سينماي قرآني؛ تعاريف و چارچوب‌ها / 14تحديد فيلم‌هاي قرآني در ژانري خاص؛ عامل كم‌رونقي سينماي قرآني

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: سينماي قرآني؛ تعاريف و چارچوب‌ها / 14تحديد فيلم‌هاي قرآني در ژانري خاص؛ عامل كم‌رونقي سينماي قرآني
گروه هنر: اگر فيلم‌هاي قرآني را بخواهيم در يك گونه خاص خلاصه كنيم در حقيقت رويكردي است كه در نهايت موجب كم‌رونق شدن سينماي قرآني مي‌شود.
در بخش اول گفت‌وگو با سه تن از طلاب حوزه علميه ري به تعريف سينماي قرآني پرداخته شد. همچنين در قسمت قبل بحث شد كه مباني سينماي قرآني در چه اصولي با فيلم‌هاي اومانيستي متفاوت است. حال در بخش پاياني اين نشست به ديگر مباحث درباره سينماي قرآني پرداخته خواهد شد.

خبرنگار ايكنا از اين طلاب جوان سوال كرد كه با توجه به توضيحات گذشته، آيا لزومي دارد كه فيلم قرآني را در قالب يك ژانر جداگانه در نظر گرفت؟

«هادي محسني» در جواب اين سوال گفت: به عقيده من فيلم‌هاي قرآني اين توانايي را دارند كه در ژانري جداگانه در سينما مورد توجه قرار گيرند، البته منظور تنها فيلم تاريخي نيست، بلكه آثاري ا‌ست كه به شكلي مستقيم مفاهيم قرآني را مورد توجه قرار مي‌دهند.

«حسيني» از ديگران حاضران در اين نشست با انتقاد به توضيحات فوق متذكر شد: تصور اينكه سينماي قرآني را بخواهيم در يك گونه خاص خلاصه كنيم در حقيقت رويكردي است كه در نهايت موجب كم‌رونق شدن سينماي قرآني مي‌شود، مگر مي‌توان فرض كرد كه مفهوم قرآني فقط در گونه‌اي خاص خلاصه شود؟

وي افزود: آيا تا به حال نشده كه شما با تماشاي يك فيلم مستند به مفهومي قرآني پي ببرييد، آيا نگاه كردن به فيلمي درباره طبيعت شما را ناخودآگاه ياد سوره «تكوير» نمي‌اندازد. پس اينكه بخواهيم ژانري را براي فيلم قرآني در نظر بگيريم در حقيقت محدود كردن مفاهيم قرآن در سينماست.

سوال ديگر ما از اين طلاب جوان اين بود كه در فيلم قرآني بيشتر به مسايل مرتبط با خدا و خالق توجه مي‌شود يا اينكه به واسطه مخلوق نيز مي‌توان به خالق رسيد؟

نائيني در جواب اين پرسش متذكر شد: ارتباط خالق و مخلوق رابطه‌اي دوطرفه است كه توجه به هر كدام مي‌تواند به معناي توجه به ديگري باشد، اما آنچه كه در اين بحث ذكر آن ضروريست اين است كه در بحث زيبايي‌شناختي، توجه به خدا در هنر شكلي زيباتر به كار مي‌دهد، چراكه فطرت انساني وجود احديت را هميشه به شكلي زيبا مي‌پذيرد.

وي براي نمونه مثال زد: بهترين مثالي كه مي‌توانم درباره اين مطلب ذكر كنم فيلم «بيد مجنون» مجيد مجيدي است، زيرا فيلمى درباره ارتباط انسان با خداست، البته پرداختن به چنين مضمون حساس و عميقى حتماً نياز به شناخت و معرفت محكمى نسبت به اين ارتباط مقدس دارد؛ ارتباطى كه يك سوى آن موجود پيچيده‌اى به نام انسان قراردارد و سوى ديگر وجود متعالى و بسيار پر راز و رمزى است به نام خداوند كه در اين فيلم تا حدودي به آن پرداخته شده است.

خبرنگار ايكنا نيز براي تكميل توضيح فوق از فيلم «نشانه‌ها» به عنوان نمونه خارجي يك فيلم ديني ياد كرد و گفت: حضور خدا در تمام صحنه‌هاي فيلم نشانه‌ها و حتي در نوع حركت دوربين مشهود است و آنچه دغدغه فيلمساز است توجه و تقابل خالق و مخلوق در هر برهه‌اي از زندگي و نيز نمايش يكي از سخت‌ترين امتحانات الهي با روايت هجوم موجودات فرازميني، كه در واقع نماد اهريمن دروني انسان است.

حسيني با تاييد مطلب فوق تصريح كرد: به نكته خوبي اشاره كرديد، چراكه بسياري متصورند كه فيلم قرآني را تنها بايد براي سينما و مخاطب داخل توليد كرد درصورتيكه مي‌توان گفت اگر فيلمي داراي زباني جهاني باشد مي‌تواند مفاهيم قرآني را به واسطه سينما به ديگر بلاد اشاعه داد.

وي ادامه داد: حتي مي‌توان در تكميل توضيح دوست خبرنگارمان گفت برخي از آثار سينماي جهان نيز دربرگيرنده مفاهيم قرآني است، چراكه كه اصول و پيام‌هايي كه در آن مورد توجه قرار گرفته، مبتني بر دغدغه‌هاي اديان توحيدي است. پس مي‌توان نتيجه گرفت، چون قرآن پيام‌هاي اديان الهي را به شكلي كاملتر مورد توجه قرار داده، برخي از آثار ارزشمند سينماي جهان را نيز مي‌توان به نوعي قرآني خواند، البته بازهم مي‌گويم فيلم‌هايي كه با احكام اسلام مغايرت ندارد.

نائيني در ادامه اين نشست بحث ديگري را باز كرد و گفت: نكته‌اي كه لازم ديدم بدان اشاره كنم اين است كه برخي‌ها متصورند كه سينماي قرآني از لحاظ جذب مخاطب توانايي لازم را تدارد در صورتيكه تجربه ثابت كرده كه معمولاً مخاطبان سينما با آثار شعاري ارتباط برقرار نمي‌كند. حال آن اثر هر مفهومي كه مي‌خواهد داشته باشد، بنابراين تا آنجا كه لازم است بايد از شعار در فيلم قرآني پرهيز كرد.

سوال ديگر ما اين بود كه آيا جنسيت فيلمساز مي‌تواند عاملي براي ارتقا كيفيت يك فيلم قرآني باشد؟ محسني در پاسخ گفت: در سينماي ما آنچه كه به چشم مي‌خورد اين است كه تنها فيلمسازان مرد هستند كه در اينگونه مفاهيم، خالق آثار مختلف هستند، درصورتيكه معتقدم نگاه يك فيلمساز زن مي‌تواند حتي به واسطه بسياري از مسائل كه خصوصيت جنسيتي نيز يكي از آن دلايل است نگاهي متفاوت‌تر به مفاهيم قرآني داشته باشد.

وي ادامه داد: حتي در برخي مواقع مي‌توان گفت كه يك فيلمساز زن قادر است در پرداختن به مفاهيم قرآني موفق‌تر از فيلمسازان مرد عمل كند، زيرا به واسطه احساسات ظريف فيلمسازان زن چنين آثاري از كيفيت مناسبتري برخوردار مي‌شود.

سوال پاياني ما از اين طلاب جوان اين بود كه آيا مي‌توان به بهانه برداشت شخصي پرداخت‌هاي سليقه‌اي از سينماي قرآن داشت؟

حسيني سوال فوق را اينگونه جواب داد: يكي از دلايلي اصلي براي استفاده فيلمسازان از كارشناسان ديني در ساخت چنين آثاري اين است كه فيلم از چنين خطاهايي كه شما ذكر كرديد دور بماند، چراكه معمولاً اينگونه توليدات مي‌تواند به واسطه برداشت‌هاي شخصي دچار تحريف شود.

محسني نيز در پايان اين گفت‌و‌گو تصريح كرد: مشاركت كارشناس قرآني در ساخت يك فيلم قرآني به معناي محدود كردن فيلمساز نيست، بلكه در حقيقت غني‌تر كردن بار مفهومي كار است كه بايد از سوي سينماگران جدي‌تر به آن نگاه شود.
يکشنبه 21 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 163]