سفر به دوره جوانی منظومه شمسی

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: ستاره شناسان موفق به کشف دو کمربند سیارکی و یک کمربند یخی در اطراف ستاره «اپسیلون نهر» شدند.

کمربند سیارکی داخلی این ستاره همانند کربند سیارکی منظومه شمسی است، در حالی که کمربند سیارکی خارجی حدود ۲۰ برابر کمربند سیارکی اول جرم دارد. به علاوه، وجود این سه کمربند بیانگر این است که سیاره های غیرقابل رویتی در شکل دهی آنها نقش دارند و از آنها چوپانی می کنند.

«اپسیلون نهر» کمی کوچک تر و سردتر از خورشید ماست. این ستاره در صورت فلکی نهر و در فاصله
۵/۱۰ سال نوری از ما قرار دارد. «اپسیلون نهر» با چشم غیرمسلح قابل رویت است و نهمین ستاره نزدیک به زمین است. به علاوه «اپسیلون نهر» از خورشید ما جوان تر است و حدود ۸۵۰ میلیون سال سن دارد. «اپسیلون نهر» نمونه بی همتایی از منظومه شمسی ما در همین بازه زمانی است.

«ماسیمو مارنگو» ستاره شناس مرکز اخترفیزیک هاروارد- سیمسون در این باره می گوید؛ «بررسی اپسیلون نهر به مانند این است که شما ماشین زمانی در اختیار دارید و به دوره جوانی منظومه شمسی نگاه می کنید.» این کشف در ژانویه سال آینده میلادی در مجله آستروفیزیکال ژورنال به چاپ می رسد که «مارنگو» یکی از نویسنده های آن مقاله است.

«دان بکمن» از موسسه ستی ابراز می دارد این منظومه به احتمال قوی دوره زمانی را سپری می کند که ریشه های حیات در دوره مشابه روی زمین شکل گرفته است.
کمربند سیارکی منظومه ما، میان مدار مریخ و مشتری قرار دارد و فاصله تقریبی آنها از خورشید سه واحد نجومی است. مجموع جرم موجود در کمربند سیارکی منظومه شمسی حدود ۲۰/۱ جرم ماه است. گروهی از ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی اسپیتزر موفق شدند، کمربند سیارکی مشابه با کمربند سیارکی منظومه خورشیدی و در فاصله سه واحد نجومی از ستاره اپسیلون نهر کشف کنند.

آنها همچنین کمربند سیارکی دیگری در فاصله ۲۰ واحد نجومی (جایی که اورانوس در منظومه ما قرار دارد) از این ستاره کشف کردند. این کمربند سیارکی جرمی معادل با جرم ماه را دربر دارد. کمربند یخی که سومین کمربند این ستاره است در فاصله ۳۵ تا ۱۰۰ واحد نجومی گسترده است. نمونه این منبع یخ در منظومه شمسی ما نیز وجود دارد که با نام کمربند کوئیپر شناخته می شود. اما کمربند سوم «اپسیلون نهر» جرمی صد برابر جرم موجود در کمربند کوئیپر را در بر دارد.

براساس محاسبه های انجام شده زمانی که منظومه شمسی ۸۵۰ میلیون سال سن داشت، کمربند کوئیپر نیز جایگاه مشابهی مانند کمربند یخی «اپسیلون نهر» را اشغال می کرده است. پس از آن مواد تشکیل دهنده کوئیپر از آن خارج شد، بعضی به بیرون از منظومه شمسی پرتاب شدند و بعضی دیگر در پدیده یی به نام «آخرین بمباران سهمگین» به سوی سیاره های داخلی روانه شدند. (حفره های بزرگی که دریاهای سطح ماه را تشکیل می دهند، گواهی بر این مدعا است.) به علاوه ممکن است که «اپسیلون نهر» نیز با چنین پاک سازی مواجه شود.

«مارنگو» در ادامه خاطرنشان می کند که «اپسیلون نهر» بسیار به منظومه ما شباهت دارد در نتیجه محتمل است پروسه مشابهی را در مقایسه با منظومه ما طی کند. داده های اسپیتزر فضای تهی میان این سه کمربند را آشکار کرد. این فضاهای تهی بهترین توضیح برای وجود سیاره هایی است که با جاذبه خود به این کمربندها شکل می دهند، همان طور که قمرهای زحل در ساختار حلقه های آن دخیل است.

«مارنگو» بر این عقیده است که سیاره ها ساده ترین راه حل موجود برای تشریح مشاهدات انجام شده هستند. براساس رصدهای صورت گرفته، سه سیاره در ابعاد بین مشتری و نپتون در این منظومه وجود دارد. سیاره یی که در نزدیکی کمربند سیارکی درونی قرار دارد، با بررسی سرعت شعاعی آشکار شده است. بررسی ها نشان داده است که این سیاره در مدار بیضی شکل کشیده یی به دور ستاره خود می چرخد و خروج از مرکز آن ۷/۰ است. از طرفی کشفیات جدید با این ساختار مداری همسو نیست، چرا که اگر این سیاره چنین مداری داشته باشد مدت ها قبل لایه های بیرونی کمربند سیارکی داخلی را جارو کرده بود.

سیاره دوم در نزدیکی کمربند سیارکی دوم قرار دارد، سیاره سوم هم در لبه درونی کمربند کوئیپر «اپسیلون نهر» در فاصله ۳۵ واحد نجومی از آن قرار دارد. بررسی های آتی شاید منجر به کشف سیاره های زمین مانندی در فضای درونی کمربند سیارکی درونی شود.

پايگاه اطلاع رساني ستاره شناسي (نجوم) آسمان - ParsSky.com Astronomy News and Events

گزارش : روزنامه اعتماد

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]