سنگي در چاه

واضح آرشیو وب فارسی:بازتاب آنلاین: سنگي در چاه
ساكاشويلي و زمستان سرد 2006
تنش بين روسيه و گرجستان بر سر استقلال دو منطقه جدايي طلب اوستياي جنوبي و آبخازيا از گرجستان در يك ماه گذشته، منطقه قفقاز را به كانون مجادلات بين المللي تبديل ساخته است به گونه اي كه حتي برخي از تحليل گران، بحران كنوني در گرجستان را نطفه جنگ سرد جديدي بين روسيه و غرب مي دانند.

جدا از ميزان صحت و سقم اين تحليل، بايد اشاره داشت كه بحران كنوني در قفقاز هر چند كه داراي ريشه هاي تاريخي است اما مي شد قطعا به وجود نيايد و زمينه براي دخالت ها و دست اندازي هاي قدرت هاي فرامنطقه اي فراهم نگردد.

بايد اذعان داشت كه نبود يك ساختار منطقه اي مشترك كه تمام نيازمندي هايش چون امنيت، ثبات، توسعه و ... را پوشش دهد و كشورهاي بزرگ، متوسط و كوچك منطقه با گرد هم آمدن در آن ساختار منطقه اي احساس رضايتمندي و تامين منافع و مصالح ملي كنند، يكي از دلايل عمده دخالت ها و ايجاد جو عدم اعتماد در ميان كشورهاي منطقه قفقاز است.
پرواضح است كه دعوت گرجستان از كشورهاي هزاران فرسنگ دورتر به منطقه و تلاش براي عضويت در پيماني نظامي كه براي منافع بخش بزرگي از كشورهاي منطقه يك "تهديد امنيت ملي" به حساب مي آيد، عملي اعتماد زداست.

بنابر اين يگانه راه استقرار صلح و ثبات در منطقه قفقاز و پيرامون آن اعتمادسازي در گام اول و در گام دوم تلاش براي پي ريزي يك ساختار منطقه اي مشترك است كه در عين حفظ منافع همگاني، پاي دخالت ساير قدرت هاي خارجي را از منطقه كوتاه كند.
دولت تفليس به يقين ماجراي زمستان سرد 2006 را به ياد مي آورد ؛ در آن روزها ، قرار بود مراسم تحليف "نظربايف" در شهر "آستانه" قزاقستان برگزار شود و ساكاشويلي هم به عنوان رئيس جمهور گرجستان به آن مراسم دعوت شده بود و بسيار مضطرب نشان مي داد و وقتي به ديدار منوچهر متكي ، وزير خارجه ايران رفت ، علت نگراني اش مشخص شد.

ساكاشويلي به متكي گفت كه روس ها ، گاز گرجستان را قطع كرده اند و در چنين شرايطي ، ايران ، تنها اميد گرجي هاست تا به آنها گاز بفروشد.
پس از انجام مقدمات ديپلماتيك ، وزراي خارجه و انرژي گرجستان به تهران آمدند و متعاقب آن ، گاز ايران از طريق جمهوري آذربايجان ، راهي گرجستان شد و مردم اين كشور سرما زده را نجات داد.
ايران ، در صدور گاز اضطراري به گرجستان به حدي مسائل انسان دوستانه را لحاظ كرد كه حتي پيش از توافق نهايي بر سر قيمت ، لوله هاي گازش را به سوي گرجي ها كه زماني "ايراني" بودند ، باز كرد.

اما پاسخ ساكاشويلي به اين رويكرد احترام آميز چه بود؟
او يك سال بعد ، يك ايراني دستگير شده در تفليس ( به نام اردبيلي) را برغم تقاضاي تهران ، به آمريكا تحويل داد تا برگ برنده اي باشد در دستان كاخ سفيد در تعامل با ايران!
در واقع دولت گرجستان براي چندمين بار نشان داد كه به شدت تحت تأثير آمريكاست و اراده اي مستقل در تفليس حكمراني نمي كند.

دولت گرجستان ، در تابستان امسال نيز با جنگ افروزي در منطقه كه واكنش تند روس ها را به دنبال داشت ، اين را نيز ثابت كرد كه نه درك درستي از مناسبات منطقه اي و بين المللي دارد و نه حتي حد و اندازه خويش را به درستي مي شناسد.

اينك نيز او ، كه با چشمداشت به بيرون از منطقه ، بحران موجود را ايجاد كرده است ، باز با همان خطاي راهبردي ، يعني نگاه به بيرون ، در صدد برون رفت از وضعيت موجود است و اين در حالي است كه سايه قدرتي به نام روسيه ، بر تفليس سنگيني مي كند و روس ها نيز اين بار ، با رويكردي حيثيتي بازي را ادامه مي دهند و لذا ، هر اندازه كه نگاه به قدرت هاي فرامنطقه اي گسترش يابد ، به همان ميزان بر حساسيت روسيه و در نهايت به پيچيده تر شدن موضوع افزوده خواهد.

بنابراين يگانه راه استقرار صلح، ثبات و همزيستي مسالمت آميز در منطقه ايجاد ساختاري درون منطقه اي و پويا است كه زمينه ساز رشد و ثبات و امنيت همه كشورهاي منطقه باشد به شرط آن كه افرادي مثل ساكاشويلي ، سنگي به چاه نيندازند كه در آوردنش ، ماجراها بسازد.
پنجشنبه 18 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: بازتاب آنلاین]

[مشاهده در: www.baztabonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]