گزارش فارس از وضعيت سالمندان اصفهان چهره‌هاي ماندگار زندگي

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از وضعيت سالمندان اصفهان چهره‌هاي ماندگار زندگي
خبرگزاري فارس: روزهايي است كه جز گرد و غبار خاطرات گذشته چيزي برايش به ارث نمانده؛ روزهايي كه تنها يك نگاه مي‌تواند آنان را به همه روزهاي خوش زندگي نزديك سازد، اما اين نگاه هميشه از او دور است.

به گزارش خبرگزاري فارس از اصفهان، گويا دغدغه‌هاي فراوان زندگي فرصت فكر كردن به آينده و ايام پيري و سالمندي را از ما گرفته، اما اين واقعيت و تجربه به ظاهر تلخ سرانجام با ناتواني، بيماري و نياز به ديگران به سراغ همه انسان‌ها خواهد آمد، تجربه‌اي كه از آن فراري نيست و گاه سالمندان اين چهره‌هاي ماندگار و سرمايه‌هاي خردمند و انديشمند، با بي‌مهري فرزنداني مواجه مي‌شوند كه از روزهاي پيري و خميدگي خود آگاه نيستند.
سالمندان كساني هستند كه پيامبر اسلام (ص) درباره آنان فرمودند: وجود پيرمردي در يك خانه، همانند وجود پيامبر در آن خانه است. آيات و روايات فراواني در دين اسلام مبني بر احترام به پدر و مادر وجود دارد، امري كه امروزه مسئولان كشور با عنوان تكريم و احترام از منزلت سالمندان از آن ياد مي‌كنند.
رئيس سازمان بهزيستي استان اصفهان در مورد اين قشر مي‌گويد: زندگي ماشيني و متمدن امروزي جوانان و سالمندان را از يكديگر دور ساخته و كاهش فرهنگ احترام به افراد سالخورده را باعث شده است.
محمود محمدزاده با اشاره به برخي از پافشاري‌ها و تحكم سالمندان در جوامع امروزي كه موجب دوري آنان از جوانان شده، مي‌افزايد: گاهي اوقات خانواده‌ها با جدا كردن مسائل خود از فرد سالمند زمينه گوشه‌گيري و سرخوردگي آنان را فراهم مي‌آورند.
وي با تاكيد بر فضاسازي جامعه براي حضور و زندگي مستقل سالمندان در آن بيان داشت: فراهم شدن فضاهاي فرهنگي، تفريحي و رفاهي ويژه افراد سالخورده، باعث تعامل زندگي سالمندان با خانواده‌هايشان و افزايش منزلت اجتماعي آنان در ميان افراد خانواده و جامعه مي‌شود، خانواده‌ها و به ويژه والدين نقش موثري در اين زمينه مي‌توانند ايفا كنند و فرزندان خود را با حقوق سالمندان و احترام به آنان آشنا سازند.
رئيس سازمان بهزيستي استان اصفهان با اشاره به وجود 580 ميليون سالمند بالاي 60 سال در جهان اظهار مي‌دارد: اين جمعيت تا سال 2020 به يك‌ ميليارد نفر خواهد رسيد، همچنين آمار سالمندان در كشور ايران در اين سال از 5 ميليون نفر به دو برابر افزايش مي‌يابد.
وي مي‌گويد: هم‌اكنون 360 هزار سالمندان بالاي 60 سال در استان اصفهان زندگي مي‌كنند كه اين آمار تا سال 1400 به 630 هزار نفر خواهد رسيد.
محمدزاده با بيان اينكه با افزايش جمعيت سالمندان در كشور بايد خدمات بيشتري به آنان ارائه شود، خاطرنشان مي‌كند: سازمان بهزيستي طي چند سال گذشته علاوه بر نگهداري سالمندان به صورت دائم در مراكز شبانه‌روزي به ارائه خدماتي مانند توانمندسازي و مراقبت در منزل، خدمات اجتماعي و اختصاص مستمري به سالمندان براي تكريم منزلت اجتماعي آنان نيز پرداخته است.
وي با اشاره به دريافت مستمري 7 ‌هزار سالمند در استان اصفهان از سوي سازمان بهزيستي تصريح مي‌كند: 14 مركز شبانه‌روزي و دو مركز خدمات روزانه در استان اصفهان در راستاي نگهداري و ارائه خدمات روزانه به سالمندان فعاليت مي‌كنند.
رئيس سازمان بهزيستي استان اصفهان با تاكيد بر افزايش اين مراكز در اصفهان مي‌گويد: با كمك خيران اصفهاني در شهرستان‌هاي تيران، شهرضا، اردستان، دهاقان، نجف آباد، خوانسار، آران و بيدگل و اصفهان هشت مركز نگهداري سالمندان در حال ساخت است، همچنين چهار مركز نگهداري و ارائه خدمات به سالمندان تا پايان امسال در شهرهاي فلاورجان، زرين‌شهر، مباركه و خور و بيابانك راه‌اندازي مي‌شود.
وي اظهار مي‌دارد: تا پايان سال آينده نياز استان اصفهان با داشتن 28 مركز برطرف مي‌شود.
يك جامعه‌شناس درباره وضعيت و جايگاه سالمندان در جامعه بيان داشت: امروزه هنگامي كه بحث خشونت در خانواده مطرح مي‌شود، بيش‌تر انديشمندان و صاحبنظران علوم اجتماعي، زنان و كودكان را قربانيان اصلي خشونت در خانواده تلقي مي‌كنند و از سالمندان كم‌تر ياد مي‌كنند.
مريم زارعي مي‌افزايد: اين مورد نيز مانند ديگر مسائل سالمندان مورد غفلت قرار گرفته و در كشورهاي در حال توسعه كه در معرض تحولات فراواني است اين موضوع به بوته فراموشي سپرده شده است.
وي خاطرنشان مي‌كند: با توجه به افزايش جمعيت سالمندان شرايط ايجاب مي‌كند كه توجه به سالمند و مسائل سالمندي بيش از پيش مورد توجه مسئولان قرار گيرد.
اين كارشناس مسائل اجتماعي مي‌افزايد: با توجه به مسائل خصوصي موجود در خانواده‌ها، هيچ گزارشي مبني بر اعمال رفتار خشونت‌آميز يا برخورد عاطفي مطلوب فرزندان با والدين سالمند خود در كشور در دست نيست، اما چيزي كه به وضوح در سطح جامعه مشاهده مي‌شود اين است كه حق و حدود سالمندان رعايت نمي‌شود.

روزهاي زندگي يك سالمند
عبدالحسين ـ م، يكي از سالمنداني است كه چند سال از عمر و وقت خود را در سراي سالمندان سپري مي‌كند. وي كارشناس ارشد رياضي و صاحب سه فرزند تحصيلكرده است. او از اينكه به سراي سالمندان آمده راضي بوده و مي‌گويد: مي‌خواستم قبل از اينكه در خانواده سربار به حساب آيم خودم به جايي براي زندگي بروم كه همه مانند هم باشند. اينجا دوستاني دارم كه از همصحبتي با آنها لذت مي‌برم، همسرم خارج از كشور زندگي مي‌كند، اما فرزندانم گاهي به ديدنم مي‌آيند.
وي اضافه مي‌كند: توقع چنداني از آنها ندارم، در سراي سالمندان همه مانند هم بوده و تحصيلكرده و بي‌سواد تفاوتي باهم ندارند. در كل از اينكه در كنار كساني زندگي مي‌كنم كه نگاهشان به دنياي اطراف مثل من است، خوشحالم.
عبدالحسين از رفتار كاركنان سراي سالمندان رضايت داشته و مي‌گويد: برخورد با سالمندان نياز به صبر و شكيبايي فراوان دارد، كاركنان اينجا همه جوان بوده و برخورد مناسبي با ما دارند.
رعنا پيرزن بيماري كه سال‌ها ساكن خانه سالمندان است، حوصله صحبت با هيچكس را ندارد، با تندي و پرخاش با پرستار خود و همه كساني كه به سراغش مي‌روند، حرف مي‌زند. به گفته پرستار وي، طي هفت سال گذشته كسي به ديدن رعنا نيامده و از وي سراغي نگرفته است.
معصومه، ساكن يكي از سراهاي سالمندان اصفهان در حالي‌كه از درد، بي‌كسي و روزهاي تنهايي خود گريه مي‌كند، مي‌گويد: به سختي و با انجام كارهايي كه كم‌تر زني حاضر به انجام آن است، فرزندانم را بزرگ كردم و به ثمر رساندم.
اين پيرزن 65 ساله مي‌افزايد: پس از آنكه دوران جواني‌ام به پايان رسيد و نياز به مراقبت‌ و حمايت خانواده‌ام پيدا كردم، سه فرزندم مرا به خانه سالمندان آورده و به دست افراد غريبه سپردند.
وي مي‌گويد: آسايش من در كنار خانواده‌ام بود، اما فرزندانم مرا مزاحم زندگي خود ديدند و براي اينكه مرا از سر خود باز كنند به اينجا سپردند.
معصومه لابلاي اشك‌هايش مي‌گويد: تنها همصحبت من در سراي سالمندان، پيرزني است كه نمي‌بيند و پرستاري كه گاه به من سر مي‌زند، همين و ديگر هيچ!
اكبر، پيرمرد 70 ساله‌اي كه در خانه سالمندان زندگي مي‌كند، مي‌گويد: برخي از كاركنان حوصله ما را ندارند و پرخاشگري مي‌كنند، آنها به اين موضوع آگاه نيستند كه سالمندان شرايطي متفاوت با جوانان داشته و به مراقبت، مهرباني و محبت بيش‌تري نياز دارند.
وي با اشاره به اين موضوع كه وقتي فرزندان براي آنها دلسوزي نمي‌كنند، انتظاري از ديگران نيست، مي‌گويد: سالمندان در اين مراكز با هم زندگي و مصاحبت دارند اما نياز اصلي ما بودن در كنار كودكان و جوانان است، نيازي كه خيلي كم برطرف مي‌شود و ما را از ديناي اطراف ناآگاه مي‌سازد.
نگاه مسئولان به ساكنان سراي زندگي
سرپرست مركز توانبخشي سالمندان پرتو اميد اصفهان با اشاره به مشكلات روحي و جسمي برخي از سالمندان در اين مراكز اظهار مي‌دارد: گاهي اوقات شرايط وخيم و نامناسب جسمي سالمندان باعث مي‌شود كه خانواده‌هايشان، براي نگهداري، آنان را به مراكز سالمندان بسپارند.
مريم سادات رضازاده مي‌افزايد: متاسفانه برخي از خانواده‌ها افراد سالخورده خود را براي هميشه با بي‌‌مهري ترك كرده و پس از سپردن آنان به سراي سالمندان ديگر سراغي از آنان نمي‌گيرند.
وي با بيان اينكه سالمندان در زمان ورود به اين مراكز دچار ياس، نا اميدي و گاه احساس خشم نسبت به فرزندان خود مي‌شوند تصريح مي‌كند: براي كاهش اين مشكلات بايد مسئولان و پرستاران اين مراكز اطلاع دقيق نسبت به وضعيت سالمند و خانواده آنان كسب و ارتباط عاطفي باثبات با آنها برقرار كنند.
سرپرست اين مركز بيان داشت: مراقبان و مسئولان مراكز توانبخشي سالمندان با برخوردهاي مناسب خود و با احترام در نحوه سخن گفتن، اعتبار اجتماعي اين افراد را حفظ مي‌كنند.
وي با تاكيد بر اينكه با توجه به نظارت‌هاي سازمان بهزيستي وضعيت مراكز نگهداري سالمندان در اصفهان نسبت به گذشته بهبود پيدا كرده خاطرنشان مي‌كند: مهم‌ترين نيازهاي سالمندان در اين مراكز و حتي خارج از اين محل‌ها بهداشت فردي و محيطي، روابط عاطفي باثبات با اعضاي خانواده و مراقبان خود، انجام معاينات پزشكي منظم، تغذيه مناسب و ايمن‌سازي محيط زندگي است.
معاون امور توانبخشي سازمان بهزيستي استان اصفهان نيز با اشاره به افزايش اميد به زندگي در ايران به سن 68 سال تصريح مي‌كند: در اين راستا در سند چشم انداز توسعه و ايران 1404برنامه‌هاي مختلفي براي سالمندان و تكريم و احترام آنها در نظر گرفته شده است.
مسعود حسيني‌نسب با تاكيد بر اينكه حدود سه سال پيش سالمندان به صورت تجمعي در مراكز توانبخشي بستري و اقدامي براي احترام و تكريم آنها صورت نمي‌گرفت، تصريح مي‌كند: در استان اصفهان علاوه بر مراكز توانبخشي شبانه‌روزي، ارائه خدمات به سالمندان در منازل با اعزام تيم‌هاي پزشكي و پيراپزشكي و همچنين طرح خدمات مراقبتي سالمند در منزل و ارائه خدمات توانمند‌سازي سالمند در بخش روزانه شرايط زندگي سالمندان در كنار خانواده و انسجام جايگاه و احترام آنها را افزايش مي‌دهد.
وي با اشاره به اينكه در 16 مركز توانبخشي شبانه روزي استان اصفهان 950 سالمند زندگي مي‌كنند، اظهار مي‌دارد: در دو مركز روزانه مراقبت از سالمندان، 300 سالمند نگهداري شده و يك هزار و 200 سالمند از خدمات طرح توانمند‌سازي و مراقبت در منزل در استان اصفهان بهره مي‌گيرند.
معاون امور توانبخشي سازمان بهزيستي استان اصفهان اختلالات دوران سالمندي را بيش‌تر در بخش اعصاب و روان و آلزايمر، سكته‌هاي مغزي، بي‌اختياري ادرار و مدفوع مي‌داند و بيان مي‌دارد: 30 درصد سالمندان بستري شده در مراكز سالمندان استان اصفهان دچار اختلالاتي مانند آلزايمر هستند.
وي مي‌افزايد: 90 درصد سالمندان مراكز شبانه‌روزي، با سپري كردن روزهاي پاياني عمر خود به تنهايي در اين مراكز فوت مي‌كنند.
سيني‌نسب خاطرنشان مي‌كند: توصيه مي‌شود خانواده‌ها با بهره‌گيري از خدمات و مراقبت‌هاي سازمان بهزيستي از سالمند خود در منزل مراقبت كنند.
وي با اشاره به سياست دولت براي كوچك سازي فضاهاي آسايشگاهي و گسترش خدمات روزانه مراقبت در منزل اظهار مي‌دارد: اين سياست موجب تكريم و حفظ منزلت و جايگاه سالمندان در اجتماع مي‌شود.

نكته پاياني
خانه و كانون خانواده نخستين و بهترين مكان براي نگهداري سالمندان است و براساس نظر كارشناسان افراد پيري كه سال‌هاي پاياني عمر خود را در كنار فرزندان و نوه‌هاي خود مي‌گذرانند، فرصت بيش‌تري براي زندگي دارند و بيماري و مرگ ديرتر بر آنان غالب مي‌شود. فراموش نكنيم كانون خانواده ايراني از گرم‌ترين كانون‌هايي است كه در جهان مشابهي براي آن وجود ندارد. نگذاريم نگاه‌هاي منتظر پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها بر چارچوب آهني درب سراي سالمندان گره بخورد. يادمان باشد كه نبايد هيچ دغدغه و مشكلي ما را از توجه و محبت به افراد سالخورده خانواده خود غافل كند.
به پاسداشت نگاه‌هاي نگراني كه از پس چهره‌هاي چين خورده سال‌ها با دعا و صلوات همراهمان بودند، فرصت را غنيمت شمرده و از گرانبهاترين سرمايه‌هاي خانواده خود يادي كنيم. چين و چروك چهره سالخوردگان يكي از زيباترين و اعجازانگيزترين نقاشي‌هاي دنياست، زيرا در تك‌ تك خطوط آن مي‌توان فصلي از زندگي را خواند.
به اميد روزي باشيم كه مراكز توانبخشي سالمندان مكاني براي براي زندگي كردن پيران باشد؛ نه مكاني براي زنده ماندن و گذراندن روزهاي پاياني عمر.
------------------------------------
گزارش از ريحانه‌ سادات سجادي
------------------------------------
انتهاي پيام/م
يکشنبه 14 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 694]