به بهانه روز جهاني عصاي سفيد تاريخچه آموزش و پرورش كودكان نابينا در ايران

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: به بهانه روز جهاني عصاي سفيد تاريخچه آموزش و پرورش كودكان نابينا در ايران
روز 15 اكتبر مصادف با (24 مهرماه) از سوي سازمان علمي و فرهنگي يونسكو به عنوان «روز جهاني نابينايان» يا «عصاي سفيد» نامگذاري شده است. اين نامگذاري تبلور قابليت ها، توانمندي ها و شان و منزلت اجتماعي نابينايان است تا با اغتنام از اين فرصت كوتاه نگرشي مطلوب در جامعه نسبت به نابينايان به وجود آيد.
نخستين تلاش ها در زمينه آموزش نابينايان در ايران به سال 1299 شمسي مربوط مي شود. در اين سال كار تعليم و تربيت دانشآموزان نابينا با جذب 5 دانش آموز نابينا در مدرسه اي در تبريز آغاز شد و توسط شخصي به نام «پاستور ارنست كريستوفل» توسعه يافت.
آموزشگاه نابينايان تبريز كه تنها مركز آموزش نابينايان در ايران محسوب مي شد تا سال 1319 مشغول ارايه خدمات آموزش و تربيت حرفه اي به نابينايان بود و تعداد دانش آموزان نابيناي تحت پوشش آن به 45 نفر مي رسيد. در سال 1325 نيز خانمي انگليسي به نام «گون گستر» آموزشگاهي براي دختران نابينا به نام نور آيين در شهر اصفهان تاسيس كرد.
كريستوفل آغازگر آموزش نابينايان در ايران كه با شروع جنگ جهاني دوم مجبور به ترك ايران شده بود پس از پايان جنگ به ايران بازگشت و آموزش پسران نابينا را به عهده گرفت. با شروع آموزش نابينايان در اصفهان تعدادي از پسران نابيناي تبريز به اصفهان آمدند و همچون دختران دانش آموز آموزشگاه نور آيين از امكانات خوابگاهي و حرفه اي ويژه نابينايان استفاده كردند در همين زمان بود كه كريستوفل با همكاري يكي از فرهنگيان پرسابقه اصفهان، خط برجسته نقطه اي را در تطبيق با الفباي فارسي اصلاح و تكميل كرد. او كتاب هاي درسي دوره ابتدايي را به خط ويژه برگرداند و تعدادي از كتاب هاي غيردرسي را نيز به خط بريل فارسي تبديل كرد. گفتني است خط فارسي بريل كه درست مطابق حروف فارسي ماست در پنجاه سال پيش توسط يك آلماني درست شده و از آن زمان رواج دارد.
نخستين كلاس درس نابينايان در تهران، سال 1329 در آموزشگاه رودكي تشكيل شد. آن روز 59 تن از اطفال نابيناي دختر و پسر در يك اتاق روي نيمكت نشسته بودند و با ترس و نگراني به آينده مجهول خود مي انديشيدند. نه خود اطفال باور مي كردند كه ممكن است سواد پيدا كنند و نه اشخاص بيناي اطراف آنها چنين تصوري داشتند.
در سال 1337 يكي از پيشكسوتان آموزش و پرورش تبريز آموزشگاهي به صورت ملي وغير انتفاعي تاسيس كرد.
اين آموزشگاه سه گروه از كودكان استثنايي از جمله نابينايان را در آن مجموعه جايگزين كرد. در اين مجموعه دانشآموزان از كارگاه هاي كفاشي و حصير بافي استفاده مي كردند وطبق آمار سال تحصيلي 56 حدود 29 دانش آموز نابينا در آن مشغول تحصيل بودند.
نقطه شروع آموزش نابينايان در فارس به سال 43 يعني 5 سال قبل از تاسيس دفتر آموزش كودكان استثنايي مربوط مي شود. در آن سال، كلا سي مخصوص آموزش نابينايان تحت نظر اداره كل فرهنگ استان تاسيس شد و در سال 1349 آموزشگاه شوريده شيرازي افتتاح و شروع به كار كرد.
در سال 1348 يعني يك سال پس از تشكيل دفتر آموزش استثنايي آموزشگاه نابينايان ابابصير در اصفهان و به دنبال آن در سال 56 آموزشگاه محمد خياباني در شهر ري و سپس در سال 58 آموزشگاه نابينايان پاسداران و دختران نرجس در شمال تهران ايجاد گرديد.
با تاسيس سازمان آموزش و پرورش استثنايي، گروه آموزشي نابينايان و نيمه بينايان شروع به فعاليت نمود. براي اين گروه از دانش آموزان چهار دوره پيش دبستاني، ابتدايي، راهنمايي تحصيلي و متوسطه پيش بيني گرديد و به آموزش تلفيقي اهميت خاصي داده شد اين گروه از دانش آموزان كه با شروع فعاليت سازمان در سال تحصيلي 71-70 تعداد 2067 نفر را تشكيل مي دادند، درسال 77-76 به 3445 نفر افزايش يافت و اينك تعداد 5078 دانش آموز نابينا و نيمه بينا در 492 كلا س دركشور مشغول تحصيل هستند.
با ابلا غ اين طرح مدارس عادي موظف به پذيرش دانش آموزان نابينا به صورت تلفيقي دركلا س هاي مختلف درسي شدند و مدارس استثنايي مسووليت يافتند براي تامين تجهيزات آموزشي و معلم رابط و ارايه مشاوره تحصيلي اقدام كنند. دراين راستا هم اينك تعداد 2692 دانش آموز نابينا و نيمه بينا، با اجراي طرح آموزش تلفيقي در بين دانش آموزان عادي تلفيق و مشغول به تحصيل هستند.
منبع: روابط عمومي سازمان آموزش و پرورش استثنايي
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 119]