بعثت و پیامبری از دید گاه نهج البلاغه

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: همانگونه که جهان آفرینش و عالم خلقت به تعبیر حکما و دانشمندان ، در بهترین شکل ممکن و بر اساس نظام احسن طراحی و پی ریزی شده ، آفریدگار هستی با بعثت انبیاء و فرستادن رسولان ، خواسته است انسانها با استفاده از رهنمودهای انبیاء ، خود نظام صالح اجتماعی را بوجود آوردند ، پیامبران آنچه را که اساس و بنیاد چنین نظامی است در آموزش و تعالیم خود به بشریت عرضه داشته اند .و علی (ع) در خطبه قاصعه نهج البلاغه ودر جاهای دیگر ، تحقق جامعه برین و نظام صالح را در پرتو شرائع انبیاء و در ارتباط با بعثت رسولان حق تعالی دانسته و بوجود آمدن امت های نمونه رابا بر شمردن همه عوامل خوشبختی در سایه رهبری های این بزرگان انسانیت می داند و به ذکر نمونه های عینی می پردازد . حضرت علی (ع) در نهج البلاغه با صراحت تمام جامعه شایسته ای را که پیروان رسولان و فرزندان انبیاء با الهام از رهنمود ها و شرائع آن بزرگان تاریخ انسانیت ، بوجود آورده بودند جا معه ای معرفی می کند که عافیت بر سر ایشان سایه گسترده و نعمت های فراوان در اختیارشان قرار گرفته بوده و به رمز عزت و شرف دست یافته و دشمنانشان خوار و زبون گشته بودند و بعبارت دیگر سر رشته کرامت انسانی بدست آنان بوده و از اختلاف و پراکندگی دوری جسته ودر گرمای وحدت و محبت می آسوده اند .امیر المؤ منین در تشریح اوضاع و احوال امت می گوید که آنان به راحتی و تن پروری و رفاه طلبی به آن وضع ایده آل و آن زندگی انسانی دست نیافتند بلکه آنان سخت آزموده شدند وبه زیر بار بسیار دچار گشته و فراعنه روزگار آنان را به بردگی گرفتند وزیر شکنجه شان بردند و تلخی به آنان خوراندند اما آنان در راه نجات و رستگاری ،همچنان مقاومت نشان دادندو صبر و پایداری پیشه ساختندوهنگامی که خداونداین جدییت و ایستادگی راازایشان مشاهده کرددرهای رحمت خویش به روی ایشان گشودوآن همه ذلت و زبونی رابه عزت و فرزانگی بدل ساخت وامن وآرامش راجایگزین آن همه خوف ووحشت،فرمودودر نهایت ،آنان مالکان امر خویش شدندو پیشوایان برجسته روی زمین گشتندو به وضعی آرمانی رسیدند.
اتحادو اتفاق عامل بنیادی
ازدیدگاه نهج البلاغه ،اتحاد و اتفاق و پاسداری از حریم آن و پرهیز ازهرگونه عامل اختلاف و جدایی (مثل خصومت ها،کینه ورزی ها،وعدم همکاری )که کمر جامعه رامی شکنددر ایجاد جامعه ای صالح به عنوان عاملی بنیادی موردتأکیداست .امیرالمؤمنین علی (ع)از مردم می خواهدکه حال آن امت ها ووضع آن نظامها و جامعه ها را بدقت مطاله کنندو ببینند که چگونه آنان در اثر پیروی از انبیاءالهی و گامسپاری به دنبال آن راد مردان خدائی ،به یک زندگی سالم و نظام انسانی دست یافتندو بعکس چطور پس از پشت کردن به شرائع پیغمبران و فراموشی عهد انبیاء و انحراف از خط مستقیم ایشان گرفتار خفت و خواری شدندوزندگی آرام و نظام مطلوب و انسانی آنان به نامطلوب ترین وضع بدل گشت .
اتمام حجت
از دیدگاه نهج البلاغه وجود انبیاءضروری است برای اتمام حجت و قطع بهانه جویی ها و نیز برای تقویت نیروی عقلانی بشر در برابرامواج توفنده هوی ها و هوس های برخاسته از غرائزحیوانی . زیرا بشر منهای ارشاد و هدایت رسولان الهی و بدون کمک و نصرت آنان بر سر دو راهی تمایلات نفس سرکش و فرمان های عقل ، حیران و سر گر دان می ماند و احیا ناً به سبب نیرو مندی غرائز حیوانی و ضعف نیروی عقلانی به سر منزل سعادت و خوشبختی راه پیدا نمی کند که غرائز حیوانی در وجود انسان بطور طبیعی شکل می گیرند و با تغذیه ، رشد می یابند و نیرو مند می گردند اما قوه عا قله عمدتاً در اثر پرورش ، تقویت می شود و با تربیت و تعلیم بارور می گردد و لذا انبیاء علیهم السلام مربیان عقول بشری شناخته شده اند .
ابلاغ رسالت
از دید گاه امیرالمؤمنین (ع) ، خداوند متعال از میان فرزندان آدم ،پیامبرانی بر گزید و بوسیله وحی از ایشان پیمان و تعهد گرفت و ادای رسالت و انجام مسئو لیت هدایت بشر را همچون امانتی به ایشان سپرد تا وحی به کمک عقل بشتابد ودرکوره راههای حیات ودر طوفانهای زندگی ، راهنمای او باشد ودر نتیجه انسان در پرتو عقل و وحی به سعادت و کمال مطلوب دست یابد .
رهبری فکری
انبیاء الهی جملگی دارای یک هدف مشترک هستند وآن رهبری بشر و هدایت انسان است در گذرگاههای حیات ودرمسیر های پر مخاطره زندگی . انبیاء مسئولیت خطیر هدایت و ارشاد را بعهده دارند و با بیان قوانین زندگی و هشدار در زمینه های شکست و ناکامی ، انسان ها را در راستای حیات بشری ، قرار می دهند .
پیامبران یاد آوران روز های خدائی اند مردم را از مخالفت اوامر الهی بر حذر می دارندوایشان همانند راهنمایان در کویر های بی پایان هستند که هر کس به سخن ایشان گوش فرا دهد و از راههائی که آنان نشان می دهند برود ، او را می ستایند و به نجات و رستگاری نویدش می دهند و اگر کسی به چپ وراست متمایل شود واز راه مستقیم منحرف گردد به نکوهش او می پردازند و خطرات راه را برای او بیان می کنند و وی را از هلاکت و بد بختی بیم می دهند .
رهبری اجرائی
انبیاء (ع) هم چنانکه دربعد ارشاد و هشدار نسبت به بدیها و بشارت به آثار نیکی ها ، راهبر و پیشوا بو ده اند و باصطلاح در رهبری فکری و نظری ، نقش تعیین کننده داشته اند علاوه بر این در بعد مدیریت و اجرا ودر رهبری عملی نیز پیشرو بوده اند و بر خلاف پندار عدّه ای نا آگاه و کوتاه نظرکه کار اجرائی بدست گرفتن را
آلو دگی می شمارند به بهانه پرداختن به آخرت دنیا را بدست جباران نسپرده اند .
پیامبران، مجریان خوبی برای فرمان ها و شرائع الهی بودند و در این راه یعنی اجرای برنامه های دین ، تلاش وکوشش عملی فراوان می کردند و در راه حاکمیت ارزش های الهی جهاد و مبارزه می نمودند و برای از میان بردن عوامل مخّرب و کار شکن از هیچگونه تلاش و فعالیت دریغ نمی ورزیدند وبر همین اساس است که جهاد و مبارزه در راه دین از برنامه های اساسی وجدّی تلقی شده است .
رورش عقول فکری
ازجمله ثمرات وجود انبیاء علیهم السلام کمال بخشیدن به عقول بشری و پرورش خردهای انسانی است. بنابراین هرگز معقول نیست بگوئیم که : پیامبران ، بشر را بدون منطق عقلائی و بدون حجت و برهان به پذیرش آئین و دین خود وا می داشته اند و ابداً برای تفکر و اندیشه جایگاهی نمی شناخته اند . بلکه بعکس ، دعوت انبیاء بر حجت و منطق استوار بوده و پذیرش کورکورانه و غیر منطقی در مکتب انبیاء مردود است . آئین اسلام علاوه بر آنکه بر پایه منطق و عقل استوار است خود کوشش می کند تا میزان عقول بشری بالا رود و در چهار چوب تعالیم وحی خردها بارورگردد بلکه عقول پنهان و بالقوه انسانها به فعلیت در آید و همین ، یعنی تقویت نیروی نظری و پرورش روح استدلال ، و زندگی در پرتو عقل و اندیشه از اهداف عمده رسولان الهی بوده است آنان به بشر یاد داده اند که چگونه هیچ مطلبی را بدون حجت و دلیل نپذیرند و خود نیز در ارائه مطالب جز با ابزار و سلاح منطق و استدلال گامی به پیش بر ندارند.

منبع: روزنامه تفاهم

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 159]