گونه هاي گياهي و جانوري استان به حفاظت بيشتر نياز دارد

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: گونه هاي گياهي و جانوري استان به حفاظت بيشتر نياز دارد
خراسان شمالي از جمله مناطقي است كه در آن، تنوع گياهي و جانوري مناسبي را مي توان يافت. وفور حيات وحش و تنوع زيست محيطي در اين منطقه، جاذبه زيادي براي گردشگران و شكارچيان ايراني و خارجي ايجاد كرده است.

بنابراين تنوع زيستي امكان سازگاري با شرايط جديد را براي گونه هايي كه بدون چنين توانايي هستند فراهم مي آورد. در واقع اهميت تنوع زيستي در حفظ سلامت، جلوگيري از بروز حوادث ناگوار، تأمين منابع اوليه، حاصلخيزي خاك و ... است.يكي از اعضاي انجمن زيست محيطي مي گويد: شناخت و آگاهي لازمه حفاظت و همچنين شناخت عموم جامعه نسبت به اهميت تنوع زيستي سبب موفقيت اهداف مديريتي موجود است.وي مي افزايد: نقش انجمن هاي غير دولتي به عنوان نهادهاي خود جوش مردمي در آموزش و افزايش آگاهي هاي زيست محيطي مردم قابل توجه است. وي خاطر نشان مي كند: طبيعت خراسان شمالي در كشور و حتي در دنيا منحصر به فرد و بي نظير است و وجود اين طبيعت شگفت انگيز علاوه بر ايجاد مناظر و جلوه هاي زيبا در جلب و جذب گردشگر اهميت به سزايي دارد.وي توسعه و ترويج گردشگري با تكيه بر حفاظت از تنوع طبيعي و زيستي را يكي از مزاياي تنوع طبيعي ذكر مي كند و مي افزايد: همكاري و مشاركت مردم در اين حمايت نقش مؤثر و قابل توجهي دارد و بايد در اولويت برنامه ريزي هاي منطقه اي و ملي قرار گيرد. وي معتقد است: تنوع زيستي بخش حساسي از سرمايه طبيعي است كه از زمين به ارث برده ايم و بايد در حفظ آن كوشا باشيم.احمدي كارشناس محيط طبيعي نيز مي گويد: يوزپلنگ آسيايي، خرس قهوه اي، كبك دري و هوبره از جمله گونه هايي هستند كه به دليل از بين رفتن زيستگاه و شكار غير مجاز، نسل آن ها در معرض خطر قرار دارد.وي اضافه مي كند: ورود دام در مراتع و ماندگاري آن به مدت طولاني در مناطق موجب كاهش عرصه امن و پسروي حيات وحش مي شود و زادآوري و بقاي جانوران را كاهش مي دهد.وي مي گويد: شرايط خاص آب و هوايي، عرض جغرافيايي، وضعيت توپوگرافي، درجه حرارت، رطوبت هوا و نوع و شرايط خاك سبب تنوع جالب توجه طور (پوشش جانوري و گياهي) خراسان شمالي شده است.وي مي افزايد: شاخص ترين گونه درختي مناطق تحت مديريت گونه ارس است كه در دنيا منحصر به فرد و بي نظير و جزو گونه هاي حمايت شده است.به گفته وي چون رشد ارس در هر 100 سال حداكثر 30 سانتي متر است، به همين دليل تكثير و زادآوري آن به شكل غيرطبيعي و نهال كاري بسيار مشكل و زمان بر است.وي خاطر نشان مي كند: در پارك هاي سالوك، جنگل هاي پراكنده ارس در ارتفاعات و گونه هاي درختي همراه نظير شيرخشت، نسترن وحشي و افرا قابل مشاهده است.به گفته وي نظير اين تنوع در پارك ملي ساريگل به دليل عرض جغرافيايي و وضعيت فيزيوگرافي يكسان نيز وجود دارد.وي كاهش عرض جغرافيايي در پناهگاه حيات وحش مياندشت و توپوگرافي خاص اين منطقه را كه اقليم بياباني و تپه ماهوري دارد عامل وجود گونه هاي خاص بياباني در اين پناهگاه عنوان مي كند.وي مي افزايد: گونه هاي درختچه اي و بوته اي مانند تاغ، گز، انواع سالسولا، اسكبنيل، درمنه، افدرا، يال اسبي، كاكوتي، زنبق وحشي و گل كبود در مياندشت قابل مشاهده است. احمدي مي گويد: افزايش عرض جغرافيايي در منطقه حفاظت شده گلول و سراني و وضعيت توپوگرافي خاص آن، سبب افزايش رطوبت نسبي هوا شده است و در نتيجه در كنار جنگل هاي ارس و زير اشكوب آن پوشش متراكمي از گونه هاي بالشتي نظير گون، كلاه ميرحسن، چوبك، آنخ، آويشن، گل ماهور و ... وجود دارد. وي وجود انواع گياهان دارويي در اين مناطق را مناسب ارزيابي و اضافه مي كند: كلپوره، آويشن، كاكوتي، باريجه، آنغوزه و علف هزار چشم جزو گياهان دارويي است كه در مناطق تحت مديريت منابع طبيعي استان به چشم مي خورد.

مدير كل حفاظت محيط زيست خراسان شمالي نيز مي گويد: با توجه به اين كه طبيعت موجود از نظم و حكمراني كاملي برخوردار است بنابراين تمامي اجزاي طبيعت اعم از جاندار و بي جان با هم در ارتباط هستند.

محسن شهرياري مي افزايد: در صورتي كه يكي از حلقه هاي موجود در زنجيره بنا به دلايلي از بين برود، باعث تغيير و دگرگوني در ساير اجزاي طبيعت مي شود.

وي اضافه مي كند: هدف از حفظ تنوع زيستي و جلوگيري از نابود شدن نمونه هاي گياهي و جانوري در جهان، حفظ زنجيره ژنتيكي است كه مي تواند در آينده براي انسان زمينه ساز پيشرفت هاي فوق العاده اي باشد كه هنوز علم بشر به آن دست نيافته است.

وي با اشاره به روند انقراض گونه ها در يك قرن گذشته مي گويد: در 100 سال اخير نيمي از تنوع گونه هاي موجود در جهان به واسطه تغييراتي كه انسان در زيستگاه آن ها ايجاد كرده، از بين رفته است.

وي شير ايراني و ببر مازندراني را در ايران و گور ايراني، ميش مرغ و مرال و همچنين تعداد بي شماري از پرندگان و حشرات را در استان از جمله گونه هاي منقرض شده ذكر مي كند.

وي تصريح مي كند: حفظ تنوع زيستي از 4 ديدگاه، تنوع ژنتيكي جانداران، تنوع فرهنگ ها، آداب و رسوم، اعتقادات و گويش مردم مناطق مختلف و تنوع اقليم هاي زيستي كه اهميت قابل ملاحظه اي دارد در خورتوجه و مراقبت هاي ويژه است.وي با بيان اين كه زيستگاه هاي جانوري در استان متنوع و پراكنده است مي گويد: خوشبختانه تنوع زيستي در استان به دليل اكوسيستم هاي مختلف كوه، دشت، بيابان و جنگل، در سطح بالايي قرار دارد.شهرياري خاطر نشان مي كند: زيستگاه هاي جانوري در استان متنوع و پراكنده است و تنوع زيستي در آن به دليل اكوسيستم هاي مختلف از قبيل كوه، دشت، بيابان و جنگل، در سطح بالايي است.وي اظهار مي كند: مناطقي كه از نظر غناي جانوري ارزش بالايي داشته باشد در قالب مناطق حفاظت شده، پارك ملي و پناهگاه حيات وحش تحت حمايت و مديريت اداره كل حفاظت محيط زيست است.مدير كل منابع طبيعي خراسان شمالي نيز در خصوص زيستگاه هاي جانوري مي گويد: ذخيره گاه هاي جنگلي، الگوهاي كوچك شده ذخيره گاه هاي بيوسفر هستند كه در آن گونه هاي منحصر به فرد، كمياب و يا گونه هاي رو به انقراض به صورت طبيعي روييده اند.

مهندس موسي صابري اظهار مي كند: ذخاير بيوسفر از نظر معيارهاي انتخاب تابع پرونانس ها و جغرافياي زيستي هستند اما ذخيره گاه هاي جنگلي در ابعاد كمي كوچك تر تابع رويشگاه هاي گونه هاي بومي كه از نظر ژنتيكي در مقايسه با رويشگاه هاي ديگر داراي برتري باشند انتخاب مي شوند.وي حفاظت از گونه هاي نادر و در حال انقراض با صفات ژنتيكي برتر در رويشگاه هاي اصلي و طبيعي را يكي از مطلوب ترين روش ها ذكر مي كند.وي حفظ زيستگاه ها و گونه ها در شرايط دست نخورده، حفظ و نگهداري منابع ژنتيكي در شرايط تكامل و پويا، حفظ و نگهداري فرآيندهاي اكولوژيكي، تخمين موجوديت نمونه هايي از محيط هاي طبيعي و كاهش اختلال تا حد امكان از طريق برنامه ريزي و انجام پژوهش را از اهداف مديريتي براي حفاظت از ذخيره گاه ها ذكر مي كند.وي شمشاد، سروخمره اي، حرا و چندل، ارس، فندق، زيتون طبيعي، گون، گردوي جنگلي، بادام وحشي و ... را از جمله ذخاير جنگلي ذكر مي كند و مي افزايد: طبق تبصره 2 قانون حفظ و حمايت از منابع طبيعي و ذخاير ژنتيكي كشور قطع اين گونه درختان ممنوع است و متخلفان از اين قانون به پرداخت خسارت و حبس و ... محكوم مي شوند.صابري اظهار مي كند: در حال حاضر در خراسان شمالي به دليل شرايط خاص زيست محيطي و برخورداري از 2 ناحيه رويش ايراني و توراني و هيركاني، گونه هاي متعددي مشمول ماده يك قانون مذكور است.

وي بيان مي كند: بلوط ايراني و زالزالك به دليل اين كه جزو گونه هاي خاص اين مناطق است به عنوان ذخيره گاه در استان حفظ شده است.رئيس اداره جنگلداري و جنگل كاري اداره كل منابع طبيعي خراسان شمالي هم پراكنش گونه ارس در استان را 386 هزار و 415 هكتار ذكر مي كنند و مي افزايد: اين اداره كل به منظور حفظ و گسترش اين گونه منحصر به فرد مبادرت به تهيه 12 هزار و 89 هكتار طرح ذخيره گاه و 20 هزار و 752 هكتار طرح مديريت منابع جنگلي كرده است.مهندس حسن وحيد چوپاني خاطر نشان مي كند: از 49 هزار و 750 هكتار سطح جنگل هاي ارس استان كه قرق شده بود دام ها خارج شده است.وي مي افزايد: با اين وجود منابع طبيعي استان مبادرت به كشت 10 هزار اصله گونه ارس كرده كه برنامه گسترش آن در سال هاي آينده تهيه و اجرا مي شود.وي ذخيره گاه فندق را 50 هكتار در منطقه وي وي، مانه و سملقان ذكر مي كند و مي افزايد: زالزالك كه جزو گونه هاي ناحيه رويشي ايراني و توراني محسوب مي شود در مناطق مختلف استان پراكنش دارد و اين اداره كل اقدام به حصاركشي 8 هكتار از اين سطوح كرده است.وي تصريح مي كند: ذخيره گاه پسته در 5 هزار هكتار از منطقه كوه قلعه و بخش سنوستان مانه و سملقان وجود دارد كه براي حفظ اين گونه طرح پيش شناخت آن تهيه و برنامه هاي قرق و مديريت آن در دست بررسي و اقدام است.وي معتقد است: بلوط ايراني با توجه به شرايط اقليمي و توپوگرافي در 25 هزار هكتار از منطقه جوزك، هادر، دركش و سنوستان مانه و سملقان وجود دارد كه براي حفظ آن طرح هاي مديريت منابع طبيعي فاز يك جوزك در 9 هزار و 646 هكتار و فاز 2 در 12 هزار و 900 هكتار تهيه و در دست اجراست.چوپاني تصريح مي كند: در حال حاضر 4 هزار هكتار از جنگل هاي با ارزش منطقه، قرق و دام از آن خارج نشده كه تأثير به سزايي در روند تكامل و زادآوري اين گونه ها دارد.وي بيان مي كند: در استان گونه هاي جنگلي با ارزش كه مشمول ماده يك قانون حفظ و حمايت از منابع طبيعي و ذخاير ژنتيكي كشور است شناسايي و براي حفظ و حمايت از آن اقدامات اساسي صورت گرفته است.
يکشنبه 14 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 2534]