سهم بيمارى هاى روانى در ايران

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: سهم بيمارى هاى روانى در ايران
فاطمه تورانىدر حالى كه طبق آخرين آمار اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهانى بيمارى هاى روانى ۱۲ درصد از مردم جهان را تحت تاثير قرار داده است،قريب به ۹ ميليون ايرانى به نوعى از بيمارى هاى روانى رنج مى برند.سازمان بهداشت جهانى دربيانيه اى به مناسبت ۱۰ اكتبر (۱۹ مهر) بر دفاع جهانى براى بهداشت روانى تاكيد كرده است و هفته بهداشت روان نيز در همين ايام در ايران برگزار و با عناوينى كه براى هر روز در نظر گرفته مى شود موضوع بهداشت روان در ارتباط با محورهايى همچون خانواده، تغذيه، تربيت بدنى، تعاليم الهى، مهارت هاى بهتر زيستن، آسيب هاى اجتماعى و غيره مورد بحث و بررسى قرار مى گيرد.براساس بيانيه سازمان بهداشت جهانى مشكلات مرتبط با بيمارى هاى روحى- روانى اگر به خوبى درمان نشوند مى توانند موجب بروز ناراحتى هاى روحى بيشترى در نزد افراد مبتلا شوند.شعار امسال اين سازمان در روز جهانى بهداشت روانى «دفاع جهانى براى بهداشت روانى» است كه هدف از آن دادن آگاهى براى افزايش اقدامات پيشگيرانه، درمان شخصى و تعيين منابعى براى كمك به افراد مبتلا به بيمارى هاى روانى است.به بيمارى روان اهميت نمى دهيمامروزه بيش از آنچه به روح و روان اهميت داده شود به درمان جسم پرداخته مى شود چرا كه اختلالات روانى همانند بيمارى هاى جسمانى آشكار نيست، بنابراين چه بسا وضعيت روحى فرد،بيشتر از جسم او وخيم باشد اما اين وضعيت اغلب ناديده گرفته مى شود. از سويى اگرچه آمارى دقيق از بيماران روانى وجود ندارد اما امروزه بسيارى از بيماران مراجعه كننده به بخش هاى عمومى مراكز درمانى براى درمان مشكلات جسمى خود از اختلالات ومشكلات روانى حتى در سطح ضعيف و خفيف رنج مى برند اما اغلب اين مشكلات روانى تشخيص داده نشده يا با بى توجهى از آن عبور مى شود درصورتى كه بسيارى از اين بيمارى هاى جسمانى با حل مشكلات روحى درمان مى شوند.ابتلاى ۵/۱ درصد از جمعيت كشور به بيمارى هاى روانىيكى از مسئولان بيمارستان روزبه با بيان اينكه ۱۵ درصد جمعيت كشوربه بيمارى هاى روانى خفيف نظير اضطراب يا نوع شديد آن مبتلا هستند گفت: بيمارى هاى روانى شديد بين يك تا ۵/۱ درصد جمعيت كشور را تشكيل مى دهند كه نياز شديد به بسترى شدن دارند؛ اين جمعيت به ظاهر كوچك بيش از ۵۰ درصد تخت هاى روانپزشكى را اشغال مى كنند. دكتر تهرانى دوست با اشاره به اينكه ارايه خدمات ويزيت خانگى موجب كاهش نياز بيماران روانى به بسترى شدن در بيمارستان مى شود، افزود: مطالعات نشان مى دهد كه مراقبت هاى روانپزشكى در بسيارى از موارد مى تواند زمان بهبود بيمارى هاى جسمى را نيز كاهش دهد.وى گفت: با توجه به تعداد بيماران و مراجعه كنندگان به بخش هاى اعصاب و روان تعداد تخت هاى موجود جوابگوى بيماران نيست بنابراين بايد توسعه يابد.شيوع ۲۵ درصدى افسردگى در جامعهآنچه مسلم است اينكه بيمارى هاى اعصاب و روان به ظاهر خاموشند امادر درون و روان فرد مانند ويروس رشد كرده و از آنجا كه در مراحل اوليه ابتلا براى فرد ناراحتى خاصى ايجاد نمى كند، هيچ گاه مورد توجه جدى قرار نمى گيرد؛ اين در حالى است كه بيمارى هاى روانى در دراز مدت نه تنها سلامت فرد مبتلا را با بروز عوارض جسمانى تهديد مى كند بلكه اثرات مخرب خود را بر روى اطرافيان وى و جامعه نيز مى گذارد.يك روانشناس بالينى در اين خصوص با اشاره به اصول بهداشت روانى گفت: احترام فرد به شخصيت خود و ديگران و شناخت محدوديت ها، دانستن اين حقيقت كه رفتار انسان معلول عواملى بوده و شناسايى نيازها ومحرك هايى كه سبب بروز رفتار انسان مى شود، اصول اصلى بهداشت روانى است.دكتر ژاله افشار منفرد افزود: اگر بيمارى هاى روانى مورد بى توجهى وكم اهميتى قرار گيرد، اثرات مخربى بر روى مجموعه جوامع انسانى دارد لذا توجه به بيمارى هاى اعصاب و روان بيش از بيمارى هاى جسمى بايد مورد توجه قرار گيرد.عضو انجمن روانشناسان ايران با اشاره به شايع ترين بيمارى روانى در جامعه گفت: بيمارى افسردگى با ۲۵ درصد شيوع، شايع ترين بيمارى روانى در جامعه بوده كه البته ابتلا به آن در زنان بيشتر از مردان است.وى اظهار داشت: اضطراب با شيوع ۱۰ تا ۱۵ درصد دومين بيمارى روانى شايع در جامعه است كه ميزان شيوع آن در ميان زنان و مردان يكسان است.يك كارشناس آسيب هاى اجتماعى بهزيستى نيز دراين خصوص گفت: شروع اختلالات شخصيتى بيشتر در جوانى و اوايل بزرگسالى است و علت مراجعه ۳۰ درصد كل بيماران به پزشكان عمومى مشكلات روانى و ۳۰ درصد ديگر را نيز افراد دچار بيمارى هاى جسمى به همراه مشكلات روانى تشكيل مى دهد و بقيه بيماران فقط داراى مشكل جسمى هستند. اسد بيگى افزود: وجود مشكلات دشوارى كار، بيكارى، اعتياد و عدم وجود رفاه مناسب براى مردم از جمله مسايل تاثيرگذار بر ابتلاى افراد به افسردگى است.ضرورت بخش هاى روانى در افزايش رضايتمندى بيمارانبه گفته يك كارشناس تجربيات دنيا نشان داده حضور بخش هاى روانپزشكى در بيمارستان هاى عمومى به سلامت جامعه، افزايش ميزان رضايت بيماران و كاهش هزينه هاى درمان كمك مى كند.دكتر على اكبر نجاتى صفا افزود: يكى از مسايل مهم در پزشكى جنبه هاى روانى و اجتماعى بيمارى ها است كه كمتر مورد توجه قرار مى گيرد.نجاتى صفا با ابراز تاسف از اينكه در بسيارى از بيمارستان هايى كه به بيماران روانى خدمات ارايه مى شود روانپزشك يا روانشناس حضور پررنگى ندارد، افزود: يكى از مشكلات در زمينه خدمات روانپزشكى مقاومت مسئولان بيمارستان ها در زمينه حضور بخش هاى روانپزشكى در بيمارستان هاى عمومى است كه علت آن وجود برچسب بيمارى روانى و تحميل هزينه هاى زياد در اين بخش ها و درآمد كم آن است. بنابراين هنوز تجربه اى در مورد حضور بخش هاى روانپزشكى در بيمارستان هاى عمومى در كشور ايجاد نشده است.وى با بيان اينكه حضور روانپزشكان در بيمارستان هاى عمومى به ويژه بيمارستان هاى دانشگاهى بسيار ضرورت دارد چون اين بيمارستان ها وظيفه آموزش به پزشكان را دارند گفت: اگر اجراى مصوبه اختصاص ۱۰ درصدى تخت هاى بيمارستان هاى عمومى به بخش روانى از بيمارستان هاى آموزشى شروع شود و به ديگر بيمارستان هاى دولتى و خصوصى گسترش يابد منجر به نهادينه شدن اين سيستم و افزايش رضايتمندى بيماران از بيمارستان ها مى شود.بيماران رها شدهاخبار و شواهد گوياى آن است كه بسيارى از بيمارستان ها و مراكز نگهدارى بيماران روانى به دلايل مالى و ... تعطيل و يا در آستانه تعطيلى قرار گرفته اند و بيماران زيادى بدون اينكه سرنوشت و آينده شان براى كسى مهم باشد رها شده اند كه اين امر نه تنها به خود آنان ضرر مى رساند بلكه امنيت و سلامت جامعه را نيز تهديد مى كند. به گفته رئيس ستاد ساماندهى درمان و توانبخشى بيماران روانى مزمن سازمان بهزيستى براساس آمارهاى موجود در وزارت بهداشت، هم اكنون نزديك ۴۶ هزار و ۳۰۰ بيمار روانى مزمن شناسايى شده اند كه تنها ۲۳ نفر آنان تحت پوشش خدمات سازمان بهزيستى قرار گرفته اند.براتى سده گفت: تعداد يك ميليون و چهارصد و هشتاد هزار تخت روانى در دنيا وجود دارد كه ۶/۶۸ درصد از آنها در بيمارستان هاى روانى قرار دارند اما در كشور ما اين تخت ها بسيار كمتر از نياز بيماران است و برخى از بيمارستان هاى روانى نيز به علت مشكلات مالى روبه تعطيلى يا سكون رفته اند.وى اصلى ترين مشكل خدمات رسانى به اين بيماران را كمبود تخت عنوان كرد و گفت: هم اكنون شش هزار و ۷۰۰ تخت براى بيماران روانى وجود دارد در حالى كه چيزى حدود ۲۵ هزار تخت مورد نياز است.براتى سده افزود: ۴۰ درصد از بيماران شناسايى شده اند و در مراكز شبانه روزى به سر مى برند و ۸۵ مركز شبانه روزى و ۱۴ مركز سرپايى نيز در كل كشور به اين بيماران خدمات رسانى مى كنند كه دو سوم اين بيماران مرد و يك سوم را زنان تشكيل مى دهند.وى كمبود اعتبارات سازمان بهزيستى براى خدمات دهى به بيماران اعصاب و روان را از ديگر مشكلات اين سازمان دانست و افزود: در سطح كشور ۲۰ مركز روزانه با يك هزار ظرفيت به بيماران روانى مزمن خدمات درمانى و توانبخشى ارايه مى كنند. اين مسئول با اشاره به روحيه انسان دوستى و خيرى مردم جامعه تاكيد كرد: بايد اين قابليت براى كمك گرفتن از مردم در ساماندهى اين بخش شناسايى و ارتقا داده شود.اشغال ۱۰۰ درصدى تخت بيماران روانى و درمان نامناسببه گفته استاديار دانشگاه علوم پزشكى شهيد بهشتى با توجه به اينكه ضريب اشغال تخت هاى ويژه بيماران اعصاب و روان ۱۰۰ درصد است اين امر موجب درمان نامناسب اين بيماران خواهد شد.دكتر سيد مهدى صميمى روانپزشك درگفت وگو با مهر گفت: براساس آمارهاى ۲۰۰۱ تعداد تخت هاى بيماران روانى در بيمارستان هاى كشور حدود ۷ هزار و ۸۵۰ تخت بوده كه با افزايش آن در سال هاى اخير حداكثر اين ميزان ممكن است به ۱۰ هزار تخت رسيده باشد كه نسبت به تعداد بيماران هنوز با كمبود تخت مواجه هستيم.وى اظهار داشت: بسيار پيش آمده به ندرت زمانى كه بيمار داراى مشكلات روانى به بيمارستان مراجعه مى كند تخت خالى در بيمارستان وجود داشته باشد كه اين امر موجب ايجاد مشكلات فراوانى مى شود.اين در حالى است كه، دكتر مويد علويان معاون وزير بهداشت گفته است: عمده برنامه هاى وزارت بهداشت در اين زمينه مربوط به ارتقاى كيفيت خدمات ارايه شده در بيمارستان هاى روانپزشكى است.وى نيز با اشاره به ارايه خدمات بيماران روانى در منازل به مهر گفته است: سياست وزارت بهداشت كاهش طول زمان بسترى بيماران در مراكز درمانى است.با اين تفاسير و با استناد به گفته مسئولان و كارشناسان، مسلم است كه علاوه بر برنامه ريزى دولت و وزارت بهداشت در خصوص تسهيل روند رسيدگى و خدمت رسانى به بيماران اعصاب و روان، نيازمند يك اطلاع رسانى جامع براى جذب كمك هاى مردمى در اين بخش مى باشيم، زيرا با توجه به مصوبه اختصاص ۱۰ درصد تخت هاى تمام بيمارستان ها به بيماران اعصاب و روان رسيدن به اين مرحله بسيار مشكل و در دراز مدت صورت خواهد گرفت اما وزارت بهداشت نيز مى تواند با در اختيار قرار دادن تخت هاى مازاد مراكز درمانى به تخت هاى روانى تغيير كاربرى مثبتى دهد.از سويى به دليل بالا بودن نگهدارى اين بيماران شاهد آن هستيم كه سازمان هاى بيمه گر نيز از بيمه كردن اين بيماران خوددارى مى كنند كه اين برخلاف قانون است به طورى كه اين سازمان ها فقط تا چهارماه هزينه بسترى آنان را تقبل مى كنند.اين درحالى است كه مسئولان سازمان بيمه خدمات درمانى نيز معتقدند براساس مصوبه دولت، بيماران روانى جزو بيماران صعب العلاج محسوب مى شوند لذا بايد از خدمات بيماران صعب العلاج بهره مند شوند؛ اما با توجه به هزينه كمى كه از بيماران روانى دريافت مى شود اين سازمان ها هم نمى توانند خدمات سطح بالايى را به بيماران ارايه كنند. بنابراين كمك دولت، وزارت بهداشت و ديگر مسئولان امر در اين زمينه بايد بيش از پيش پررنگ شود.
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]