30 نكته از 30 روز نمايشگاه قرآن/ بخش پاياني

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: 30 نكته از 30 روز نمايشگاه قرآن/ بخش پاياني
گروه گزارش: پرونده شانزدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن كريم پس از 30 روز فعاليت بيش از 20 بخش مختلف و ده‌ها غرفه از بخش دانشگاه و حوزه گرفته تا پژوهش و خانواده، اواخر ماه مبارك رمضان با حضور رئيس مجلس شوراي اسلامي و وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در سالن همايش‌هاي نمايشگاه مختومه شد و به بايگاني پرونده‌هاي نمايشگاهي كشور پيوست اما همچون هميشه نقاط مثبت و منفي آن از ديده‌ها پنهان نماند.
بخش نخست اين گزارش به بررسي چندين نكته مثبت و منفي از شانزدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن كريم پرداخت و بخش دوم نيز نكات ديگري را با هدف اصلاح نقاط ضعف و تقويت نقاط قوت تحليل و بررسي مي‌كند.
بخش نخست را اينجا بخوانيد

يكي از غرفه‌هايي كه امسال به صورت مستقل و با عنوان يك غرفه به مجموعه نمايشگاه اضافه شد، غرفه نجوم بود كه با عنوان فيزيك هستي فعاليت داشت، غرفه‌اي كه به علت جذابيت موضوعي طرفداران زيادي داشت و به كمتر بازديدكننده‌اي اجازه مي‌داد از جلوي آن عبور كند و دقايقي را ميهمان آن نباشد.

استقبال از غرفه نجوم و فيزيك هستي

سال‌هاي قبل روال اين گونه بود كه معمولا به همت بخش دانشگاهي نمايشگاه و با حضور يكي از استادان نجوم و فيزيك آشنا به آيات مرتبط قرآني(با موضوع مورد اشاره) نشست‌هايي تخصصي برگزار مي‌‌شد كه نمونه‌هايي از آن توسط سازمان فعاليت‌هاي قرآني دانشجويان در سال‌هاي قبل و امسال برگزار شد،

اما امسال موضوع نجوم و ستارگان و چگونگي پيدايش زمين و آسمان‌ها از منظر قرآن با عنوان غرفه‌اي مستقل فعاليت داشت كه البته با استقبال بسيار خوبي هم روبه‌رو بود چرا كه دانستن موضوعاتي اينچنين براي همه كساني كه ذره‌اي طالب علم هستند داراي جذابيت است چه رسد به آنكه از منظر قرآن پيگيري شود.

دكتر حسين اميدياني، عضو پيوسته انجمن فيزيك ايران، عضو پيوسته انجمن نجوم ايران و عضو هيئت علمي دانشگاه مديريت اين غرفه را بر عهده داشت و اطلاعات جالبي مانند وضعيت كهكشان راه شيري در مقايسه با ساير كهكشان‌هاي فضا، چگونگي رخداد انفجار بزرگ در پيدايش خلقت و ... را در اختيار علاقه‌مندان قرار مي‌داد.

افزايش و حمايت از برپايي چنين غرفه‌هايي به نظر مي‌رسد با توجه به جنبه علمي و جذابيتي كه دارند مي‌توانند اثرگذاري بيشتري هم روي ايمان مخاطب به خداوند داشته باشند و آن را تقويت كنند، ضروري است و به همين دليل هم هست كه خداوند در آيات متعدد به مومنان و مسلمانان توصيه مي‌كند كه در پيدايش آسمان‌ها و زمين تدبر و تفكر كنند و گاهي هم مي‌پرسد آيا در پيدايش زمين و آسمان نظاره نمي‌كنند؟

و پاره‌اي از آيات هم با عباراتي اخباري مانند اينكه خلقت آسمان‌ها در شش دوره انجام شده است و خلقت آن از خلقت انسان سخت‌تر است ما را به تفكر بيشتر در اين رويدادها و توجه عميق‌تر به معاد و قيامت فرا مي‌خواند، از اين رو ضرورت برپايي چنين غرفه‌هايي در سال‌هاي آينده از برخي غرفه‌هاي ديگر كه تنها به صرف حضور به نمايشگاه آمده‌اند حس مي‌شود.*

بخش رسانه‌هاي قرآني راه‌اندازي شود

از مجموعه غرفه‌هاي مستقر در شانزدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن، غرفه‌هاي رسانه‌هاي ايكنا، شبستان و گلستان قرآن بود كه در طبقه اول قرار داشتند و اخبار نمايشگاه را منعكس مي‌كردند البته رسانه‌هاي نمايشگاه تنها به همين رسانه‌ها ختم نمي‌شد، بلكه راديو قرآن، راديو ايران، شبكه‌هاي مختلف سيما و روزنامه‌ها و نشرياتي مانند روزنامه اعتدال و ... هم حضور داشتند و به فراخور حال و با تلاشي قابل تقدير رويدادهاي نمايشگاه را پيگيري مي‌كردند.

نكته قابل ذكر درباره رسانه‌هاي نمايشگاه اين است كه نحوه و محل استقرار اين رسانه‌ها كاملا پراكنده بود و به گونه‌اي كه تنها ايكنا، شبستان و گلستان قرآن در كنار يك‌ديگر قرار داشتند و مسئولان برپايي نمايشگاه مي‌توانند در سال‌هاي آتي بخش مستقلي را به رسانه‌هاي قرآني اختصاص دهند تا همه آن‌ها مانند ديگر بخش‌ها چون حوزه و دانشگاه در كنار يكديگر به فعاليت بپردازند تا ضمن ايجاد رفاقت بيشتر، رقابت سالم‌تري هم ميان آنان شكل گيرد.

بخش بين‌الملل نمايشگاه از جمله بخش‌هاي پر حرف و حديث هر دوره از نمايشگاه‌هاي قرآن است، اين بخش با هدف بين‌المللي جلوه كردن نمايشگاه و ايجاد اتحاد بيشتر ميان مسلمانان داير مي‌شود اما بخش موفقي نيست چرا كه غالب كشورهاي شركت‌كننده توان رقابت با ايران را ندارند ضمن اينكه حضور يك هفته‌اي يا 10 روز آنان كمرنگ است. برخي از كشورهاي شركت‌كننده تنها با يك تابلوي قرآني در نمايشگاه حاضر مي‌شوند كه نشان مي‌دهد در گزينش افراد و كشورها توجه لازم صورت نگرفته است.

وضعيت جغرافيايي و قرآني كشورها به بخش بين‌الملل ضميمه شود

اگر چه لزوم دامن زدن به اتحاد بيشتر ميان مسلمانان حضور ميهماناني از كشورهاي ديگر را توجيه مي‌كند اما به نظر مي‌رسد دقت بيشتر در انتخاب آثار، توجه به آثار پژوهشي قرآني و ترجيح آن بر آثار هنري و ... كشورهاي شركت‌كننده همچنين تهيه حداقل گزارشي از وضعيت جغرافياي هر كشور و وضعيت فعاليت‌هاي قرآني در آن كشورها و در معرض ديد علاقه‌مندان قرار دادن مي‌تواند بخش بين‌المللي را جذاب‌تر كند چراكه بخش بين‌الملل در هر نوع نمايشگاهي هميشه از جذاب‌ترين‌ها براي مخاطبان بوده و هست.

اما طبقه همكف نمايشگاه امسال شلوغ‌تر و با نشاط‌تر از سال قبل به نظر مي‌آمد. شايد علت آن حضور پر رنگ بخش‌هاي خانواده، كودك، نوجوان و جوان و اختلاط بخش دانشگاه با حوزوي بود. وحدت حوزه و دانشگاه از شعارهايي است كه از ابتداي انقلاب مورد توجه بزرگان بوده و هست و از اين رو يكي شدن اين دو بخش قابل تقدير و به نوعي اقدامي ابتكاري است و بايد اميدوار باشيم تا در عمل هم اتحاد ميان اين دو بخش با كارهاي ابتكاري از سوي مسئولان هر دو بخش بيشتر شود.

شكل‌گيري بخش خانواده به صورت مستقل از امتيازات نمايشگاه شانزدهم بود، بخشي كه علاوه بر ارايه خدمات مشاوره‌اي به خانواده‌ها، موضوعاتي مانند حجاب، تربيت فرزند و ... را در قالب گفتارهايي از بزرگان ديني و انديشمندان غير مسلمان را آموزش مي‌داد و سخنراني مشاوران مسلط در قالب نشست و دادن اطلاعات مشاوره‌اي مورد نياز خانواده‌ها از طريق توزيع سي‌دي و پخش سخنراني‌هاي از پيش ضبط شده را هم بايد به مزيت‌هاي اين بخش افزود.

بخش كودك نه به شادابي سال گذشته

البته بخش كودك در قياس با سال قبل از شادابي فضا و تناسب با اقتضائات سنين كودكي كمي دور بود و حتي ورودي آن متناسب با ذائقه كودكان طراحي نشده بود. عدم رنگ‌آميزي ورودي اين بخش شاهدي بر اين مدعا است و شايد هم به علت عجله در راه‌اندازي اين بخش، اين ظرافت‌ها ناديده گرفته شده بود.

در كنار نقاط ضعف و قوتي كه در هريك از بخش‌هاي نمايشگاه به چشم مي‌خورد، موضوعاتي هم وجود داشت كه قابل نقد و بررسي است. معمول است كه در هر نمايشگاهي، راديو نمايشگاه طراحي مي‌‌شود و اين راديو به صورت مناسب و در طول برپايي نمايشگاه به ارايه اطلاعات لازم به بازديدكنندگان مي‌پردازد و غرفه‌هاي مختلف را تبليغ مي‌كند اگر چه نمايشگاه قرآن كمتر جنبه بازاري و فروش محصول را دارد و بيشتر با برچسب فرهنگي و نه اقتصادي فعاليت دارد اما به نظر مي‌رسد اطلاع‌رساني در خصوص حضور شخصيت‌ها در نمايشگاه و معرفي غرفه‌ها و بخش‌هاي تازه راه‌يافته به مجموعه غرفه‌ها و بخش‌ها، خالي از لطف نباشد به ويژه آنكه رسانه‌ها بيشتر از هر چيز به حضور شخصيت‌ها حساسيت دارند و دوست دارند از زمان حضور آنان مطلع باشند اما گاهي اتفاق مي‌افتاد كه شخصيتي مي‌آمد و مي‌رفت اما كمتر رسانه‌اي از آن مطلع مي‌شد.

كارت‌خوان‌هايي كه نمي‌خواندند

از تراژدي‌هاي نمايشگاه شانزدهم، فروش محصولات نرم‌افزاري و كتاب با كارت‌هاي الكترونيك بود، اگر چه بن‌هاي الكترونيك با تخفيف 20 درصد محصولات قرآني را در اختيار علاقه‌مندان قرار مي‌داد اما بيشتر كارت‌خوان‌ها تنها با كارت‌هاي الكترونيك سامان رفاقت مي‌كردند و مشترياني كه كارت الكترونيكي از بانك صادرات داشتند نه تنها يك بار و يك شب بلكه با دفعات متعدد مراجعه در شب‌هاي مختلف هم به زحمت مي‌توانستند كتاب و يا نرم‌افزاري را خريداري كنند و از مزاياي اين كارت‌ها بهره‌مند شوند.

البته آرامش در فضاي بخش نرم‌افزار را هم به عنوان نقطه‌اي مثبت نبايد از خاطر برد، در سال‌هاي نه چندان دور آنقدر صداي نوارها و سي‌دي‌هاي مداحان فضاي اين بخش را پر مي‌كرد كه هميشه با اعتراض بازديدكنندگان مواجه بود اما در يكي دو سال اخير و به ويژه امسال از چنين صداهايي خبري نبود و اين بخش‌ها با آرامش قابل قبولي فعاليت مي‌كردند.

از بخش‌هاي خوب نمايشگاه در سال‌هاي اخير اجراي زنده تلاوت قرآن و اذان توسط يكي از قاريان ممتاز و مشهور كشور قبل از نماز مغرب و عشاء بود و قارياني كه عمدتا داراي رتبه‌هاي بين‌المللي بودند قبل از اذان به مدت چند دقيقه به تلاوت مي‌پرداختندو سپس اذان را هم قرائت مي‌كردند.

قاريان جوان و كشوري به حاشيه نروند

اين كار پسنديده است و بايد در سال‌هاي آينده هم ادامه يابد اما مسئول برپايي اين محافل كه در دو سال اخير مسئوليت آن بر عهده ميرزاجاني از قاريان ممتاز دانشجويي بوده است نبايد راه را براي حضور قاريان ممتاز كشوري كه به هر دليلي نتوانسته‌اند رتبه‌اي بين‌المللي داشته باشند ببندند، قارياني كه اگر چه رتبه بين‌المللي ندارند اما گاهي از قاريان بين‌المللي هم آماده‌تر به نظر مي‌رسند.

از نكته‌هاي قابل ذكر ديگر در اين بخش بايد به تغيير برنامه‌ها اشاره كرد به گونه‌اي كه ليست حضور قاريان براي مدت برپايي نمايشگاه از پيش اعلام شد اما در شب‌هايي كه تعداد آن كم هم نبود، حضور قاري با برنامه اعلام شده قبلي تطابق نداشت كه موجب بروز مشكلاتي براي بازديدكنندگان به ويژه رسانه‌هايي كه مي‌خواستند خبر آن را منعكس كنند، مي‌شد.

حضور كمرنگ و سازماني گروه‌هاي مختلف مانند دانش‌آموزان از ديگر وجوه تمايز نمايشگاه شانزدهم با نمايشگاه‌هاي گذشته بود و حضور اين اقشار كمتر به چشم مي‌خورد با توجه به اينكه دانش‌آموزان در هر يك از مقاطع ابتدايي، راهنمايي و متوسطه در بهترين سن براي آموزش و ارتقاء مادي و معنوي قرار و تاثيرپذيري و پذيرش روحي و عاطفي بيشتري دارند، بازديد آن‌ها از نمايشگاه و آشنايي هر چند مختصر با موضوعات قرآني و نهادها و امور قرآني كشور مي‌تواند تاثير عميق در آنان به جاي گذارد و جزء ماندگارترين خاطرات زندگي آنان باشد.

مراسم تقدير از خادمان قرآن از جمله آئين‌هايي است كه هر سال در طول برپايي ادوار مختلف نمايشگاه‌هاي قرآن با حضور رئيس جمهور برگزار شده است اما دو سالي است كه با تاخير و تعليق مواجه بوده است. سال قبل اين مراسم برگزار نشد و با تاخير حدود يك سال در ماه‌هاي قبل در نهاد رياست جمهوري برگزار شد.

امسال نيز اين مراسم برگزار نشد و هنوز هم مشخص نيست كه كي و كجا از خادماني كه بايد در شانزدهمين نمايشگاه تقدير مي‌شدند تجليل خواهد شد.

فارغ از اين موضوع، برپايي آئين تجليل به سبكي كه امسال در نهاد رياست جمهوري برگزار شد، شيوه مناسب‌تري از برگزاري آن در نمايشگاه قرآن است چرا كه رويداد نمايشگاه كه معمولا با حضور شخصيت‌ها افتتاح مي‌شود و اختتام مي‌يابد و به طور معمول هم رهبر معظم انقلاب و رئيس جمهور از آن بازديد مي‌كنند، به اندازه كافي خبرساز هست تا خبر تجليل از خادمان قرآن بتواند پررنگ شود و بازتاب مناسبي در رسانه‌ها داشته باشد اما برپايي آن در نهاد رياست جمهوري ضمن بر طرف كردن اين معضل رضايت بيشتر خادمان و فعالان قرآني را هم در پي دارد.

بزرگداشت مرحوم حديثي در دستور كار قرار گيرد

نكته پاياني از مجموعه نقاط ضعف و قوت شانزدهمين نمايشگاه بين‌المللي قرآن كه بايد به آن اشاره و بر آن تاكيد كرد، موضوع برپايي آن بدون نام‌بردن از بانيان و باني اصلي تاسيس نمايشگاه است، اگر چه گاهي از احمد مسجدجامعي به عنوان فعال و باني نمايشگاه‌هاي قرآني كشور، نامبرده مي‌شود و امسال هم به حق از ايشان نامي به نيك برده شد اما از مرحوم «طاهر حديثي» كه يكي از بانيان اصلي و از ايده‌دهندگان اصلي برپايي نمايشگاه قرآن بوده است نامي برده نشده و جز يك دوره كه در زمان حيات به عنوان خادم قرآن معرفي شد، بزرگداشتي براي يادآوري نام و زحمات او برگزار نشده است كه مي‌تواند در سال‌هاي آينده مورد توجه قرار گيرد.

گزارش از علي فرج‌زاده
يکشنبه 14 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]