اين راه به شادي نمي‌رسد

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: اين راه به شادي نمي‌رسد
جام جم آنلاين: مي‌گويد: خسته شده‌ام، مي‌پرسم: از چي و پاسخ مي‌شنوم از فضاي يكنواخت مدرسه. آخه تا كي همش بشين، پاشو، بنويس و ... صبح كه از خواب بيدار مي‌شوم و به مدرسه مي روم، از همان زنگ اول دعا مي‌كنم زودتر زنگ آخر برسد و كيفم را بردارم و از آن محيط بزنم بيرون.

اينها سخنان دختر دانش‌آموزي است كه همانند ديگر دانش‌آموزان 8 هزار ساعت ازعمرش را طي يك سال تحصيلي در مدرسه مي‌گذراند؛ مدرسه‌اي كه از نگاه او داراي فضايي كسل‌كننده است. البته فقدان شادي در مدارس دخترانه، مسوولان آموزش و پرورش را به فكر واداشت تا چاره‌اي بينديشند و نتيجه اين تفكر طرح استتار و شاداب‌سازي مدارس دخترانه شد كه سال 87 از سوي سازمان آموزش و پرورش شهر تهران مطرح گرديد.

چندي پيش جزييات اين طرح از سوي افسانه فروزان‌فر، كارشناس امور بانوان سازمان آموزش و پرورش شهر تهران اعلام شد.

وي هدف اين طرح را تحكيم بنيادهاي اعتقادي دختران، التزام منطقي آنها به حجاب و ارتقاي سطح جسماني و رواني دانش‌آموزان به منظور افزايش كيفيت آموزشي مدارس عنوان كرد. در اين طرح، ابتدا مدارس دخترانه از ديد ساختمان‌هاي بلندمرتبه همجوار پوشانده مي‌شوند.

پوشاندن محيط كلاس‌ها، از ديگر مقوله‌هاي اوليه طرح استتار است كه استفاده از شيشه رفلكس و ايرانيت‌هاي رنگي پيشنهاد شده است. پس از اجراي طرح در تعدادي از مدارس، وسايل ورزشي گوناگون قرار خواهد گرفت.

فروزان‌فر، استتار كل ساختمان و حياط را مرحله بعدي اين طرح عنوان و اظهار كرد: در سال‌هاي گذشته اين طرح به عنوان‌هاي بهينه‌سازي فضاهاي آموزشي، محرم‌سازي، مدرسه با نشاط و شاداب‌سازي مدارس تغييرنام داد. اين كارشناس تاكيد كرد: در راستاي تكميل طرح استتار به شاداب‌سازي مي‌رسيم.

آيا طرح استتار مدارس دخترانه در صورتي كه با موفقيت اجرا شود به شاداب‌سازي مي‌انجامد يا نه؟

شاد ماندن مهمتر از شاد كردن‌

دكتر سيمين قاسم‌زاده، روان‌شناس و استاد دانشگاه با اشاره به اين كه متاسفانه فضاي مدارس ما فضاي نشاط‌آور و شادي نيست، مي‌گويد: شادي يعني تعادل و امري فطري است كه خداوند در ذات همه افراد بشر قرار داده است. شادي مي‌توانديك تبسم ساده باشد و اين افكار مثبت است كه مي‌تواند عامل شادي شود بنابراين افراد بايد تصوير ذهني خوبي از خودشان داشته باشند تا شادي در روح و روانشان جريان يابد. متاسفانه سطح شادي در جامعه ما در حال نزول است. در حالي كه شادي در افزايش تحرك و پويايي موثر است.

قاسم‌زاده، شادي كودكان را برخاسته از فضاي شاد در خانواده‌ها مي‌داند و معتقد است: كودكي كه پدر و مادرش با هم اختلاف دارند يا كودكي كه خانواده‌اش با فقر، اعتياد يا ديگر آسيب‌هاي اجتماعي درگير هستند نمي‌تواند شاد باشد. حالا هر چقدر كه ما به او بگوييم تو در مدرسه آزاد هستي و مي‌تواني حجابت را برداري، واقعيت زندگي اين كودك ناشاد است. براي شاد بودن بايد دغدغه‌هاي ذهني يك فرد كم باشد.

به نظر من فقط شاد كردن افراد مهم نيست، بلكه شاد ماندن آنها اهميت دارد و اين جزو رسالت‌هاي اجتماعي دولت‌هاست كه دغدغه‌هاي افراد جامعه را كم كنند؛ اما در مورد مدارس دخترانه فرض كنيم ديوارها را آنقدر بلند كرديم كه بچه‌ها در آن آزاد باشند. هدف از اين كار چيست و به چه چيزي مي‌خواهيم برسيم.

در بسياري از بهترين مدارس دنيا، كودكان يونيفورم مخصوص مي‌پوشند، ولي شاد هستند. آيا داشتن روسري يا مقنعه به عنوان يك پوشش اجتماعي كشور ما مي‌تواند عامل ناشادي كودكان باشد؟ به نظر من اين طور نيست. به عبارت ديگر با چنين كاري تنها دانش‌آموز را دچار تناقض مي‌كنيم. اين كه به او بگويم تا دم در مدرسه اين‌گونه باش و در مدرسه يك نوع ديگر! از طرف ديگر با اين كار نظم موجود در مدرسه را به هم مي‌زنيم.

وقتي دانش‌آموز يونيفورم مدرسه را از تن درآورد و لباس‌هاي ديگري تن كند مسائل زيادي همانند بحث در مورد مدل مو، مد روز، فاصله طبقاتي و ... براي آنها به وجود مي‌آيد كه عامل اصلي حواس‌پرتي آنها از درس خواهد شد.

در حالي كه با داشتن پوشش مخصوص، همه مانند يكديگر هستند. ما بايد به جاي اين علامت درماني‌ها به كودكانمان در مدارس عزت نفس بدهيم، به آنها مسووليت واگذار كنيم و مورد تشويق قرارشان بدهيم، براي آموزش توام با شادي بچه‌ها پول و وقت صرف شود و به اين ترتيب به كودك بينش شادي مي‌دهيم.

اين روان‌شناس در ادامه اظهار مي‌كند: كار اصلي ما بايد بيان شادي در مدارس باشد. رنگ يونيفورم‌ها شاد باشد، قوانين خشك مدرسه اندكي تلطيف شوند تا بچه‌ها حق ابراز وجود داشته باشند. درسي به نام مهارت‌هاي زندگي در مدارس داريم؛ اما اين درس فقط به صورت كليشه‌اي ارائه مي‌شود.

در صورتي كه اگر اين درس به صورت كارگاهي و توام با نقش بازي كردن به بچه‌ها آموزش داده مي‌شد، آن وقت بايد كارآيي آن را مي‌ديديم. آموزش شادي بايد در مدارس ما نهادينه شود. كودك و نوجوان ما بايد ياد بگيرد چگونه مثبت بينديشد و چطور شاد بماند. چرا نبايد در مدارس ما موسيقي شاد و تند نواخته شود؟

دانش‌آموز شاد، شهروند مفيد فردا

دكتر صمدي‌راد، جامعه‌شناس با اشاره به اين كه متاسفانه بسياري از طرح‌ها فاقد كار كارشناسي است، مي‌گويد: فردي طرح و نظري را ارائه مي‌كند و به هر صورت اين طرح اجرا مي‌شود، اما پس از مدتي به حال خود رها مي‌شود و هيچ كاري روي نتيجه و اثر اين طرح صورت نمي‌گيرد.

در حالي كه بايد پيش از شروع يك طرح آن را روي چند مدل تست و بعد اجرا كنند. اين جامعه‌شناس معتقد است: اين كه بسياري از مدارس ما ساختمان‌هاي استيجاري و اكثر آنها فاقد محيط‌هاي ورزشي مناسب و حتي فاقد فضاي كافي براي آموزش است، قابل انكار نيست. از همه مهم‌تر نمي‌توانيم بگوييم بچه‌ها در چنين محيط‌هاي آموزشي روحيه خوب و شادابي دارند.

در همين حال، هر كاري براي بهبود محيط آموزشي انجام دهيم، قطعا در روحيه افراد موثر خواهد بود. اما در اجراي اين طرح نكاتي وجود دارد كه نبايد از آن غافل شويم بسياري از مدارس در نقاط شلوغ شهر و در ميان چندين خانه محصور شده است.

براي اين مدارس چه برنامه‌اي داريم؟ اگر قرار باشد ديوارها را آنقدر بالا بياوريم كه دختران محصور باشند، ممكن است در شاداب‌كردن آن موفق باشيم؛ اما آيا به خانه‌هاي همسايه فكر كرده‌ايم كه با اين كار فضاي مقابل خانه اين شهروندان را ناپسند كرده‌ايم و اين در روحيه افراد اثر منفي مي‌گذارد كه هر روز در مقابل چشمانشان قلعه‌اي را ببينند؟

از طرف ديگر، اگر قرار است براي محصور كردن مدارس از يونوليت استفاده شود، آيا به عواقب و خطرات بعدي مثلا افتادن يونوليت فكر كرده‌ايم؟ به نظر من براي اجراي اين طرح بايد حتما به زيبايي مدرسه نيز توجه شود. در خارج از كشور بهترين و زيباترين ساختمان‌ها و فضاهاي سبز را به مدارس اختصاص مي‌دهند ولي در ايران مدرسه زيبا و با فضاي سبز خيلي محدود است. اگر مدرسه‌اي فضاي بزرگي هم داشته باشد، با دكوراسيون‌هاي مدرن و چوبي از زيبايي آن كم كرده‌اند. تمام مدارس بايد در شرايط يكسان قرار گيرند.

اين طور نباشد كه اين طرح در فلان مدرسه بزرگ بالاي شهر اجرا شود و در مدارس شلوغ جنوب شهر خبري از اجراي آن نباشد. از همه مهم‌تر اين كه هزينه اجراي اين طرح به خانواده‌ها تحميل نشود و دولت خود براي اجرايي شدن و تجهيز مدارس اقدام كند.

به عقيده صمدي‌راد، دانش‌آموزان بايد شاد و شاداب پرورش يابند تا افراد سالم جامعه باشند. هر چه سرمايه‌گذاري براي اين افراد بيشتر باشد، در آينده شهروندان مفيدتري در جامعه خواهيم داشت.

سميه افشين‌فر
دوشنبه 15 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 172]