سياست روز در گفتگو با كارشناسان بررسي مي كندسريال هاي ماه رمضان و مشكلي به نام آنتن محوري

واضح آرشیو وب فارسی:سياست روز: سياست روز در گفتگو با كارشناسان بررسي مي كندسريال هاي ماه رمضان و مشكلي به نام آنتن محوري

گروه فرهنگي - با گذشت چند هفته از ماه مبارك رمضان و فرو كش كردن تب ديدن و اظهار نظر راجع به سريالهاي پخش شده در اين ماه اكنون موقع مناسبي براي پرداختن به حاشيه‌ها و نظرگاههاي مختلف درباره اين سريالها و به طور كل روند ساخت سريالهاي مناسبتي در اين چند سال اخير است.در اين بين به چند نكته مهم مي‌توان اشاره كرد: ‌
چند سالي است كه عادت كرده ايم بشنويم كه يك سريال (معمولا‌ آنهايي كه با استقبال افكار عمومي مواجه مي شوند) پس از انتقاد برخي نهادها، يا حتي برخي روزنامه‌هاي پرنفوذ، در ميانه راه گرفتار تيغ سانسور و جرح و تعديل قرار مي گيرند. شايد نمونه بسيار روشن آن هم سريال نرگس باشد كه پس از برخي اعتراضات به كلي دچار تغيير در سير داستان و حتي پايان آن شد و در يك كلا‌م سريال از نفس افتاد. همين بلا‌ امسال هم بر سر آمد. بر اساس اطلا‌عاتي كه توسط خود آقاي عطاران منتشر شد، يكي از كاراكترهاي اين فيلم قرار بود كه به گونه اي ديگر نمايش داده شود و نمادي از ريا در جامعه باشد (كه مي توانست بار اجتماعي خوبي داشته باشد)، به خاطر همان اعتراضات دچار تغيير شد البته كاري به برخي انتقادات كه به خاطر بار اخلا‌قي منفي كه برخي قسمتهاي اين فيلم مي توانست داشته باشد ندارم كه موضوع بحث ما نيست. اما پيشنهاد مي شود كه مسئولا‌ن صدا و سيما يا به طور قاطع از فيلمسازان خود دفاع كنند و فضاي آرام براي كار آنان فراهم نمايند و يا اينكه پيش از آغاز ساخت فيلم و هنگام مطالعه فيلمنامه و داستان جوانب قضيه را در نظر بگيرند تا مجبور نشوند كه در هنگام پخش فيلم آن را سانسور كنند كه هم توهين به مردم است و هم هنرمندان. اين مساله اي است كه سال گذشته هنرمندي چون علي نصيريان هم به آن انتقاد جدي داشت.
ساخت سريالهاي ماورائي مدتي است كه در دستور كار رسانه ملي قرار گرفته و بار آن هم به دوش شبكه اول سيما يعني فراگيرترين كانال افتاده است. اينكه چه اهداف كلا‌ن و بزرگي از اين اقدام دنبال مي شود بماند. اما آنچه مسلم است اينكه چنين موضوعاتي بايد در فضاهاي خاص و با دقت بالا‌ ساخته شود، زيرا خطر رواج خرافات و تفكرات انحرافي در جامعه بسيار افزايش مي يابد(كما اينكه الا‌ن هم تا حد زيادي با رشد خرافه در ميان مردم مواجهيم.) سريال روز حسرت كه ادعا شده پرمخاطب ترين سريال رمضان امسال هم بوده هم از اين قاعده مستثنا نيست و اتفاقا نسبت به همه سريالهاي گذشته با اين موضوع ضعيف تر و خرافه گرايانه تر بوده است. به قول يكي از اساتيد مان در دانشگاه ، خواب ديدن‌ها و الهامات غيبي)!( كه در مورد يكي از نقش‌ها (كه خانم افسانه بايگان آن را بازي كردند) پيش آمد به نوعي نمايش يك نبي و انسان مرتبط با خدا بود كه اهانتي بزرگ به شخصيتهاي مقدس ديني و بي ارزش نمودن آنهاست بگونه اي كه انگار چنين مقام بالا‌يي را يك انسان معمولي آن هم در اين زمانه مي تواند بدست آورد. طرح اينگونه مسائلدر پربيننده ترين شبكه تلويزيون كه مخاطب عام دارد، در رواج ادعاهاي دروغين و پهن شدن بساط مقدس مابي و خرافات بسيار موثر است. همانطور كه بيان ادعاهاي اينگونه در تريبون‌هاي رسمي بسيار مضر است. (درباره اين مساله گفتني زياداست) به هر حال مسئولا‌ن صدا و سيما بهتر است از علما و شخصيتهاي برجسته ديني و علمي (بخصوص روانشناسي) در اين زمينه مشورت بخواهند تا خداي ناكرده شاهد آثار منفي بيشتري نباشيم.
اما با توجه به موضوعاتي كه به آنها اشاره شد،سعي كرديم كه نظر چند تن ازكارشناسان، هنرمندان ومنتقدان رادر اين رابطه جويا شويم تا به درك و شناخت بهتري ازآنچه كه گفته شد برسيم. ‌

انتقال پيام ضعيف و نا مشخص است ‌
يك روانشناس و استاد دانشگاه علوم و تحقيقات هم گفت: يكي از عمده‌ترين علل ضعف سريال‌هاي ايراني ماه رمضان در انتقال پيام بود چرا كه در آنها پيام مشخصي ديده نمي‌شد. ‌
حسين فرش فروش، افزود : ديدن فيلم‌ها و سريال‌ها، در اتلا‌ف وقت انسان موثر است و با توجه به اينكه ارزش عمر انسان بسيار مهم است، بنابراين فيلم سازان در ساخت سريال و فيلم بايستي به اين نكته توجه زيادي داشته باشند. ‌وي تصريح كرد: يكي از نقاط ضعف سريال‌ها در هر چهار موردي كه امسال در ماه رمضان پخش شد، اين است كه از كارشناسان روان شناسي استفاده نشده تا كار به نحو مطلوب تري ارائه شود. ‌وي تاكيد كرد: بعضي بازي‌هاي بازيگران حالت كليشه‌اي داشته و همين موضوع از جذابيت كار مي‌كاهد. ‌
او ادامه داد: در انتخاب بازيگر براي انتقال پيام‌هاي مذهبي، بايستي هم كار كارشناسي مذهبي و هم كار روانشناسي صورت مي‌گرفت. ‌فرش فروش، خاطر نشان كرد: سريالي كه در زمان بعد از افطار پخش مي‌شود، بايستي دقيق باشد تا حال و هواي عرفاني را از افراد دور نكند. ‌
اين استاد دانشگاه، افزود: در زمان افطار، سريالي مناسب پخش است كه داراي پيام‌هاي مستحكم و قوي باشد. ‌وي اظهار داشت: در سريال‌هاي رمضان امسال، اعتياد كه بلا‌ي خانمان سوزي است، به صورت ملموس به تصوير كشيده شده و همين امر نگراني خاتواده‌ها را در پي داشته و از طرفي به صورت آموزشي اعتياد را بيان مي‌كند. ‌
فرش فروش گفت: گويش‌هايي كه در سريال‌ها استفاده مي‌شود، جذاب و مناسب نيست، خنده را همراه خود دارد، و پيامي درون خود ندارد. ‌ وي افزود: در فيلم روز حسرت اغراق گويي بسيار ديده مي‌شود، چرا كه يا آدم خيلي بد با درجه بالا‌ و يا بسيار خوب با صفات الهي وجود دارد و يا انساني داراي صفات شيطاني است، كه از واقعيت فاصله دارد. ‌
او گفت: كارگردانان و تهيه‌كنندگان با بررسي نقاط ضعف سريال‌هاي ماه رمضان، كه كم هم نيستند، مي‌توانند تجربه‌اي براي ساخت سريال‌هاي ماه رمضان سال آينده كسب كنند، كه بسيار موثر است. ‌

عدم پاسخگويي، شيوه‌اي قديمي
منصور ضابطيان، منتقد و روزنامه‌نگار، نيز گفت: مشكلا‌ت سريال‌هاي ماه رمضان و شتابزدگي در ساخت آن‌ها هر سال تكرار مي‌شود و گويي ما هر سال فراموش مي‌كنيم براي ماه رمضان سريال مي‌خواهيم.
مسئولا‌ن سيما در ماه‌هاي گذشته خبر از شروع شدن فعاليت‌ها براي ساخت مجموعه‌ها، شش ماه قبل از شروع ماه رمضان داده بودند در حالي كه ماه رمضان شروع شد و تصويربرداري مجموعه‌ها هم ادامه پيدا كرد.
ضابطيان گفت:برخي بر اين اعتقادند كه همزمان شدن تصويربرداري و رساندن يك قسمت از سريال به پخش در آخرين دقايق مي‌تواند باعث كم شدن اصلا‌حات بر آن‌ها شود، در حالي كه توليدكنندگان درصورت داشتن چنين هدفي مجموعه كار و زحمات عده‌اي را فداي كم‌تر شدن سانسورها و در ازاي افت كيفي كلي كار مي‌كنند.
عده‌اي نيز بر اين باورند كه صرفه‌جويي در هزينه ساخت اين مجموعه‌ها با استفاده از كارگردانان و عواملي كه در كارهايي با سرعت عمل بالا‌ ورزيده شده‌اند از دلا‌يل توجه ننمودن مسئولا‌ن به خواسته‌هاي بينندگان است.آن‌چه كه اين افراد بر آن اتفاق نظر دارند تاثيرات منفي اين چنين مجموعه‌هايي در جذب مخاطب با توجه به اهداف روحاني پخش آن‌ها در ماه رمضان است.
ضابطيان در ادامه گفت:با وجود منتشر شدن اين نارضايتي‌ها در خبرگزاري‌ها و نشريات كساني كه مسئول برنامه‌ريزي اين بخش از برنامه‌هاي صدا و سيما هستند، سكوت كرده و هيچ پاسخي به انتقادات وارده نمي‌دهند.

كنترل بيش از حد رسانه آن را از كاركرد خود منحرف مي‌كند ‌
يك منتقد سينما هم معتقد است كه كنترل بيش از حد رسانه، با توجه به تاثيرات بيش از حد، آن را از كاركرد خود منحرف مي‌كند و هر حركتي مي‌تواند باعث قطع ارتباط مخاطبان با رسانه شود. ‌
امير قادري در اين باره گفت: امكان دارد برخي مسايل باعث بوجود آمدن ريا كاري در حوزه طنز شود و آفت اصلي ايي كه رسانه را تهديد مي‌كند، اين است كه فاصله ميان آن چيزي كه هستيم با آن چيزي كه نشان داده مي‌شويم، زياد شود. ‌
وي با اشاره به مهم بودن مساله خشونت در غرب، افزود: اغلب جامعه شناسان به اين نتيجه رسيده‌اند كه فيلم‌هاي خشن تاثيري بر روي بالا‌ رفتن خشونت نداشته و در برخي ملل به هنرمندان اجازه مي‌دهند كه جلوتر از طبقه متوسط عمل كنند و حتي برخي شكاف‌هاي پيش رو را نشان دهند. ‌
قادري با اشاره به زمان پخش سريالي مثل بزنگاه، گفت: ما طبقه بندي سني در پخش سريال‌هاي خود نداريم، اين در حالي است كه برخي از قسمت‌هاي بزنگاه كه مربوط به استعمال مواد مخدر است، اگر قرار بود در سينماهاي كشورهايي چون آمريكا به نمايش درآيد، براي سنين زير ‌ 17‌سال تنها به همراه خانواده مجاز بود. ‌
وي اظهار داشت: پس از ديدن همه دعواها و دغل كاري‌ها در سريال بزنگاه، فكر مي‌كنم مردم مملكت خودرا بيشتر دوست داشته باشند ولي بگويند كاش اين عيب‌ها را نداشت. ‌

آنتن محوري يكي از مشكلا‌ت اساسي سازمان صدا و سيما
مجيد امامي كارشناس رسانه و ارتباطات نيز بر ابن باور است كه يكي از مشكلا‌ت اساسي سازمان صدا و سيما، آنتن محوري است و براي اينكه مديران شبكه‌ها بتوانند برنامه‌هاي شبكه خود را پركنند برنامه‌ها از كيفيت پاييني برخوردار مي‌شوند. ‌
امامي خاطرنشان كرد: در صداوسيما نيز گرايش آسيب شناسي ماركسيستي رسوخ كرده است و تلا‌ش مي‌شود با زشت به تصوير كشيدن آسيب‌هايي مانند اعتياد، به اين معضلا‌ت بپردازند، ولي اگر دقت كنيم، متوجه مي‌شويم كه در بيانات حضرت امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري تلا‌ش شده است كه نيمه پر ليوان برجسته شود، البته اين مقامات از عمق و شدت آسيب‌ها خبر دارند.وي ادامه داد: آسيب‌ها در محافل و اتاق فكرها بايد مطرح شوند و در رسانه نيز با زبان خاصي براي جامعه مطرح شود. در كشورهايي مانند انگليس نيز مهم ترين سريال‌هاي طنز به صورت هفتگي پخش مي‌شوند و با توجه به بازخورد مخاطب و اتفاقات روز، خود را اصلا‌ح مي‌كنند. ‌
اين كارشناس فرهنگ و ارتباطات اضافه كرد: درهر دوره‌اي طرح يك مساله در تلويزيون مد مي‌شود واكنون دوره تخريب مردان است كه اين مورد در سريال‌هاي روز حسرت و مثل هيچ كس هم ديده مي‌شود و اين در حالي است كه تخريب كردن نقش پدري، تاثيرات اجتماعي زيادي بر جاي مي‌گذارد.اين كارشناس و منتقد، به تقليل كيفيت هنري سريال‌هاي ماه رمضان اشاره كرد و گفت: در سال جاري سريال‌هاي ماه رمضان بخصوص بزنگاه از نظر كيفي در سطح پايين تري بويژه از بعد كارگرداني قرار گرفته است. ‌
وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود اظهار داشت: تا زماني كه نظام برنامه ريزي در تلويزيون حاكم نشود و صاحب اول و آخر آنتن، تهيه‌كننده باشد، شاهد توليد چنين آثاري هستيم.
يکشنبه 21 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سياست روز]

[مشاهده در: www.siasatrooz.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]