجزيه كردند (ديمر حاصل تركيب دو مولكول است) معلوم شد كه تحت تاثير آنها، مقاومت مويرگهاي خوني افزايش مييابد و نتيجتاً سيستم قلب و عروق تقويت ميشود. به اين ترتيب مطالعه علت عدم رشد سبزه در جنگل كاج، همراه با جستجوي تركيبات درماني جديد، منجر به كشف درمان جديدي براي بيماريهاي دستگاه گردش خون با استفاده از ماده موجود در سوزنبرگهاي كاج شد. اين قضيه نشان ميدهد كه چگونه پژوهشهاي علمي، براي رسيدن به نتايج مثبت، گاهي بايد از راههاي كاملاً بديع و پرپيچ و خم بگذرد. جرياناتي سادهتر از اين هم هست و آن، آزمايشهايي است كه به منظور يافتن خواص گياهان به طور منظم به روي آنها انجام ميگيرد. همه ساله چنين آزمايشهايي در آزمايشگاههاي موسسات صنعتي و دانشگاهي در مورد هزاران نوع گياه، توسط محققان داروهاي گياهي در چهارگوشه جهان صورت ميگيرد.امور طبيعت علي رغم ظواهر آن از نظم برخوردار است و فراگردهاي شيميايي گياهان نيز به هيچوجه بيحساب نيست. در ميان گياهان يك «روح خانوادگي» موجود است و هر خانوادهاي نوع خاصي از فعل و انفعالات شيميايي را به بار ميآورد، درست به همانگونه كه نوع خاصي از گل را بهوجود ميآورد.به هر حال، صرفنظر از هر مسيري كه در پژوهشها اتخاذ شود، در سراسر دنيا نسبت به مطالعه گياهان دارويي اقبال جديدي ديده ميشود و نشانههاي اميدواركنندهاي دال بر توجه كشورهاي در حال توسعه به داروهاي سنتي خود به چشم ميخورد. اين كشورها به تشويق سازمان جهاني بهداشت مبني بر اينكه احتياجات درماني مردم خود را از منابع خود تامين كنند و با استفاده از مكاتب طب سنتي، تمدن خود از اتكا به واردات سنگين داروهاي خارجي ـكه برتري آنها نيز همواره قطعي نيستـ بكاهند به اين سو روي آوردهاند. امروزه نيز همچون گذشته، دنياي گياهان طبي دنياي وسيعي است كه افقهاي دوردستي را در برابر پژوهشها و پيشرفتهاي پزشكي گسترده است. آسپرين داروی معجزه آسا: چند رشته مطالعات تازه نشان می دهد که آسپيرين می تواند در برابر سرطان دهان، حلق و مری و همچنين روده از بدن محافظت کند.از يک سو محققان ايتاليايی می گويند که مصرف مرتب آسپيرين برای مدت پنج سال خطر ابتلا به سرطان دهان، حلق و مری را به ميزان دو سوم کاهش می دهد و دو گروه ديگر در آمريکا از تاثير مثبت آسپيرين در پيشگيری از سرطان روده خبر می دهند.اين يافته ها بر شواهد قبلی که نشان می دهد آسپيرين يک داروی معجزه آساست می افزايد.مطالعات قبلی نشان داده است که اين قرص، که بيش از يک قرن پيش ساخته شد، می تواند به پيشگيری از سرطان ريه کمک کند.اکثر مردم اين دارو را برای تسکين درد به کار می برند، اما استفاده از آن برای حفاظت در برابر بيماری های قلبی و حتی آرتروز نيز رايج است. تاريخچه: وقتى نخستين بار در سال 1763 از پودر پوست درخت بيد براى تسكين بيمارى كه از تب رنج مى برد استفاده كردند كسى فكرش را نمى كرد كه سال ها بعد دارويى را از آن كشف كنند كه جان ميليون ها نفر را از خطر مرگ نجات دهد. در آن سال يك كشيش انگليسي به نام ادوارد استون مقالهاي در جلسه سلطنتي انگلستان ارائه دادكه در آن استفاده از برگ درخت بيد را حتي در درمان مالاريا نيز موثر معرفي كرده بود. 100 سال پس از مقاله استون، يك پزشك اسكاتلندي دريافت كه با استفاده از مادهاي كه از برگ درخت بيد بدست ميآيد، عوارض ناشي از رماتيسم به طرز معجزه آسايي كاهش مييابد. آسپيرين را چه كسي كشف كرد؟ فردريک باير (Fredrich Bayer) در سال 1825 بدنيا آمد. پدر او يک نساج و رنگرز پارچه بود و طبق عادت آن زمان وی در ابتدا شغل و حرفه پدر را برای کار انتخاب کرد و پس از مدتی فعاليت با پدر، در سال 1848 تشکيلاتی مشابه برای خود راه اندازی کرد و در آن حرفه بسيار هم موفق شد. تا قبل از 1856 برای رنگرزی از مواد رنگی طبيعی استفاده می شد اما با کشف و صنعتی شدن ساخت رنگهای حاصل از مواد نفتی، باير که پتانسيل موجود در اين کشف را بخوبی احساس کرده بود با کمک شخصی بنام فردريک وسکوت (Friedrich Weskott) کمپانی Bayer را راه اندازی کرد. باير در ماه می سال 1880 در گذشت و تا آن زمان کمپانی هنوز در فعاليت رنگرزی مشغول بود، اما شرکت تصميم گرفت با استخدام تعدادی شيميدان نوآوری هايی در اين صنعت بوجود آورد و اين اتفاق هم افتاد اما نه در صنعت رنگرزی. هنگامی که فليکس هوفمن (Felix Hoffmann) در حال انجام آزمايش با يکسری از ضايعات رنگی بود تا شايد بتواند دارويی برای درمان درد ناشی از بيماری پدرش بدست آورد توانست به پودری دسترسی پيدا کند که امروزه شما آنرا به نام آسپرين می شناسيد. هوفمن آسپرین را کشف نکرد: آسپرين چهل سال قبل توسط يک شيميدان فرانسوی کشف شده بود، اين شيميدان بخوبی می دانست که پودر اسيد استيل ساليسيليک (acetylsalicylic acid) دارای خاصيت شفا بخشی بسيار می باشد. در واقع بيش از 3500 سال بود که بشر اين پودر را می شناخت چرا که در سال 1800 يک باستان شناس آلمانی که در مصر تحقيق می کرد، با ترجمه يکی از پاپيروس های مصری متوجه شد که بيش از 877 نوع مواد دارويی برای مصارف مختلف در مصر باستان شناخته شده بود که يکی از آنها همين پودر اسيد بود که برای برطرف کردن درد از آن استفاده می شد. در برخی از شواهد و نوشته های ديگری که در يونان بدست آمده است نيز مشخص شده که بشر حدود 400 سال پيش از ميلاد از شيره پوست درخت بيد برای درمان تب و درد استفاده می کرده است. همچنين آنها هنگام زايمان زنان از اين ماده برای کاهش درد استفاده می کردند. امروزه مشخص شده که ماده موجود در اين شيره چيزی جز اسيد ساليسيليک نيست. ثبت رسمی کشف آسپرین: ماه مارچ 1899 کمپانی باير رسما" محصول خود بنام آسپرين را به ثبت رساند و به دنبال آن در ساير کشورهای جهان نيز تحقيقاتی گسترده راجع به اين دارو انجام گرفت بگونه ای که هنگام بازنشستگی هوفمن در سال 1928، آسپرين در تمام دنيا شناخته شده بود. سپس شيميدانان آلي بر آن شدند كه اين ماده را شناسايي و جداسازي كنند. و پس از تلاش فراوان يك كربوكسيليك اسيد همراه با يك عامل فنلي را شناسايي كردند و به مناسبت منبع آن كه درخت بيد يا سايدكس بوده آن را ساليسيليك اسيد ناميدند كه فرمول آن مطابق زير است: سنتز استيل ساليسيليک اسيد (آسپرين) : بوسيله استيله کردن عامل OH در ساليسيليک اسيد براحتی ميتوان آسپرين تهيه کرد. اين کار به روشهای متفاوتی امکان پذير است. يکی از اين روشها استفاده از استيک انيدريد در محيط اسيدی مي باشد که با توجه به نقش کاتاليستی اسيد معمولا در حضور استيک اسيد يا سولفوريک اسيد انجام مي شود. روش مورد بحث ديگر استفاده از استيل کلريد در حضور پيريدين می باشد. بخش عملی : الف) سنتز آسپرين با استفاده از استيک انيدريد: در يک ارلن 250 ميلی ليتری 2.5 گرم ساليسيليک اسيد را با 3.5ميلی ليتر استيک انيدريد مخلوط کنيد و 3-2قطره سولفوريک اسيد غليظ به آن اضافه کنيد. مخلوط واکنش را ضمن هم زدن در يک حمام آب به مدت 15 دقيقه در دمای 60 درجه سانتيگراد حرارت دهيد. آن را سرد کرده و در يک بشر حاوی 38 ميلی ليتر آب سرد همراه با هم زدن بريزيد. رسوب را با کمک قيف بوخنر صاف کرده و با آب سرد بشوييد. پس از خشک کردن راندمان و نقطه ذوب را تعيين کنيد. برای خالص سازی کامل می توان بر روی محصول در حلال بنزن تبلور مجدد انجام داد. برای اين کار آب حلال مناسبی نمی باشد.هم چنين مي توانيم به منظور خالص سازي آسپيرين 7.5ميلي ليتر اتانول را با 17 ميلي ليتر آب مخلوط ودر حمام آب گرم حرارت دهيم تا دماي آن به 65 درجه برسد.سپس آسپيرين ناخالصي را كه تهيه كرده ايم به اين مخلوط اضافه مي كنيم و آن را حل مي كنيم.محلول را سرد كرده تا بلورهاي جديد تشكيل شود و با قيف بوخنر آن را صاف مي كنيم. پس از تبلور مجدد راندمان و نقطه ذوب را محاسبه نموده و با مرحله قبل مقايسه کنيد. نكته1: ريختن آب براي تبديل انيدريك استيك به استيك اسيد انجام مي شود و به اين ترتيب بلور حاصل مي شود.توجه به اين نكته لازم است كه اسيد ساليسيليك در اسيد استيك حل مي شود بنابراين تغييري قابل مشاهده اي تا قبل از ريختن آب انجام نمي شود.به اين ترتيب ريختن آب و توليد استيك اسيد كه آسپيرين در آن حل نمي شود موجب تشكيل بلور خواهد شدو آسپيرين ناخالص رويت مي شود. نكته2: براي اطمينان از اينكه واكنش بين مواد موجود در ارلن انجام شده است مي توانيم از FeCL3 استفاده كنيم.در صورتيكه واكنش بين محتويات ارلن انجام شده باشد با اضافه كردن اين ماده رنگي مشاهده نمي شود ولي اگر واكنش انجام نشده باشد پس از افزودن اين ماده كمپلكس بنفش رنگي مشاهده خواهد شد. علت اصلي اين موضوع از بين رفتن گروه OHدر ماده اوليه است. ب) سنتز آسپرين با استفاده از استيل کلريد: در يک ارلن 250 ميلی ليتری 6 گرم ساليسيليک اسيد را در 5 ميلی ليتر پيريدين حل کنيد. ارلن را در حمام يخ بگذاريد و 5 ميلی ليتر استيل کلريد را از داخل يک قيف جدا کننده قطره قطره و همراه با بهم زدن شديد به محلول داخل ارلن اضافه کنيد. پس از اتمام افزايش، مخلوط واکنش را در يک حمام آب به مدت 5 دقيقه گرم کنيد و سپس سرد نمائيد. هنگام سرد کردن يک جسم نيمه جامدی تشکيل می گردد که حدود 60 ميلی ليتر آب سرد و چند تکه يخ به آن اضافه کنيدو مخلوط را به هم بزنيد. کريستالهارا با قيف بوخنرصاف کرده و با آب سرد بشوييدو سپس خشك كنيد و نقطه ذوب و راندمان را محاسبه كرده و به روش قبلي خالص كنيد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 585]