زندگي و شعر قيصر امين پور در يك نگاه

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: زندگي و شعر قيصر امين پور در يك نگاه
فرهنگي. ادبيات. قيصر امين پور. شاعر
هشتم آبان ماه امسال، اولين سالگرد درگذشت قيصر امين پور شاعر معاصر و از چهره‌هاي موفق شعر پس از انقلاب اسلامي است.

به گزارش ايرنا ، زنده ياد قيصر امينپور متولد دوم ارديبهشت ‪ ۱۳۳۸‬دزفول است. وي تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در گتوند و دزفول به پايان برد، سپس به تهران آمد و دكتراي خود را در رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تهران در سال ‪۱۳۷۶‬اخذ كرد. وي فعاليت هنري خود را از حوزه انديشه و هنر اسلامي در سال ‪ ۱۳۵۸‬آغاز كرد.

در سال ‪ ۱۳۶۷‬سردبير مجله سروش نوجوان شد و از همان سال در دانشگاه الزهرا و دانشگاه تهران به تدريس پرداخت. در سال ‪ ۱۳۸۲‬نيز به عنوان عضو فرهنگستان ادب و زبان فارسي برگزيده شد.

اولين مجموعه شعرش را با عنوان تنفس صبح كه بخش عمده آن غزل بود و حدود بيست قطعه شعر آزاد؟ از سوي حوزه هنري در سال ‪ ۶۳‬منتشر كرد و در همين سال دومين مجموعه شعرش با نام در كوچه آفتاب را در قطع پالتويي توسط همين ناشر به بازار فرستاد.

در سال ‪ ،۱۳۶۵‬منظومه ظهر روز دهم وي توسط انتشارات برگ وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به بازار آمد كه شاعر در اين منظومه ‪ ۲۸‬صفحهاي، ظهر عاشورا، غوغاي كربلا و تنهايي عشق را به عنوان جوهره سروده بلندش در نظر ميگيرد. سال ‪ ۶۹‬برگزيده دو دفتر تنفس صبح و در كوچه آفتاب با عنوان گزيده دو دفتر شعر از سوي انتشارات سروش از وي منتشر شد.

آينه‌هاي ناگهان تحول كيفي و كمي امينپور را بازتاب ميدهد، اشعار اين دفتر نشان از تفكر و انديشهاي ميدهد كه در ساختاري نو عرضه مي‌شود. آينه هاي ناگهان، امينپور را به عنوان شاعري تاثيرگذار در طيف هنرمندان پيشرو انقلاب تثبيت ميكند و از آن سو نيز موجوديت شاعري از نسل جديد به رسميت شناخته مي‌شود.

در همين دوران است كه برخي از اشعار وي همراه با موسيقي تبديل به ترانه هايي ميشود كه زمزمه لبهاي پير و جوان ميگردد. پس از تثبيت و اشتهار، ناشران معتبر بخش خصوصي علاقه خود را به چاپ اشعار امينپور نشان ميدهند و در اولين گام، انتشارات مرواريد گزينه اشعار او را در كنار گزينه اشعار شاملو، فروغ، نيما و... به دست چاپ ميسپارد كه در سال ‪ ۷۸‬به بازار ميآيد.

گلها همه آفتابگردانند جديدترين كتاب امينپور نيز در سال ‪ ۸۱‬از سوي انتشارات مرواريد منتشر شد كه به چاپهاي متعدد رسيد و با استقبال خوبي روبه رو شد.

دكتر قيصرامين پور در سال ‪ ۱۳۸۲‬ضمن عضويت در فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي؟ در دانشگاه تهران و الزهرا به تدريس و امور پژوهشي مي‌پردازد .

قيصر امين پور، پيش از آنكه به عنوان شاعر كودك و نوجوان بشمار آيد، در جامعه ادبي امروز به خاطر ويژگي‌هاي شعري‌اش شناخته شده است و شعرهاي عمومي‌اش بيشتر از شعرهاي كودكانه و نوجوانانه‌اش بر سر زبانهاست. از نيمه ي دوم دهه شصت بود كه قيصر امين پور به ثبات زبان و انديشه در شعرش دست يافت. هر چند جامعه ادبي او را به عنوان يك اديب آكادميك و استاد دانشگاه مي‌شناسد ولي حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان هنوز قيصر را از آن خود مي‌داند. دو دفتر به قول پرستو و مثل چشمه ، مثل رود آوازه خوبي دارند.

در طليعه دفتر به قول پرستو شاعر با طرح چند پرسش ارتباط خود را با مخاطب آغاز مي‌كند: چرا مردم قفس را آفريدند؟ چرا پروانه را از شاخه چيدند؟ چرا پروازها را پر شكستند؟ چرا آوازها را سر بريدند؟ قالبهاي مورد علاقه اين شاعر عبارتند ار:چهارپاره - غزل - دو بيتي- قالب نيمايي- مثنوي .

هوشياري و دقت نظر امين پور از او شاعري مضمون ياب و نكته پرداز ساخته است. مضمون يابي و نكته پردازي او از نوعي نيست كه وي را از واقعيت ها دور ساخته و نازك انديشي‌هاي معما گونه را به ذهن و زبانش راه دهد. (مثل شاعران سبك هندي) ويژگي زبان او در عين سادگي و رواني، از زيبايي چشمگيري برخوردار است.

يك تفكر سنتي در اين مورد بر اين باور است كه هر چه بوده، گذشتگان و ديگران سروده و نوشته اند. پس آنچه سروده و نوشته مي‌شود، تازگي و طراوت ندارد و دست كم تفسيري از آثار آنان است. اما پاسخي ديگر هست كه مي‌گويد:
همه چيز را همگان دانند و همگان هنوز و به خلق و كشف مدام هنري باور دارند ، قيصرامين پور يكي از شاعراني است كه در اين زمينه تلاش خوبي را سرگرفت ، در قطعه راه بالا رفتن اين نوگرايي در مضمون و انديشه ديده مي شود.

امين پور در شعرهايش مي‌كوشد از زبان امروزي در نهايت سلاست و رواني استفاده كند و رعايت كامل قوانين بكار گرفتن فرهنگ كنايات و اصلاحات به جمعيت زبان او كمك مي‌كند. او در شعر بال‌هاي كودكي بيش از هر شعري فرهنگ زباني توده مردم را وارد كرده است.

موضوعات برگزيده او ،عام و متعلق به نوجوانان و مردم است و تازگي و طراوت خوبي دارند و اين فعاليت و حجم ذهنيت او را نشان مي‌دهد .

يكي از راه‌هاي ارتباط با كودكان و نوجوانان در شعر استفاده از وزن ريتميك و واژه‌هاي موزون و خوش آهنگ است و امين پور از اين اوزان و نيز ديگر اوزان براي عام در شعرهايش به تنوع استفاده كرده است.

قيصر امين پور، در حوزه شعر كودك و نوجوان نامي آشناست ، اما مكث چنداني از خود در اين حوزه ادبي نشان نداد . نمونه آثار او در بخش شعر نوجوان:
مثل چشمه، مثل رود(‪ -(۱۳۶۸‬به قول پرستو(‪(۱۳۷۵‬
آثار او عبارتند از : تنفس صبح ، در كوچه آفتاب ، مثل چشمه ، مثل رود ، ظهر روز دهم ، آينه‌هاي ناگهان ، گلها همه آفتابگردانند ، گزينه اشعار مرواريد ، بي‌بال پريدن ، توفان در پرانتز ، به قول پرستو ، سنت و نو آوري در شعر معاصر .

اين شاعر و چهره تاثيرگذار شعر معاصر ، سرانجام در هشتم آبان ماه سال ‪ ۱۳۸۶‬به رنج چند ساله خود به سبب عارضه ناشي از تصادف پايان داده و دوستداران و علاقه مندان بي‌شمارش را با رفتن خويش در بهتي عميق باقي گذارد .

در پي رحلت امين پور، از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي، به مناسبت درگذشت اين شاعر انقلاب، پيامي در تاريخ ‪ ۹‬آبان ماه ‪۱۳۸۶‬منتشر شد.

در اين پيام، با اشاره به اينكه با اندوه و دريغ، خبر تلخ درگذشت شاعر فرزانه انقلاب دكتر قيصر امين پور را دريافت كردم، آمده بود:
از دست دادن او براي اينجانب و براي همه اصحاب شعر و ادب، خسارت بار است.

او شاعري خلاق و برجسته بود و همچنان به سمت قله‌هاي اين هنر بزرگ پيش مي رفت.

درگذشت او آرزوهايي را خاك كرد ولي راه فتح قله‌ها را اميد است، دوستان و ياران نزديك و شاگردان اين عزيز ادامه دهند. او و دوستانش نخستن رويش هاي زيبا و مبارك انقلاب در عرصه‌هاي شعر بودند و بخش مهمي از طراوت و جلوه اين بوستان، مرهون ظهور و رشد آن عزيز و ديگر دوستان همراه اوست.

خدا پاداش خوبي‌هاي او را امروز كه بيش از گذشته به آن نيازمند است، با كرم و فضل به او برگرداند و او را در آغوش رحمت و مغفرت خويش بگيرد. به خاندان و بازماندگان و دوستان و شاگردان آن عزيز صميمانه تسليت مي‌گويم
شنبه 20 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 291]