تأثير بحران اقتصادي بر عرصه سياسي جهان

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: تأثير بحران اقتصادي بر عرصه سياسي جهان
اقتصاد‌جهان- ترجمه نيلوفر قديري:
وقتي هنري پالسون وزير دارايي آمريكا براي نخستين بار راهبرد وام دولت به نظام بانكداري آمريكا را مطرح كرد، به وزراي دارايي سراسر جهان تلفن زد تا جزئيات اين طرح را براي آنها توضيح دهد.

اين مقام آمريكايي در مكالمات خود از برنامه‌اش براي پايان دادن به بحران مالي جهان خبر داد و گفت: ما بايد براي حل اين بحران كاري كنيم.

يك وزير اروپايي از پالسون پرسيد، اگر برنامه وام 700 ميليارد دلاري دولت براي خريد وام‌هاي بانك‌ها اين بحران را حل نكند چه خواهد شد؟ پالسون در جواب گفت كه كار ديگري وجود ندارد.

پالسون با فرض اينكه كنگره آمريكا اين طرح را تصويب مي‌كند، با همتايان اروپايي خود سخن مي‌گفت. اما با پاسخ منفي اوليه كنگره، اكنون اروپايي‌ها اميدوارند كه طرح جايگزيني وجود داشته‌باشد.

اما حالا كه با نظر مثبت سناي آمريكا، نسخه ديگري از اين طرح تصويب شده، كارشناسان بر اين باورند كه كاري را كه اين بحران بايد مي‌كرد، كرده است. اكنون ديگر شرايط به حالت عادي باز نخواهد گشت.

آنچه در روزهاي گذشته در عرصه اقتصاد و بازارهاي مالي دنيا روي داد پيامدهاي شگرفي بر سياست داشت. نخستين تاثير آن بر تبليغات انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا مشهود شد.

تا 3 هفته پيش چنين به‌نظر مي‌رسيد كه اوضاع به دلخواه جان مك كين در حال پيش رفتن است. جنگ روسيه و گرجستان باعث شده‌بود تا مسائل امنيتي در كانون توجه قرار گيرد و اين همان نقطه‌اي است كه براي مك كين نقطه قوت است.

اضافه شدن سارا پالين به اين رقابت، موضع جمهوريخواهان را تقويت كرده‌بود. در لحظاتي كه مك كين و سابقه جنگي او كاري در انتخابات از پيش نمي‌برد، حضور پالين مي‌توانست برگ برنده‌اي براي جمهوريخواهان باشد.

نگراني دمكرات‌ها از تبار باراك اوباما و غيرآمريكايي بودن اين تبار، به پاشنه آشيل آنها تبديل شده‌بود. اما درست در همين لحظه، شرايط اقتصادي به هم ريخت و اوضاع بر وفق مراد دمكرات‌ها شد.

تاثير ديگر اين بحران مالي، فروريختن اقتدار دولت جورج بوش بود. رأي منفي اوليه نمايندگان جمهوريخواه كنگره به طرح كمك مالي 700 ميليارد دلاري به نظام بانكي، نشان داد كه دولت بوش حتي درون حزب خودش هم از اعتماد كافي برخوردار نيست. نزديكي مك كين به بوش، او را در اين شكست سهيم مي‌كند.

اما نتيجه انتخابات آمريكا هر چه باشد، اين بحران مالي شرايط سياسي را در كل دنيا تغيير داد. نقش دولت‌ها در دنياي امروز دوباره احيا شده‌است. اين لحظه‌اي است كه شايد تا سال‌ها بعد دوباره تكرار نشود.

حتي رأي‌دهندگاني كه حداقل اعتمادي به دولت‌ها ندارند، هم‌اكنون تغيير عقيده داده‌اند. همه مي‌پرسند چرا دولتمردان براي سامان دادن به اوضاع كاري نمي‌كنند؟

واكنش‌هاي سياسي به اين بحران، خط و خطوط و مرزهاي ميان چپ و راست را در سراسر دنيا تغيير داد. نزديك‌ترين متحد دولت جمهوريخواه آمريكا كه نخستين دولت بود كه از طرح وام به نظام بانكي هم حمايت كرد، دولت چپ ميانه انگليس است. اين هم از همان مرز‌شكني‌هاي دنياي امروز است.

وزير دارايي سوسيال دمكرات آلمان ازنخستين كساني بود كه اين بحران مالي و پايان نقش آمريكا به‌عنوان ابرقدرت مالي جهان را پيش‌بيني كرده‌بود. نيكولا ساركوزي رئيس‌جمهوري راست ميانه فرانسه هم اندك انتقادي از آمريكا كرد.

اما بسياري از دمكرات‌ مسيحي‌هاي اروپا در خفا از اينكه اين بحران استدلال كافي براي نارضايتي آنها از نوليبراليسم آنگلوساكسوني را فراهم كرده‌است، ابراز خشنودي كردند.

اكنون بسياري از سياستمداران دنيا آينده را دنيايي با دخالت بيشتر دولت و نقش كم رنگ بازار توصيف مي‌كنند.

صحنه سياست در دنيا تغيير كرده‌است. اگر يك نشانه اين تغيير را سقوط بوش و جمهوريخواهان آمريكا بدانيم، نشانه ديگر را مي‌توان در تغيير موقعيت گوردون براون و دولت انگليس جست‌وجو كرد.

براون تا 3 هفته پيش با 2 گزينه رو‌به‌رو بود. يا توسط حزب خودش از قدرت بركنار مي‌شد يا محافظه‌كاران حزب، چندباره او را كنار مي‌زدند.

اما او با شعار دولت مي‌تواند و با پيش آمدن شرايط بحران مالي، توانايي خود را به رخ كشيد و اكنون در موقعيت بهتري قرار دارد.

فايننشيال تايمز – 4 اكتبر 2008
يکشنبه 14 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 84]