واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: اخترشناسی رادیویی یا نجوم رادیویی یکی دیگر از رشته های مختلف نجوم می باشد ،در این رشته دانشمندان به امواج رادیویی که از اجرام آسمانی به ما می رسند می پردازند.
امواج رادیویی چیست؟
امواج رادیویی نیز مانند امواج نوری ، پرتوهای گاما و ....... جزء تابش های الکترو مغناطیس هستند.ستاره های معمولی امواج مختلفی از این تابش را از خود ساطع می کنند ،مانند امواج نوری ، امواج رادیویی ،پرتوهای گاما و...... ستاره های خاص و سحابیهای تاریک ، تشعشعهای قویتری ازخود منتشر می کنند که با بررسی آنها توسط دانشمندان تا حدودزیادی شناخته می شوند.
آغاز نجوم رادیویی به سال 1933 برمی گردد، زمانی که شخصی علا قمند به رادیو به کمک ابزارهای ساده ی خود به طور اتفاقی صدای « هیسی » را شنید که از فضا می آمد ، بعدها در سال 1950 کشف شد که با ابزاری به نام رادیو تلسکوپ می توان اجرام بسیار کم نوری رادر فضا دید یا بهتر بگوییم شنید.
این اجرام فاصله ی زیادی دارند وبسیارکم نورند و به دلیل دوری زیاد و نیروی ماده ی تاریکی طول موج آنها بلند شده است که حتی دانشمندان با تلسکوپهای بزرگ اپتیکی هم نمی توانند آنها را ببینند بعضی از این امواج طول موجی برابر 210 نانومتر دارند که برابر طول موج مخابره ی نجومی است ،این طول موج رادیویی بوسیله ی اتمهای هیدروژن که بخش اعظم جهان را تشکیل می دهند ساطع می شود.
به این ترتیب می توانیم از این طول موج تابش الکترومغناطیسی برای کشف ساختارهای این اجرام وحرکتشان اعم از آنهایی که دور از ما هستند وطول موجی بلند دارند ( امواج کمتری از آنها به ما می رسد)و یا آنهایی که نزدیک ما هستند و طول موج کوتاه دارند (امواج بیشتری از انها به ما می رسد ) استفاده کرد.
ستاره شناسان رادیویی به کمک این طول موج 210 نانومتر توانسته اند بسیاری از کهکشانهای دوردست و ستاره های نوترونی و همچنین کوازارها را نیز کشف کنند.
رادیو تلسکوپ چیست؟
رادیو تلسکوپ از یک بشقاب گود و بزرگ تشکیل شده است که امواج رادیویی را به یک LMB می تاباند که بوسیله ی آن به یک تقویت کننده فرستاده می شود و امواج پس از تقویت برای بررسی و پردازش به یک رایانه منتقل می گردد، دیشها متحرک هستند بدلیل اینکه امواج را ازتمام نقاط دریافت کنند ومعمولاً رادیو تلسکوپها بوسیله ی موتورهای بزرگی حرکت می کنند.
بزرگترین تک رادیو تلسکوپهای جهان بشقابی به قطر 305 متر دارد که بالای یک تپه برروی یک گودال طبیعی به نام آرسبو آویزان است و این رادیوتلسکوپ نیز به همین نام خوانده می شود ،این گودال در نزدیکی خط استوا قرار دارد و توسط جنگلی استوایی احاطه شده است.
رادیو تلسکوپهای مرکبی هم وجود دارند که از دهها رادیوتلسکوپ کوچکتر تشکیل شده است مانند مجموعه ی رادیوتلسکوپهای نیومکزیکو واقع در ایالات متحده امریکا .از به هم پیوستن این رادیو تلسکوپها تداخل سنجی های عظیمی به وجود می آیند که حتی کوجکترین اجرام آسمانی را هم را می توان با استفاده از آنها تفکیک کرد به این طراحی VLBA ( Very Long Baseline interferometery ) به معنی آرایه ای با خط مبنای بسیاربلند،می گویند.
بوسیله این طرح می توان دهها رادیوتلسکوپ را درمناطق مختلف با فاصله ی کیلومترها از هم قرار داد و توان تفکیکی را بدست آورد که همانند توان تفکیکی رادیو تلسکوپی به قطر فاصله ی آنها ازهم باشد، چنین آرایه ای بطور آزمایشی در نیومکزیکو ساخته شده و بسیار خوب جواب داده است و شامل 27 رادیو تلسکوپ 25 متری است که به شکل( y ) قرار گرفته اند و دایره ای به قطر 21 کیلومتر را به وجود آورده است و در حکم رادیو تلسکوپ21 کیلومتری عمل می کند، توان تفکیک این آرایه 5 0/0 ثانیه ی قوس است .
با امید روزی که ما هم بتوانیم در کشور خود چنین آرایه ای رابسازیم و زمانی فرا رسد که دانشمندان کشور ما نیز روشهای جدیدی برای بهبود کیفیت و توان کیفیت رادیو تلسکوپها ارئه دهند .
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 75]